Milli Kitabxana

5. AMAL 
 
"Seyli-tən oylə taməvvüca alıb dövrü bərim – 
Bənzərəm bir qocaman dağa ki, dəryadə durar". 
Sabir 
 
Deyirlər, naşiri şeirləriçün,  
Ona pul ayırdı on manat ayda.  
Ancaq qəzəblənib nəyəsə bir gün,  
Bu az raəbləği də göndərmir daha. 
 
Axır ümidi də kəsilir tamam  
Dayanmır, o yanır,  
Yaradır yenə, 
Coşur, əzildikcə daha da ilham,  
Həqiqət naminə, düzlük naminə!  
şeirinin, sözünün müqabilində,  
Onun mükafatı hücumlar oldu.  
Yalan danışmadı, onun dilində  
Həqiqət əbədi bir şüar oldu.  

________________Milli Kitabxana______________ 
115 
 
Təhqirdən, təhdiddən hər saat, hər gün 
Onun sinəsində neçə ox yanıb.  
Sənət yollarında bir amal üçün  
Bizmi çox yanırıq, omu çox yanıb? 
 
Biz hara gedirik, gül, çiçək, alqiş,  
O, hara gedibsə, min təhdid, hədə.  
Bizimtək hörmətlə qarşılamamış,  
Qəlbini gizlədib onu sevən də. 
 
Özünü hörmətə layiq sanmadı,  
Böyük qəlb xidmətə əvəz istəməz.  
Hörmətlə, izzətlə qarşılanmadı,  
Ən böyük hörmətə layiq olan kəs. 
 
O, amal yolunda mücahid oldu.  
O, nə pul tanıdı, nə alqış bildi.  
Əzəldən ürəyin alovu, odu,  
Hansı məbləğ ilə qiyas edildi?.. 
 
Yox, yox! İlham ki, var, könül atıdır,  
Çapacaq həmişə o, harın-harın.  
Öz qəlbinin səsi mükafatıdır,  
Bir amal yolunda yaradanların. 
 
Amal! Həqiqətin səsidir ancaq,  
Onu boğ! Sinədə dayana bilməz.  
Haqqı, ədaləti ayaqlayaraq,  
Oda da atsalar o, yana bilməz! 
 
İlham da amalın, məsləkin oğlu,  
Amalın var isə, ilhamın da var.  
Hünərlə açılar sənətin yolu!  
Amalsız ürəkdə ilham yas tutar!  
Sənət fədakarlıq, sənət cəsarət,  
Sabir möhkəm durdu məslək atında.  
Nə pul, nə mükafat, nə şan, nə şöhrət!  
Ölçüsü amaldır istedadın da... 
 
Bir amal eşqinə yaratdığından,  
Dalğalar içində o, dağa döndü.  

________________Milli Kitabxana______________ 
116 
 
Elə ucaldı ki, o böyük insan,  
Şərqin hər yerindən Şərqə göründü! 
 
6. DƏRMAN 
"Arizi qəmlər əlindən ürəyim şişmiş idi..." 
Sabir 
Sabirin "arizi qəmlər əlindən"  
Ciyəri dağlandı, ürəyi şişdi.  
O ürək dünyanı dərk edən gündən  
Nə qədər cəfaya tab eyləmişdi. 
 
Ən kiçik dərdi də azı min kərə,  
Saldı ürəyinə hər saat, hər gün.  
Qəlbinə saldığı sonsuz dərdlərə  
Daş dözə bilməzdi, ət necə dözsün?.. 
 
Tiflisi dolandı, Bakıya gəldi,  
Özünü göstərdi çox həkimlərə.  
Hamısı toplandı, məclis düzəldi,  
Yozdu xəstəliyi hərə bir yerə. 
 
Həkimlər düşündü hey dərin-dərin,  
Davalar, dərmanlar vermədi fayda.  
Həkimlər bilmədi, dərdli şairin  
Dərmanı tapılmaz əczaxanada. 
 
Həkimlər bilmədi, bir xəstəliyin  
Səbəbi həmişə eyni deyildir.  
Həkimlər bilmədi, dərdli şairin  
Dərmanı - azadlıq, loğmanı - eldir.  
 
Həkimlər, həkimlər, sizdən əlhəzər!  
Dərmanınız eyni, nüsxəniz eyni.  
Yüz nədir, min nədir, neçə min yaşar,  
İnsana versələr istədlyini! 
 
Neçəniz bir yerə hey toplaşdınız,  
Əlac tapmadınız bir dərdə yalnız.  
Sabir təkbaşına arzularından  
Yazdı milyonların dərdinə dərman! 
Bakı, yanvar-fevral, 1962 

________________Milli Kitabxana______________ 
117 
 
  
 
 
 
 
 
 
Həkim dostum Cavanşir!  
Bəşərin cismani ağrıları siz həkimlərin,  
mənəvi ağrıları isə qələm sahiblərinin  
ürəyindən keçir. 
 
PROLOQ 
 
Dodağımda: 
"Beynəlmiləl" nəğməsi,  
Qulağımda: hələ də 
Əzilən millətlərin 
Zəncir səsi, 
ah səsi...  
Qarşımda: 
qoca Hemin
*
 
Dünyadan "Şikayəti". 
Başımda: 
Əsrimizin 
ağırlığı, 
siqləti...  
Başımın üstündəsə: 
Allahlara kar olub, 
İnsanları eşidən, 
İldırımdan od alıb  
İnsanlığa bəxş edən, 
 
Qartalın pəncəsində  
Köksü qanlı Prometey.  
(Nə üzündə əzab var,  
Nə dilində bir giley). 
 
 
                                                 
*
Heminquey 
  
 
TƏZADLAR 

________________Milli Kitabxana______________ 
118 
 
 
Xəyalımda, 
Əhrimənlə Hörmüzün 
Əbədi mübarizəsi...  
Bir də... bu qayğılardan 
Ayrılmaqçün, 
Xəyyamın 
Şərab dolu kuzəsi...  
Düşünürəm... 
Nə olsun, 
Məndən dərin düşünmüş  
Məndən ağıllı başlar.  
Bir fayda verməmişdir  
Düşüncələr, 
qorxular, 
həyəcanlar, 
təlaşlar... 
Dünya nemətlərindən  
İlham düşdü payıma.  
Yenə az-çox dünyanı  
Dərindən 
görmək üçün  
İlham çatdı hayıma.  
Bu ilham, 
bu xəyalla  
Dolandım 
səhər-axşam  
Başına dünyamızın.  
Gördüm: 
Günün,  
Zamanın  
Əməlləri 
Yaraşmır 
Yaşına dünyamızın.  
Çox qocadır ərzimiz  
Ancaq, 
Başqadır bizim  
Ərzimizə ərzimiz. 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
119 
 
Tarixdəıı də qocadır, 
Zamandan da qocadır, 
Ancaq qocaman deyil, 
Onu belə qocaldan 
Vaxt deyil, 
Zaman deyil. 
Bir kainat əks olur 
Bəzən bircə qətrədə. 
Bir damlada, 
gilədə. 
O, necə qocadır ki, 
Dərk edə bilməmişdir 
Öz-özünü 
hələ də. 
Tələ quran dünyanın  
Özü bu gün tələdə!..  
İndi... 
Sonsuzluqlara  
Dikib 
Gözünü dünya.  
Boşluqlarda axtarır  
Bəlkə 
özünü dünya?.. 
 
Radiolar bu gün verir  
Bizə dünya xəbərləri – 
Təzə dünya xəbərləri.  
Açır bizim önümüzdə 
kitab kimi  
Qitələri,  
Şəhərləri.. 
Yəqin sabah verəcəkdir  
O, kainat xəbərləri:  
Ulduzlardan danışacaq  
Ora uçaq, 
bura uçaq!  
Ulduzların arasında çəkiləcək 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
120 
 
Körpülərdən danışacaq.  
Radiolar bu gün verir  
Bizə dünya xəbərləri- 
Təzə dünya xəbərləri: 
 
Birinci xəbər 
 
Günün günorta çağı  
Prezidenti vurdular. 
 
