Misal: Ponomoryovların i
ş
i
136
milli qanunvericiliy
ə
ə
sas
ə
n yalnız Bolqarıstan v
ə
t
ə
nda
ş
larının
v
ə
mü
ə
yy
ə
n kateqoriyadan olan
ə
cn
ə
bil
ə
rin pulsuz ibtidai v
ə
orta t
ə
hsil almaq hüququna malik
olmaları il
ə
ə
laq
ə
dar idi. Mü
ə
yy
ə
n vaxt
ə
rzind
ə
ya
ş
ayı
ş
icaz
ə
si olmadan anaları il
ə
birlikd
ə
Bolqarıstanda ya
ş
ayan iki rus
ş
agird iddiaçı qismind
ə
çıxı
ş
edirdi.
İ
ddiaçılar A
İ
HM-
ə
t
ə
qdim
etdikl
ə
ri
ə
riz
ə
d
ə
Bolqarıstan v
ə
t
ə
nda
ş
larından v
ə
daimi ya
ş
ayı
ş
icaz
ə
si olmayan
ə
cn
ə
bil
ə
rd
ə
n
f
ə
rqli olaraq, Bolqarıstanda orta t
ə
hsill
ə
rini davam etdirm
ə
k üçün onlardan t
ə
hsil haqqı t
ə
l
ə
b
olundu
ğ
undan ayrı-seçkiliy
ə
m
ə
ruz qalmaları bar
ə
d
ə
ş
ikay
ə
t edirdil
ə
r. A
İ
HM bir qayda olaraq
dövl
ə
t
ə
maddi töhf
ə
l
ə
r verm
ə
y
ə
n qısamüdd
ə
tli v
ə
qeyri-qanuni immiqrantların dotasiyalardan
asılı olan dövl
ə
t xidm
ə
tl
ə
rind
ə
n istifad
ə
imkanlarını azaltmaq üçün dövl
ə
td
ə
qanunla n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
ə
sasların mövcud olmasını mümkün hesab etmi
ş
dir. A
İ
HM t
ə
hsilin ç
ə
tinlikl
ə
t
əş
kil
olunan v
ə
böyük x
ə
rcl
ə
r hesabına idar
ə
olunan bir sah
ə
oldu
ğ
unu, h
ə
mçinin dövl
ə
t t
ə
r
ə
find
ə
n
onun yurisdiksiyasında olan
şə
xsl
ə
rin t
ə
hsil ehtiyaclarının t
ə
min edilm
ə
si v
ə
t
ə
hsil ehtiyacları
olan bütün
şə
xsl
ə
ri q
ə
bul etm
ə
k imkanlarının m
ə
hdud olması arasında tarazlı
ğ
ın
saxlanmasının z
ə
ruri oldu
ğ
unu q
ə
bul ed
ə
r
ə
k, t
ə
hsil almaq hüququnun dövl
ə
tin bir sıra ba
ş
qa
xidm
ə
t sah
ə
l
ə
rind
ə
n istifad
ə
etm
ə
k hüququndan f
ə
rqli olaraq Konvensiya il
ə
birba
ş
a t
ə
min
olundu
ğ
unu qeyd etmi
ş
dir. T
ə
hsil sah
ə
si bu sah
ə
d
ə
n istifad
ə
ed
ə
nl
ə
ri birba
ş
a
faydalandırmaqla yana
ş
ı, geni
ş
ictimai funksiyalara malik oldu
ğ
undan v
ə
insan hüquqlarının
t
ə
min edilm
ə
si üçün h
ə
ddind
ə
n artıq z
ə
ruri oldu
ğ
undan dövl
ə
t t
ə
r
ə
find
ə
n göst
ə
ril
ə
n çox
spesifik bir xidm
ə
t növüdür.
İ
ddiaçılar ölk
ə
y
ə
qanunsuz g
ə
lmi
ş
v
ə
sonradan dövl
ə
t
xidm
ə
tl
ə
rind
ə
n istifad
ə
il
ə
, o cüml
ə
d
ə
n pulsuz t
ə
hsill
ə
ba
ğ
lı iddia qaldıran
şə
xsl
ə
rin
v
ə
ziyy
ə
tind
ə
deyildil
ə
r.
İ
ddiaçılarda daimi ya
ş
ayı
ş
icaz
ə
si olmadıqda bel
ə
, dövl
ə
t onların
Bolqarıstanda qalmasına faktiki olaraq heç bir etiraz etmirdi v
ə
ya onları deportasiya etm
ə
k
üçün h
ə
r hansı bir ciddi niyy
ə
ti yox idi. Dem
ə
li, qanunsuz immiqrasiya axınının qar
ş
ısının
alınması v
ə
ya geri qaytarılması z
ə
rur
ə
til
ə
ba
ğ
lı ist
ə
nil
ə
n mülahiz
ə
l
ə
rin iddiaçıların i
ş
il
ə
heç bir
ə
laq
ə
si yox idi. Lakin Bolqarıstanın müvafiq orqanları iddiaçıların t
ə
hsil haqqının
öd
ə
nilm
ə
sind
ə
n azad edilm
ə
si üçün bu amill
ə
ri n
ə
z
ə
r
ə
almamı
ş
dılar, h
ə
mçinin qanunvericilik
aktlarında da bel
ə
v
ə
ziyy
ə
tl
ə
rl
ə
ba
ğ
lı istisnalar n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmamı
ş
dır. Dem
ə
li, i
ş
in hallarından
ir
ə
li g
ə
l
ə
n v
ə
ziyy
ə
ti n
ə
z
ə
r
ə
alaraq iddiaçıların v
ə
t
ə
nda
ş
lı
ğ
ı v
ə
immiqrasiya statusu
ə
sasında
onlardan t
ə
hsil haqqını öd
ə
m
ə
k t
ə
l
ə
bi
ə
sassız hesab olunmu
ş
dur.
