Stiven Kinq Yaşıl Mil

www.vivo-book.com 

 

218 

Bəlkə də mənim evdə deyil, iĢdə olmağımın səbəbi o idi ki, əgər 

Azğın Billi Uorton baĢqa oyunlar çıxarmaq fikrinə düĢərsə, ya da Persi 

Uetmor  öz  axmaq  və  potensial  olaraq  dağıdıcı  hərəkətlərindən  birini 

etməyə  qalxarsa,  onların  bu  özbaĢınalıqlarının  qarĢısını  alım.  Hə,  nə 

deyirəm,  qoy  belə  olsun.  Onda  mən  ayıq  olaram  və  möcüzə  haqında 

heç kimə bir söz demərəm.  

Mənim  yaxĢı  görünməyimə  heç  kim  təəccüblənməyəcək,  çünki 

hamıya artıq demiĢdim ki, yavaĢ-yavaĢ sağalmağa doğru gedirəm, elə 

özüm də buna bu günə qədər ürəkdən inanırdım. Hətta rəis Mursa da 

sağalmağa  baĢladığım  haqqında  demiĢdim.  Bircə,  Delakrua  deyəsən 

nəsə  görüb,  amma  düĢündüm  ki,  elə  o  da  öz  ağzını  bağlı  saxlayacaq 

(əgər danıĢmağa baĢlasa, Con Koffinin ona cadu edəcəyindən qorxaraq 

susar,  yəqin).  Koffinin  özünə  gəlincə,  o,  yəqin  ki,  baĢ  verənləri  hətta 

unudub. Çünki o, əslində, sadəcə vasitəçi, ötürücü boru idi. Dünyadakı 

heç  bir  boru,  yağıĢ  dayandıqdan  sonra,  onun  içindən  nə  qədər  su 

axdığını  xatırlaya  bilməz.  Buna  görə  də  mən  bu  məsələ  haqqında 

susmaq  qərarını  verdim  və  bu  hekayəni  nə  vaxtsa,  özü  də  kiməsə 

danıĢa biləcəyimi heç cür ağlıma sığıĢdıra bilmirdim.  

Lakin  boynuma  almalıyam  ki,  bu  nəhəng  oğlan  məndə  böyük 

maraq  oyatmıĢdı.  Həm  də  deyim  ki,  onun  kamerasında  baĢıma 

gələnlərdən sonra ona olan marağım birə on artmıĢdı. 

 

 

www.vivo-book.com 

 

219 

 

 

4 

 

 

 

 

Həmin  axĢam  evə  getməzdən  əvvəl  Brutusla  danıĢdım  ki,  əgər 

sabah  geciksəm,  məni  əvəz  eləsin.  Səhərisi  gün  isə  yuxudan  oyanan 

kimi Trapinqus qraflığının Tefton Ģəhərinə yola düĢdüm.  

–  Bu,  Koffidir-nədir,  ona  görə  bu  qədər  narahatlıq  keçirməyin 

heç  xoĢuma  gəlmir,  –  deyə  səhər  yeməyi  qoyduğu  paketi  uzadan 

arvadım  məni  yola  salarkən  gileyləndi.  Cenis  yol  kənarındakı 

hamburger piĢtaxtalarına etibar eləmirdi; həmiĢə deyirdi ki, onların hər 

birində  qarın  ağrısı  pusquya  durub,  öz  qurbanını  gözləyir.  –  Əvvəllər 

sən belə Ģeylər eləməzdin, Pol. 

–  Ona  görə  narahat  deyiləm,  –  izah  etməyə  çalıĢdım.  –  Mənim 

üçün sadəcə maraqlıdır, vəssalam. 

– Öz təcrübəmdən bilirəm ki, bunların biri o birinə aparır, – deyə 

Cenis  fikrindən  dönməyərək  israr  etdi  və  sonra  bərk-bərk 

dodaqlarımdan öpdü. – Nəsə son vaxtlar gözümə yaxĢı dəyirsən. Son 

zamanlar  lap  narahat  olmağa  baĢlamıĢdım.  Deyəsən,  “su  boruların” 

tam düzəlib, hə? 

www.vivo-book.com 

 

220 

–  Hə,  tamam  sağalıb,  –  deyə  cavab  verəndən  sonra  arvadımla 

sağollaĢaraq  yola  düzəldim.  Bütün  yol  boyu  baĢımı  qatmaq  üçün, 

“Gəl,  səni  aeroplanımda  gəzdirim,  Cozefina”,  “Biz  varlandıq”  kimi 

mahnılar oxudum.  