Rücu: 
 
Qəzetləri 
gümanla, 
şübhəylə 
doldurdular.  
Ayaq açıb şübhələr  
Adamların dalınca  
İlan kimi süründü.  
Amerika 
Başdan-başa  
Qara şübhəyə döndü.  
Bürüdü 
ştatları 
şəhərləri 
Həyəcan.  
Cinayət axtaranlar.  
Əsl canidən özgə  
Şübhələndi hamıdan.  
Yazdı hüquqşünaslar.  
Hərə öz gümanını  
Yazdı, 
bildi həqiqət.  
Şübhə qaranlığında  
İtirildi həqiqət.  
Neçə dəfə, 
 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
121 
 
Yalançı 
Məhkəmələr quruldu.  
Cani, 
Yerlərin deyil,  
Göylərin sirri oldu.  
Aya, 
Ulduza gedən  
Sirli yollar tapıldı,  
caniyə tapılmadı.  
"Gördüm" deyən olmadı.  
Oğul istər,  
Bu sirrin 
dənizinə baş vurub 
qəvvas kimi üzəsi!  
Bu da 
əsrin, 
zamanın 
Bir özgə möcüzəsi!..  
Uydurmanın,  
Riyanın  
Gah əskilən, 
gah artan 
Hüdudsuz arşınıyla  
Həqiqət ölçülərmiş...  
Bir nadanın əlində  
Prezident də ölərmiş!.. 
 
İkinci xəbər 
 
Yenə Çində "inqilab".  
Bəli, 
böyük bir ölkə  
Düşübdür böyrü üstə.  
Əqidələr cürbəcür,  
Adamlar dəstə-dəstə.  
Çıxıblar yollar üstə... 
 

________________Milli Kitabxana______________ 
122 
 
Rücu: 
 
Qəfləti qasırğadan  
Sınmış şüşələr kimi,  
Könüllər - çilik-çilik.  
Mədəniyyət adına  
Hərc-mərclik, 
vəhşilik!.. 
Mao deyir "allaham,  
Gərək bu yer kürrəsi,  
Mənim rəyimcə dönsün.  
Mən nə düşünürəmsə,  
Hamı elə düşünsün... 
" Deyir, sənin yerinə,  
Görürlər, 
düşünürlər. 
Yeddi yüz milyon cana  
İki göz, 
bir baş 
yetər!..  
Sən düşünüb 
boş yerə, 
Ağlına güc vermə, gəl!  
Ən ağır yükdür ağıl.  
Sən onu gəzdirmə, gəl.  
Zamana bax,  
Dərdə bax!  
Ağır silahlar susub  
Ağıllar döyüşəndə.  
Yeddi yüz milyon ağlı  
Bir ağıl salmaq istər  
Bu gün, 
qıfıla, 
bəndə!..  
Mümkünmü?  
Yox! 
Yaxşı bax! 
 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
123 
 
Yaman yetişib zaman.  
Döndərmək çox çətindir  
Onu öz axarından.  
Axar su kir götürmür.  
Düşüncələr, ürəklər  
Daha zəncir götürmür.  
Mao, 
Dünən sən özün,  
İnqilab etmədinmi?  
Azadlıq şüarıyla  
Çini tərpətmədinmi?  
Vətən sənin şəninə  
Qoşduğu nəğmələrdə  
Dedi: - Sən inqilabçın,  
Azadlıqçın doğuldun,  
Bəs bu gün azadlığa  
Sən niyə qənim oldun?  
Məni yaradıb 
özün, 
Mənim düşmənim oldun.  
Nə qəribə zamandır  
İnsan, 
Gül də verirmiş  
Dünən daş atdığına.  
Bir gün, 
düşmən olurmuş  
Özü yaratdığına!.. 
 
