Azərbaycan dilinin 1995-ci ildə dövlət dili statusu alması
, həyata keçirilən tədbirlər,
dildən düzgün istifadəyə diqqət və nəzarətin artması, dövlət mətbuat vasitələrində, televiziya
və radioda dilin normalarının qorunması ilə bağlı tələbkarlıq bütövlükdə dilə münasibəti
dəyişdirməyə səbəb oldu. Həyata keçirilmiş tədbirlər nəticəsində irəliləyişə nail olundu.
Əvvəla, Azərbaycan Respublikasında
Azərbaycan dilinin dövlət dili olaraq aparıcı mövqeyi
tamamilə təmin edilmiş, rəsmi məsələlərin yalnız ana dilində aparılması zərurətə çevrilmişdi
(yeri
gəlmişkən deyək ki,
Azərbaycan Prezidentinin özü şəxsən
dəfələrlə müxtəlif vəzifəli
şəxsləri ana dilində danışa bilmədikləri üçün tənqid etmiş, qınamışdır). İkincisi, Azərbaycanda
təhsilin, elmin, ədəbiyyatın, ümumən mədəniyyətin inkişafı üçün dövlət maksimum şərait
yaratmış (və həmin şərait günbəgün yaxşılaşmaqdadır)- bu isə həm milli təfəkkürün, həm də
onun ifadəsi olan milli ədəbi dilin daha da tərəqqi edib yüksəlməsinə təkan verir. Üçüncüsü,
Azərbaycan Prezidenti
Azərbaycanın yeni tarixində ilk dəfə olaraq
Azərbaycan dilinin
dünyanın ən mötəbər rəsmi məclislərində, beynəlxalq diplomatik danışıqlarda səs-
lənməsinə nail olmuşdur
(və məhz onun xidmətidir ki, bu gün Azərbaycan Respublikasının
beynəlxalq
nüfuzunu məhz Azərbaycan dili, yəni Azərbaycanın bilavasitə dövlət dili qoruyur)
və s.
2002-ci ilin 30 sentyabrında Azərbaycan Prezidenti
Heydər
Əliyev
«Azərbaycan
Respublikasında dövlət dili haqqında» Azərbaycan Respublikası Qanununu
imzaladı.
Qanun ertəsi gün qəzetlərdə dərc olundu və qüvvəyə mindi.
Bu qanunla dövlət dilinin
işlənməsi, qorunması və inkişafı sahəsində dövlətin əsas vəzifələri müəyyənləşdirildi. Həmin
vəzifələr bunları əhatə edir: 1) Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının və bu qanunun
tələblərinə uyğun olaraq dövlət dili ilə bağlı hüquq qaydalarının müəyyənləşdirilməsi; 2) dövlət
dilinin tətbiqi işinə, bu dilin işlədilməsi və qorunması ilə bağlı qanunvericiliyin müddəalarına
riayət olunmasının təmin edilməsi; 3) dövlət dilinin inkişaf proqramının hazırlanması və dövlət
büdcəsinin vəsaiti hesabına müəyyənləşdirilməsinin təmin edilməsi; 4) dövlət dilinin saflığının
qorunması, dilçilik elminin nəzəriyyəsi və praktikasının inkişafı
üçün müvafiq şəraitin
yaradılması və tədbirlərin həyata keçirilməsi; 5) dövlət dilinin işlənməsi üçün zəruri olan maddi
bazanın yaradılması; 6) xarici ölkələrdə yaşayan azərbaycanlıların Azərbaycan dilində təhsil
almalarına, bu dildən sərbəst istifadə etmələrinə köməklik göstərilməsi
4
.
Dostları ilə paylaş: 
