Uşaqların icbari dispanserizasiyası barədə
qanunvericilik aktlarına dair
BƏLƏDÇİ QAYDALAR
5 mart 2013-cü il tarixdə “Uşaqların icbari dispanserizasiyası
haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu imzalanmışdır.
Bu Qanun Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 94-cü
maddəsinin I hissəsinin 1-ci bəndinə əsasən uşaqların sağlamlığının
qorunması və möhkəmləndirilməsinin təşkilati-hüquqi əsaslarını,
uşaqlar arasında aparılan müalicə-profilaktika tədbirlərini müəyyən
edir və bu sahədə yaranan münasibətləri tənzimləyir.
Uşaqların icbari dispanserizasiyasının məqsədi uşaqların
sağlamlığının qorunması və möhkəmləndirilməsinə yönəlmiş
tədbirlərin həyata keçirilməsi, uşaqlar arasında xəstələnmə, sağlamlıq
imkanları məhdudluğunun və ölümün səviyyəsinin azaldılması və
uşaqların xəstəliklərdən qorunmasıdır.
İcbari dispanserizasiyadan keçiriləcək uşaqların və onların qanuni
nümayəndələrinin bu Qanunla müəyyən edilmiş qaydada
dispanserizasiyadan keçmək, dispanserizasiyanın nəticələrindən asılı
olaraq tibbi göstərişlər əsasında ambulator, stasionar və ya
sanatoriya-kurort şəraitində tibbi yardım almaq, dispanserizasiyanın
nəticələri, o cümlədən aparılmış müayinə-müalicə tədbirləri, habelə
sağlamlığının vəziyyəti haqqında tam və obyektiv məlumat almaq,
pozulmuş hüquqları barədə qanunla müəyyən edilmiş qaydada
müvafiq orqanlara və ya məhkəməyə müraciət etmək hüquqları
vardır. Uşaqların icbari dispanserizasiyası onların qanuni
nümayəndələrinin razılığı ilə aparılır. İcbari dispanserizasiya
tədbirləri təqvimə uyğun olaraq müşahidə ili ərzində Azərbaycan
Respublikasının vətəndaşlarını, Azərbaycan Respublikasında daimi
yaşayan vətəndaşlığı olmayan şəxsləri və əcnəbiləri əhatə edir.
Uşaqlara dövlət tibb müəssisələrində icbari dispanser xidmətinin
göstərilməsi dövlət büdcəsinin vəsaiti hesabına maliyyələşdirilir.
İcbari dispanserizasiya tədbirləri bələdiyyə və icbari tibbi sığorta
vəsaitləri, hüquqi və fiziki şəxslərin ianələri, eləcə də
qanunvericiliklə nəzərdə tutulan digər vəsaitlər hesabına da həyata
keçirilə bilər.
62
Uşaqların icbari dispanserizasiyası tədbirləri uşaqların hər il tibbi
baxışdan keçirilməsi (laborator, instrumental və skrininq müayinələr
də daxil olmaqla), müasir diaqnostika metodlarından istifadə etməklə
ehtiyacı olanların müayinəsinin davam etdirilməsi, uşaqların
sağlamlıq vəziyyətinin müəyyən edilməsi və fərdi qaydada
qiymətləndirilməsi, sağlam, xəstə və xəstələnmə riski olan uşaqların
bir-birindən ayrı müşahidə edilməsi, xəstə və xəstələnmə riski olan
uşaqlar arasında müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlərin həyata
keçirilməsi, tibbi və sosial tədbirlər kompleksinin hazırlanması və
həyata keçirilməsi, habelə uşaqların sağlamlıq vəziyyətinin dinamik
müşahidəsi və xəstəliklərin nozoloji formasından asılı olaraq
uşaqların dispanser nəzarətinə götürülməsini əhatə edir.
10 aprel 2013-cü il tarixdə “Uşaqların icbari dispanserizasiyası
haqqında” Azərbaycan Respublikasının 2013-cü il 5 mart tarixli
591-IVQ nömrəli Qanununun tətbiqi barədə Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin Fərmanı imzalanmışdır.
Bu Fərmanla Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabinetinə
“Uşaqların icbari dispanserizasiyadan keçirilməsinə dair Dövlət
Proqramı"nın layihəsinin hazırlanıb Azərbaycan Respublikasının
Prezidentinə təqdim edilməsi, uşaqların icbari dispanserizasiyasının
həyata keçirilməsi qaydasının, dispanserizasiyadan keçiriləcək
uşaqlara göstərilməli olan tibbi yardımın həcminin və keyfiyyət
standartlarının, xəstə və xəstələnmə riski olan uşaqlar üçün müalicə-
sağlamlaşdırıcı
tədbirlərin həyata keçirilməsi qaydasının,
dispanserizasiya tədbirlərinin maliyyələşdirilməsi qaydasının
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti ilə razılaşdırmaqla müəyyən
edilməsi, Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyinə uşaqların
icbari dispanserizasiyası zamanı müayinələrin və baxış keçirəcək
ixtisaslı mütəxəssislərin siyahısının təsdiq və dispanserizasiyadan
keçiriləcək və dispanserizasiyadan keçmiş uşaqların uçotu
qaydasının müəyyən edilməsi tapşırılmışdır.
10 dekabr 2013-cü il tarixdə “Uşaqların icbari
dispanserizasiyadan keçirilməsinə dair Dövlət Proqramı”nın təsdiq
edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
imzalanmışdır. Dövlət Proqramında Proqramın məqsədləri,
Proqramın maliyyələşdirilməsi, Proqramın həyata keçirilməsi üzrə
Tədbirlər Planı və Proqramın həyata keçirilməsindən gözlənilən
63
nəticələr öz əksini tapmışdır. Tədbirlər Planında “Təşkilati tədbirlər”,
“Tibb müəssisələrinin maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi”,
“Uşaqlara göstərilən tibbi xidmətlərin keyfiyyətinin yüksəldilməsi”,
“Kadr hazırlığı” və
“İcbari dispanserizasiya sahəsində
maarifləndirmə” kimi tədbirlərin həyata keçirilməsi nəzərdə
tutulmuşdur. Dövlət Proqramında nəzərdə tutulan tədbirlər müvafiq
illər üzrə Azərbaycan Respublikasının dövlət büdcəsində aidiyyəti
icraçı orqanlar üçün nəzərdə tutulmuş vəsait dairəsində
maliyyələşdirilir.
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 109 nömrəli
23 aprel 2014-cü il tarixli Qərarı ilə “Uşaqların icbari
dispanserizasiyasının həyata keçirilməsi Qaydası”,
“Dispanserizasiyadan keçiriləcək uşaqlara göstərilməli olan tibbi
yardımın həcmi və keyfiyyət standartları”, “Xəstə və xəstələnmə
riski olan uşaqlar üçün müalicə-sağlamlaşdırıcı tədbirlərin həyata
keçirilməsi Qaydası” və “Dispanserizasiya tədbirlərinin
maliyyələşdirilməsi Qaydası” təsdiq edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin 60 nömrəli 1 iyul
2014-cü il tarixli əmri ilə “Uşaqların icbari dispanserizasiyadan
keçirilməsinə dair Dövlət Proqramı”nın həyata keçirilməsi üzrə
Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin Tədbirlər Planı təsdiq
edilmişdir.
|