O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi s. A. Usmanov



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə7/122
tarix28.11.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#169279
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   122
Usmanov darslik

O‟zbekiston Respublikasi Prezidentining 2014 yil 3 apreldagi 
“Iqtisodiyotning real sektorida axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini joriy qilish 
chora-tadbirlari to‟g‟risida” gi № PQ-2158-sonli qarori 
[9]
.
Mamlakatimizda o‘tish 
davrini boshidan kechirayotgan bozor iqtisodiyotining ijtimoiy yo‘naltirilgan, ko‘p 
tarmoqli axborot industriyasini tashkil etish, axborot-kommunikatsiya texnologiyalari 
(AKT) ni iqtisodiyotning turli sohalarida keng joriy qilish orqali jamiyatimizning 
ichki mustahkamligi va ijtimoiy birligini tashkil etish, rivojlangan davlatlar 
standartlariga chiqish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti tomonidan bir 
qancha farmonlar va hukumat qarorlari qabul qilinib, ular amalda tatbiq qilinmoqda. 
O‘tkazilgan kuzatuvlar shuni ko‘rsatadiki, Davlat AKTni rivojlantirish uchun 
bor imkoniyatlarini ishga solmoqda. Bir vaqtning o‘zida AKTni Davlat boshqaruviga 
kiritish boshlandi. Davlat tashkilotlarini real vaqt - Onlayn tizimiga ulash Davlat 
sektori va fuqarolar o‘rtasidagi yagona elektron vosita bilan ta`minlash orqali 
O‘zbekiston Respublikasi zamonaviy axborot asriga kirishda jiddiy maqsadlar 
qo‘yayotganligini ko‘rsatdi. AKTni Davlat boshqaruviga kiritishga katta e‘tibor 
qaratilganligini hisobga olib, hukumat tomonidan 2003-2010 yillarda davlat 
boshqaruvida elektron texnologiyalarni joriy etish dasturi tayyorlangan edi. Ushbu 
dastur Davlat boshqaruvida elektron hujjatlar aylanishini keng targ‘ib qilish, 
fuqarolarga ko‘rsatilayotgan xizmatlar darajasini yaxshilash va hukumat tomonidan 
qabul qilinayotgan qaror va qonunlarning oshkoraligini ta`minlash chora-tadbirlari 
to‘g‘risidadir. 


16 
Dastur asosida birinchi bosqichda davlat boshqaruv organlarida Davlat 
xizmatlari haqidagi ma‘lumotlar (jumladan lavozimdor shaxslarning qabul vaqti, 
xizmat telefonlari) joylashtirilgan veb sahifalari ochiladi. Ikkinchi bosqichda 
ma‘lumotlarni to‘liq jamlagan Davlat organlarini qidirish imkoniyatini beradigan 
ma‘lumotlar bazasi tuzilib, qilingan murojaatlarga elektron pochta orqali javob 
berilishini ta`minlaydi. Ular fuqarolarni davlat portaliga kirib, bir qator ―interaktiv 
xizmatlar‖ orqali turli shakllarni to‘ldirish imkonini ko‘rsatadi. 
Keyingi uchinchi bosqichda moliyaviy va huquqiy xizmatlar ko‘rsatish, 
fuqarolar va xususiy korxonalar litsenziya hamda ruxsatnoma sotib olishi, soliq 
deklaratsiyasini taqdim etishi, jarima to‘lashi va ijtimoiy imtiyozlar so‘rab murojaat 
qilishlari mumkin bo‘ladi. 
Davlat boshqaruvida AKT - bu nafaqat Davlat boshqaruvining tegishli sifat 
darajasida axborot-texnik tashkil etilishi, shu jumladan istalgan mamlakatning 
jamiyatida mavjud bo‘lgan munosabatlar va aloqani sifat jihatidan boshqacha tashkil 
etish va boshqarish hamdir. 
Soddalashtirilgan shaklda har qanday mamlakatning ijtimoiy hayotini uch 
muhim sub‘ektning (davlat, mamlakat fuqarolari, biznes sub‘ektlari) munosabatlari 
dinamik tengligi shaklida tasavvur qilish mumkin. Fuqarolar bir bo‘lib, fuqarolik 
jamiyatini ifodalaydi, biznes sub‘ektlarining jami esa mamlakat iqtisodiyotini 
ifodalasa, Davlat integratsiyalovchi tizim hisoblanadi. 
Davlatning integratsiyalovchi roli bunda uchta nimtizimli munosabatlarda 
namoyon bo‘ladi: 
- Hukumat muassasalarining o‘zaro va mahalliy Davlat boshqaruv organlari 
bilan o‘zaro hamkorlik qilishi (G2G); 
- Hukumat muassasalari bilan mamlakat fuqarolari o‘rtasidagi o‘zaro aloqa 
(G2C); 
- Hukumat muassasalari bilan biznes sub‘ektlari o‘rtasidagi o‘zaro aloqa 
(G2B). 
AKTni joriy etish jarayonida Davlat boshqaruvi samaradorligini oshirish 
vazifasi quyidagi muammolarni hal etishga yo‘naltiradi: 


17 
- umumiy vazifalarni hal etish maqsadida har xil hukumat tuzilmalarining 
samaraliroq o‘zaro hamkorligini qay tarzda tashkil etish mumkin (G2G); 
- fuqarolarning manfaatlarini qanday kilib eng ko‘p darajada hisobga olish va 
tegishli davlat muassasalarida ularga xizmat ko‘rsatish sifatini qanday kilib oshirish 
mumkin (G2C); 
- davlatning biznes sub‘ektlari bilan o‘zaro foydali munosabatlarini qanday 
kilib tashkil etish mumkin (G2B). 
Davlat boshqaruvining axborot-kommunikatsiya tizimlari bugungi kunda 
ko‘plab mamlakatlar aholisining kundalik hayotiga tobora kengroq joriy etilmoqda. 
Rivojlangan mamlakatlarda haqiqatda ko‘rsatilayotgan ushbu tizim xizmatlaridan 
ayrimlari quyidagilardir: 
- soliq deklaratsiyalarini taqdim etish va shaxsiy to‘lovlarni: daromad solig‘i, 
mol-mulk solig‘i va hakazo; 
- ijtimoiy ta`minot xizmatlaridan foydalanish, grantlar va qarzlar olish; 
- so‘rov va etkazib berish funksiyalari bilan birgalikda fuqarolik holatining 
ko‘plab dalolatnomalarini rasmiylashtirish; 
- fuqarolarni doimiy yoki vaqtincha yashash joyi bo‘yicha ro‘yxatdan 
o‘tkazish, manzil o‘zgarganligi to‘g‘risida bildirishnoma; 
- shaxsiy hujjatlarni – pasportlar, haydovchilik huquqini va hokazolarni 
rasmiylashtirish; 
- shikoyat va arizalarni qabul qilish, yuridik maslahat berish xizmatlari; 
- sog‘liqni saqlash tizimi xizmatlari; 
- oliy o‘quv yurtlariga kirish test sinovlari, haydovchilik huquqini olishga 
imtihonlar topshirish, masofadan turib o‘qitish usuli bilan Davlat ta‘lim 
muassasalarida malaka oshirish va boshqalar; 
- ish izlash va mutaxassislarning kasb darajasini elektron test sinovidan 
o‘tkazish bo‘yicha mehnat birjalari xizmatlari; 
- kreditlar, imtiyozlar va litsenziyalarni onlayn rasmiylashtirish; 
- daromadlar, dividendlar to‘g‘risida axborot va maslahatlar olish; 


18 
- har xil badallarni, kommunal xizmatlar haqini to‘lash va ko‘plab boshqa 
narsalar. 
Davlat boshqaruviga AKTni joriy etish va undan foydalanish aholining imkoni 
boricha keng qatlamlari tegishli texnologiyalardan foydalanishlariga bevosita bog‘liq 
bo‘ladi. CHunki kompyuter texnologiyasi va infratuzilma nisbatan qimmat turishi 
tufayli aholi asosiy kismining daromadi darajasi past eqanligi axborot texnologiyalari 
ommaviy yoyilishiga jiddiy to‘siq hisoblanadi. 
Ush holatda Davlat boshqaruviga AKTni joriy etishning muayyan darajasida 
Davlat va fuqarolar axborot notengligining fundamental muammosiga duch kelishi 
mumkin. Bunday sharoitlarda internetdan yalpi foydalanilishini ta`minlash 
infratuzilmasini tashkil etishga maqsadli investitsiyalar qo‘yish prinsipial ahamiyat 
kasb etadi. 
Turli mamlakatlarda rivojlanishning har xil darajalarida ushbu vazifalar hal 
etiladi. Biroq shunga qaramay, bir qancha umumiy yondashuvlarni ajratib ko‘rsatish 
mumkin: 
- internetdan foydalanishning ommabop muassasalari va punktlarini tashkil 
etish; 
- maktablar, kutubxonalar, boshqa ommaviy muassasalarni internetga ulash; 
- aholining ijtimoiy nochor qatlamlari uchun Davlat boshqaruvining korporativ 
tarmoqlari resurslari va internetga kirishning Davlat tomonidan kafolatlanishi - bepul 
yoki imtiyozli tariflari bo‘yicha. 
7. 
O‟zbekiston Respublikasi vazirlar mahkamasining 2014 yil 1 avgustdagi 
“O‟zbekiston Rerspublikasida avtomobil transportida yuklarni tashish qoidalarini 
tasdiqlash to‟g‟risida” gi 213-sonli qarori 
[10]. Ushbu qaror ―Avtomobil transporti 
to‘g‘risida‖ gi O‘zbekiston Respublikasi qonuni va O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining sohaga oid qarorlarini bajarish yuzasidan, shuningdek avtomobil 
transporti faoliyatining huquqiy asoslarini yanada takomillashtirish maqsadida qabul 
qilingan. 
O‘zbekiston Respublikasi vazirlar mahkamasining 29 may 2018 yilda 
―O‘zbekiston Respublikasi avtomobil transportida yuklarni tashish qoidalariga 


19 
qo‘shimchalar kiritish tog‘risida‖ gi 395-sonli qaroriga binoan ozgartirish va 
qo‘shimchalar kiritilgan.
8.
O‟zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 10 yanvardagi “Aholiga 
transport xizmati ko‟rsatish hamda shaharlar va qishloqlarda avtobuslarda 
yo‟lovchilar tashish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to‟g‟risida” gi 
PQ-2724-sonli qarori 
[11].
 
Qarordan ko‘zda tutilgan asosiy maqsad, avtotransport 
xizmatlari bilan ta`minlash sohasini yanada rivojlantirish, hududlarni kompleks 
ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishga erishish hamda mamlakat shahar va qishloqlarida 
aholi bandligi muammolarini hal etishda avtotransport xizmatlari ko‘rsatishning 
rolini kuchaytirish, yo‘lovchilar tashish xavfsizligini oshirish va atmosferaga zararli 
tashlamalarni qisqartirishdan iborat. 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   122




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin