Stiven Kinq Yaşıl Mil

www.vivo-book.com 

 

233 

Onlar  oğrun-oğrun  nəzərlərini  mənə  zilləyib  qıqqıldaĢa-

qıqqıldaĢa  artırmanın  pillələrini  qalxıb  mətbəxin  qapısına  tərəf 

yönəldilər.  

– Kaleb, – deyə Hammersmit öz oğlunu yanımıza çağırdı. – Bir 

saniyəlik bura gəl, oğlum. 

Qızcığaz – Ģübhəsiz, qardaĢı ilə əkiz olmalı idi, çünki eyni yaĢda 

olardılar  –  mətbəxə  girdi,  oğlan  isə  geri  qayıdaraq  atasına  yaxınlaĢdı 

və  baĢını  aĢağı  dikib  yerə  baxaraq  dayandı.  O  öz  görünüĢünün  idbar 

olduğunun fərqində idi. Məncə, onun cəmi dörd yaĢı olardı, lakin dörd 

yaĢında olan birisi artıq özünün kifir olduğunu dərk edə bilər. Ata iki 

barmağını  oğlunun  çənəsinin  altına  qoyub,  onun  baĢını  qaldırmağa 

çalıĢdı. Əvvəlcə oğlan ona müqavimət göstərdi, lakin atası ondan sevgi 

və mərhəmətlə: “Lütfən, oğlum”, – deyə xahiĢ edəndə, o, təslim olaraq 

baĢını qaldırdı.  

Onun  saçlarından  baĢlayan  qövsĢəkilli  qorxunc  bir  çapıq 

alnından,  sonra  isə  kor  olaraq  laqeyd  bir  Ģəkildə  qıyılmıĢ  gözündən 

keçərək  –  üzünə  qumarbazın,  ya  da  dəyyusun  üzündə  olduğu  kimi 

çoxbilmiĢ,  hiyləgər  bir  ifadə  verərək  –  ağzının  küncünədək  uzanırdı. 

UĢağın bir yanağı təmiz, sığallı və gözəl, o biri yanağı isə ağac kötüyü 

kimi  kələ-kötür  idi.  Məncə,  onun  üzünün  həmin  yerində  dəlik  olub, 

lakin indi artıq sağalıb.  

–  Onun  bir  gözü  salamat  qalıb,  –  oğlunun  idbar  hala  düĢmüĢ 

yanağını  barmağı  ilə  sığallayan  Hammersmit  dedi.  –  Məncə,  onun 

www.vivo-book.com 

 

234 

tamam  kor  olmadığına  görə  Allaha  Ģükür  etməliyik.  Biz  dizlərimizin 

üstünə  çöküb  buna  görə  Allaha  çox  həmd-səna  etmiĢik.  Elə  deyilmi, 

Kaleb? 

–  Bəli,  ser,  –  oğlan  utancaq  bir  görkəmlə  atasına  cavab  verdi. 

Məktəbə gedəndə bu oğlanı həmyaĢıdları öz atmacaları, istehzaları və 

uĢağa  qoĢacaqları  qəddar  ayamaları  ilə  hələ  çox  incidəcəkdilər,  onu 

ĢüĢə  fırlatma,  ya  da  poçt  oyununa  heç  kim  dəvət  etməyəcəkdi. 

Yetkinlik  yaĢına  və  ehtiyaclarına  çatandan  sonra  yəqin  ki,  o,  pulu 

ödənməmiĢ bir qadınla seviĢmək üçün heç vaxt yatağa girməyəcəkdi. 

Bu  oğlan  yəqin  ki,  heç  vaxt  öz  həmyaĢıdlarının  mehriban  və  Ģən 

dairəsinə daxil ola bilməyəcək, öz həyatının növbəti əlli, altmıĢ, ya da 

yetmiĢ  ilini  güzgüyə  baxaraq  düĢünəcəkdi:  “Sən  idbarsan,  idbarsan, 

idbarsan”. 

–  Hə,  get,  oğlum,  get  öz  kökəni  ye,  –  deyə  atası  onun  əyilmiĢ 

dodaqlarından öpdü.   

