Таълими методикаси book · December 022 citations reads 2,437 author

 
 
Pedagogik texnologiyalar 
Aniqlashtirilgan 
o‘quv maqsadlarini 
belgilash 
O‘quv maqsadlarini
test va nazorat 
ishlariga o‘tkazish 
Metod va 
usullarni aniqlash 
Maqsadga 
erishganlik 

---

191 
Mavhum tushunchalar:
Aniq tushunchalar: 
1. O‘rganmoq. 1. Belgilab chiqmoq. 
2. Tanishib chiqmoq. 2. Guruhlarni tashkil qilmoq. 
3. Ko‘rib chikmoq. 3. Ajratib olmoq. 
4. Tushunmoq. 4. Tuzish. 
5. Yoddan aytib bermoq. 
6. Masala yechmoq. 
Aniq maqsadni belgilash talabadan va o‘qituvchidan nima talab
etilayotganligini aniq anglab yetishga yordam beradi va natijani baholashda
qulaylikni vujudga keltiradi. 
Ba’zan talabalar og‘zaki emas, balki yozma ishlar bajaradilar, bunday holda ham 
aniq maqsadlarni belgilash mumkin. Agar yozma tekst bilan ishlash lozim
bo‘lsa, quyidagi aniq maqsadlarni belgilash tavsiya etiladi.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Aniqlashtirilgan o‘quv maqsadlari, albatta, birinchi galda qanday nazorat ishi 
orqali tekshirilishi aniqlanishi kerak. Maqsaddan kelib chiqqan holda test va 
nazorat ishlari tanlanadi. Tanlangan nazorat har bir maqsad uchun alohida 
qo‘llaniladi. Masalan, birinchi qo‘yilgan maqsad uchun alohida nazorat ishini 
ishlanadi va ana shu maqsadga erishilganlik darajasi tekshiriladi. Ikkinchi va 
uchinchi maqsadlar ham xuddi shunday alohida nazorat orqali tekshiriladi. Barcha
nazorat ishlari umumlashtirilib, oxirgi baholash ma’lum qilinadi. Masalan, 1- 
maqsad ta’rifni yoddan bilish deb belgilangan bo‘lsa, uni yoddan aytib berish
talab etiladi. 2- maqsad formulani amalda qo‘llashga o‘rgatish bo‘lsa, uni
amalda ishlab qo‘llash talab etiladi. 3- maqsad formulani noan’anaviy holatda
qo‘llash bo‘lsa, unga mos misol tanlanadi va uni ishlash talab etiladi.
Shunday qilib, nechta maqsad qo‘yilgan bo‘lsa, shuncha nazorat ishi ham ishlab
chiqilishi kerak bo‘ladi. Shunday qilib, maqsad va nazorat ishi o‘rtasida
uyg‘unlik hosil qilinadi va maqsadlar nazoratga o‘tkaziladi. Nazorat ishlarini 
tanlashda, albatta, maqsadning xarakteri hisobga olinadi. Aniq belgilangan 
maqsadlar esa tekshirishni osonlashtiradi. Nazorat ishlarida turli xil test turlaridan 
Yozma tekstni mazmunini tushunish 
Malumotlarni ajratib 
olish, nomlar, yillar. 
Asosiy mazmunini 
ajratish, belgilash. 
Fikrlarni 
xulosalash 
Aniq bayon etilgan 
fikrlarni belgilash 

---

192 
foydalanish mumkin. Quyida geografiya ta’limida qo‘llaniladigan pedagogik 
texnologiyalarning turlari yoritiladi
.