Microsoft Word 00 KeyNote Speakers Materiallar



Yüklə 22,28 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə16/148
tarix16.02.2017
ölçüsü22,28 Mb.
#8634
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   148

D, mkm

G, %

0,1 V


3 V

5 V


10, V

12, V


U>0

KONTAKT SƏTHİNİN MƏHDUDLUĞU İLƏ YARANAN ƏLAVƏ 

ELEKTRİK SAHƏSİNİN ŞOTTKİ DIODUNDA CƏRƏYAN AXININA 

TƏSİRİ  

 

Ə.R. ASLANOVA,  R.Q. MƏMMƏDOV 

Bakı Dövlət Universiteti 



aslanova78@yahoo.com 

AZƏRBAYCAN 



 

Real metal – yarımkeçirici kontaktlarda (MYK) kontakt səthinin, onunla təmasda olan və elektrik 

əlaqəsi yaradan metal və yarımkeçiricinin sərbəst səthləri arasında yaranan  kontakt potensiallar fərqi 

hesabına formalaşan  əlavə elektrik sahəsi (ƏES) baş verən elektron proseslərində  fəal iştirak etir. 

MYK-larda  ƏES-nin intensivliyi kontakt səthindən çıxıb, yarımkeçiricinin kontaktaltı hissəsin  əhatə 

edərək, metal və yarımkeçiricinin sərbəst səthlərinə doğru yönəlir. Belə MYK-nın metal elektroduna 

mənfi potensial verməklə, xarici gərginlik tətbiq etdikdə ƏES-nin və xarici gərginliyin elektrik sahə 

intensivlikləri öz aralarında bir-birinə  əks istiqamətdə yönəlir. Metala müsbət potensial verməklə 

xarici gərginlik tətbiq etdikdə isə - ƏES-nin və xarici gərginliyin elektrik sahə intensivlikləri bir-birinə 

paralel yönəlir. 

Son illər real MYK-lərdə aşkar edilmiş və Atom Qüvvə 

Mikroskopiya üsulları ilə bilavasitə ölçülmüş  ƏES-nin 

yaranma hadisəsi, onların nəzəri və praktiki baxımdan faydalı 

olan bir sıra yeni unikal xassələrinin mövcud olmasını 

müəyyən edən elmi əsas yaratmışdır. Təqdim olunan 

məruzədə  ƏES-li MYK-ların belə xassələrinin birinin real 

Şottki diodlarının (ŞD) vaxtından  əvvəl elektrik deşılmə 

prosesinin tədqiqinin nəticələri əks olunmuşdur.     

Diametrləri 100 – 1000 mkm intervalında dəyişən  ŞD-

nin  əks istiqamətdə  İ-V xarakteristikasına  ƏES-nin təsiri ilə 

yaranan periferiya cərəyanlarının təsirini müəyyən etmək 

üçün,  ŞD-dən keçən cərəyanın kontakt diametrindən 

asılılıqları qurulmuşdur. Məlum olmuşdur ki, bu asılılıqlar 

düz xətlə  təsvir olunurlar və onların absis oxu ilə  əmələ 

gətirdiklə meyl bucağının tangensi gərginliyin 3V qiymətinə 

qədər təqribən 2-yə  bərabərdir. Bu nəticə göstərir ki, ŞD - 

lərin  müşahidəolunan  İ-V xarakteristikaları  əsasən bütün 

kontakt səthindən keçən cərəyanla xarakterizə olunur. Əks 

gərginlik artdıqca düz xətlərin meyl bucağının tangensi azalır 

və  gərginlik 6V-a çatdıqda o vahidə  bərabər olur. Bu isə göstərir ki, ŞD-nin  VAX-ı bütövlüklə 

periferiya cərəyanından ibarət olur.  