–  Bəli,  ser,  –  deyə  cavab  verəndən  sonra  Kaleb  yerindən 

götürülərək  mətbəxin  qapısında  gözdən  itdi.  Hammersmit  Ģalvarının 

arxa cibindən dəsmalını çıxarıb gözlərini sildi. Onun gözləri quru idi, 

amma  mənə  elə  gəldi  ki,  o,  gözlərinin  həmiĢə  nəm  olmasına  artıq 

vərdiĢ etmiĢdi.  

–  UĢaqlar  dünyaya  gələndə  it  artıq  məhəlləmizdə  idi.  Sintiya 

uĢaqlar  ilə  doğum  evindən  evimizə  qayıdanda,  onları  iyləyib  tanısın 

deyə,  iti  evə  gətirdim  və  Ser  Qalahad  da  körpələrin  əllərini  yaladı. 

www.vivo-book.com 

 

235 

Onların  bapbalaca  əllərini.  –  Sanki  dediklərini  təsdiq  edirmiĢ  kimi 

Hammesmit  baĢını  yırğaladı.  –  Ġt  həmiĢə  onlarla  oynayardı;  Arden 

gülüb  özündən  gedənə  qədər  onun  üzünü  yalamağa  vərdiĢ  eləmiĢdi. 

Kaleb isə onun qulaqlarını dartıĢdırmağı xoĢlayardı və təzəcə gəzməyə 

baĢlayanda  bəzən  Qalahadın  quyruğundan  tutub  həyətdə  dövrələr  də 

vurardı.  Ġt  bit dəfə olsun belə uĢaqlara mırıldanmamıĢdı.  Onların heç 

birinə.  

Ġndi  onun  gözlərində həqiqətən  yaĢ damcıları  göründü. O, artıq 

vərdiĢli bir hərəkətlə gözlərini qeyri-Ģüuri olaraq sildi.  

– Heç bir səbəb  yox idi, – deyə dilləndi. – Kaleb onu heç vaxt 

incitmir, onun üstünə bağırmırdı, ümumiyyətlə, onu hirsləndirə biləcək 

heç nə eləməmiĢdi. Dəqiq bilirəm. Mən özüm o vaxt onların yanında 

idim.  Əgər  orda  olmasaydım,  yəqin  bilirəm  ki,  it  uĢağı  öldürəcəkdi. 

Ümumiyyətlə, iti təhrik edəcək heç nə olmamıĢdı, mister Eckum, heç 

nə!  UĢaq,  sadəcə,  öz  üzünü  düz  itin  burnunun  önünə  gətirmiĢdi.  O 

zaman Ser Qalahadın ağlına nə gəldisə – kim bilir itin ağlında nə var! 

–  o  irəli  atılıb  uĢağı  diĢlədi.  Yəqin  bilərim  ki,  imkanı  olsaydı,  uĢağı 

diĢləri  ilə  dağıdaraq  öldürərdi.  UĢaq  onun  qarĢısında  idi  və  it  uĢağı 

diĢlədi. Koffi də eyni Ģeyi eləyib. Koffi orda olub, uĢaqları artırmada 

yatan görüb, onları qaçırıb, zorlayıb, sonra da qətlə yetirib. Dediniz ki, 

belə  cinayətləri  onun  əvvəllər  də  törətmiĢ  olmasını  göstərə  biləcək 

ipucları olmalıdır. Nə demək istədiyinizi yaxĢı baĢa düĢürəm, lakin o, 

keçmiĢdə  belə  cinayətlər  törətməmiĢ  də  ola  bilər.  Mənim  itim  də 

www.vivo-book.com 

 

236 

əvvəllər heç kimi qapmamıĢdı; sadəcə bir dəfə! Bəlkə də Con Koffini 

azadlığa  buraxsalar,  o,  bir  də  heç  kimə  xətər  yetirməz.  Bəlkə  elə 

mənim itim də heç kimi bir də tutmayacaqdı. Lakin bu haqda düĢünüb 

baĢımı heç yormadım. Sadəcə, tüfəngimi götürüb evdən çıxdım, onun 

xaltasından tutdum və beynini havaya sovurdum.  

O danıĢdıqca, həyəcandan az qala boğulurdu.  