Misal:
Ş
tummerin i
ş
ind
ə
137
ümumilikd
ə
28 illik uzun bir müdd
ə
t
ə
rzind
ə
m
ə
hbus h
ə
yatı
ya
ş
ayaraq h
ə
bsxanada mü
ə
yy
ə
n müdd
ə
t
ə
rzind
ə
i
ş
l
ə
mi
ş
iddiaçıya Avstriya qanunlarına
ə
sas
ə
n ya
ş
a gör
ə
pensiya proqramı
ş
amil edilm
ə
mi
ş
dir. 1994-cü ild
ə
n etibar
ə
n ona
134
D.H.-nın v
ə
ba
ş
qalarının Çexiya Respublikasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki [GC] 57325/00 saylı, 13 noyabr 2007-ci il tarixli
i
ş
i.
135
Or
ş
u
ş
un v
ə
ba
ş
qalarının Xorvatiya Respublikasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki [GC] 15766/03 saylı, 16 mart 2010-cu il tarixli
i
ş
i.
136
Ponomaryovların Bolqarıstan Respublikasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki 5335/05 saylı, 21 iyun 2011-ci il tarixli i
ş
i.
137
Ş
tummerin Avstriya Respublikasına qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki [GC] 37452/02 saylı, 7 iyul 2011-ci il tarixli i
ş
i.
58
h
ə
bsxanada i
ş
l
ə
diyi müdd
ə
tl
ə
rl
ə
ə
laq
ə
dar olaraq i
ş
sizlikd
ə
n sı
ğ
ortalanma proqramı
ş
amil
edilmi
ş
dir v
ə
o azadlı
ğ
a çıxdıqdan sonra i
ş
sizliy
ə
gör
ə
müavin
ə
t v
ə
fövq
ə
lad
ə
hallar üçün
n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
yardım alırdı. A
İ
HM xatırlamı
ş
dır ki, dövl
ə
tl
ə
r pensiya m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
ril
ə
ba
ğ
lı
geni
ş
qiym
ə
tl
ə
ndirm
ə
ç
ə
rçiv
ə
l
ə
rin
ə
malikdirl
ə
r v
ə
bu m
ə
s
ə
l
ə
h
ə
bsxanalarda
ə
m
ə
k
f
ə
aliyy
ə
tind
ə
n v
ə
m
ə
hbusların sosial t
ə
minatından ibar
ə
t ümumi bir sistemin s
ə
ciyy
ə
vi
xüsusiyy
ə
ti kimi q
ə
bul olunmalıdır. Avropada m
ə
hbusların sosial müdafi
ə
si m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
ril
ə
ba
ğ
lı
ümumi razılıq
ə
ld
ə
olunmayıb. Avropa
Ş
urasına üzv olan dövl
ə
tl
ə
rin böyük
ə
ks
ə
riyy
ə
ti
m
ə
hbusları sosial müdafi
ə
nin b
ə
zi növl
ə
ril
ə
t
ə
min etdikl
ə
ri bir vaxtda, bu dövl
ə
tl
ə
rd
ə
n yalnız bir
neç
ə
si ya
ş
a gör
ə
pensiya proqramını bu cür
şə
xsl
ə
r
ə
ş
amil edir. Avstriya kimi b
ə
zi dövl
ə
tl
ə
r
m
ə
hbusları b
ə
zi sosial müdafi
ə
növl
ə
ril
ə
t
ə
min ed
ə
r
ə
k onlara müvafiq sosial t
ə
minat fondlarına
könüllü
şə
kild
ə
öd
ə
ni
ş
l
ə
r etm
ə
k imkanı vermi
ş
dir.
Ə
lav
ə
olaraq, Avstriya qanunvericiliyi
m
ə
hbus olduqları zaman
ə
m
ə
k f
ə
aliyy
ə
til
ə
m
əşğ
ul olmu
ş
şə
xsl
ə
rin b
ə
zi mill sosial-müdafi
ə
proqramlarından istafad
ə
etm
ə
l
ə
rini v
ə
tibbi xidm
ə
tl
ə
, h
ə
mçinin b
ə
db
ə
xt hadis
ə
zamanı tibbi
xidm
ə
tl
ə
t
ə
min olunmalarını n
ə
z
ə
rd
ə
tutur v
ə
bu ölk
ə
d
ə
1994-cü ild
ə
n etibar
ə
n
ə
m
ə
k
f
ə
aliyy
ə
til
ə
m
əşğ
ul olmu
ş
m
ə
hbuslara i
ş
sizlikd
ə
n sı
ğ
ortalanma proqramı da
ş
amil olunur.