ŞD-lərin ümumi cərəyanında periferiya cərəyanının GL payının kontakt diametrindən (D) 

asılılıqları düz (qırıq-qırıq əyri) və əks (bütöv əyri) istiqamətlərdə müxtəlif gərginliklərdə şəkil-1-də 

göstərilmişdir. Şəkildən görünür ki, düz istiqamətdə GL-in qiyməti 100 mkm diametrli DŞ üçün 20%-

dan az olur və D artdıqca azalır və D=1000 mkm olduqda cəmi 4% təşkil edir.  Bu halda ƏES və 

xarici elektrik sahəsi eyni istiqamətli olur və periferiya cərəyanının ŞD-nin potensial çəpərinin effektiv 

hündürlüyünə az təsir göstərir. Düz istiqamətdə GL-in qiyməti 100 mkm diametrli DŞ üçün 20%-dan 

az olur və D artdıqca azalır və D=1000 mkm olduqda cəmi 4% təşkil edir.  Bu halda periferiya 

cərəyanının ŞD-nin potensial çəpərinin effektiv hündürlüyünə az təsir göstərir. Əks istiqamətdə ƏES 

və xarici elektrik sahəsi əks istiqamətli olur və kiçik (- 0,1V) gərginlikdə belə GL-in qiyməti 100 mkm 

diametrli DŞ üçün 60% -a yaxın olur və D artdıqca azalsa da, D=1000 mkm olduqda 10% dan çox 

olur.  Əks gərginliyi artdıqca GL-in qiyməti kəskin artır və nisbətən kiçik D-li ŞD-lərdə VAX 

tamamilə 100% periferiya cərəyanından ibarət olur. Gərginliyin -10V-dan böyük qiymətlərində  

diametri 100 - 1000 mkm intervalında olan ŞD-lərin hamısinin VAX-ını tamamilə periferiya cərəyanı 

təşkil edir. GL-in qiymətinin əks gərginlik artdıqca kəskin artması bu asılılığın eksponensial xarakterli 


IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

66

 



Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

olduğunu göstərir. Bu nəticə ŞD-nin əks VAX-ının yüksək gərğinliklərdə yarımloqarifmik miqyasda 

xətti təsvirlərində də əks olunur.  

Müxtəlif diametrli ŞD-nin əks istiqamətdə VAX-nın yarımloqarifmik miqyasda təsvirindən aydın 

olur ki, gərginliyin -6V-dan böyük qiymətlərində VAX-ı ŞD-nin düz istiqamətdəki  VAX-ı kimi düz 

xəttlə  təsvir olunur. ŞD-nin  əks istiqamətdə nisbətən yüksək gərginlikdə yarımloqarifmik miqyasda 

VAX-nın xətti xarakterli olmasından istifadə edərək, müvafiq doyma cərəyanını  təyin etməklə, 

kontaktın periferiya  hissəsində potensial cəpərin hündürlüyü hesablanmışdır və onun düz istiqamətdə 

ŞD üçün hesablanan potensial çəpərin hündürlüyündən az olduğu müəyyən edilmişdir. 

ŞD-nin periferiya hissəsində  VAX-nın belə təbiətə malik olması onu göstərir ki, əks cərəyanın 

gərginlikdən asılı olaraq kəskin artması termoelektron emissiya mexanizmi ilə müəyyən olunur. 

Buradan aydın görünür ki, real ŞD-lər üçün xarakterik olan vaxtından əvvəl  elektrik deşilmə prosesi, 

məlum selvari deşilmə mexanizmi ilə deyil, kontakt səthinin məhdudluğu hesabına yaranan ƏES-nin 

təsiri sayəsində termoelektron emissiyası mexanizmi ilə müəyyən olunur. 