 
Yazıçı Lao-Şenin son sözü 
 
- Yatdıq boz səhrada, quru yerdə biz, 
İllərlə yaşadıq səngərlərdə biz 
Bilmədik rahatlıq, dinclik bircə gün. 
Vuruşduq, 
Qan tökdük bu günlər üçün. 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
124 
 
Xalqın cəsarəti, 
kini, 
nifrəti.  
Od oldu, 
Yel oldu, 
Tüğyana gəldi. 
Özümüz yaratdıq bu cəmiyyəti,  
Bu gün özümüzə düşmən kəsildi. 
 
Haqsızlıq önündə səf çəkib durduq,  
Məgər bu günçünmü biz vuruşurduq?  
Çətməyə saldılar eşqi, ilhamı,  
Bir cürə düşünsün dedilər, hamı. 
 
Rücu: 
 
Baxa da bilmirəm, 
lap zəhləm gedir,  
Mənim inkubator cücələrindən.  
Hamısı bir rəngdə, bir biçimdədir  
Seçə də bilmirsən biri-birindən. 
 
Hamının əynində toxunma paltar,  
Şişburun çəkmələr ayağımızda.  
Ucalır yol boyu eyni binalar  
Kibrit qutusutək sol-sağımızda... 
 
Qəzet, kitabdan da gəlmişik cana,  
Eynidir cümlə də, eynidir söz də.  
Eyniyyət içiridə ürək bir yana,  
Vallahı, yoruldu gözlərimiz də. 
 
Fəlakət, bədbəxtlik, dərd ondadır ki,  
Yaşadıq beləcə can güdə-güdə.  
Fikri də, 
hissi də, 
biz paltar kimi  
Dükandan alırıq eyni ölçüdə. 
 

________________Milli Kitabxana______________ 
125 
 
Azadlıq naminə qan tökən də biz,  
Bu gün azadlığa sədd çəkən də biz.  
Belə yaşamaqdan axı nə məna?  
Deyə tapançanı sıxdı alnına... 
 
Üçüncü xəbər 
 
VYETNAMDA MÜHARİBƏ 
 
Rücu: 
 
Vyetnam, bu əzmi sən hardan aldın?  
Bu əzmə, qüdrətə heyrandır cahan,  
Dünyaya səs salan bir əjdahanın  
Önündə dağ kimi necə durmusan?  
Pentaqon düşündü, 
Vuruşdan əvvəl 
Yüz ölçdü, bir biçdi hər şeyi təkrar.  
Sənin qüdrətini, sənin əzmini  
Dəqiq maşınlarla hesabladılar. 
 
Pentaqon düşündü döyüşdən qabaq:  
On min neyləyəcək neçə yüz minə?  
Maşın ömür kəsdi altı ay ancaq  
Sənin iradənə, sənin əzminə.  
Ağalar, maşına qəzəblənməyin,  
Cansız rəqəmlərin nə günahı var;  
Əzmi, iradəni özünüz deyin,  
Necə hesablasın cansız maşınlar? 
 
Maşın vara bilməz bu incəliyə, 
Maşın zoru ölçər, 
Gücü hesablar. 
Maşın nə bilsin ki, "mən haqqam" - deyə, 
Coşan ürəklərdə nə boyda güc var... 
Deməyin günahkar maşınlar oldu, 
Artıq sizin üçün işləmir zaman. 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
126 
 
Maşın nə bilsin ki, bir ürək odu  
Min qat qorxuludur yüz-yüz bombadan.  
Haqqını dərk edən özünü anlar,  
Bunu məndən yaxşı Pentaqon bilir.  
Haqqın gözlərilə güllə atanlar  
Nə qüvvət tanıyır, nə qanun bilir. 
 
Dananq cəngəlliyi, 
Gecə tən yan... 
Qoca bir qan 
Hərbi bazalara gedən yolları  
Dolanır birbəbir, gəzir birbəbir.  
Cızıb sinəsini xəritə çəkir...  
Köksə köçürülür cığirlar, yollar.  
(Burda yada düşür qədim nağıllar). 
 Özünü yetirir o, cəngəlliyə.  
Mən də bu cığazı bacardım! - deyə  
Bir xəritə kimi açır köksünü.  
Qoca bir qanda bu qədər belə,  
Şücaət, iradə bəs hardan oldu?  
Deyərdim, ən aciz adamlar belə  
İnamın gücünə qəhrəman oldu. 
Vyetnam təpədir, düşməniysə dağ. 
Deməyin bu qüdrət ona bəs hardan? 
İnamdır, 
inamdır,  
inamdır ancaq. 
Onu döyüşlərdən qalib çıxardan. 
 
