Dərslik Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi tərəfindən təsdiq edilmişdir

---

MİRVARİ İSMAYILOVA 
 
 
 
 
 
 
AZƏRBAYCAN DİLİ VƏ NİTQ
MƏDƏNİYYƏTİ
 
 
I CİLD 
 
 
 
Ali məktəblər üçün
dərslik 
 
Azərbaycan Respublikası
Təhsil Nazirliyi tərəfindən 
 təsdiq edilmişdir 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
BAKI – 2016 
 
 
 
 

---

AZƏR
BAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ
 
AZƏRBAYCAN DÖVLƏT PEDAQOJİ UNİVERSİTETİ 
 
 
 
 
«AZƏRBAYCAN DİLİ VƏ NİTQ MƏDƏNİYYƏTİ» 
fənni üzrə
 
Ali məktəblər üçün
dərslik 
 
Bütün ixtisas fakültələri üçün 
Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 
09.09.2016-cı il tarixli 605 №-li əmrinə 
əsasən çap edilir. 
BAKI – 2016 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

Elmi redaktor: f.ü.e.d., prof. Qəzənfər Şirin oğlu Kazımov 
AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik
İnstitutunun baş elmi işçisi 
 
Rəyçilər:
f.ü.f.d., dos. Mahirə Nağı qızı Hüseynova
ADPU-nun Müasir Azərbaycan dili kafedrasının dosenti 
 
 
 
 
 
 
 
f.ü.e.d. prof. Qara İbrahim oğlu Məşədiyev 
AMEA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun aparıcı elmi işçisi 
 
 
İsmayılova M.A. Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti. Bakı, ADPU, 2016, 308 s. 
 
Dərslikdə Azərbaycan dilinin dövlət dili kimi statusu, tətbiq sahələri, dilin zənginliyi, imkanları, 
realizə formaları, Azərbaycan dilinin tarixi və s. haqqında məlumatlara yer verilmişdir. Eyni zamanda nitq 
mədəniyyətinin elmi konsepsiyası, nitqin funksional üslubları, nitqin kommunikativliyi keyfiyyətini ödəyən 
tələblər, nitq etiketləri, natiqlik sənətinin əsasları və bir çox məsələlər yeni baxış bucağından şərh edilir. 
Məqsəd gələcəyin peşəkar mütəxəssislərinə natiqlik sənətinin sirlərini, effektiv ünsiyyət vasitəsi olan nitq 
aləti ilə düzgün davranmağı öyrətmək, onlarda mədəni və kommunikativ səriştəliliyi formalaşdırmaqdır.
Ali məktəblər üçün nəzərdə tutulmuş bu dərslikdən magistrlər, doktorantlar, müəllimlər, 
ümumiyyətlə, ixtisasından, peşəsindən asılı olmayaraq hər kəs istifadə edə bilər. 

---

MÜNDƏRİCAT 
 
Giriş............................................................................................6
 
1. Azərbaycan dilinin tətbiq dairəsinin genişlənməsində dövlət müstəqilliyinin 
rolu....................................................................9 
2. Azərbaycan dilinin tətbiq sahələri.......................................23 
3. Azərbaycan dilinin ümumi məsələləri.................................30 
4. Nitq mədəniyyətinin ümumi məsələləri. Nitq mədəniyyəti anlayışının əsas 
xarakteristikası...............................................47 
5. 
Dilin 
struktur 
və 
kommunikativ 
xüsusiyyətləri. 
Dil 
və 
nitq...........................................................................................65 
6.Nitqin formaları, növləri, tipləri və tərzi...............................72 
7. Yazı. Yazılı nitq mədəniyyəti..............................................91 
8. Azərbaycanda əlifba və əlifba islahatları...........................110 
9.Normativlik. 
Ədəbi 
dilin 
əsas 
normalarının 
xarakteristikası.......................................................................132 
10. Nitqin kommunikativliyi keyfiyyətini ödəyən tələblər: mədəni nitqə verilən tələblər. Dil və 
nitq mədəniyyəti milli mədəniyyətin tərkib hissəsi kimi...........................................149 
11. Nitq mədəniyyətinin etik aspektləri. Nitq etiketləri.........182 
12. 
Natiqlik 
sənəti, 
rolu 
və 
növləri.Natiqlik 
sənətinin 
əsasları....................................................................................195 
13. Nitqin üslubları. Ədəbi dilin funksional üslubları...........205 
14. Rəsmi-işgüzar üslub.........................................................222
15.Fiziki 
şəxslərə 
aid 
sənədlərin 
tərtib 
prinsipləri 
və 
qaydaları.................................................................................231

---