–  Mən  kifayət  qədər  savadlı  adamam,  elə  hamı  kimi,  mister 

Eckum. Kolleci Baulinq Qrində bitirmiĢəm, tarix, jurnalistika və bir az 

da fəlsəfə öyrənmiĢəm, özümü ziyalı hesab edirəm – Ģimallıların ziyalı 

olmağımla  razılaĢmayacaqlarına  baxmayaraq.  Cindəki  bütün  çayları 

mənə  versəydilər  belə,  quldarlığın  geri  qayıtmasını  istəməzdim. 

Məncə,  irqi  problemləri  həll  etməyə  səylər  göstərərkən,  biz  humanist 

və  mərhəmətli  olmalıyıq.  Amma  yaddan  çıxarmamalıyıq  ki,  sizin 

zənciniz imkan tapan anda qurbanını diĢləyəcək, lap elə ağlına kimisə 

diĢləmək  və  bunun  üçün  əlinə  fürsət  düĢmüĢ  mələz  it  kimi.  Bilmək 

istəyirsiniz  ki,  sizin  ağlağan  və  bütün  bədəni  çapıqlarla  örtülmüĢ 

adamınız – mister Koffi – bu cinayəti törədib, ya yox, eləmi? 

Mən razılıq əlamət olaraq dinməzcə baĢımı yırğaladım. 

– Hə, edib, – deyə Hammersmit öz sualına cavab verdi. – O, bu 

cinayəti törədib. Buna qətiyyən Ģübhəniz olmasın və heç vaxt arxanızı 

ona çevirməyin. Onunla ehtiyatsız davranıĢla bir dəfə, ya da yüz dəfə 

...  hətta  min  dəfə...  salamat  qalmaq  olar,  lakin  sonunda...  –  o,  əlini 

mənim  gözlərimin  önündə  havaya  qaldırıb,  barmaqlarını  kəskin 

www.vivo-book.com 

 

237 

Ģəkildə bir neçə dəfə baĢ barmağına vuraraq, diĢləməyə hazır bir ağızı 

təsvir etdi. – Nə demək istədiyimi anlayırsınızmı? 

Yenə dinməzcə baĢımı yırğaladım. 

–  O  qızları  zorlayaraq  öldürüb  və  sonra  da  etdiklərinə  peĢman 

olub...  Amma  bu  peĢmançılığın  nə  faydası  –  qızlar  zorlanmıĢ  və  ölü 

olaraq qalırlar, – heç nəyi geri qaytarmaq olmaz. Siz ona layiq olduğu 

cəzanı verəcəksiniz, elə deyilmi, Eckum? Bir neçə həftə sonra ona elə 

bir cəza verəcəksiniz ki, o, bir də belə cinayətlər törədə bilməsin. – O, 

sözünü  bitirib  yerindən  qalxdı,  artırmanın  məhəccərinə  yaxınlaĢdı  və 

tapdanmıĢ  otluğun  mərkəzində  qoyulmuĢ,  ətrafına  köhnə  nəcis 

qırıntıları  səpələnmiĢ  it  damına  fikirli-fikirli  baxdı.  –  Ġndi  isə  məni 

bağıĢlayın, – deyərək Hammersmit mənə tərəf çevrildi. – Günortadan 

sonra məhkəmə binasına getməli olmadığımdan düĢündüm ki, bu gün 

vaxtımı  öz  ailəmlə  birlikdə  keçirim.  Yəqin  razılaĢarsınız  ki,  adamın 

uĢaqları yalnız bir dəfə balaca olurlar.  

– Hə, əlbəttə, – deyə razılaĢdım. Dodaqlarım keyləĢmiĢdi və elə 

bil  mənim  deyildilər.  –  Mənə  vaxt  ayırıb  görüĢdüyünüz  üçün  sizə 

təĢəkkür edirəm.  

– Dəyməz. Buyurun, xoĢdur, – deyə cavab verdi. 

Hammersmitlərin  evindən  çıxandan  sonra  maĢınıma  oturub, 

birbaĢa həbsxananın yolunu tutdum. Yol uzun və yorucu idi, lakin bu 

dəfə mən müxtəlif havacatlar oxuyaraq baĢımı qata bilmirdim. Elə bil, 

bütün  mahnılar  xatirimdən  tamam  silinmiĢdi,  ən  azından,  bir 

www.vivo-book.com 

 

238 

müddətlik. Hammersmitin oğlunun eybəcər hala salınmıĢ üzünün əksi, 

bir  də  Hammersmitin  diĢləməyə  hazırlaĢan  ağızı  təsvir  edən 

barmaqları gözlərimin önündən heç cür çəkilmək istəmirdi.  

 

 

 

 

5 

 

 

 

Azğın  Billi  Uorton  karser  kamerasına  ilk  səfərinə  elə  növbəti 

gün çıxmalı oldu. Bütün səhəri və demək olar ki, günortanı o, Merinin 

quzusu  kimi  sakit  və  üsulluca  davrandı,  ancaq  bir  az  keçəndən  sonra 

anladıq  ki,  bu  vəziyyət  onun  üçün  normal  deyilmiĢ  və  bu  sakitliyin 

sonrasında  bizi  problemlər  gözləyirmiĢ.  AxĢam  təxminən  saat  yeddi 

otuz  radələrində  Harri  həmin  gün  ilk  dəfə  geyindiyi  təmiz 

uniformasının  Ģalvarının  manjetinə  isti  su  damcılarının  atıldığını  hiss 

etdi.  Bu,  sidik  idi.  Öz  kamerasının  barmaqlığının  önündə  dayanmıĢ 

Uilyam  Uorton  qaralmıĢ  diĢlərini  göstərə-göstərə  Harri  Tervilligerin 

Ģalvarına və ayaqqabılarına iĢəyirdi.  

www.vivo-book.com 

 

239 

–  Bu  it  oğlu  it  yəqin  bütün  günü  dözərək  sidiyini  yığırmıĢ,  – 

Harri  hadisədən  bir  qədər  sonra  dedi  və  bunu  danıĢarkən  hələ  də 

hirsindən və acığından az qalırdı partlasın. 

Hə, bax bu məhz elə belə də olmuĢdu.  “E” blokunda kimin ağa 

olduğunu  Uilyam  Uortona  göstərməyin  vaxtı  gəlib  çatmıĢdı.  Harri 

Brutusla məni çağırdı, mən isə həmin gün bizimlə növbədə olan Persi 

ilə  Dinə  xəbər  yolladım.  Əgər  yadınızdadırsa,  həmin  vaxt  bizim 

blokda  üç  məhbus  vardı  və  gücləndirilmiĢ  iĢ  rejimində  iĢləyirdik. 

Mənim  qrupum  axĢam  saat  yeddidən  səhər  saat  üçə  qədər  –  bu, 

sutkanın elə vaxtı idi ki, istənilən problem, ya da gözlənilməz vəziyyət 

yarana bilərdi – və iki baĢqa qrup isə günün qalan hissəsində növbəyə 

çıxırdı. Həmin iki qrup əsasən müvəqqəti iĢçilərdən təĢkil olunmuĢdu 

və onlara rəhbərliyi Bill Doc edirdi. Ġstənilən halda, iĢləri idarə etmək 

üçün bu, heç də pis üsul deyildi. Hiss edirdim ki, əgər Persini gündüz 

növbəsinə  keçirə  bilsəm,  hər  Ģey  daha  da  yaxĢı  olar.  Bu  haqda  çox 

düĢünsəm  də,  edə  bilmədim.  Hələ  indi  də  bəzən  özün-özümə  sual 

edirəm  ki,  əgər  onu  gündüz  növbəsinə  keçirə  bilsəydim,  görəsən 

vəziyyət dəyiĢərdimi? 

Anbar otağında, Qoca Qığılcımdan bir qədər aralı böyük su kranı 

vardı.  Din  ilə  Persi  ona  uzun  yanğınsöndürən  Ģlanqı  burub 

bağlayandan sonra lazım olan anda suyu açmaq üçün ventilin yanında 

dayanmıĢdılar.  

www.vivo-book.com 

 