Vyetnam, qüvvət də, haq da səndədir,  
Sənin bütün gücün əqidəndədir.  
Güclüsən min dəfə öz düşmənindən,  
Çünki o haqsızdır, haqsan amma sən.  
Korun duyğusu da ona göz olar,  
Əgər eşqi varsa, inamı varsa.  
Gücsüzün bir gücü dönüb yüz olar  
Özünə, haqqına o inanirsa. 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
127 
 
Səhhətin qədrini yataqda bimar  
qalandan soruş. 
Azad yaşamağın qədrini ancaq,  
zindanda dustaq  
olandan soruş. 
 
Azadlıq! 
Azadlıq əldən getdimi, 
Dünya da xəyala darısqal gələr. 
İnsan azadlığı itirən kimi, 
Bütün fəlakətlər dalbadal gələr. 
 
Gedər ağızlardan dad da, ləzzət də,  
Ağıl da, ürək də gülər arzuya.  
Azadlıq olmayan bir məmləkətdə  
Həqiqət riyadır, ədalət boya! 
 
İnsan ürəyində kin də, nifrət də  
Əbədi köz bağlar, bir anlıq olmaz.  
Azadlıq olmayan bir məmləkətdə  
Adamlar yaşayar, insanlıq olmaz. 
 
Düşünən beyinlər sönər zülmətdə - 
Yalanla həqiqət üzbəüz olar.  
Azadlıq olmayan bir məmləkətdə  
Düz əyri adlanar, əyri düz olar. 
 
İdrak da boğular, söz də, sənət də,  
Ağıl kilidiənər dildə, dodaqda:  
Azadlıq olmayan bir məmləkətdə  
Nadan başda gəzər, aqil ayaqda. 
 
Bunları apaçıq sən bildiyindən,  
Azadlıq yolunda döyüşə girdin.  
Axı, azadlığın ləzzətini sən  
Qədim tarixindən yaxşı bilirdin. 
 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
128 
 
Rücu: 
 
Filin ayağına hələ körpəykən  
Zəncirli, qıfıllı qandal vurdular. 
Niyə? 
Çünki filin gələcəyindən, 
Ağır zərbəsindən çox qorxurdular. 
Günlər aya döndü, 
aylar il oldu. 
Böyüdü, 
bala fil, yekə fil oldu. 
 
O, elə bildi ki, elə sandı ki,  
Bəzəkdir, ziynətdir qandallar filə.  
Fil elə bildi ki, elə qandı ki,  
Dədə, babası da yaşamış belə. 
 
Onu incitmədi bu dustaq halı,  
"Yəqin ki, bu mənim haqqımdır" - dedi.  
Fil öz ayağında gördü qandalı,  
Məhbus olduğunu qana bilmədi... 
 
Zərərsiz heyvandır gördülər bu fil,  
Azad elədilər onu zəncirdən.  
Ancaq... elə bil ki, o, heç fil deyil,  
Bir addım atmadı durduğu yerdən.  
"Yeri! Yeri!" - deyə vurdular onu.  
Qalxmadı, 
Qamçıya başını əydi.  
Axı, azadlığın nə olduğunu  
Fil hardan biləydi, fil nə biləydi. 
 
Vyetnam, sökülür üfüqlərdə dan,  
Sənə arxa durur solun, sağın da.  
Həmişə sən azad yaşadığından,  
Bilirsən qədrini azadlığın da. 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
129 
 
İşığın qədrini sinəsi dağ-dağ,  
Gözləri sonradan tutulan bilər.  
Azad yaşamağın qədrini ancaq  
Həbsdə sinəsi köz olan bilər. 
 
