22. Ölümsüzlük – Ölüm
Mütl
ə
q ölmür – Nisbi ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
Ə
z
ə
li ölmür – Öt
ə
ri ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
Ə
b
ə
di ölmür – Keçici ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
Sonsuz ölmür – Sonlu ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
223
Kamil ölmür – Qeyri-kamil ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
Ruh ölmür – Cism ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
İdrak ölmür
–
İdraksızlıq ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
M
ə
n
ə
viyyat ölmür – M
ə
n
əviyyatsızlıq ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
İradə
ölmür –
İradə
sizlik ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
M
ə
na ölmür – T
ə
zahür ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
Mahiyy
ə
t ölmür – Hadis
ə
ölür;
bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
Ölüm Var olmur, Ölümsüzlük Var olur.
Dünyada Varlıq da var, Yoxluq da.
Ölümsüzlük –
Dünyanın Varlığıdır,
Ölüm –
Dünyanın Yoxluğu.
23. İnsanilik
İnsan Varlıqdan yaranır
–
Yoxluğa düşür,
Yoxluğu Var elə
diyi d
ə
r
ə
c
ə
d
ə
Var olur.
22 Qism
ət günü, Yağış Ayı, 13
-
cü il. Bakı.
(22 noyabr 1991-ci il).
224
225
RUHANİ XƏTT
(S
ə
kkizinci Müq
ə
dd
ə
s Kitab)
226
227
1. MÜTLƏQ
TƏLƏB
İctimai İnqilab
– c
ə
miyy
əti baş
-ayaq qoyur v
ə
çox cüzi n
ə
tic
ə
ə
ld
ə
edir.
Azadlıq, Bə
rab
ərlik, Qardaşlıq... şüarlarının heç biri hə
yata keçm
ə
di.
İnqilab hə
m d
ə
c
ə
miyy
ə
ti m
ə
hv olmaq t
ə
hlük
əsi qarşısında qoyur.
Fransanı ə
slind
ə
Monarxizmi b
ə
rpa ed
ə
n Napoleon xilas etdi.
Rusiyanı ə
slind
ə
totalitarizmi (Mütl
ə
q Dövl
ə
t Hakimiyy
ə
tini) t
ə
sdiq
ed
ə
n Stalin xilas etdi.
Ruhani İntibah
–
insanların İnamını, İdrakını, Mə
n
ə
viy
yatını,
İradə
sini kamill
əşdirir və
çox böyük n
ə
tic
ə
l
ə
r
ə
ld
ə
edir: b
əşə
ri m
ə
n
ə
vi
iflasdan, v
əhşilikdə
n,
əxlaq süqutundan qurtarır.
Ruhani h
ə
r
ə
katlar olmas
aydı (mə
s. Z
ərdüşt hə
r
əkatı, Budda hə
r
əkatı,
İsa hə
r
əkatı və
s.) insanlar yırtıcılıq və
murdarlıq cə
ng
ə
lliyind
ə
itib-
batardılar.
İnqilab
insanı köhnə
c
ə
miyy
ə
tin zülmünd
ə
n xilas etm
ə
k ist
ə
yir,
ancaq
ə
slind
ə
yeni
ə
sar
ət yaradır. Ən yaxşı halda Möh
t
əşə
m, Zorlu
Dövl
ə
t peyda olur v
ə
h
ə
min Dövl
ət insanı öz kölə
sin
ə
çevirir.
İnsan üçün yaranmış yeni Dövlət İnsanı bütünlüklə
z
əbt edir: İnsan
bir şə
xsiyy
ə
t kimi heç s
ə
viyy
ə
sin
ə
endirilir, misilsiz bir antiinsanilik –
insanilik bayrağı altında antiinsanilik
– b
ə
rq
ə
rar olur.
Köhn
ə
ictimai-
siyasi quruluş devrilir, ancaq İnsanın qaranlıq iq
ba
lına
gün düşmür. Mülkiyyə
t ümumil
əşir, (ictimailəşir, dövlə
tl
əşir), ancaq
İnsanın qaranlıq iqbalına gün düşmür.
İstismarçı siniflə
r l
əğv olunur, ancaq İnsanın qaranlıq iqbalı
na gün
düşmür.
“Kiçik xalqları” azadlığa çıxarırlar, ə
slind
ə
is
ə
onun azad
lığını
–
müst
əqil yaşamaq haqqını
–
ə
lind
ən alırlar.
B
ə
rab
ə
rlikd
ən danışırlar
– b
ə
rab
ərsizlik yaradırlar: imtiyaz
lar t
əzadı,
maddi t
ə
minat f
ə
rqi
ə
dal
ə
t
ə
meydan oxuyur.