İ
ddiaçı ya
ş
a gör
ə
pensiya hüququna malik olmasa da onun ümumiyy
ə
tl
ə
sosial t
ə
minatsız
qalmaması çox vacib bir m
ə
s
ə
l
ə
kimi q
ə
bul olunmu
ş
dur. Bel
ə
ki, h
ə
bsxanadan çıxdıqdan sonra
ona i
ş
sizlik müavin
ə
ti v
ə
müvafiq olaraq, fövq
ə
lad
ə
hallar üçün n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
yardım,
h
ə
mçinin m
ə
nzil pulu öd
ə
nilirdi ki, bunlar hamısı bir yerd
ə
720 Avro t
əş
kil edirdi v
ə
dem
ə
k olar
ki, Avstriyada öd
ə
nil
ə
n minimum pensiya m
ə
bl
əğ
in
ə
b
ə
rab
ə
r idi. Ümumiyy
ə
tl
ə
, d
ə
yi
şə
n
standartlar kontekstind
ə
dövl
ə
ti sı
ğ
orta proqramlarına üstünlük verdiyin
ə
gör
ə
qınamaq olmaz,
çünki m
ə
hz bu proqramlar m
ə
hbusların azadlı
ğ
a çıxdıqdan sonra c
ə
miyy
ə
t
ə
reinteqrasiyası
istiqam
ə
tind
ə
daha münasib hesab olunur. Bu i
ş
vasit
ə
sil
ə
günd
ə
m
ə
g
ə
tirilmi
ş
m
ə
s
ə
l
ə
nin
Avstriya t
ə
r
ə
find
ə
n n
ə
z
ə
rd
ə
n keçirilm
ə
si t
ə
l
ə
b olunsa da, A
İ
HM mü
ə
yy
ə
n etmi
ş
dir ki, bu dövl
ə
t
h
ə
bsd
ə
olduqları zaman
ə
m
ə
k f
ə
aliyy
ə
til
ə
m
əşğ
ul olmu
ş
şə
xsl
ə
r
ə
ya
ş
a gör
ə
pensiya
proqramını t
ə
tbiq etm
ə
m
ə
kl
ə
ona bu cür m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
rl
ə
ba
ğ
lı verilmi
ş
geni
ş
qiym
ə
tl
ə
ndirm
ə
ç
ə
rçiv
ə
l
ə
rind
ə
n k
ə
nara çıxmamı
ş
dır.
3.4.3. Mallarla v
ə
xidm
ə
tl
ə
rl
ə
, o cüml
ə
d
ə
n ya
ş
ayı
ş
yeril
ə
t
ə
min olunma
hüququndan istifad
ə
Mallarla v
ə
xidm
ə
tl
ə
rl
ə
, o cüml
ə
d
ə
n ya
ş
ayı
ş
yeril
ə
t
ə
min olunma hüququndan istifad
ə
sah
ə
sind
ə
ayrı-seçkilikd
ə
n müdafi
ə
, “
İ
rqi b
ə
rab
ə
rliy
ə
dair” Direktiv
ə
ə
sas
ə
n irqi m
ə
nsubiy
ə
t
z
ə
minind
ə
, h
ə
mçinin “Mallar v
ə
xidm
ə
tl
ə
r sah
ə
sind
ə
gender b
ə
rab
ə
rliyin
ə
dair” Direktiv
ə
ə
sas
ə
n
cinsi m
ə
nsubiyy
ə
t z
ə
minind
ə
t
ə
min olunur. “Mallar v
ə
xidm
ə
tl
ə
r sah
ə
sind
ə
gender b
ə
rab
ə
rliyin
ə
dair” Direktivin 3(1)-ci madd
ə
si müdafi
ə
nin
ə
hat
ə
dair
ə
sini d
ə
qiql
əş
dir
ə
r
ə
k bu cür müdafi
ə
nin
“ist
ə
r öz
ə
l, ist
ə
rs
ə
d
ə
dövl
ə
t sektorunda, o cüml
ə
d
ə
n dövl
ə
t orqanlarında, hansısa konkret
şə
xsd
ə
n asılı olmayaraq mövcud olan, h
ə
mçinin
şə
xsi h
ə
yat v
ə
ail
ə
h
ə
yatı sah
ə
sind
ə
n, o
cüml
ə
d
ə
n bu sah
ə
kontekstind
ə
ba
ş
vermi
ş
sövd
ə
l
əş
m
ə
d
ə
n k
ə
nar t
ə
klif olunan” mallara v
ə
xidm
ə
tl
ə
r
ə
ş
amil olundu
ğ
unu b
ə
yan edir. Direktivin preambulasının 13-cü paraqrafına
ə
sas
ə
n,
bu müdafi
ə
“media v
ə
reklam materiallarına”, h
ə
mçinin “dövl
ə