Əvvəlcə,  Teftondakı  “Ġntellicenser”  qəzetinin  redaksiyasına 

getdim və orda mənə dedilər ki, axtardığım adam – Bört Hammersmit 

– yəqin, qraflıq məhkəməsindədir. Məhkəmə binasında isə dedilər ki, 

Hammersmit  burada  idi,  amma  su  boruları  partladığından,  məhkəmə 

iclası  təxirə  salındı  və  o  getdi.  Məhkəmədə  zorlama  ilə  bağlı  iĢə 

baxılırmıĢ  (“Ġntellicenser”  qəzetinin  səhifələrində  bu  cinayət  “qadına 

hücum”  kimi  qeyd  ediləcəkdi,  Riki  Leyk  ilə  Karni  Uilson  səhnəyə 

çıxana  qədər  belə  cinayətlər  məhz  bu  cür  adlandırılırdı).  Onların 

fikrincə, indi o, evdə olmalı idi. Evinin səmtini öyrənib, yola düĢdüm. 

Bu,  elə  çala-çuxurlu  və  dar  bir  yol  idi  ki,  mən  öz  “Ford”umu  ora 

salmağa  çox  böyük  çətinliklə  cürət  etdim.  Yolun  sonunda,  nəhayət, 

axtardığım  adamı  tapdım.  Con  Koffinin  məhkəməsi  haqqında  əksər 

yazıların  müəllifi  Hammersmit  idi  və  Koffinin  ələ  keçməsinə  gətirib 

çıxaran axtarıĢlar və təqiblər haqqında bir çox təfsilatları məhz ondan 

öyrənmiĢdim.  Əlbəttə  ki,  “Ġntellicenser”  qəzetinin  səhifələrində  çap 

olunmaq  üçün  həddən  artıq  dəhĢətli  hesab  edilən  təfsilatları  demək 

istəyirəm.  

Missis  Hammersmit  paltar  yumaqdan  əlləri  qızarmıĢ,  yorğun 

baxıĢlı,  amma  yenə  də  qəĢəng  və  gənc  bir  qadın  idi.  O,  nə  üçün 

www.vivo-book.com 

 

221 

gəldiyimi  soruĢmadan  məni  gözəl  yemək  ətri  gələn  evdən  keçirərək 

arxa  artırmaya  çıxardı.  Orada  onun  əri  əlində  bir  ĢüĢə  qazlı  içki, 

dizlərinin  üstündə  isə  hələ  qatı  açılmamıĢ  “Liberti”  jurnalı  ilə 

oturmuĢdu.  Evin  arxasındakı  bağça  balaca,  amma  qəĢəng  və  səliqəli 

idi, onun yamac kimi aĢağı meyillənən uzaq baĢında yelləncək üstündə 

gah dalaĢan, gah da barıĢıb gülən iki körpə uĢaq oynayırdı. Artırmadan 

onların  qız,  ya oğlan olduğunu demək çətin idi, lakin mənə elə  gəldi 

ki,  onlardan  biri  oğlan,  o  birisi  isə  qızdır.  Bəlkə  də  əkizdirlər.  Əgər 

belə  idisə,  onda  bu  fakt  onların  atasının  Koffinin  məhkəməsində 

iĢtirakına maraqlı bir çalar qatırdı. Yaxınlıqdakı tapdanmıĢ və üstündə 

peyin  izləri  olan  torpaq  sahəsində  balaca  bir  ada  kimi  duran  it  damı 

vardı, amma damın sahibi gözə dəymirdi. Həmin gün də mövsümünə 

görə  çox  isti  idi.  Ona  görə  də  düĢündüm  ki,  yəqin,  içəridə  mürgü 

vurur.  

– Bört, bax bu da sənə yoldaĢ, – missis Hammersmit dedi. 

–  YaxĢı,  –  deyə  o  cavab  verdi.  Əvvəlcə,  mənə,  sonra  arvadına 

baxdı,  yenə  nəzərlərini  bağçanın  o  biri  baĢında  oynayan  uĢaqlarını 

yönəltdi.  BaxıĢlarından  baĢa  düĢdüm  ki,  o,  uĢaqları  ilə  nəfəs  alır  və 

ürəyi uĢaqlarının yanındadır. O, çox arıq idi – elə arıq ki, elə bil, çox 

ağır bir xəstəlikdən yenicə sağalmıĢdı; saçları seyrəlməyə baĢlamıĢdı. 