T
ə
z
ə
ə
yanlar, zad
ə
ganlar silkl
ə
ri tör
ə
yib.
“Vahid ideologiya
əsasında yaranan xalq” şüarı altında millə
tl
ə
ri
t
ə
dric
ən, ardıcıl şə
kild
ə
, m
ə
har
ə
tl
ə, “qardaşcasına”, “böyük xalqın”
damlasına çevirirlə
r.
Dinl
ə
döyüş şüarı altında
Mütl
ə
q
ə
İnamı sarsıdırlar.
Qabaqcıl İdrak
şüarı altında idraksızlıq yayırlar.
Qabaqcıl Əxlaq şüarı altında əxlaqsızlıq yayırlar.
Vahid İradə
şüarı altında iradəsizlik yayırlar.
Bu f
ə
lak
ə
tli v
ə
ziyy
ə
t Mütl
ə
q bir t
ə
l
ə
b –
Ruhani İntibah (Dirçəliş) Tə
l
ə
bi
ir
ə
li sürür.
228
Ruhani İntibahın Mə
qs
ədi aşağıdakından ibarə
tdir:
I. Mütl
ə
q
ə
İnamı tə
sdiq etm
ə
k.
II. Ruhani Varlıq olan İnsanı Kamilləşdirmə
k, Yüks
ə
ltm
ə
k, öz Mütl
ə
q
Mahiyy
ə
tin
ə
çatdırmaq.
III. Müst
ə
qil, Azad, Vahid Xalq yaratmaq.
IV. İnsana layiq olan Ruhani Cə
miyy
ə
t qurmaq.
V. Şə
rqin Ruhani L
ə
yaq
ə
tini b
ə
rpa etm
ə
k.
VI. B
əşəri İnamsızlıq, İdraksızlıq, Mə
n
əviyyatsızlıq, İradə
sizlik
b
əlasından qurtarmaq.
Mütl
ə
q T
ə
l
ə
b – Müq
ə
dd
ə
s T
ə
l
ə
bdir! Bu T
ə
l
ə
bi h
ə
yata keçirm
ə
k
üçün Müq
ə
dd
ə
sl
əşmə
k g
ə
r
ə
kdir.
Bu baxımdan, Mütlə
q T
ə
l
ə
b h
ə
m d
ə
Müq
ə
dd
ə
sl
əşmə
k T
ə
l
ə
bidir!
2. TA
RİXƏ BAXIŞ
B
əşə
r Tarixi – iqtisadiyyat tarixi deyil, ictimai sinifl
ə
r tarixi deyil.
B
əşər tarixi İnsan tarixidir.
İnsan özünü tarixdə
iki biçimd
ə: İnsani Mahiyyə
t (y
əni İnsanı
heyvanat dünyasından fə
rql
ə
ndir
ə
n keyfiyy
ə
tl
ə
r) v
ə
F
ə
rdl
ə
r biçimind
ə
ifad
ə
edir.
B
əşə
r tarixind
ə
n
ə
baş verirsə
, onun
əsasını İnsani Mahiyyə
t v
ə
F
ə
rdl
ə
r f
ə
aliyy
ə
ti t
əşkil edir.
İqtisadiyyat
–
İnsani Mahiyyə
td
ə
n v
ə
F
ə
rdl
ə
rd
ən asılıdır.
Sinifl
ə
r –
İnsani Mahiyyə
td
ə
n v
ə
F
ə
rdl
ə
rd
ən asılıdır.
İnsani Mahiyyə
t, F
ə
rdl
ə
r – iqtisadiyyatdan
ə
h
ə
miyy
ə
tlidir.
İnsani Mahiyyə
t, F
ə
rdl
ə
r – Sinifl
ə
rd
ə
n
ə
h
ə
miyy
ə
tlidir.
İqtisadiyyatı cə
miyy
ətin aparıcı qüvvə
si saymaq – zahiri t
ə
s
ə
vvürl
ə
r
ə
uymaqdır, üzdə
olanı görmə
kdir, Mahiyy
ə
t
ə
, Daxil
ə
, Batin
ə
nüfuz ed
ə
bilm
ə
m
ə
kdir.
Sinfi f
ə
aliyy
ə
ti c
ə
miyy
ətin aparıcı qüvvə
si saymaq – zahiri
t
ə
s
ə
vvürl
ə
r
ə
uymaqdır, üzdə
olanı görmə
kdir, Mahiyy
ə
t
ə
, Daxil
ə
, Batin
ə
nüfuz ed
ə
bilm
ə
m
ə
kdir.
İqtisadiyyatın arxasında
–
İnsan dayanır.