t v
ə
öz
ə
l t
ə
hsil sah
ə
sin
ə
” birm
ə
nalı
şə
kild
ə
ş
amil olunmur, lakin bel
ə
bir istisna t
ə
hsil sah
ə
sini h
ə
rt
ə
r
ə
fli
şə
kild
ə
ə
hat
ə
ed
ə
n “
İ
rqi
b
ə
rab
ə
rliy
ə
dair” Direktivin
ə
hat
ə
dair
ə
sini q
ə
ti
şə
kild
ə
m
ə
hdudla
ş
dırmır. Eyni zamanda, “Mallar
v
ə
xidm
ə
tl
ə
r sah
ə
sind
ə
gender b
ə
rab
ə
rliyin
ə
dair” Direktiv “A
İ
-nin f
ə
aliyy
ə
ti haqqında”
Müqavil
ə
nin 57-ci madd
ə
sin
ə
d
ə
istinad edir:
“Bu Müqavil
ə
kontekstind
ə
xidm
ə
tl
ə
r o t
ə
qdird
ə
“xidm
ə
t” hesab olunur ki, bir qayda olaraq
mükafatlandırma müqabilind
ə
göst
ə
rilir …
Konkret olaraq a
ş
a
ğ
ıda sadalananlar “xidm
ə
t” hesab olunur:
(a) s
ə
naye xarakterli f
ə
aliyy
ə
t növl
ə
ri;
(b) kommersiya xarakterli f
ə
aliyy
ə
t növl
ə
ri;
(c) s
ə
n
ə
t i
ş
l
ə
ri;
59
(d) pe
şə
f
ə
aliyy
ə
ti.”
Göründüyü kimi, bu sah
ə
dövl
ə
t v
ə
öz
ə
l t
ə
hsil sektorunu çıxmaq
şə
rtil
ə
, malların v
ə
ya
xidm
ə
tl
ə
rin bir qayda olaraq mükafatlandırma müqabilind
ə
t
ə
min olunmasından ibar
ə
t ist
ə
nil
ə
n
sah
ə
ni
ə
hat
ə
edir,
ə
g
ə
r bu mallar v
ə
xidm
ə
tl
ə
r tamamil
ə
şə
xsi m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
r
ə
aid deyils
ə
.
Yerli orqanlardan
ə
ld
ə
edilmi
ş
faktlar göst
ə
rir ki, ad
ə
t
ə
n bu sah
ə
y
ə
aid i
ş
l
ə
rin ssenaril
ə
ri
barlardan,
138
restoranlardan v
ə
gec
ə
klublarından,
139
ma
ğ
azalardan
140
v
ə
bel
ə
mü
ə
ssis
ə
l
ə
rd
ə
göst
ə
ril
ə
n xidm
ə
tl
ə
rd
ə
n istifad
ə
, eyni zamanda, sı
ğ
orta alma
141
m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
rind
ə
n, h
ə
mçinin “öz
ə
l”
satıcıların, m
ə
s
ə
l
ə
n, kinoloqların
142
h
ə
r
ə
k
ə
tl
ə
rind
ə
n ibar
ə
tdir. S
ə
hiyy
ə
m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
ri konkret olaraq
“
İ
rqi b
ə
rab
ə
rliy
ə
dair” Direktivl
ə
ə
hat
ə
olunsa da, bu m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
ri xidm
ə
tl
ə
r sah
ə
sin
ə
d
ə
aid etm
ə
k
olar, xüsus
ə
n d
ə
ə
g
ə
r bu öz
ə
l s
ə
hiyy
ə
sektoru il
ə
ə
laq
ə
dardırsa v
ə
ya x
ə
st
ə
l
ə
r öz müalic
ə
x
ə
rcl
ə
rini öd
ə
m
ə
k m
ə
qs
ə
dil
ə
mütl
ə
q x
ə
st
ə
liy
ə
gör
ə
icbarı sı
ğ
orta almalıdırlarsa. Bu nöqteyi-
n
ə
z
ə
rd
ə
n, A
Ə
M xidm
ə
tl
ə
rin s
ə
rb
ə
st h
ə
r
ə
k
ə
ti kontekstind
ə
bu xidm
ə
tl
ə
ri mükafatlandıma
müqabilind
ə
kommersiya qurumu t
ə
r
ə
find
ə
n göst
ə
ril
ə
n tibbi xidm
ə
tl
ə
r kimi t
ə
fsir etmi
ş
dir.
143
“
İ
rqi b
ə
rab
ə
rliy
ə
dair” Direktiv ya
ş
ayı
ş
yeril
ə
t
ə
min olunma anlayı
ş
ını özünd
ə
ə
ks etdirmir.