Arvadı paltar yumaqdan qızararaq ĢiĢmiĢ əlini tərəddüdlə onun çiyninə 

toxundurdu. O, nə arvadına tərəf baxdı, nə də onun əlinə toxundu, bir 

neçə  an  sonra  qadın  dinməzcə  əlini  geri  çəkdi.  Ġlk  baxıĢda  onlar  ər-

www.vivo-book.com 

 

222 

arvaddan daha çox, bacı-qardaĢı xatırladırdılar – onun ağlı, qadının isə 

gözəlliyi vardı, lakin onların arasında, bütün bunların altında yatan və 

qaçılması mümkün olmayan nəsə, irsi bir bənzərlik də sezilirdi. Sonra, 

mən  evə  qayıdanda,  onların  bir-birinə  qətiyyən  bənzəmədiyini 

anladım; onları bənzər göstərən isə bir zamanlar yaĢadıqları ortaq dərd 

və  bu  dərdin  hələ  də  acıyan  yarasının  izləri  olmalı  idi.  Necə  də 

qəribədir, ağrı-acılar bizim üzümüzdə izlər buraxır və bizi, elə bil, bir 

ailə imiĢik kimi, bir-birimizə bənzər edir.  

Qadın soruĢdu: 

– Soyuq bir Ģey içmək istəyirsinizmi, cənab... ? 

–  Eckum,  –  deyə  dilləndim.  –  Adım  Pol  Eckumdur.  Çox  sağ 

olun. Soyuq içki çox gözəl olardı, mem.  

Qadın  evə  qayıtdı.  Mən  əlimi  Hammersmitə  uzatdım,  o  da 

cavabında əlimi sıxdı. Bu əl sıxma boĢ və soyuq oldu. Onun baxıĢları 

hələ də həyətin baĢında oynayan uĢaqlara zillənmiĢdi.  

–  Cənab  Hammersmit,  mən  “Kold  Mauntin”  dövlət 

həbsxanasının “E” blokunda baĢ nəzarətçi iĢləyirəm. Bu... 

– Mən bunun nə olduğunu bilirəm, – deyərək o, sözümü kəsdi və 

bu dəfə mənə baxan gözlərində daha çox maraq sezilirdi. – Yəni YaĢıl 

Milin  baĢ  nəzarətçisi  Ģəxsən  gələrək  mənim  arxa  artırmamda  oturub. 

Sizi  əlli  mil  uzaqlıqdan  bura  yol  ölçməyə  və  yerli  qəzetin  tam  Ģtatda 

olan yeganə müxbiri ilə söhbət eləməyə vadar edən nədir? 

– Con Koffi, – deyə cavab verdim.  

www.vivo-book.com 

 

223 

Mən  bəlkə  də  kəskin  bir  reaksiya  gözləyirdim  (əkiz  uĢaqlar  ilə 

bağlı fikir hələ də mənim beynimdən çıxmamıĢdı... hə, bir də it damı; 

Detteriklərin də həyətində it vardı, lakin Hammersmit, sadəcə, əlindəki 

ĢüĢədən bir udum alıb, qaĢlarını qaldırmaqla kifayətləndi.  

–  Ġndi  Koffi  sizin  baĢağrınızdır,  elə  deyilmi?  –  Hammersmit 

soruĢdu.  

–  O,  bizə  elə  də  çox  baĢağrısı  vermir,  –  deyə  cavab  verdim.  – 

Onun  qaranlıqdan  xoĢu  gəlmir  və  bir  də  demək  olar  ki,  durmadan 

ağlayır.  Lakin  bu  dediklərim  bizim  iĢimiz  üçün  heç  bir  problem 

yaratmır. Biz bundan da pislərini görmüĢük.  

–  Çox  ağlayır  deyirsiniz,  hə?  –  Hammersmit  soruĢdu.  –  Hə, 

deyərdim  ki,  onun  göz  yaĢı  tökməsi  üçün  çoxlu  səbəbləri  olmalıdır  – 

əgər elədiklərini göz önünə alsaq. Siz nəyi öyrənmək istəyirsiniz? 