Sinfin arxasında
– F
ərd dayanır.
İqtisadiyyat
–
ə
lam
ə
tdir, Mahiyy
ə
t deyil.
Sinif –
ə
lam
ə
tdir, Mahiyy
ə
t deyil.
Mahiyy
ə
t –
İnsanilikdir və
o, canlı fə
rdl
ə
rd
ə
T
ə
zahür edir.
229
3. AZADLIQ
I
Azad Yırtıcı
–
Müdhiş Əsarət yaradır.
Azad H
ə
rcayi –
Müdhiş Əsarət yaradır.
Azad Xudbin –
Müdhiş Əsarət yaradır.
Azad H
ə
ris –
Müdhiş Əsarət yaradır.
Azad Əyyaş
– M
üdhiş Əsarət yaradır.
B
əşəri yalnız
İnsanlar
Azad ed
ə
bil
ə
r.
Yalnız
İnsanlaşan
b
əşə
r Azad ola bil
ə
r.
II
“Azadlıq Haqsızlıq törə
dir!” – deyirl
ə
r.
“Azadlıq Qəddarlıq törə
dir!” – deyirl
ə
r.
“Azadlıq İstismar törə
dir!” – deyirl
ə
r.
“İnsanilikdə
n k
ənar Azadlıq yo
xdur!” – deyirik.
“İnsanilik Haqsızlıq törə
tm
ə
z!” – deyirik.
“İnsanilik Qəddarlıq törə
tm
ə
z!” – deyirik.
“İnsanilik İstismar törə
tm
ə
z!” – deyirik.
III
Heç k
ə
sin
ə
sar
ə
tini q
ə
bul etmir
ə
m, heç k
əsin azadlığına qə
sd
etmir
ə
m.
IV
İnsan öz balaca “Mə
n”in
ə
b
ə
rab
ə
r olanda köl
ə
olur.
İnsan öz böyük “Mə
n”in
ə
b
ə
rab
ə
r olanda Azad olur.
Balaca “M
ə
n”d
ə
Yırtıcı yaşayır, Hərcayi yaşayır, Xudbin yaşayır,
H
əris yaşayır, Əyyaş yaşayır.
Böyük “M
ə
n”d
ə
Yırtıcı ölür, Hə
rcayi ölür, Xudbin ölür, H
ə
ris ölür,
Əyyaş ölür.
Azad İnsan
– A
zad Dünya yaradır.
V
Hamının Azad olması üçün
–
hamının İnsan olması gə
r
ə
kdir.
VI
Hamı Azad olmaq istəyir, hamı İnsan olmaq istə
mir.
Bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
B
əşə
r Köl
ə
likd
ən qurtarmır.
İçindəki Yırtıcılıq aşkara çıxır
–
ə
sar
ət doğulur.
İçində
ki H
ərcayi aşkara çıxır
–
ə
sar
ət doğulur.
İçindəki Xudbin aşkara çıxır
–
ə
sar
ət doğulur.
İçindəki Əyyaş aşkara çıxır
–
ə
sar
ət doğulur.
VII
Hamı Azad ola bilə
r –
hamı İnsan ola bilsə
.
230
4. XƏLQİ
GERÇƏKLİK
X
ə
lqi gerç
ə
klik –
İqtisadi gerçə
klik deyil, ictimai gerç
ə
klik deyil.
X
ə
lqi gerç
ə
klik – Xüsusi Ruhani gerç
ə
klikdir.
O, c
ə
miyy
ətin qarşısında Müqə
dd
ə
s M
ə
qs
ə
d qoyur, insan
ları hə
min
M
ə
qs
ə
di h
ə
yata keçirm
ə
y
ə
s
ə
f
ə
rb
ə
r edir, h
ə
min M
ə
qs
ə
d vasit
ə
sil
ə
H
əyatı Ali Hə
yata yüks
ə
ldir.
5. RUHANİ
BƏRABƏRSİZLİK
Sinfi m
ə
nsubiyy
ə
t
baxımından
insanlar bir-birin
ə
b
ə
rab
ə
rdir.
Ali sinif, adi sinif, yüks
ək sinif, aşağı sinif yoxdur.
T
ə
b
ə
q
ə
baxımından
insanlar bir-birin
ə
b
ə
rab
ə
rdir.
Ali t
ə
b
ə
q
ə
, adi t
ə
b
ə
q
ə
, yüks
ə
k t
ə
b
ə
q
ə, aşağı tə
b
ə
q
ə
yoxdur.
İxtisas
baxımından
insanlar bir-birin
ə
b
ə
rab
ə
rdir.