Lakin bu m
ə
s
ə
l
ə
nin insan hüquqlarına aid beyn
ə
lxalq hüquq kontekstind
ə
, konkret olaraq A
İ
-nin
Ə
sas Hüquqlar Xartiyasının 7-ci madd
ə
sil
ə
n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
h
ə
r k
ə
sin m
ə
nzil toxunulmazlı
ğ
ı
hüququ, A
İ
HK-nın 8-ci madd
ə
si (n
ə
z
ə
r
ə
alsaq ki, A
İ
-y
ə
üzv olan bütün dövl
ə
tl
ə
r bu s
ə
n
ə
di
imzalayıb, A
İ
is
ə
bunu yaxın g
ə
l
ə
c
ə
kd
ə
ed
ə
c
ə
k), h
ə
mçinin “
İ
qtisadi, sosial v
ə
m
ə
d
ə
ni hüquqlar
haqqında” Beyn
ə
lxalq Paktın (bu s
ə
n
ə
d bütün üzv dövl
ə
tl
ə
r t
ə
r
ə
find
ə
n imzalanıb) 11-ci
madd
ə
sind
ə
ə
ks olunmu
ş
münasib h
ə
yat s
ə
viyy
ə
si hüququ kontekstind
ə
t
ə
fsir olunması t
ə
klif
olunur. A
İ
HM ya
ş
ayı
ş
yeril
ə
t
ə
min olunma hüququnu geni
ş
şə
kild
ə
t
ə
fsir ed
ə
r
ə
k buraya h
ə
tta
qeyri-qanuni
şə
kild
ə
yerl
əş
dirilmi
ş
furqonlar v
ə
ya treylerl
ə
r kimi s
ə
yyar ya
ş
ayı
ş
yerl
ə
rini d
ə
daxil
edir
144
. BMT-nin
İ
qtisadi, Sosial v
ə
M
ə
d
ə
ni Hüquqlar üzr
ə
Komit
ə
sin
ə
ə
sas
ə
n münasib ya
ş
ayı
ş
yeri bir sıra t
ə
l
ə
bl
ə
r
ə
cavab verm
ə
lidir. Konkret olaraq bel
ə
bir yer müxt
ə
lif ünsürl
ə
rdan
müdafi
ə
ni t
ə
min etm
ə
k üçün kifay
ə
t q
ə
d
ə
r keyfiyy
ə
tli olmalıdır, sakinl
ə
rin m
ə
d
ə
ni t
ə
l
ə
bl
ə
rini
özünd
ə
ə
ks etdirm
ə
lidir (bu avtomobill
ə
r
ə
, furqonlara, dü
şə
rg
ə
l
ə
r
ə
v
ə
dig
ə
r qeyri-daimi tikilil
ə
r
ə
d
ə
aiddir), kommunal xidm
ə
tl
ə
rl
ə
t
ə
min olunmalıdır v
ə
sanitariya qov
ş
a
ğ
ına qo
ş
ulmalıdır,
h
ə
mçinin münasib infrastruktur vasit
ə
sil
ə
ictimai xidm
ə
tl
ə
r
ə
v
ə
i
ş
imkanlarına çıxı
ş
ı olmalıdır.
138
Macarıstan Respublikası B
ə
rab
ə
r R
ə
ftar M
ə
s
ə
l
ə
l
ə
ri üzr
ə
İ
dar
ə
si t
ə
r
ə
find
ə
n baxılmı
ş
72 saylı, 2008-ci il aprel tarixli
i
ş
.
İş
in ingilis dilind
ə
ki xülas
ə
sil
ə
FRA-nın informasiya portalında (
İş
322-1) v
ə
Ayrı-seçkiliy
ə
qar
ş
ı hüquqi ekspertl
ə
rin
Avropa
Şə
b
ə
k
ə
sind
ə
8(iyul 2009-cu il) tanı
ş
olmaq olar: “Ayrı-seçkiliyin qada
ğ
an olunması sah
ə
sind
ə
Avropa
qanunvericiliyinin icmalı (s
ə
h. 49)”.
139
“Escape” bar-restoranının Etnik M
ə
n
şə
Z
ə
minind
ə
Ayrı-seçkilik
ə
leyhin
ə
Ombudsmana qar
ş
ı
İ
sveç Krallı
ğ
ının Ali
M
ə
hk
ə
m
ə
sind
ə
ki T-2224-07 saylı, 1 oktyabr 2008-ci il tarixli i
ş
i.
İş
in ingilis dilind
ə
ki xülas
ə
sil
ə
FRA-nın informasiya
portalında (
İş
365-1) v
ə
Ayrı-seçkiliy
ə
qar
ş
ı hüquqi ekspertl
ə
rin Avropa
Şə
b
ə
k
ə
sind
ə
8(iyul 2009-cu il) tanı
ş
olmaq
olar: “Ayrı-seçkiliyin qada
ğ
an olunması sah
ə
sind
ə
Avropa qanunvericiliyinin icmalı (s
ə
h. 68)”.
140
Avstriya Respublikası Düblinq Dair
ə
M
ə
k
ə
m
ə
si t
ə
r
ə
find
ə
n baxılmı
ş
GZ 17 C 1597/05f-17 saylı, 23 yanvar 2006-cı il
tarixli i
ş
.
İş
in ingilis dilind
ə
ki xülas
ə
sil
ə
FRA-nın informasiya portalında (
İş
1-1) tanı
ş
olmaq olar. Original m
ə
tnl
ə
:
“http://infoportal.fra.europa.eu/InfoPortal/caselawDownloadFile. do?id=1” saytında tanı
ş
olmaq olar.