 

 

Cu

1,95

Ni

0,05

S KRİSTALINDA QURULUŞ ÇEVRİLMƏLƏRİNİN 

RENTGENOQRAFİK VƏ DTA TƏDQİQATLARI NƏTİCƏLƏRİNİN 

KORRELYASİYASI 

 

A.G.RZAYEVA 

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti 



aybenizrzayeva16@mail.ru 

AZƏRBAYCAN 



F.F.ƏLİYEV

 

AMEA, Fizika İnistitutu 



AZƏRBAYCAN

 

 

Təqdim olunan işdə Cu

1,95

Ni

0,05



S bərk məhlullarda faza keçidlərinin retgenoqrafik və DTA 

üsulları ilə  tədqiqi zamanı alınan təcrübi nəticələrin korrelyasiyası müəyyən edilmişdir.  

Olduqca mürəkkəb qarşılıqlı kimyəvi təsir prosesləri nəticəsində Cu-S sisteminin müxtəlif 

birləşmələrində çoxsaylı fazalar və mürəkkəb kristal quruluşları reallaşır. Kristal quruluşlarının 

mürəkkəbliyi ilk növbədə bu fazalarda baş verən quruluş faza keçidlərinin mövcudluğu, mis 

atomlarının asanlıqla öz valent halını dəyişə bilməsi və yüksək miqrasiya qabiliyyətinə malik olması 

ilə  əlaqədardır. Həmin birləşmələrdən biri də Cu

1,95


Ni

0,05


S olub, otaq temperaturundan ərimə 

temperaturuna kimi iki quruluş çevrilməsinə məruz qalır. 

Hər  şeydən  əvvəl qeyd edək ki, Cu

1,95


Ni

0,05


S kristalının sintezi üçün aşağıdakı  təmizlikdə -Cu-

99,998; Ni-99,990 və ОСЧ markalı kükürddən istifadə olunmuşdur. Verilmiş tərkib üçün lazım olan 

miqdarda ilkin maddələr kvars ampulaya doldurulmuş  və havası 0,193Pa təzyiqə kimi sorulmuşdur. 

Birləşmənin sintezi 800÷1150

o

C temperatur intervalında aparılmışdır. Sintez olunmuş nümunənin 



homogenləşdirilməsi üçün 100 saat müddətində 8000

0

C temperaturda saxlanılmışdır. Cu



1,95

Ni

0,05



nümunəsinin monokristalını almaq üçün ehmalca soyudulma və Bricmen üsullarının kombinasiyası 

tətbiq olunmuşdur. 

Rentgenoqrafik tədqiqatlar “Bruker” firmasının D8 ADVANCE ovuntu difraktometrində 

aparıldığından alınan nümunələr ovuntu şəklinə salınmışdır. Rentgen tədqiqatları 10

o

≤20≤100



o

 bucaq 


intervalında, rentgen borusunun 40kV, 40mA rejimində (Cu şüalanma  =1,5406Å) TTK 450 

temperatur kamerasından istifadə etməklə aparılmışdır. 

Nümunənin differensial termik analizi ABŞ firmasının istehsalı olan Perkin Elmer Simultaneons 

Thermal Analayzer STA 600 cihazında aparılmışdır. Nümunə  5

o

C/dəq sürətlə  qızdırılmış, işçi qaz 



kimi nitrat qazı götürülmüş və onun sürəti 30 ml/dəq olmuşdur. 

Rentgenoqrafik tədqiqatlar göstərmişdir ki, Cu

1,95

Ni

0,05



S otaq temperaturunda ( -faza) 

parametrləri a=26,50, b=15,39, с=13,85Å, fəza qrupu Abm2 olan rombik qəfəsə malikdir. T=379±2K 

temperaturda həmin rombik qəfəs parametrləri a=3,96, с=6,78Å, fəza qrupu  P63/mmc olan 

heksaqonal qəfəsə çevrilir (

-faza) temperaturunun sonrakı artırılması  nəticəsində T=750+2K 

temperaturda heksaqonal qəfəs a=5,788Å, fəza qrupu Fm3m olan üzəmərkəzləşmiş kub qəfəsə (

-faza) 

çevrilir. Beləliklə, 300-1400K temperatur intervalında aparılan rentgenoqrafik tədqiqatlar göstərir ki, 



IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

67

 



Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

tədqiq olunan nümunədə  aşağıdakı sxem üzrə quruluş cisimləri baş verir və bu proses enantiotrop 

xarakterlidir:  

 

 



Rentgenquruluş analiz ilə istilik prosesləri arasında korrelyasiyasını aydınlaşdırmaq üçün tədqiq 

olunan nümunədə DTA üsulu ilə anoloji tədqiqatlar  aparılmışdır. 