Ali ixtisas, adi ixtisas, yüks
ə
k ixtisas, alçaq ixtisas yoxdur.
Maddi t
ə
minat
baxımından
insanlar bir-birin
ə
b
ə
rab
ə
rdir.
Varlılar
-Yoxsullar
ə
dal
ətsizliyi aradan qaldırılmalıdır.
Rütb
ə
, v
ə
zif
ə
imtiyazları
–
süni imtiyazlardır.
İmtiyaz bə
rab
ə
rliyi olmayan yerd
ə
ə
dal
ə
td
ən danışmaq olmaz.
Ancaq Ruhanilik baxımından, yəni İnam, İdrak, Mə
n
əviyyat, İradə
baxımından insanlar bir
-birin
ə
b
ə
rab
ə
r deyil v
ə
bu b
ə
rab
ərsizliyin inkarı
l
ə
yaq
ə
tsizliyin t
ə
sdiqind
ən başqa bəşə
r
ə
heç n
ə
vermir.
Yetkin Naqis
ə
b
ə
rab
ə
r olmaz.
Saf Murdara b
ə
rab
ə
r olmaz.
Müdrik Naşıya bə
rab
ə
r olmaz.
F
ə
dakar Xudbin
ə
b
ə
rab
ə
r olmaz.
C
əsur Qorxağa bə
rab
ə
r olmaz.
T
ə
bii Süniy
ə
b
ə
rab
ə
r olmaz.
Doğru Əyriyə
b
ə
rab
ə
r olmaz.
Bu baxımdan
M
ə
n
ə
vi Yüks
ə
kl
ə
r, Alil
ə
r, Böyükl
ə
r L
ə
yaq
ə
ti Var v
ə
h
əmişə
olacaqdır.
Ancaq h
ə
min L
ə
yaq
ət Maddi, İctimai, Siyasi İmtiyaz tanımır.
Ruhani L
ə
yaq
ə
tin ölçüsü – T
ə
m
ənnasızlıqdır.
6. İNSANİ
MÜNASİBƏT
İnsan dünyaya İ
nsanla r
ə
qab
ə
t aparmaq üçün g
ə
lm
ə
yib.
İnsan dünyaya İnsanın üzə
rind
ən adlayıb keçmə
k üçün g
ə
lm
ə
yib.
İnsan dünyaya İnsanı uçuruma s
ürükl
ə
m
ə
k üçün g
ə
lm
ə
yib.
İnsan dünyaya özündə
ki Mütl
ə
q
ə
çatmaq üçün g
ə
lib.
H
əyat uğrunda mübarizə
– antiinsanilikdir.
231
Kamil – r
ə
qab
ət tanımır, insanilik tanıyır.
Kamil – r
ə
qab
ət oyatmır, mə
h
ə
bb
ət oyadır.
İnsanilik
– r
ə
qab
ə
ti öldürür.
Kamil –
hamını kamil g
örm
ə
k ist
ə
yir, bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
r
ə
qab
ə
t
yaranmır.
Kamilin yegan
ə
t
ə
m
ənnası
– kamillikdir, bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
r
ə
qab
ə
t
yaranmır.
Kamillik –
yırtıcılığın, xudbinliyin, hə
s
ə
din ölümüdür, bu s
ə
b
ə
bd
ə
n d
ə
r
ə
qab
ət yaranmır.
İnsani münasibə
td
ə
r
ə
qab
ə
t
ə
yer olmur.
7. Q
EYRİ
-
İNSANİLİK
“Xudbinlik t
ə
biidir” – deyirl
ə
r.
“Yırtıcılıq tə
biidir” – deyirl
ə
r.
“Qorxaqlıq tə
biidir” – deyirl
ə
r.
“H
ə
rislik t
ə
biidir” – deyirl
ə
r.
“T
ə
bii s
aydığınız heyvanidir”
– deyirik – “qeyri-insanidir” – deyirik.
8. İNSANİ BİRLİK
–
HEYVANİ BİRLİK
I
İnsani Birlik yaratmaq üçün İnsan özünü Fərdi şə
xsiyy
ə
t kimi tam
ifad
ə
etm
ə
lidir: y
əni İqtisadi, İctimai, İdraki, Mə
n
ə
vi Müst
ə
qillik
ə
ld
ə
etm
ə
lidir.
Heyvani Birlik yaratmaq üçün İnsan Fərdi şə
xsiyy
ə
t kimi heç
olmalıdır, yəni İqtisadi, İctimai, İdraki, Mə
n
ə
vi Müst
ə
qilliyind
ə
n
ə
l
ç
ə
km
ə
lidir.
Dostları ilə paylaş: |