240 

Brutusla  mən  Uortonun  kamerasına  tərəf  tələsdik.  O,  hələ  də 

barmaqlığın  önündə  dayanıb  çürük  diĢlərini  ağardırdı,  onun  aləti  isə 

hələ  də  Ģalvarının  önündən  bayıra  sallanırdı.  Man  karser 

kamerasındakı  dəli  köynəyini  özümlə  götürmüĢ  və  dünən  axĢam  evə 

getməzdən əvvəl onu kabinetimdəki rəfin üstünə atmıĢdım. Çünki hələ 

dünən  axĢam  ağlıma  gəlmiĢdi  ki,  bu  dəli  köynəyi  bizin  yeni  “çətin 

uĢağımızı”  sakitləĢdirməmiz  üçün  lazım  ola  bilər.  Ġndi  Ģəhadət 

barmağımı brezent paltarın halqalarından birinə keçirib onu bir əlimdə 

tutmuĢdum.  Bizim  arxamızca  əlində  Ģlanqın  ucunu  tutmuĢ  Harri 

gəlirdi.  Onun  əlindəki  Ģlanq  mənim  kabinetimdən  keçərək  anbar 

otağına, oradan isə pillələrdən aĢağı Din ilə Persinin mümkün olduqca 

cəld açmağa çalıĢdıqları makaraya birləĢirdi.  

–  Hə,  necədir,  əbləh,  xoĢuna  gəlir?  –  Azğın  Billi  özündən  razı 

halda soruĢdu. O karnavalda ürəyincə əylənən uĢaq kimi gülürdü; elə 

ürəkdən  gülürdü  ki,  nəfəsini  tutub  bir  söz  belə  deyə  bilmirdi; 

gözlərindən  axan  iri  yaĢ  damlaları  onun  yanaqlarından  aĢağı 

süzülürdü.  –  Siz,  lap  mənim  güman  etdiyim  kimi,  çox  tez  gəldiniz. 

Ġndi görün sizin üçün nə hazırlayıram... Çox yumĢaq isti nəcis. Sabaha 

qədər yəqin hazır olar. Sabah gəlsəniz, sizə verərəm... 

Onun  kamerasının  qapısını  açdığımı  görəndə  Billinin  gözləri 

qıyıldı; Brutusun bir əlində tapança, o biri əlində isə polis dəyənəyini 

görəndə, onun gözləri bir az da qıyıldı.  

www.vivo-book.com 

 

241 

–  Bircə  bura  girin...  Siz  bura  öz  ayaqlarınızla  girə  bilərsiniz, 

amma  buradan  sizi  baĢqaları  çıxarmalı  olacaqlar.  Buna  Körpə  Billi 

zəmanət verir, – deyərək o, həyəcanlı Ģəkildə qıĢqırdı. Onun nəzərləri 

yenə  mənə  tuĢlandı.  –  Əgər  mənə  o  dəli  köynəyini  geyindirməyi 

düĢünürsənsə,  yaxĢısı  budur  fikrini  dəyiĢəsən,  yoxsa  özündən  küs, 

qoca zırrama.  

–  Burada  əmrləri  sən  vermirsən,  məni  baĢa  düĢdünmü?  –  deyə 

sakit tərzdə ona dedim. – Əgər dediklərimi anlamaq üçün həddən artıq 

kütbeyinsənsə, onda sənə bir balaca dərs verməli olacağıq.  

Mən  ikinci  kilidi  də  açıb  qapını  yana  itələdim.  Uorton 

çarpayısına  tərəf  geri  çəkildi,  onun  aləti  hələ  də  Ģalvarından  bayıra 

sallanırdı. O, əlini uzadaraq barmağı ilə məni çağırdı:  

– Hə, gəl, gəl görüm, anası fahiĢə, gəl, – deyə vəcdlə qıĢqırdı. – 

Bunlar  mənim  dərsimi  verəcəklər,  qoy  versinlər,  bu  qoca  yabı  da 

deyəsən baĢ müəllim olmaq iddiasındadır. – Uorton bu dəfə nəzərlərini 

Brutusa  çevirdi  və  çürük  diĢlərini  ona  göstərərək  gülümsədi.  –  Hə, 

yekəpər,  gəl,  sən  birincisən.  Bu  dəfə  oğru  piĢik  kimi  gizlincə 

arxamdan  gələ  bilməzsən.  Silahı  da  yerə  qoy,  axmaqlıq  eləmə,  onsuz 

da atəĢ açan deyilsən. Gəl kiĢi kimi üz-üzə çıxaq – sən və mən, görək 

kim daha güclüdür... 

Brutus  kameranın  içinə  daxil  oldu,  amma  Uortoma  tərəf 

getmədi.  Qapıdan  içəri  girən  kimi  sol  tərəfə  hərəkət  etdi.  Ona 

www.vivo-book.com 

 

242 

tuĢlanmıĢ  yanğınsöndürmə  Ģlanqını  görəndə,  Uortonun  qıyılmıĢ 

gözləri bərələrək hədəqəsindən çıxmaq dərəcəsinə çatdı.  

– Yox, lazım deyil, – deyə bağırdı. – Yox, lazım deyil... 

–  Din, – qıĢqırdım. – Suyu qoĢ! Nə qədər yeri var, ver gəlsin! 

Uorton qəfildən irəli Ģığıdı və Brutus dəyənəyi ilə ona güclü bir 

zərbə endirdi – mən əminəm ki, belə bir zərbəni Persi yalnız arzulaya 

bilərdi,  –  düz  Uortonun  alnının  ortasından.  Bizə  baxınca,  yəqin,  heç 

bir  problem  olmadığını  düĢünən  Uorton  dizləri  üstə  çökdü,  gözləri 

açıq  olsa  da,  heç  görmədiyinə  əminəm.  ġlanqdan  su  gəlməyə 

baĢlayanda  təzyiqin  gücündən  Harri  bir-iki  addım  geri  çəkilməli  olsa 

da, bir an sonra müvazinətini bərpa edib, Ģlanqın ucunu əlləri ilə bərk-

bərk  tutaraq,  onu  silah  kimi  Uortona  tuĢladı.  Su  Ģırnağı  düz  onun 

sinəsinin  ortasından  tutdu  və  onu  yerə  yıxaraq  öz  oxu  ətrafında 

yarımdairə fırladaraq çarpayının altına soxdu. Dəhlizin o biri baĢında 

Delakrua  həyəcanla  bir  ayağından  o  birisinə  hoppanaraq  qaqqıldayır, 

dəli kimi bağıraraq Con Koffiyə lənətlər  yağdırır və nə baĢ verdiyini, 

kimin  üstün  gəldiyini,  çin  duĢunun  yeni  ipləmənin  xoĢuna  gəlib-

gəlmədiyini  ona  danıĢmasını  tələb  edirdi.  Əynində  qısa  Ģalvar, 

ayaqlarına isə həbsxana Ģap-Ģupları geyinmiĢ Con isə onun dediklərinə 

cavab  vermədən  öz  kamerasının  barmaqlığının  önündə  sakitcə 

dayanmıĢdı. Mən yalnız bir dəfə ona baxmağa macal tapdım və onun 

üzündə  yenə  də  həmiĢəki  laqeyd  və  aləmdən  təcrid  olunmuĢ  ifadəni 

görə bildim.  

www.vivo-book.com 

 

243 

– Suyu bağla! – Brutus çiyninin üstündən geriyə qıĢqırdı və cəld 

kameranın  içinə  Ģığıdı.  O,  əllərini  yarı  huĢsuz  halda  yerdə  uzanmıĢ 

Uortonun  qoltuqlarının  altına  salıb,  onu  çarpayının  altından  çıxardı. 

Uorton  öskürür,  öskürərkən  də  qur-qur  səsləri  çıxarırdı.  Alnındakı 

yaradan,  Brutusun  dəyənəyinin  dəydiyi  yerdən  onun  qaralmıĢ 

gözlərinə qan axırdı.  

Dəli  köynəyinin  geyindirilməsi  prosesini  Brutusla  mən  məĢqlər 

sayəsində, demək olar ki, bir sənət səviyyəsinə qaldırmıĢdıq. Biz bu iĢi 

yeni  bir  rəqsi  öyrənməyə  çalıĢan  peĢəkar  vodevil  rəqqasları  kimi 

saatlarla təkrar-təkrar icra etməkdən  yorulmurduq. Sizə  deyim ki,  hər 

dəfə köynəyi kiməsə geyindirmək lazım olanda, bir daha əmin olurduq 

ki, etdiyimiz məĢqlər əbəs deyilmiĢ. Məsələn, elə bu dəfə olduğu kimi. 