DTA tədqiqatları  nəticəsində müəyyən edilmişdir ki, Cu

1,95


Ni

0,05


S kristalında 370-390K 

temperatur intervalında istiliyin udulması, 740-775K temperatur intervalında isə ayrılması baş verir. 

Tədqiq olunan nümunədə aparılan kompleks tədqiqatlardan alınan nəticələr göstərir ki, 

 


çevrilmə, 

  və  –keçidlərə nisbətən qeyri-mütənəsib   aralıq fazadan keçməklə quruluşların ardıcıl 

dəyişməsilə müşayət olunur. Belə hesab edirik ki, faza keçidlərində  hər iki quruluşun kütlələri 

nisbətinin paylanmasını, faza keçidlərində minimal flüktuasiya həcminin və onun temperatur 

asılılığının təyini Cu

1,95


Ni

0,05


S -də quruluş çevrilmələrinin tədqiqi üçün bütövlükdə faydalı  məlumatlar 

verə bilər. 

Faza keçidlərindən uzaqlaşdıqca, kristal fazanın fluktuasiya halını yaradan mənbələr kimi, 

kristalın daxili enerjisinin dəyişməsi ilə bağlı temperatur müxtəlifliyini, eyni zamanda quruluşca çox 

fərqlənən 

,  ,   –fazaların müxtəlifliklərini və bununla əlaqədar aşağı temperatur oblastlarında 

Cu

1,95


Ni

0,05


S -in yeni fazalarda polikristallığının təzahür etdirməsini göstərmək olar.  

 

 

 

 

 

LEU-ALA-LEU  TRİPEPTİD MOLEKULUNUN ELEKTRON 

QURULUŞUNUN TƏDQİQİ 

 

Aygün ƏLİZADƏ

 

Qafqaz Universiteti 



aygunalizade75@gmail.com 

AZƏRBAYCAN



 

Niftalı QOCAYEV 

Qafqaz Universiteti, Bakı Dövlət Universiteti 



nqocayev@qu.edu.az 

AZƏRBAYCAN



 

 

Təqdim olunan işdə Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun konformasiya xassələri öyrənilmiş, 

CNDO metodundan istifadə edərək Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun qlobal konformasiyasının 

dipol momenti və elektron quruluşunun elektrik xarakteristikaları hesablanaraq nəticələr  cədvəl 

şəklində göstərilmişdir. Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun fəza quruluşu və konformasiya xassələri 

nəzəri konformasiya analizi üsulu ilə modelləşdirilərək tədqiq olunmuşdur. Leu-Ala-Leu tripeptidinin 

konformasiya imkanları molekulyar mexanika üsulu ilə polyar mühitdə ( =10) müəyyənləşdiril-

mişdir. Hesablama zamanı tripeptid molekulun valent bucaqları və rabitələri dəyişməz olmaq şərtilə, 

konformasiya enerjisini qeyri-valent, elektrostatik, torsion qarşılıqlı  təsirlərinin enerji payları  və 

hidrogen rabitərinin enerjilərinin cəmi kimi göstərmək olar. Konformasiya məsələlərinin həlli zamanı 

N.M.Qocayev, L. İsmayılova və  İ.S.Maksumov tərəfindən tərtib edilmiş universal proqram alqorit-

mindən istifadə edilmişdir. Konformasiya hesablamaları zamanı 90 variant nəzərə alınmışdır. İkiüzlü 

bucaqların hesablanması  İUPAC-İUB nomenklaturasına  əsasən aparılmışdır. Leu-Ala-Leu tripeptidi 

51 atomdan ibarətdir, hesablamalar ikiüzlü bucaqların mümkün qiymətlərində aparılmışdır. 