Baş açıq, 
Əl yalın, 
Ayaqlar yalın, 
Amerika əsgəri qaçdı cəbhədən. 
Dedi: - Vətənini qoruyanların 
Qanını tökməkdə haqlıyammı mən? 
 
Dedi: - Vyetnama gəldiyim ilk gün 
Vicdanım təmizdi, 
Alnım açıqdı. 
Demə, aldadıblar bizi büsbütün, 
Həqiqət burada qarşıma çıxdı. 
 
Belə anlatmışdı zabitlərimiz:  
Ədalət, azadlıq əsgəriyik biz.  
Qədim Vyetnama gedirik bu gün  
Onların haqqını qoramaq üçün. 
 
Kimdən? 
Çox düşündüm bu sualı mən. 
Sonra başa düşdüm: 
Öz-özlərindən!.. 
Millət bir, 
Vətən bir, 
hava bir, 
su bir. 
Yol iki, 
söz iki, 
təriqət iki. 
Qardaşı qardaşa düşmən edibdir  
Bir ana torpağın iki məsləki, 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
130 
 
Bir boyük məmləkət, qanammıram mən,  
Saxta kağızlara necə büküldü?  
Qara siyasəti Ağ evin, dünən  
Bir xalqı, bir yurdu ikiyə böldü.  
İnsan bəd ayaqda hər şeyi anlar,  
Qılınc kəsə bilir bəzən qında da.  
Mən burda ilk dəfə gördüm, 
yalanlar  
Olurmuş həqiqət paltarında da. 
Ax, rəngli cümlələr, boyalı sözlər, 
Abırlı 
ismətli,  
həyalı sözlər. 
 
Mən görə bilmədim o zaman neçin,  
Arxanızda duran o haqsızlığı?  
Bircə mənası var dedim hər sözün  
Mən seçə bilmədim qaradan ağı. 
 
Mən indi bilirəm, bilirəm artıq 
Nədir əsl həyat, 
Əsl azadlıq! 
Biz ağ yalanlara çox uymuşuq, çox, 
Deməyin dərisi qalma vay, vay! 
 
Deyin, həqiqətin paltarını yox,  
Özünü görənin halına vay, vay! 
 
Sözün bəzəyini, saxta zərini  
Mən indi görürəm, təcrubəm ki, var.  
Böyük cənabların dediklərini  
Tərsinə çevirsən həqiqət olar. 
 
Onlar "silahları ləğv edək!" - deyir  
Onlar silahlanır gizlində ancaq.  
Heç kəs bir-birinə könül verməyir.  
Söz alıb söz verir hey qucaq-qucaq. 
 

________________Milli Kitabxana______________ 
131 
 
İnamlar naminə söz yığm-yığm,  
Bağlanır birbəbir müqavilələr.  
Deyirəm, əslində inamsızlığın  
Ən böyük rəmzidir müqavilələr...  
Cənablar "silahlar məhv olsun" deyə,  
Bir-bir imza atır müqaviləyə.  
Danışıb gülürlər lap şirin-şirin,  
Gülüşlər dalında işlər gizlənib.  
Qalxıb görüşürlər... 
bu görüşlərin  
Dalında qıcanan dişlər gizlənib. 
Ax, niyə, ax, niyə bunları bildim?  
Mən diri ölüydüm. 
bilib dirildim.  
Bildim... 
Ax, bu yükü götürmür ürək.  
Bildim...  
Nədən ötrü? 
De, kimdən ötrü?  
Əgər bilməsəydim... 
başqalarıtək,  
Mən də yaşayardım bir insan ömrü... 
 
Yalana, böhtana biz çox uymuşuq,  
Deməyin dərisi qalına vay, vay!  
Deyin, həqiqətin paltarmı yox,  
Özünü görənin halına vay, vay! 
 
Hər gün bir ölkədə qopur vəlvələ,  
Zalimlər, zülümlər gəldi-gedərdir,  
Bəşərin tarixi - qədimdən hələ  
Azadlıq yolunda çəkişmələrdir.  
Azadlıq alınar, yaddan umulmaz,  
Azadlıq verilməz ərməğan təkin.  
Verilən azadlıq azadlıq olmaz,  
Başqa bir rəngidir o, əsarətin. 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
132 
 
Şərəfdir ölmək də azadlıq üçün,  
Bu məslək dəyməzmi bütün dinlərə?  
Deyirəm, eşq olsun dünən və bu gün  
Azadlıq yolunda can verənlərə! 
 
Azadlıq - həyatın ən parlaq gözü,  
Azadlıq - ən uca, ən şanlı bayraq.  
Azadlıq arzusu, azadlıq sozü  
Dünyanın ən böyük dinidir ancaq. 
 
Azadlıq - cəsarət, azadlıq - hünər.  
Azadlıq əsgəri heç əyilərmi?!  
Bütün xalqlar üçün azadlıq qədər  
Böyük bir səadət ola bilərmi? 
 
Məzlumun yurdunda bostan əkibdir,  
Zülmü öz içində qocaldan ölkə.  
Bu gün azadlığa qılınc çəkibdir,  
Azadlıq heykəli ucaldan ölkə. 
 
Bəs o, necə danır axan qanları?  
Bu saxta rənglərdən, de, nə göturdük?  
Daim həqiqətdən dəm vuranları  
Həmişə biz belə yalançı gördük. 
 
Mən "hayıf' demərəm tutub əlini  
Azadlıq yolunda axan qanlara.  
Alqış! Azadlığın tunc heykəlini,  
Qəlbində yaşadan mərd insanlara! 
 
Dördüncü xəbər 
 
Cənab Conson narahat,  
Ledi Conson narahat – 
Amerikada oğurluq,  
Artır,  
Artır 
hər saat. 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
133 
 
Rücu: 
 
Xırda oğurluqların  
Törətdiyi cinayət,  
Böyük oğurluqların  
Dəhşətindən ağırımış...  
Xanım Conson 
Ölkənin 
Kübar xanımlarını  
Məşvərətə çağırmış: 
- Kimdir burda günahkar? 
- Neyləmək? 
- Bir-bir deyin, 
Kimin nə təklifi var? 
-Qaranlıqdır küçələr, 
İşıqları çoxaltmaq! 
- Bəlkə... valideynlər... 
- Yox-yox! Nə danışırsan 
Günahkar əsrimizdir, 
Qızışıbdır beyinlər... 
Söz verilir Ertaya – 
Zənci müğənnisinə: 
-Gərək bütün ürəklər 
Vicdan, insaf odunun 
Atəşinə isinə. 
Varmı bizdə bu vicdan? 
- Erta, nə danışırsan? 
- Mən nə danışdığımı 
Bilirəm... 
qulaq asın.  
Kim istər, 
öz ölkəsi 
Yad ellərdə talansın?  
Ölkəmizin içində  
Oğurluğa dözməyib,  
Qanunu bərkitmişik.  
Ancaq yad ölkələrə  
Oğurluğa getmişik! 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
134 
 
Beşinci xəbər 
 
Cənab Conson 
Görk üçün  
Əmr edir qəzetlərə:  
" - Bildirsinlər Ağ evin  
Növbəti xəbərini:  
Prezident çəkinmədən  
Vyetnama göndərir  
Öz qızının ərini" 
 
Rücu: 
 
Tez yayır bu xəbəri  
"Amerikanın səsi" də:  
"Ədalətin naminə"  
Vyetnamda döyüşür  
Consonun yeznəsi də.  
Yazdı başqa qəzetlər:  
"Bu da prezidentin  
Əzmidir,  
Hünəridir..."  
Ancaq... heç yazmadılar  
Vyetnamda döyüşən  
Consonun tək qızının  
Səkkizinci əridir... 
 
Çox da ata göndərir, 
Bu gedər gəlməz yola 
Razılaşdı nədən qız? 
Doqquzuncu, 
Onuncu 
Ərlərə getməzmi bəs 
Səkkizinə gedən qız?.. 
  

________________Milli Kitabxana______________ 
135