–  Mənə  danıĢa  biləcəyiniz  hər  Ģeyi.  Qəzetdəki  məqalələrinizi 

oxumuĢam, yəni demək istəyirəm ki, bu yazılara salmadığınız hər Ģeyi 

dinləməyə hazıram.  

O, bir anlıq kəskin və quru nəzərlərlə mənə baxdı.  

– Yəni, qızların görünüĢü necə idi, nə vəziyyətdə idilər? Yoxsa 

onun  körpə  qızların  baĢına  hansı  oyunları  açdığını?  Sizi  belə 

təfərrüatlar maraqlandırır, mister Eckum? 

–  Yox,  –  səsimdəki  mülayim  tonu  qorumağa  çalıĢaraq  cavab 

verdim.  –  Məni  maraqlandıran  Detteriklərin  körpə  qızları  deyil,  ser. 

www.vivo-book.com 

 

224 

Zavallı  qızcığazlar  artıq  bu  dünyada  yoxdurlar.  Koffi  isə  sağdır  – 

hələlik sağdır – və məni maraqlandıran odur.  

– YaxĢı, – Bört baĢını yırğaladı. – Özünüzə stul götürüb əyləĢin, 

mister Eckum. Əgər bir qədər sərt danıĢdımsa, məni bağıĢlayın. Ümid 

edirəm,  məni  baĢa  düĢərsiniz,  çünki  öz  iĢimdə  tez-tez  quzğunlarla 

qarĢılaĢmalı oluram. Aman Tanrım, mənim özümü tez-tez onlardan bir 

olmaqda ittiham  edirdilər. Mən, sadəcə, sizin  belə  birisi olmadığınıza 

əmin olmaq istəyirdim.  

– Hə, əmin oldunuzmu? 

– Ümid edirəm ki, oldum, – o, laqeyd tərzdə cavab verdi. Onun 

mənə  danıĢdıqları,  demək olar ki,  bu hekayəmin  əvvəlində sizə  təsvir 

etdiklərimlə  eyni  idi:  miss  Detterik  qapısının  bir  həncaməsi  qırılmıĢ 

eyvanda  heç  kimin  olmadığını,  adyalların  bir  küncə  atıldığını, 

pilləkənlərdəki  qan  izlərini  necə  aĢkar  etdi;  onun  əri  və  oğlu  qızları 

qaçıranın  arxasınca  gedərək,  onu  necə  təqib  etdilər;  silahlı  dəstə 

əvvəlcə onlara, bir az sonra isə Con Koffinin olduğu yerə necə çatdı; 

qızcığazları  öz  yoğun  qollarının  arasında  oyuncaq  gəlinciklər  kimi 

bərk-bərk  tutmuĢ  Koffi  çayın  kənarında  oturub  necə  fəryad  çəkirdi... 

Əyninə yaxalığının düymələri açıq ağ köynək və boz Ģalvar geyinmiĢ 

bu  arıq  müxbir  sakit  və  soyuq  bir  səslə  danıĢırdı...  lakin  nəzərləri 

bağçanın uzaq baĢındakı yamacda, kölgəlikdə bir-biri ilə gah dalaĢan, 

gah gülən, gah da növbə ilə yelləncəyə minən iki körpədən bir an belə 

yayınmadı.  Təxminən söhbətin ortalarında missis Hammersmit  əlində 

www.vivo-book.com 

 

225 

evdə  hazırlanmıĢ  soyuq,  tünd  və  dadlı pivə ĢüĢəsi ilə  bizə  yaxınlaĢdı. 

O,  bir  qədər  yanımızda  dayanıb  qulaq  asdı,  sonra  isə  uĢaqları  evə 

çağırmaq  üçün  diqqətini  bizdən  ayırıb  onların  yanına  getdi,  çünki 

sobadan  təzəcə  çıxmıĢ  kökələr  olduğunu  onlara  deməli  idi.  “Anacan, 

indi  gəlirik!”  –  deyən  cingiltili  bir  qız  səsi  eĢidildi  və  qadın  yenidən 

evə döndü.  

Hammersmit söhbətini bitirəndən sonra soruĢdu: 

– YaxĢı, deyin görüm, bütün bunları nə üçün bilmək istəyirsiniz? 

Bu günədək “Böyük Evdən” heç kim məni ziyarət etməyə gəlməmiĢdi, 

siz birinci adamsınız. 

– Sizə demiĢdim axı... 

– Hə, bilirəm demiĢdiniz – sadəcə, maraq. Ġnsanlara belə Ģeylər 

maraqlıdır, bilirəm.  Hətta buna görə Tanrıma Ģükür də edirəm, çünki 

belə olmasaydı, onda iĢimi itirər, yaĢamaq üçün həqiqətən düzgün bir 

iĢin qulpundan tutmalı olardım. Lakin əlli mil sadəcə marağınızı təmin 

etmək  üçün  çox  uzaq  məsafədir,  özü  də  yolun  son  iyirmi  milinin 

bərbad  vəziyyətdə  olduğunu  nəzərə  alsaq,  buna  görə  gəlməyinə 

qətiyyən dəyməz. Siz nə üçün mənə düzünü demək istəmirsiniz, cənab 

Eckum? Mən sizin marağınızı təmin etdim, indi də siz mənim sualıma 

cavab verin. 

Mən,  əlbəttə  ki,  ona  öz  sidik  yollarımın  infeksiyası  və  Con 

Koffinin qasığıma bir toxunuĢla onu necə sağaltması haqqında danıĢa 

bilərdim.  Bəli,  iki  körpə  qızcığazı  zorlayaraq  qətlə  yetirmiĢ  bir  adam 

www.vivo-book.com 

 

226 

məni  sağaltmıĢdı.  Ona  görə  də  onun  haqqında  maraqlanırdım,  yəqin, 

mənim yerində olan hər kəs belə edərdi. Hətta düĢünmüĢdüm ki, bəlkə, 

Homer  Kribus  və  onun  köməkçisi  Rob  Marci  əsl  qatili  əldən 

buraxaraq, onu tutmuĢlar. Ona qarĢı olan bütün dəlillərə baxmayaraq, 

belə düĢünürdüm. Çünki əllərində belə gücə sahib olan birisi haqqında, 

adətən, uĢaqları zorlayan və sonra da öldürən adam kimi düĢünmürsən.  

Yox, məncə, bunları ona danıĢmaq olmaz. 

–  Mənə  maraqlı  olan  iki  məqam  var,  –  deyə  cavab  verdim.  – 

Birincisi,  görəsən  o,  əvvəllər  də  buna  bənzər  cinayətlər  törədib,  ya 

yox? 

Dediklərimi  eĢidəndə  Hammersmit  dərhal  mənə  tərəf  baxdı, 

onun  kəskin  baxıĢlarında  maraq  qığılcımlarını  açıq-aĢkar  sezmək 

olurdu və baĢa düĢdüm ki, o, çox ağıllı adamdır. Bəlkə də onun parlaq 

zəkası var, amma diqqət çəkmədən yaĢamağa üstünlük verir.  

– Nə üçün bu sizi belə maraqlandırır? – deyə soruĢdu. – Siz nəsə 

bilirsiniz, Eckum? O sizə nəsə danıĢıb? 

–  Heç  bir  Ģey  danıĢmayıb.  Lakin  əgər  insan  belə  bir  cinayət 

törədirsə,  adətən  onun  keçmiĢində  də  buna  bənzər  cinayət  əməlləri 

olur.  Belə  canilər  zaman  keçdikcə  öz  cinayətlərindən  zövq  almağa 

baĢlayırlar.  

– Hə, sizinlə razıyam, – deyə cavab verdi. – Belə olur, həqiqətən 

belə olur. 

www.vivo-book.com 

 

227 

– DüĢünürəm ki, onun kimi nəhəng birisinin – özü də qaradərili 

– keçmiĢini araĢdırmaq çətin olmamalıdır.  

– Belə düĢünürsünüz, amma sizi inandırıram ki, səhv edirsiniz, – 

o  dedi.  –  Ən  azından,  Koffi  haqqında  düĢüncələrinizdə  yanılırsınız. 

Mən bunu dəqiq bilirəm.  

– Bunu öyrənməyə çalıĢmısınız? 

–  Hə,  amma  bütün  səylərim  boĢa  çıxdı.  Detteriklərin  qızlarının 

qətlindən  iki  gün  əvvəl  onu  Noksvill  Yardsda  gördüklərini  güman 

edən  iki  nəfər  dəmiryolçu  vardı.  Burada  təəccüblü  heç  nə  yoxdur, 

çünki onu çayın sahilində, Böyük Cənub dəmiryolu xətlərindən bu biri 

tayda  yaxalayıblar  və  bəlkə  də  Tennessidən  bura  elə  həmin  yolla 

gəlirmiĢ. Mən bir nəfərdən məktub almıĢdım, o yazırdı ki, bu il yazın 

əvvəllərində taxta yeĢikləri daĢımaq üçün yekəpər, baĢı daz, qaradərili 

bir adamı iĢə götürübmüĢ – məktub Kentukkidən göndərilmiĢdi. Mən 

Con  Koffinin  fotoĢəkilini  ona  göndərdim  və  həmin  adam  onu  tanıdı. 

Lakin bundan baĢqa... – Hammersmit çiyinlərini çəkərək baĢını buladı.  

 – Bu sizə bir az qəribə görünmədi?  

–  Çox  qəribə  gəldi,  mister  Eckum.  Belə  çıxırdı  ki,  o,  elə  bil, 

göydən düĢmüĢdü. Ondan heç nə öyrənmək mümkün  deyil;  bir həftə 

baĢlayanda, ondan əvvəlki həftəni qətiyyən xatırlamır.  

– Hə, düz deyirsiniz. O, heç nəyi xatırlamır, – deyə razılaĢdım. – 

Bəs bunu necə izah edirsiniz? 

www.vivo-book.com 

 

228 

– Biz indi Depressiya dövründə yaĢayırıq, – cavab verdi. – Bax, 

mən bunu belə izah edirəm. Ġnsanlar küçələrə tökülüblər, hamı harasa 

gedir:  oklahomalılar  Ģaftalı  toplamaq  üçün  Kaliforniyaya  getmək 

istəyirlər,  əyləclərdən  yaxĢı  baĢ  çıxaran  zavallı  ağdərililər  Detroytda 

avtomobil  qayırmaq  istəyirlər,  Missisipidən  olan  zəncilər  isə  Yeni 

Ġngiltərəyə  getmək  və  orada  ayaqqabı,  ya  da  toxuculuq  fabrikində 

iĢləmək istəyirlər.  Bütün insanlar  – istər qara, istərsə də  ağdərililər – 

elə düĢünürlər ki, yeni torpaqlara getsələr, onların vəziyyəti düzələcək. 

Bax, bu da sizin üçün lənətə gəlmiĢ amerikan həyat tərzi. Hətta Koffi 

kimi nəhəng bir insan getdiyi yerlərdə heç kimin diqqətini özünə cəlb 

etməyib... – yəni, iki balaca qızcığazı öldürmək qərarına gələnə qədər. 

Balaca ağdərili qızcığazları.  

– Siz buna inanırsınız? – deyə soruĢdum. 

O, arıq üzündə nəvaziĢə bənzər bir ifadə ilə mənə baxaraq dedi:  

– Hə, bəzən inanıram. 

Onun  arvadı  lokomotivin  kabinəsindən  baxan  maĢinist  kimi 

mətbəxin pəncərəsindən boylandı və qıĢqırdı:  

– UĢaqlar, kökələr hazırdır! – Sonra mənə sarı dönüb əlavə etdi: 

– Yulaf unundan kiĢmiĢli kökə istəyirsinizmi, mister Eckum?  

–  Əminəm  ki,  sizin  kökələriniz  çox  dadlıdır,  mem,  amma  bu 

dəfə imtina etməli olacağam.  

– Ġxtiyar sahibisiniz, – deyərək cavab verəndən sonra pəncərədən 

çəkildi.    Onun  bədənindəki  çapıqları  görmüsünüz?  –  deyə 

www.vivo-book.com 

 

229 

Hammersmit  birdən  soruĢdu.  O,  hələ  də  gözlərini  hətta  Ģirin  kiĢmiĢli 

yulaf  kökələri  üçün  belə  yelləncəkdən  qopa  bilməyən  uĢaqlardan 

çəkmədən, onları müĢahidə edirdi.  

–  Hə,  görmüĢəm,  –  dedim,  lakin  onun  da  bu  çapıqları  görməsi 

məni  çox  təəccübləndirdi.  O,  üzümdəki  təəccüb  ifadəsini  görəndə 

güldü.  