Bu bucaqlar əsasında enerji cəhətdən  əlverişli konformasiyaların  ikiüzlü bucaqları Hyperchem 

8.0 proqram paketi vasistəsilə tripeptid molekulunun vizual modelləri yaradılmışdır.Tədqiqatın 

sonrakı  mərhələsində Leu-Ala-Leu tripeptidinin enerji cəhətdən  əlverişli konformasiyaları, elektron 

quruluşu ve dipol momenti müəyyən edilmişdir. Tədqiqat Hyperchem proqramı paketinin nəzdindəki 

CNDO proqramı vasitəsilə aparılmışdır. 

 

 



 

380K


350K

750K


710K

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

68

 



Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

Cədvəl 1.  Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun ən ehtimal olunan aşağı enerjili konformasiyalarının ikiüzlü bucaqlarının 

qiymətləri 

Amin turşu 

qalığı 


Əsas zəncirin bucaqları Yan 

zəncirin bucaqları 

Aşağı enerjili 

konformasiyalar 

 

ψ 

ω 



χ  

χ  


χ  

χ  


Leu1 

B

3



RL

B



3

RR



R

3

BR



R

3



RR

-156 



-165 

-33 


-107 

159 


165 

-62 


-70 

179 


173 

177 


176 

-58 


-54 

-57 


-69 

174 


177 

175 


172 

188 


186 

187 


191 

181 


180 

180 


180 

Ala2 


B

3

RL



B

3



RR

R



3

BR



R

3

RR



-78 


-74 

-85 


-89 

-53 


-49 

126 


-52 

176 


177 

184 


175 

181 


181 

181 


180 









Leu3 


B

3

RL



B

3



RR

R



3

BR



R

3

RR



61 


-104 

-109 


-102 

59 


-55 

-58 


-71 



-49 



-52 

-50 


196 

176 


176 

177 


169 

186 


186 

186 


191 

180 


180 

180 


180 

 

 



Cədvəl 2. Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun ən aşağı enerjili optimal konformasiyalarında  hidrogen  rabitələrinin 

parametrləri 

Konformasiya 



Atomların sıra 

nömrəsi 


Rabitənin uzunluğu(Ǻ) 

Rabitənin 

enerjisi(kkal/mol) 

1. B3BR3 

3 .........21 

4.........21 

33........50 

2,53 


2,48 

2,69 


-0,31 

-0,36 


-0,2 

2. B2BL3 

4.........21 

23.......31 

2,66 

2,82 


-0,22 

-0,14 


3. R3BR3 

33........50 

2,75 

-0,17 


4. R3RR2 



 

 



Şəkil. Leu-Ala-Leu tripeptid molekulun elektron sıxlığının və parsial yüklərin paylanması 

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

69

 



Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun konformasiya analizi nəticəsində  bəzi amin turşu qalıqları 

arasında hidrogen rabitəsi də müşahidə edilmişdir. ff şeypinə aid ən aşağı enerjili  R3RR2 

konformasiyasında isə qalıqlararası hidrogen rabitəsi müşahidə edilməmişdi. Cədvəl 2-də Leu-Ala-

Leu molekulunun optimal konformasiyalarında  əmələ  gələn hidrogen rabitələrinin parametrləri 

göstərilmişdir. Optimal konformasiyalarda mövcud olan Hidrogen rabitələri qalıqlararası atomlarda 

yox qalıqlar daxilində olan atomlar arasında  əmələ  gəlir. Cədvəldə göstərilən hidrogen rabitələrin 

parametrlərinin uzunluqları və enerji paylarına diqqət etsək görərik ki,bu rabitələr zəif ve dayanıqsız-

dır. Bu onunla izah olunur ki, tədqiq olunan molekulun yan zəncirləri polyar olmadıqlarına görə 

onların arasında hidrogen bağları əmələ gəlmir, Hidrogen rabitələri yalnız molekulun peptid qurupu-

nun (NH-CO) atomları arasında əmələ gəlir. 

Beləliklə, nəzəri konformasiya analizi üsulu ilə Leu-Ala-Leu tripeptid molekulunun optimal fəza 

quruluşları müəyyən edilmişdir. Hesablamalar nəticəsində molekulun aşağı enerjili konformasiya-

larında atomların koordinatları, qalıqlararası qarşılıqlı  təsirlərin enerji payları, yaranan hidrogen 

rabitələri və onların parametrləri təyin edilmişdir. 

 

 

Leu-Ala-Phe TRİPEPTİD MOLEKULUNUN  KONFORMASİYA 

XÜSUSİYYƏTLƏRİNİN və ELEKTRON QURULUŞUNUN TƏDQİQİ

 

 

Şövkət ƏLİYEVA

 

Qafqaz Universiteti 



shovket.aliyeva@mail.ru 

AZƏRBAYCAN



 

Niftalı QOCAYEV 

Qafqaz Universiteti, Bakı Dövlət Universiteti 



nqocayev@qu.edu.az 

AZƏRBAYCAN



 

 

Təqdim olunan işdə  nəzəri konformasiya analizi üsulu ilə Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun  

fəza quruluşu və konformasiya xassələri tədqiq olunmuşdur. Hesablamalar nəticəsində molekulun 

aşağı enerjili konformasiyalarının ikiüzlü bucaqlarının qiymətləri, qalıqlararası qarşılıqlı  təsir 

qüvvələrinin enerji payları  və molekulun optimal fəza quruluşunun modeli təyin edilmişdir.        Leu-

Ala-Phe tripeptid molekulunun mümkün olan konformasiyaları kompyüterdə modelləşdirmə yolu ilə 

müəyyənləşdirilmiş  və bu molekulun fəza polyar mühitdə    (  ε=10) tədqiq olunmuşdur.  Peptid 

molekunun tam potensial enerjisi Van-der-Vaals, elektrostatik, torsion qarşılıqlı  təsirlərinin və 

hidrogen rabitələrinin enerjilərinin  cəminə bərabər götürülmüşdür. Konformasiya məsələlərinin həlli 

zamanı N.M.Qocayev, L.İsmayılova və  İ.S.Maksumov tərəfindən tərtib edilmiş universal proqram 

alqoritmindən istifadə edilmişdir. Enerjinin minimumlaşması qradient üsulu ilə, ikiüzlü bucaqların  isə 

İUPAC-İUB nomenklaturasına  əsasən aparılmışdır. Hesablamalar nəticəsində müəyyən olunmuşdur 

ki, tripeptid üçün yalnız dörd şeyp yarana bilər: ee, ef, fe və  ff. Hər bir şeyp özünə məxsus əsas və yan 

zəncirlərin qarşılıqlı  təsirlərini yaradır. Leu-Ala-Phe tripeptid molekulu 52 atomdan və 15 fırlanma 

bucağından ibarətdir. Molekulun tədqiqində 99 ədəd konformasiya vəziyyətləri hesablanıb. Leu-Ala-

Phe tripeptid molekulunun hər  şeypə aid ən kiçik enerjili konformasiyaları stabilləşdirən qarşılıqlı 

təsirlərin enerji payları Cədvəl 1-də göstərilmişdir.  

Cədvəl 1.  Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun hər şeypə aid ən kiçik enerjili konformasiyaları  stabilləşdirən qarşılıqlı 

təsirlərin enerji payları(kkal/mol).   

№  № Konformasiya  Şeyp E

q.v 


E

el 


E

tor 


E

üm 


E

nisbi 


1 1 R

32

RR



Ff  -9,6 0,1  2,6  -6,9 0 

2 2 B

32

RR



3

 

Ef  -9,9 1,5  2,1  -6,4 0,5 



3 3 R

22

RR



Fe -10,2 

2,6 2,7 -4,9 

2,0 


4 4 L

32

BR



Ee  -9,1 2,8  1,9  -4,6 2,3 

Hesablamalar hər bir amin turşu qalığının sərbəst haldakı mümkün konformasiyaların ikiüzlü 

bucaqları  əsasında aparılmışdır. Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun ən ehtimal olunan aşağı enerjili 

konformasiyalarının ikiüzlü bucaqlarının qiymətləri Cədvəl 2-də göstərilmişdir. 

 


IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

70

 



Qafqaz University                                                                                          29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

Cədvəl 2. Leu-Ala-Phe molekulunun ee, ef, fe və ff şeypinə aid ən optimal konformasiyalarına uyğun  ikiüzlü fırlama 

bucaqlarının  qiymətləri. 

Amin turşu 

qalığı 


Əsas zəncirin bucaqları Yan 

zəncirin bucaqları 

Aşağı enerjili 

konformasiyalar 

φ  

ψ  


ω 

χ1 


χ2 

χ3 


χ4 

Leu1 


L

2

BR



B

3

BR



B

1

RR



B

3

RR



B

2

LR

1

 

B

3

LR



R

2

RR



R

2

RR

66 


-129 

-98 


-157 

-150 


-152 

-55 


-48 

103 


144 

156 


164 

109 


134 

-67 


-68 

177 


180 

180 


175 

189 


193 

170 


177 

179 


-60 

79 


-57 

196 


-55 

185 


186 

174 


174 

166 


174 

172 


175 

158 


159 

189 


190 

191 


187 

192 


187 

193 


192 

180 


180 

181 


180 

180 


180 

180 


180 

Ala2 


L

2

BR



B

3

BR



B

1

RR



B

3

RR



B

2

LR

1

 

B

3

LR



R

2

RR



R

2

RR

3

 

-102 



-113 

-83 


-74 

72 


69 

-74 


-83 

131 


144 

-51 


-40 

-61 


-63 

-41 


-45 

182 


183 

180 


181 

171 


174 

171 


177 

181 


180 

180 


181 

204 


201 

181 


-180 

















Phe3 


L

2

BR



B

3

BR



B

1

RR



B

3

RR



B

2

LR

1

 

B

3

LR



R

2

RR



R

2

RR

3

 

-134 



-137 

-139 


-100 

-95 


-102 

-107 


-134 

-34 


-58 

-57 


-34 

-29 


-31 

-27 


-48 







58 

-53 


-58 

62 


61 

61 


61 

-57 


92 

93 


90 

85 


84 

85 


85 

88 












Hesablamalar nəticəsində müəyyən olunmuşdur ki, Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun ff şeypinə 

aid olan ən aşağı enerjili R32RR3 konformasiyasında tam bükülü quruluş  əmələ  gəlir. Tam bükülü 

quruluş olduğuna görə, N- və C- sonluqları atomları arasında hidrogen bağının    

Leu1NH3…OOCPhe3  əmələ  gəlməsi hesabına nəticədə kvaziqapalı quruluş yaranır. Bu hidrogen 

rabitəsinin uzunluğu 1,9A0 və enerjisi  isə -1,5 kkal/mol təşkil edir.  

Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun ən əlverişli konformasiyalarının elektron quruluşu müəyyən 

edilmişdir. Tədqiqat Hyperchem proqramı paketinin nəzdindəki CNDO proqramı vasitəsilə 

aparılmışdır. CNDO metodu vasitəsilə Leu-Ala-Phe tripeptid molekulunun ən  əlverişli konfor-

masiyasında elektron sıxlığı müəyyən edilmişdir. 

 


Yüklə 22,28 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   148




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin