Az ə rbaycan Respublikasının ayrı-seçkiliy
Yüklə 144,08 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.4.1. M əşğ ulluq sah ə si
- 3.4.1.1. Ə m ə k hüququndan istifad ə
|
3.3.1.3. 12 saylı Protokol 12 saylı Protokol “qanunla n ə z ə rd ə tutulmu ş ist ə nil ə n hüquqdan istifad ə ” il ə ba ğ lı ayrı- seçkiliyi qada ğ an etdiyind ə n yalnız A İ HK-da n ə z ə rd ə tutulmu ş hüquqlara aid 14-cü madd ə d ə n daha geni ş ə hat ə dair ə sin ə malikdir. Protokol müdd ə alarının m ə nası bar ə d ə A Ş -nin İ zahedici M ə ruz ə sind ə verilmi ş şə rhl ə r, bu müdd ə aların a ş a ğ ıda verilmi ş m ə s ə l ə l ə rl ə ə laq ə dar olaraq ayrı-seçkiliyin qada ğ an edilm ə sin ə aid oldu ğ unu b ə yan edir: i. şə xs üçün xüsus ə n milli qanunlarla n ə z ə rd ə tutulmu ş ist ə nil ə n hüquqdan istifad ə il ə ; ii. milli qanunlara ə sas ə n dövl ə t hakimiyy ə ti orqanının birm ə nalı öhd ə liyind ə n ir ə li g ə l ə n hüquqdan istifad ə il ə ( ə g ə r milli qanunlara ə sas ə n ə laq ə dar orqan konkret t ə rzd ə h ə r ə k ə t etm ə k öhd ə liyini öz üz ə rin ə götürübs ə ); iii. xüsusi s ə lahiyy ə tl ə ri icra ed ə n (m ə s ə l ə n, mü ə yy ə n dotasiyalar ayıran) dövl ə t hakimiyy ə ti orqanının f ə aliyy ə til ə ; iv. dövl ə t hakimiyy ə ti orqanı t ə r ə find ə n yol verilmi ş ist ə nil ə n ba ş qa ə m ə ll ə v ə ya nöqsanla (m ə s ə l ə n, i ğ ti ş a ş lara qar ş ı t ə dbirl ə r gör ə n hüquq-mühafiz ə orqanları ə m ə kda ş larının davranı ş ı il ə ). 101 Eyni zamanda, şə rhl ə rd ə göst ə rilir ki, bu Protokol ə sas ə n şə xsl ə ri dövl ə t t ə r ə find ə n tör ə dil ə n ayrı-seçkilikd ə n müdafi ə ets ə d ə , ad ə t ə n dövl ə t t ə r ə find ə n t ə nziml ə nm ə si n ə z ə rd ə tutulan v ə fiziki şə xsl ə rl ə hüquqi şə xsl ə r arasındakı münasib ə tl ə r ə ş amil edilir: “m ə s ə l ə n, i şə q ə bulla ba ğ lı 96 Yuxarıda qeyd olunan i ş in 48-ci paraqrafına baxın. 97 Karsonun v ə ba ş qalarının Böyük Britaniyaya qar ş ı A İ HM-d ə ki [GC] 42184/05 saylı, 16 mart 2010-cu il tarixli i ş i. 98 1 saylı Protokolun 1-ci madd ə sinin h ə rt ə r ə fli t ə hlilil ə A Ş -nin Hüquq ş ünaslar üçün İ nsan Hüquqları Sah ə sind ə T ə hsil ə dair “www.coehelp.org/mod/resource/view. php?inpopup=true&id=2123” saytından tanı ş olmaq olar: Qrqiç, Mataqa, Lonqar v ə Vilfan “A İ HK-ya ə sas ə n Mülkiyy ə t Hüququ”, İ nsan Hüquqları üzr ə B ə l ə dçi No10, 2007- ci il. 99 M ə s ə l ə n, Stek v ə ba ş qalarının Böyük Britaniyaya qar ş ı [GC] 65731/01 v ə 65900/01 saylı, 12 aprel 2006-cı il tarixli, pensiya öd ə ni ş l ə rin ə v ə ə lilliy ə gör ə