141
Lenormanın Balensiy
ə
qar
ş
ı N
о
m Apellyasiya M
ə
hk
ə
m
ə
sind
ə
ki 08/00907 saylı, 6 noyabr 2008-ci il tarixli v
ə
Fransa Respublikası Kassasiya M
ə
hk
ə
m
ə
sinin Cinay
ə
tl
ə
r
ə
dair
İş
l
ə
r üzr
ə
Palatasındakı M 08-88.017 v
ə
2074 saylı, 7
aprel 2009-cu il tarixli i
ş
l
ə
ri.
İş
in ingilis dilind
ə
ki xülas
ə
sil
ə
Ayrı-seçkiliy
ə
qar
ş
ı hüquqi ekspertl
ə
rin Avropa
Şə
b
ə
k
ə
sind
ə
9 (dekabr 2009-cu il) tanı
ş
olmaq olar: “Ayrı-seçkiliyin qada
ğ
an olunması sah
ə
sind
ə
Avropa
qanunvericiliyinin icmalı (s
ə
h. 59)”.
142
Cinsi Oriyentasiya z
ə
minind
ə
Ayrı-seçkilik
Ə
leyhin
ə
Ombudsmanın A.S.-
ə
qar
ş
ı Svea Apellyasiya
M
ə
hk
ə
m
ə
sind
ə
ki T-3562-06 saylı, 11 fevral 2008-ci il tarixli i
ş
i.
İş
in ingilis dilind
ə
ki xülas
ə
sil
ə
Ayrı-seçkiliy
ə
qar
ş
ı
hüquqi ekspertl
ə
rin Avropa
Şə
b
ə
k
ə
sind
ə
8 (iyul 2009-cu il): “Ayrı-seçkiliyin qada
ğ
an olunması sah
ə
sind
ə
Avropa
qanunvericiliyinin icmalı (s
ə
h. 69)” tanı
ş
olmaq olar.
143
Kolun “Union des Caisses de Maladi”-y
ə
qar
ş
ı C-158/96 saylı [1998] ECR I-1931, 28 aprel 1998-ci il tarixli,
Peerbumsun “Stichting CZ Groep Zorgverzekeringen”-
ə
qar
ş
ı C-157/99 [2001] ECR I-5473 saylı, 12 iyul 2001-ci il
tarixli v
ə
Müller Faurènin “Onderlinge Waarborgmaatschappij”-
ə
qar
ş
ı C-385/99 [2003] ECR I-4509 saylı, 13 may
2003-cü il tarxli A
Ə
M-d
ə
ki i
ş
l
ə
ri.
144
Bukleyin Böyük Britaniyaya qar
ş
ı A
İ
HM-d
ə
ki 20348/92 saylı, 25 sentyabr 1996-cı il tarixli i
ş
i.
60
Eyni zamanda, ya
ş
ayı
ş
yeri ist
ə
nil
ə
n t
ə
cavüzd
ə
n müdafi
ə
olunmaq üçün münasib v
ə
maddi
imkanlara uy
ğ
un olmalıdır.
145
Ya
ş
ayı
ş
yerinin izahı Avropa
İ
ttifaqı
Ə
sas Hüquqlar Agentliyinin
(FRA) “Romanların v
ə
köç
ə
ril
ə
rin ya
ş
ayı
ş
yeril
ə
ba
ğ
lı v
ə
ziyy
ə
ti: B
ə
rab
ə
rlik istiqam
ə
tind
ə
addımlar”
146
adlı qısa hesabatında öz
ə
ksini tapmı
ş
yana
ş
mada da verilir.
Bu yana
ş
maya
ə
sas
ə
n, ya
ş
ayı
ş
yeril
ə
t
ə
min olunma
ə
mlakın konkret
şə
xs
ə
icar
ə
y
ə
verilm
ə
si
v
ə
ya satılması bar
ə
d
ə
q
ə
rar q
ə
bul ed
ə
rk
ə
n dövl
ə
t v
ə
ya öz
ə
l m
ə
nzil sahibl
ə
ri v
ə
da
ş
ınmaz
ə
mlak agentlikl
ə
ri t
ə
r
ə
find
ə
n sad
ə
c
ə
olaraq b
ə
rab
ə
r r
ə
ftarın göst
ə
rilm
ə
sini n
ə
z
ə
rd
ə
tutmur.
Burada h
ə
mçinin ya
ş
ayı
ş
yerinin yerl
əş
m
ə
si (m
ə
s
ə
l
ə
n, konkret etnik qrupun a
ş
a
ğ
ı keyfiyy
ə
tli v
ə
ya ucqar ya
ş
ayı
ş
yeri), saxlanması (m
ə
s
ə
l
ə
n, konkret qrupun m
ə
skunla
ş
dı
ğ
ı ya
ş
ayı
ş
yerin
ə
xidm
ə
tl
ə
rin göst
ə
rilib-göst
ə
rilm
ə
m
ə
si) v
ə
icar
ə
y
ə
verilm
ə
si (m
ə
s
ə
l
ə
n, konkret qrup t
ə
r
ə
find
ə
n
icar
ə
y
ə
götürülmü
ş
yerl
ə
ba
ğ
lı icar
ə
müdd
ə
tl
ə
rin
ə
ə
m
ə
l edib-etm
ə
m
ə
, yüks
ə
k icar
ə
haqqları v
ə
ya behl
ə
r) baxımından b
ə
rab
ə
r r
ə
ftar hüququnun t
ə
min edilm
ə
si d
ə
n
ə
z
ə
rd
ə
tutulur.