–  Müdafiə  vəkilinin  ən  böyük  qələbələrindən  biri  Con  Koffini 

köynəyini  çıxarmağa  və  öz  çapıqlarını  andlılara  göstərməyə  məcbur 

etməyə müvəffəq olması idi. Ġttihamçı Corc Peterson buna var gücü ilə 

etiraz  etsə  də,  hakim  icazə  verdi.  Qoca  Corc  öz  nəfəsini  boĢ-boĢuna 

tükətməyə  bilərdi,  çünki  buradakı  andlılar  insanlarla  pis  rəftar 

olunduğundan,  onların  özlərini  idarə  etməkdə  çətinlik  çəkdiyi 

haqqında  psixoloji  boĢboğazlığa  elə  bir  əhəmiyyət  vermirdilər.  Onlar 

inanırlar ki, insanlar öz davranıĢlarına və hərəkətlərinə görə hər zaman 

məsuliyyət  daĢımalıdırlar.  Mən  özüm  də  əksər  məqamlarda  bu  fikrə 

Ģərikəm...  Bununla  belə,  o  çapıqlara  baxanda  insanın  içinə  üĢütmə 

düĢürdü. O çapıqları görmüsünüzmü, Eckum? 

Mən  Koffinin  çılpaq  bədənini  duĢda  görmüĢdüm  və  əlbəttə  ki, 

müsahibimin dediyi çapıqları  görməyə bilməzdim. Ona görə də onun 

nə haqqında danıĢdığı mənə gün kimi aydın idi.   

– Onun beli çat-çatdır, çalın-çarpaz.  

– Bunun nə demək olduğunu baĢa düĢürsünüzmü? 

www.vivo-book.com 

 

230 

–  Hə,  bilirəm.  O,  uĢaq  olanda  kimsə  onu  yarımcan  olana, 

içindəki Ģeytan çıxana qədər yaxĢıca kötəkləyib, – deyə cavab verdim. 

– Demək istəyirəm ki, o, hələ balaca olanda. 

–  Belə  görünür  ki,  Koffini  döyənə  onun  içindəki  Ģeytanı 

çıxarmaq  müyəssər  olmayıb,  elə  deyilmi,  Eckum?  Həmin  çubuğu 

kənara qoyub, özlərini əziyyətə salmadan onu azmıĢ piĢik balası kimi 

çayda batırsaydılar, daha yaxĢı olardı. Elə deyilmi?  

DüĢündüm ki, yəqin onunla razılaĢıb buradan getmək daha yaxĢı 

olar,  amma  bunu  edə  bilmədim.  Mən  onu  görmüĢdüm,  həm  də  hiss 

etmiĢdim: – onun əllərinin toxunuĢunu hiss etmiĢdim.  

– O... qəribədir, – dilləndim. – Ġçində zorakılığa meyilli olduğu 

qətiyyən  hiss  olunmur.  Onun  necə  tapıldığını  bilirəm  və  hər  gün 

Blokda  gördüklərimlə  həmin  mənzərəni  bir  yerə  sığıĢdırmaq  mənim 

üçün  çox  çətindir.  Mən  aqressiv  insanlara  yaxĢı  bələdəm,  mister 

Hammersmit.  – Əlbəttə ki,  Uorton  haqqında düĢündüm.  O Uorton  ki, 

biləyinə  vurulmuĢ  zənciri  Din  Stantonun  boğazına  keçirib,  onu  boğa-

boğa  qıĢqırırdı:  “Həəə,  uĢaqlar!  ġənliyimiz  necədi,  xoĢunuza  gəlir? 

YaxĢı Ģənlənirik, ya yox?” 

Ġndi  o,  üzündə  söylədiklərimə  inanmırmıĢ  kimi  bir  ifadə  ilə 

gülümsəyərək,  diqqətlə  mənə  baxırdı,  lakin  mən  onun  üzündəki  bu 

ifadəyə bir elə əhəmiyyət vermədim.  

–  Siz  onun  baĢqa  yerdə  baĢqa  qız  uĢaqlarını  öldürüb 

öldürmədiyini  öyrənmək  üçün  gəlməmisiniz,  –  deyə  dilləndi.  – 

www.vivo-book.com 

 

231 

Gəlmisiniz  ki,  onun  ümumiyyətlə  bu  cinayəti  törədib  törətmədiyi 

haqqında  nə  düĢündüyümü  öyrənəsiniz.  Düz  tapmıĢam,  elə  deyilmi, 

mister Eckum? Boynunuza alın ki, düz deyirəm. 

 Mən  öz  soyuq  pivəmdən  sonuncu  udumu  da  alandan  sonra 

ĢüĢəni masanın üstünə qoyub dedim: 

– Hə, elədir. Siz nə düĢünürsünüz? 

– UĢaqlar! – deyə o irəli əyilərək həyətin baĢ tərəfindəki yamaca 

tərəf  səsləndi.  –  Tez  bura  gəlin  və  kökələrinizi  götürün!  –  Sonra  o, 

yenə  öz  stuluna  söykənərək,  mənə  baxdı.  Yenə  o  güclə  sezilən 

təbəssüm – mənim əhəmiyyət vermədiyim – onun üzündə göründü. – 

Gəlin, sizə bir hekayə danıĢım – deyə dilləndi. – Diqqətlə qulaq asın, 

çünki indi söyləyəcəklərim, ola bilsin ki, elə sizin eĢitmək istədiyiniz 

sözlər olsun.  

– Buyurun, diqqətlə qulaq asıram. 

– Bizim Ser Qalahad adında bir itimiz vardı, – o, barmağı ilə it 

damını göstərdi. – YaxĢı it idi. Cins olmasa da, çox mehribandı. Sakit: 

əlinizi  yalamağa,  ya  da  atdığınız  çubuğu  geri  gətirməyə  hər  zaman 

hazır  olan  bir  it.  Bizim  itimiz  kimi  düdəmələr  həddən  artıq  çoxdur, 

mənimlə razısınızmı?  

Çiyinlərimi çəkərək baĢımı yırğaladım. 

–  Cins  olmayan  yaxĢı  it,  müəyyən  mənada,  sizin  zəncinizi 

xatırladır.  –  deyə  davam  etdi.  –  Siz  onu  tanıdıqca  sevməyə 

baĢlayırsınız.  Onlardan  nəsə  xüsusi  bir  məqsəd  üçün  istifadə  etmək 

www.vivo-book.com 

 

232 

mümkün olmasa da, onu saxlayırsınız, çünki sizə elə gəlir ki, guya it 

sizi sevir. Əgər bəxtiniz gətirsə, mister Eckum, bunun belə olmadığını 

öyrənmək  sizə  heç  vaxt  nəsib  olmayacaq.  Lakin  Sintiya  ilə  mənim 

bəxtim heç gətirmədi.  

O,  nəfəsini  dərərək  dərindən  kədərli  bir  səslə  elə  ah  çəkdi  ki, 

sanki  tökülmüĢ  yarpaqların  arasından  keçən  külək  onları  xıĢıldatdı. 

Yenə  əli  ilə  it  damını  göstərəndə,  onun  boĢ  olduğunu,  ya  da  ətrafa 

səpələnmiĢ  it  nəcisinin  artıq  köhnələrək  ağardığını  və  ovulmağa 

baĢladığını lap əvvəldən necə sezə bilmədiyimə təəccübləndim. 

–  HəmiĢə  onun  altını  təmizləyərdim,  –  Hammersmit  dedi,  – 

yağıĢda islanmasın deyə yuvasının damını təmir edərdim. Bu mənada 

Ser  Qalahad  sizin  cənublu  zəncinizə  bənzəyir.  Qalahad  da  bütün 

bunları  özü  üçün  etməzdi.  Ġndi  mən  ona  toxunmuram,  bədbəxt 

hadisədən  sonra  –  əgər  baĢımıza  gələni  bədbəxt  hadisə  adlandırmaq 

olarsa...  Mən  hətta  ora  bir  dəfə  də  yaxınlaĢmamıĢam.  Mən  tüfəngi 

götürüb  dama  tərəf  getdim  və  atəĢ  açaraq  iti  öldürdüm,  lakin  ondan 

sonra ora yaxınlaĢmamıĢam. Özümü buna məcbur edə bilmirəm. Bəlkə 

də zamanla bunu bacararam... Onda bütün bu zibilliyi təmizləyər, damı 

da söküb dağıdaram.  

Bu  məqamda  uĢaqlar  gəlib  çıxdı  və  birdən  içimdə  nəyəsə 

uĢaqların bizə yaxınlaĢmamasını arzuladım, həmin an dünyadan istəyə 

biləcəyim ən böyük arzu bəlkə də bu idi. Qız normal görünürdü, amma 

oğlan...