müavin ə tl ə r ə dair, Andreyevanın Latviya Respublikasına qar ş ı [GC] 55707/00 saylı, 18 fevral 2009-cu il tarixli, pensiya öd ə ni ş l ə rin ə dair, Koua Puarenin Fransa Respublikasına qar ş ı 40892/98 saylı, 30 sentyabr 2003-cü il tarixli, ə lilliy ə gör ə müavin ə tl ə r ə dair, Qayqusuzun Avstriya Respublikasına qar ş ı 17371/90 saylı, 16 sentyabr 1996-cı il tarixli, i ş sizlik müavin ə tin ə dair, A İ HM-d ə ki i ş l ə ri. 100 M ə s ə l ə n, Uellerin Macarıstan Respublikasına qar ş ı A İ HM-d ə ki 44399/05 saylı, 31 mart 2009-cu il tarixli, u ş aqlı ail ə l ə rin d ə st ə kl ə nm ə si m ə qs ə dil ə sosial müavin ə tl ə rin ə dair i ş i. 101 A İ HK-nın (ETS No177) 12 saylı Protokoluna aid İ zahedici M ə ruz ə nin 22-ci paraqrafı. “http://conventions.coe.int/Treaty/en/ Reports/Html/177.htm” saytında tanı ş olmaq olar. 51 müraci ə t ə ə sassız r ə dd cavabının verilm ə si, restorana buraxılmama v ə ya hüquqi şə xsl ə r t ə r ə find ə n c ə miyy ə t üçün göst ə ril ə n xidm ə tl ə rd ə n, m ə s ə l ə n, tibbi v ə ya kommunal xidm ə tl ə rd ə n (sudan v ə i ş ıqdan) istifad ə y ə icaz ə verm ə m ə .” 102 Ümumiyy ə tl ə , 12 saylı Protokol şə xsl ə rin üz ə rin ə qoyulmu ş v ə ictimaiyy ə t üçün mövcud olan malların v ə xidm ə tl ə rin nec ə t ə klif olunması bar ə d ə q ə rar çıxarma ğ a aid v ə zif ə ni icra etm ə kd ə n ibar ə t sırf şə xsi kontekstd ə n k ə nara çıxaraq ayrı-seçkiliyi geni ş şə kild ə qada ğ an edir. 4.6-cı bölm ə d ə n ə z ə rd ə n keçirilmi ş Sejdiçin v ə Fincinin Bosniya v ə Herseqovina Respublikasına qar ş ı i ş in ə A İ HM t ə r ə find ə n 12 saylı Protokolun 1-ci madd ə sin ə ə sas ə n baxılark ə n A İ HM bu Protokolla “ayrı-seçkiliyin ümumi şə kild ə qada ğ an olundu ğ unu” b ə yan etmi ş dir. Eyni zamanda, bildirilmi ş dir ki, ayrı-seçkiliy ə aid i ş l ə rin t ə hlili A İ HM t ə r ə find ə n 14-cü madd ə nin kontekstind ə mü ə yy ə n edilmi ş t ə hlil ə ox ş ar bir t ə rzd ə aparılacaq. 3.4. Ayrı-seçkiliyi qada ğ an olunmasına dair Avropa İ ttifaqı Direktivl ə rinin ə hat ə dair ə si Ayrı-seçkiliyi qada ğ an ed ə n direktivl ə r ə ə sas ə n ayrı-seçkilik 3 sah ə üzr ə qada ğ an olunur: m əşğ ulluq sah ə si, sosial t ə minat sistemi, h ə mçinin mallar v ə xidm ə tl ə r sah ə si. Hal-hazırda “ İ rqi b ə rab ə rliy ə dair” Direktiv bu sah ə l ə rin 3-n ə d ə ş amil olunur. “M əşğ ulluq sah ə sind ə b ə rab ə rliy ə dair” Direktivl ə sözüged ə n 3 sah ə nin ə hat ə olunmasını t ə min ed ə c ə k müvafiq qanunvericilik aktları müzakir ə predmeti olsa da, hal-hazırda bu Direktiv yalnız m əşğ ulluq sah ə sind ə t ə tbiq edilir. “Gender b ə rab ə rliyin ə dair” (yenid ə n baxılmı ş ) Direktiv, h ə mçinin “Mallar v ə xidm ə tl ə r sah ə sind ə gender b ə rab ə rliyin ə dair” Direktiv m əşğ ulluq v ə mallarla xidm ə tl ə r sah ə sind ə t ə tbiq edils ə d ə , t ə minat sistemin ə ş amil olunmur. 