1915 yil 23 aprelda Germaniyaning Kil
shahrida Maks Karl Lyudvig Plank
dunyoga keldi.
1889 yil Myunxen va Kil shaharlarida
qayd etilgan ilm-fan sohasidagi ilk
muvaffaqiyatlaridan so„ng, Maks
Plank Berlin Universitetida nazariy
fizika professori sifatida Gustav
Kirgofning merosxo„riga aylandi.
Ikki yil o„tib u kafedra mudiri
bo„ldi.
1895 yil Mashhur «Annalen der Physik»
(«Fizika solnomalari») jurnalining
bosh muharriri etib tayinlandi.
Ushbu jurnal sahifalarida 1910-1920
yillar mobaynida, relyatvistik fizika
va kvant fizikasi bo„yicha qator
qimmatli maqolalar e‟lon qlingan.
1900 yil Berlin fizika jamiyati yig„inida
Plank o„zining mutlaq qora jism
nurlanish spektrida energiyaning
taqsimlanishi haqidagi qonuniyatini
bayon qildi (o„shandan buyon u
Plank nurlanish qonuni deyiladi).
Ikki oy o„tib, 14 dekabr kuni o„sha
muassasada Maks Plank kvant
nazariyasini bayon qildi
1913 yil Plank Berlin universitetining
rektori etib tayinlandi.
1914 yil Urush boshlanishidan to„rt oy
o„tib, boshqa 92 nafar olmon
ziyolilari bilan birgalikda, 93-lar
manifesti nomi orqali yaxshi tanish
bo„lgan va Germaniya va uning uing
harbiy
nizodagi
pozitsiyasini
himoyasiga qaratilgan «Taraqqiy
etgan dunyoga chorlov» nomli
millatchilik manifestni imzoladi.
1916 yil Verden yaqinidagi jangu-
jadalda olimning to„ng„ich o„g„li
Karl Plank halok bo„ldi. Keyingi
yili uning ikki qizidan birinchisi -
Greta ham olamdan o„tdi.
1919 yil Plank kvant nazariyasini
ochilishiga qo„shgan xissasi uchun,
fizika bo„yicha Nobel mukofoti
bilan taqdirlandi. Plankning ikkinchi
qizi Emma ham vafot etdi.
1945 yil Plankning yana bir o„g„li Ervin
Plank natsistlar tomonidan qatl
qilindi. Olimning faqat bitta, kenja
farzandi German Plank hayot qoldi
xolos.
1933 yil
ilm-fanni
rivojlantirish
bo„yicha kayzer Vilgelm Jamiyati
raisi sifatida Plank, Germaniyaning
yangi kansleri adolf gitler bilan
uchrashdi va unga antisemitizmning
olmon ilm-faniga yetkazayotgan
zarari
haqida
tushuntirmoqchi
bo„ldi. Oqibatda, hamkasbi Vener
Geyzenberg
bilan
uchrashuvda
Plank quyidagicha hitob qilgan edi:
«
Bunday odamga gap uqtirsa bo„ladigan tilning o„zi yo„q ...»
1946 yil
kayzer
Vilgelm
Ilmiy
Tadqiqotlar Jamiyati, Maks Plank
ilmiy tadqiqotlar Jamiyati tariqasida
qayta tashkillandi va nomlandi.