Misal: Belçikada icar
ə
çi m
ə
nzilini Konqodan olan
şə
xsl
ə
r
ə
icar
ə
y
ə
verm
ə
kd
ə
n imtina
etdiyin
ə
gör
ə
Cinay
ə
t M
ə
c
ə
ll
ə
sin
ə
ə
sas
ə
n cinay
ə
t m
ə
suliyy
ə
tin
ə
c
ə
lb olunaraq Mülki M
ə
c
ə
ll
ə
y
ə
uy
ğ
un olaraq c
ə
rim
ə
l
ə
ndirilmi
ş
dir. Keçmi
ş
icar
ə
çil
ə
r t
ə
r
ə
find
ə
n verilmi
ş
q
ə
na
ə
tb
ə
x
ş
arayı
ş
lara
v
ə
münasib g
ə
lir bar
ə
d
ə
d
ə
lill
ə
r
ə
baxmayaraq, h
ə
min icar
ə
çi keçmi
ş
d
ə
öd
ə
ni
ş
l
ə
r
ə
gör
ə
ə
cn
ə
bil
ə
rl
ə
probleml
ə
ri olması s
ə
b
ə
bind
ə
n konqolularla icar
ə
müqavil
ə
si imzalamaqdan imtina
etmi
ş
dir.
147
Misal: Boltsano Muxtar Vilay
ə
ti m
ə
hk
ə
m
ə
si t
ə
r
ə
find
ə
n A
Ə
M-
ə
istiqam
ə
tl
ə
ndirilmi
ş
Servet
Kamberayın i
ş
i
148
m
ə
nzil pulundan ibar
ə
t maddi yardımın nec
ə
t
ə
yin edilm
ə
si meyarları il
ə
ə
laq
ə
dar idi.
İş
i istiqam
ə
tl
ə
ndirmi
ş
m
ə
hk
ə
m
ə
h
ə
r bir kateqoriyanın sayı
ə
sasında
mü
ə
yy
ə
nl
əş
dirilmi
ş
orta miqdarlı parametrl
ə
ri v
ə
h
ə
r kateqoriyanın ehtiyaclarını
ə
sas
götürül
ə
r
ə
k bu cür maddi yardımın Muxtar Vilay
ə
tin etnik qrupları v
ə
3-cü ölk
ə
v
ə
t
ə
nda
ş
ları
arasında müt
ə
nasib
şə
kild
ə
bölü
ş
dürüldüyünü bil
ə
r
ə
k
ə
laq
ə
dar milli hüquqi normaların 2000/43
v
ə
2003/109 saylı Direktivl
ə
r
ə
n
ə
d
ə
r
ə
c
ə
d
ə
uy
ğ
un olması bar
ə
d
ə
q
ə
rar çıxarma
ğ
ı xahi
ş
etmi
ş
dir, çünki aparılmı
ş
bölü
ş
dürm
ə
n
ə
tic
ə
sind
ə
3-cü ölk
ə
v
ə
t
ə
nda
ş
larının qeyri-münasib
r
ə
ftara m
ə
ruz qalmaları m
ə
s
ə
l
ə
si günd
ə
m
ə
g
ə
lmi
ş
dir. Bel
ə
şə
xsl
ə
rd
ə
n olan c
ə
nab Kamberay
Albaniya v
ə
t
ə
nda
ş
ıdır. O, 1994-cü ild
ə
n etibar
ə
n Boltsano Muxtar Vilay
ə
tind
ə
ya
ş
ayır v
ə
i
ş
l
ə
yir.
O, daimi ya
ş
ayı
ş
icaz
ə
sin
ə
d
ə
malikdir. 2010-cu ild
ə
onun m
ə
nzil pulu almaqla ba
ğ
lı
ə
riz
ə
sin
ə
3-cü ölk
ə
v
ə
t
ə
nda
ş
ları üçün n
ə
z
ə
rd
ə
tutulmu
ş
müvafiq maliyy
ə
v
ə
saitl
ə
rinin bitm
ə
si
s
ə
b
ə
bind
ə
n r
ə
dd cavabı verilmi
ş
dir.
A
Ə
M 2000/43 saylı Direktivin yalnız irqi m
ə
nsubiyy
ə
t v
ə
ya etnik m
ə
n
şə
z
ə
minind
ə
birba
ş
a
v
ə
ya dolayı ayrı-seçkilik hallarına t
ə
tbiq edilm
ə
si q
ə
na
ə
tind
ə
idi. H
ə
min Direktivin 3-cü
madd
ə
si v
ə
t
ə
nda
ş
lıq m
ə
nsubiyy
ə
ti z
ə
minind
ə
f
ə
rqli r
ə
ftar m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
rinin bu Direktivl
ə
ə
hat
ə
olunmadı
ğ
ını b
ə
yan edir. Dem
ə
li, sözüged
ə
n Direktivin icrası üçüncü ölk
ə
v
ə
t
ə
nda
ş
larının v
ə
v
ə
t
ə
nda
ş
lı
ğ
ı olmayan
şə
xsl
ə
rin üzv dövl
ə
tin
ə
razisin
ə
g
ə
lm
ə
k, burada qalmaq v
ə
bel
ə
statuslarla
ə
laq
ə
dar r
ə
ftar m
ə
s
ə
l
ə
l
ə
rin
ə
aid normativ-hüquqi aktlara v
ə
t
ə
l
ə
bl
ə
r
ə
x
ə
l
ə
l yetirmir.
Buna r
əğ
m
ə
n, 2003/109 saylı Direktivin 11(1)(d) madd
ə
si sosial t
ə
minat, sosial yardım v
ə
sosial müdafi
ə
kontekstind
ə
uzunmüdd
ə
tli sakinl
ə
rin b
ə
rab
ə
r r
ə
ftar hüququna malik olmalarını
n
ə
z
ə
rd
ə
tutur. Bu cür anlayı
ş
lar milli qanunlarla mü
ə
yy
ə
nl
əş
dirilib v
ə
A
İ
qanunvericiliyin
ə
145
BMT-nin
İ
qtisadi, Sosial v
ə
M
ə
d
ə
ni Hüquqlar üzr
ə
Komit
ə
sinin “4 saylı Ümumi
Şə
rhi: Münasib ya
ş
ayı
ş
yeri il
ə
t
ə
min olunma hüququ (11(1)-ci madd
ə
)” UN. Doc. E/1992/23, 13 dekabr 1991-ci il.
146
FRA-nın “Romanların v
ə
köç
ə
ril
ə
rin ya
ş
ayı
ş
yeril
ə
ba
ğ
lı v
ə
ziyy
ə
ti: B
ə
rab
ə
rlik istiqam
ə
tind
ə
addımlar” adlı qısa
Hesabatı (Vyana, FRA, mart 2010-cu il).
147
“Correctionele Rechtbank van Antwerpen”-nin (Belçika Krallı
ğ
ı), 6 dekabr 2004-cü il tarixli q
ə
rarı.
İş
in ingilis
dilind
ə
ki
xülas
ə
sil
ə
FRA-nın
informasiya
portalında
tanı
ş
olmaq
olar:
İş
15-1,
m
ə
tnin
ə
sli
“http://infoportal.fra.europa.eu/InfoPortal/ caselawDownloadFile.do?id=15” saytında mövcuddur.
148
Servet Kamberayın Istituto per L’Edilizia Sociale Della Provincia Autonomia di Bolzano (IPES)-
ə
v
ə
ba
ş
qalarına
qar
ş
ı C-571/10 saylı, 24 aprel 2012-ci il tarixli i
ş
i.
61
ə
sas
ə
n hansısa müst
ə
qil v
ə
vahid anlayı
ş
lar mövcud deyil. Lakin milli qanunlar
ə
sasında
mü
ə
yy
ə
n edilmi
ş
anlayı
ş
lara istinad etm
ə
qeyd olunmu
ş
Direktivin s
ə
m
ə
r
ə
liliyinin qar
ş
ısının
alınması il
ə
n
ə
tic
ə
l
ə
n
ə
bilm
ə
z v
ə
sosial müdafi
ə
sah
ə
sind
ə
ki hüquqlardan istifad
ə
etm
ə
istiqam
ə
tind
ə
b
ə
rab
ə
r r
ə
ftar prinsipinin t
ə
tbiq olunma sah
ə
sini azalda bilm
ə
z. Bel
ə
likl
ə
, 11(4)-
cü madd
ə
üzv dövl
ə
tl
ə
r
ə
uzunmüdd
ə
tli sakin statusu da
ş
ıyıcılarının b
ə
rab
ə
r r
ə
ftar hüququnun
m
ə
hdudla
ş
dırılmasına imkan ver
ə
n madd
ə
kimi t
ə
fsir olunmalıdır, lakin bu cür m
ə
hdudla
ş
dırma
ə
sas xidm
ə
tl
ə
rl
ə
, o cüml
ə
d
ə
n
ə
rzaq m
ə
hsulları, ya
ş
ayı
ş
yeri v
ə
tibbi xidm
ə
tl
ə
rl
ə
t
ə
min olunma
hüquna
ş
amil olunmur. Bel
ə
bir t
ə
fsir A
İ
-nin
Ə
sas Hüquqlar Xartiyasının 34-cü madd
ə
sin
ə
uy
ğ
undur v
ə
bunun
ə
sasında A
İ
kifay
ə
t q
ə
d
ə
r v
ə
saiti olmayan bütün
şə
xsl
ə
rin layiqli ya
ş
ayı
ş
ını
t
ə
min etm
ə
k m
ə
qs
ə
dil
ə
sosial yardım v
ə
m
ə
nzil pulu
ə
ld
ə
etm
ə
k hüququnu tanıyır v
ə
bu
hüquqa hörm
ə
t edir.
Dostları ilə paylaş: |