3.4.1. M əşğ ulluq sah ə si M əşğ ulluq sah ə sind ə ayrı-seçkilikd ə n müdafi ə , ayrı-seçkiliyi qada ğ an ed ə n direktivl ə rl ə n ə z ə rd ə tutulmu ş v ə müdafi ə olunan bütün ə saslara gör ə t ə min olunur. 3.4.1.1. Ə m ə k hüququndan istifad ə “ Ə m ə k hüququndan istifad ə ” anlayı ş ı A Ə M t ə r ə find ə n geni ş şə kild ə t ə fsir olunur. Misal: Meyersin Bankrotçuluq m ə s ə l ə l ə ri üzr ə ə m ə kda ş a qar ş ı i ş in ə ə sas ə n, A Ə M bel ə bir q ə rara g ə lmi ş dir ki, ə m ə k hüququndan istifad ə “bilavasit ə ə m ə k münasib ə tl ə rinin ba ş lanmasından ə vv ə l ir ə li sürülmü ş şə rtl ə rl ə yana ş ı” şə xsin t ə klif olunan i ş l ə ə laq ə dar q ə rar q ə bul etm ə sind ə n ə vv ə l n ə z ə rd ə n keçirm ə li olan amill ə r ə t ə sir göst ə r ə n şə rtl ə ri d ə ə hat ə edir. 103 Meyersin i ş ind ə g ə lir s ə viyy ə sind ə n asılı olaraq öd ə nil ə n konkret dövl ə t müavin ə tinin verilm ə si bu sah ə y ə aid olan bir m ə s ə l ə dir. Bu onunla ə laq ə dardır ki, namiz ə d konkret v ə zif ə ni tutmaq bar ə d ə q ə rarı n ə z ə rd ə n keçir ə rk ə n sözüged ə n müavin ə ti almaq hüququna malik olub- olmayaca ğ ı m ə s ə l ə sinin t ə siri altında idi. Bu s ə b ə bd ə n d ə bu cür dü ş ünc ə l ə r i şə ba ş lamaq q ə rarına da t ə sir etmi ş dir. Misal: Ş norbusun Hessen Torpa ğ ına qar ş ı i ş in ə ə sas ə n, iddiaçı m ə hk ə m ə orqanlarında i ş l ə m ə k üçün yararlılı ğ ının bir hiss ə si kimi müvafiq t ə liml ə rd ə i ş tirak etm ə k üçün müraci ə t etmi ş dir. 104 Milli qanunlara ə sas ə n bilavasit ə t ə limd ə n ə vv ə l 1-ci, sonra is ə 2-ci imtahanın verilm ə si n ə z ə rd ə tutulur. İ ddiaçı 1-ci imtahanı verdikd ə n sonra bo ş yerl ə rin olmaması s ə b ə bind ə n t ə limd ə i ş tirakla ba ğ lı r ə dd cavabı almı ş dır. Onun t ə limd ə i ş tirakı, növb ə ti m ə rh ə l ə y ə , bo ş yerl ə r olanad ə k t ə xir ə salınmı ş dır. İ ddiaçı üstünlüyün h ə rbi xidm ə ti bitirmi ş ki ş i 102 Yuxarıdakı istinadın 28-ci paraqrafına baxın. 