Brutus Uortonu dikəldərək oturtdu və onun qollarını irəliyə, balaca bir 

uĢağın  Əsgi  Andi  gəlinciyinin  qollarını  uzatdığı  kimi,  mənə  tərəf 

uzatdı. Uortonun Ģüuru, deyəsən, yavaĢ-yavaĢ özünə qayıdırdı və əgər 

savaĢa indi baĢlamasa, sonra çox gec olacağını anladığının iĢartıları də 

gözlərində görünürdü, lakin onun beyni ilə əzələləri arasındakı rabitə 

hələ  bərpa  olunmamıĢdı  və  nə  qədər  ki,  o,  bu  rabitəni  bərpa  etməyə 

macal  tapmayıb,  mən  köynəyin  qollarını  çevik  və  adətkar  hərəkətlə 

onun  qollarına  geyindirdim,  Brutus  isə  köynəyin  arxasındakı 

düymələri  bağlamaqla  məĢğul  idi.  O,  düymələri  bağlamaqla  məĢğul 

ikən,  mən  köynəyin  qolundakı  qayıĢları  çəkib  Uortonun  yanlarından 

çarpaz  doladım,  biləklərini  köynəyin  arxasındakı  brezent  qayıĢlara 

www.vivo-book.com 

 

244 

bağladım. ĠĢimizi baĢa çatdırandan sonra Uortona baxanda adama elə 

gəlirdi ki, o, özü-özünü qıcaqlayıb.   

– Səni görüm lənətə gələsən, yekəpər müqəvva. De görüm, onlar 

onun öhdəsindən gələ bildilərmi? – deyə Delakrua qıĢqırdı. Mən hətta 

Mister Cinqlzın ciyiltisini də eĢitdim. Deyəsən, baĢ verənlər onun üçün 

də maraqlı idi. 

Ventillə  əlləĢməkdən köynəyi  islanıb  bədəninə  yapıĢan Persi də 

gəlib  çıxdı,  onun  üzü  həyəcandan  alıĢıb  yanırdı,  arxasınca  isə 

boynunda  bənövĢəyi  qançırlardan  boyunbağı  olan  Din  gəlirdi. 

Persidən fərqli olaraq, o, elə də həyəcanlı görünmürdü.  

–  Hə,  di  tərpən,  Azğın  Billi,  –  deyə  onu  dartaraq  ayağa 

qaldırdım. – Gəl, indi səni oppalara aparacağıq.   

–  Məni  bu  adla  çağırma!  –  Uorton  bərkdən  bağırdı.  Məncə,  o, 

üzündəki  ağıllı  yırtıcı  maskasını  ilk  dəfə  bir  tərəfə  atıb,  həqiqi 

hisslərini büruzə vermiĢdi.  

–  Azğın  Billi  görünmək  istədiyi  kimi  sərt  birisi  deyil!  O,  heç 

vaxt  əlində  bıçaq  ayı  ovuna  getməyib!  O  da  Con  Lo  kimi  sadəcə 

avaradır! Lənətə gəlmiĢ əbləh belini qapıya söykəyib oturub və baĢqa 

bir sərxoĢ da onu öldürüb.  

–  Aman  Tanrım,  bu  lap  tarix  dərsinə  bənzədi  ki!  –  Brutus 

qıĢqırdı və Uortonu kameradan bayıra itələdi. – Bura düĢəndə, heç kim 

baĢına  nə  gələcəyini  bilmir,  sadəcə,  hər  Ģeyin  yaxĢı  olacağını  güman 

edir.  Lakin  sənin  kimi  adlı-sanlı  uĢaqlar  bura  gələndə,  məncə,  bu 

www.vivo-book.com 

 

245 

deyilənlər  həqiqətə  daha  yaxın  olur,  elə  deyilmi?  Bilirsənmi,  dostum, 

çox  keçməz,  sən  özün  də  tarixə  çevrilərsən.  Lakin  hələlik  dəhlizlə 

getməlisən. Sənin üçün rahat bir otaq hazırlamıĢıq – insanı rahatladan 

bir otaq!  

Uorton  nəsə  qəzəbli,  anlaĢılmaz  sözlər  qıĢqıraraq  özünü 

Brutusun  üstünə  atdı,  baxmayaraq  ki,  onu  dəli  köynəyinin  içinə 

salmıĢdılar və əllərini arxaya dolayaraq belinə bağlamıĢdılar. Ġndi isə 

Persi cəld öz dəyənəyini – həyatın bütün problemlərinə qarĢı reseptini 

– əlinə aldı və bunu görəndə Din sakitcə onun biləyindən tutdu. Persi 

təəccüblə  və  bir  az  da  hiddətlə  ona  baxdı,  sanki  demək  istəyirdi  ki, 

Uortonun Dinə etdiklərindən sonra, Din onu saxlamaq istəyən sonuncu 

adam olmalı idi.  

Brutus  Uortonu  geri  itələdi.  Mən  onu  yaxalayıb  Harriyə  tərəf 

itələdim. Harri isə onu tutub sevincindən vəcdə gəlmiĢ Delakruanın və 

hər  Ģeyə  qarĢı  laqeydliyini  pozmayan  Koffinin  önündən  keçirərək 

YaĢıl Mil  ilə irəli itələdi.  Üzü üstə  yerə  yıxılmaqdan özünü qorumaq 

üçün  Uorton  bildiyi  bütün  söyüĢləri  ətrafındakılara  yağdıra-yağdıra 

qaçmağa  məcbur  oldu.  Onun  ağzında  söyüĢlər  qaynaqçının 

elektrodundan çıxan qığılcımlar kimi ətrafa səpələnirdi. Din, Harri və 

Persi  (ilk  dəfə  idi  ki,  o,  ədalətsizcəsinə  çox  iĢlədildiyi  haqqında 

Ģikayətlənmirdi)  karser  kamerasındakı  zir-zibili  bayıra  daĢıdıqları 

əsnada  biz  Uortonu  itələyib  dəhlizin  baĢında  sağ  tərəfdəki  sonuncu 

www.vivo-book.com 

 

246 

kameraya  saldıq.  Onlar  bu  iĢlə  məĢğul  olduqları  vaxt  mən  Uortonla 

qısa bir söhbət etməyə macal tapdım.  

– Hə, nədir, düĢünürsən ki, sən sərt birisən? – dedim. – Bəlkə də 

elədir,  oğlum,  lakin  nə  qədər  sərt  olursan  ol,  burada  bunun  heç  bir 

əhəmiyyəti yoxdur. Sənin sayılı günlərin qalıb. Əgər sən bizi əziyyətə 

salmasan,  biz  də  səni  əziyyətə  salmarıq.  Yox  əgər  bizə  problemlər 

artırmaq fikrinə düĢsən, nəhayətdə, onsuz da öləcəksən, amma ölümə 

getməzdən əvvəl səni karandaĢ kimi yonub itiləməli olacağıq.  

–  Mənim  ölümümü  görməkdən  yəqin  hamınız  məmnun 

qalacaqsınız, – Uorton xırıltılı səslə dedi. Bunun heç bir əhəmiyyətinin 

olmadığını  bildiyi  halda,  Uorton  dəli  köynəyin  içində  var  gücü  ilə 

dartınıb  qollarını  azad  etməyə  çalıĢırdı,  sərf  etdiyi  qüvvə  və 

gərginlikdən üzü pomidor kimi qızarmıĢdı. – Lakin nə qədər ki sağam, 

dünyanı  baĢınıza  dar  edəcəyəm.  –  O  yenə  acıqlı  əntər  kimi  diĢlərini 

ağardaraq gülümsədi.  

–  Əgər  istədiyin,  sadəcə,  bizim  həyatımızı  çətinləĢdirmək, 

qanımızı  qaraltmaqdırsa,  dayana  bilərsən,  çünki  istədiyinə  artıq  nail 

olmusan,  –  deyə  Brutus  söhbətə  qoĢuldu.  –  Lakin  nə  qədər  ki,  YaĢıl 

Mildəsən,  Uorton,  bizim  üçün  heç  fərqi  yoxdur  –  vaxtını  yumĢaq 

divarlı  otaqda  keçirib-keçirməyəcəyin  qətiyyən  vecimizə  deyil. 

Qollarına qan iĢləmədiyindən qanqren – toxumaların çürüməsi – olub, 

onları itirənə qədər bu lənətə gəlmiĢ dəli köynəyini də geyinə bilərsən. 

– Brutus susub nəfəsini dərdi. – Bir də, yəqin bilirsən ki, bura elə də