103 Meyersin Bankrotçuluq m ə s ə l ə l ə ri üzr ə ə m ə kda ş a qar ş ı A Ə M-d ə ki C-116/94 [1995] ECR I-2131 saylı, 13 iyul 1995-ci il tarixli i ş i. 104 Ş norbusun Hessen Torpa ğ ına qar ş ı A Ə M-d ə ki C-79/99 [2000] ECR I-10997 saylı, 7 dekabr 2000-ci il tarixli i ş i. 52 namiz ə dl ə r ə verilm ə si s ə b ə bind ə n ayrı-seçkiliy ə m ə ruz qalması il ə ba ğ lı ş ikay ə t etmi ş dir. A Ə M t ə lim ə buraxılma tarixini t ə nziml ə y ə n qanunvericiliyin “ ə m ə k hüququndan istifad ə y ə ” aid m ə s ə l ə l ə rin ə hat ə dair ə sin ə dü ş düyünü mü ə yy ə n etmi ş dir, çünki t ə lim dövrünün özü ayrılıqda v ə m ə hk ə m ə orqanlarında v ə zif ə y ə yiy ə l ə nm ə prosesinin bir hiss ə si kimi “ ə m ə k f ə aliyy ə ti” hesab olunmu ş dur. 3.4.1.2. İş şə rtl ə ri, o cüml ə d ə n i ş d ə n azad olunma v ə öd ə ni ş l ə r A Ə M bu sah ə y ə hansı m ə s ə l ə l ə rin aid oldu ğ unu açıqlayark ə n çox geni ş v ə obyektiv izahlar vermi ş dir. Yekun n ə tic ə d ə bu sah ə y ə aid hesab olunan ə m ə k münasib ə tl ə rind ə n ir ə li g ə l ə n h ə r bir şə rt n ə z ə rd ə n keçirilmi ş dir. Misal: Meyersin i ş in ə ə sas ə n, t ə k valideyn olan iddiaçı t ə k valideynl ə r ə ail ə kreditinin t ə yin edilm ə si üçün ehtiyac meyarının hesablanması zamanı istifad ə olunmu ş metod s ə b ə bind ə n cinsi z ə minind ə dolayı ayrı-seçkilikl ə ba ğ lı ş ikay ə t etmi ş dir. 105 Dövl ə t müavin ə ti olan ail ə kreditinin verilm ə sinin sad ə c ə olaraq sosial t ə minat m ə s ə l ə si v ə ya i ş şə rtini t əş kil ed ə n bir m ə s ə l ə oldu ğ unun d ə qiql əş dirilm ə si A Ə M t ə r ə find ə n h ə yata keçirilmi ş dir. A Ə M burada göst ə rilmi ş 3 şə rt mövcud olduqda sözüged ə n ail ə kreditinin öd ə nildiyini n ə z ə r ə almı ş dır: iddiaçının g ə liri mü ə yy ə n edilmi ş m ə bl əğ d ə n çox olmamalıdır; kredit üçün müraci ə t etmi ş şə xs v ə ya onun partnyoru i ş l ə m ə lidir; v ə kredit üçün müraci ə t etmi ş şə xsin v ə ya onun partnyorunun öhd ə sind ə u ş aq olmalıdır. Sözüged ə n müavin ə t sosial t ə minat sisteminin bir hiss ə sini t əş kil etdiyind ə n A Ə M bu i ş d ə yalnız “B ə rab ə r r ə ftara dair” Direktivin (artıq bu Direktiv “Gender b ə rab ə rliyin ə dair” (yenid ə n baxılmı ş ) Direktivil ə ə v ə z olunub) t ə tbiq edilm ə sinin münasib olmaması q ə na ə tin ə g ə lmi ş dir. Ə ksin ə bu müavin ə tin ə m ə k münasib ə tl ə ril ə ə laq ə dar verilib-verilm ə m ə sini d ə qiql əş dirm ə k üçün daha geni ş yana ş madan istifad ə olunmu ş dur. Bu i ş d ə ail ə krediti sistemind ə n faydalanmaq üçün iddiaçının özü v ə ya onun partnyoru öd ə ni ş li ə m ə k f ə aliyy ə til ə m əşğ ul olmalı idi. Bel ə likl ə , ail ə kreditind ə n istifad ə etm ə k üçün ə m ə k münasib ə tl ə rinin yaradılması t ə l ə bi i ş şə rti kateqoriyasına aid olan bir m ə s ə l ə idi. Yüklə 144,08 Kb. Dostları ilə paylaş:
|