Microsoft Word 00 KeyNote Speakers Materiallar

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

780 

Qafqaz University                                                                                         29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

AVROPANIN ENERJİ TƏHLÜKƏSİZLİYİNDƏ ŞƏRQİ ARALIQ 

DƏNİZİ REGİONU 

 

Həmid ƏHMƏDLİ 

[e-mail] 

 AZƏRBAYCAN 

 

Ukrayna konflikti və Krımın Rusiya tərəfindən ilhaqı Avropanın enerji təhlükəsizliyinin 

diversifikasiyalaşdırılmasını  və rus qazından asılılığın tədricən azaldılmasını mühüm vəzifəyə 

çevirmişdir. Beynəlxalq Enerji Agentliyinin hesablamalarına görə, 2025-ci ildə  Avropa Birliyinin 

ümumi istehlak etdiyi qazın 77%-i idxal hesabına təmin olunacaq (hal-hazırda 63%-i idxal olunur). 

2015-ci ilin fevral ayında Avropa Komissiyası tərəfindən Enerji Birliyi Strategiyası qəbul edilmişdir 

və burada enerji təchizatının məqsədləri, enerji təhlükəsizliyi, həmrəylik, Avropa enerji bazarına tam 

şəkildə inteqrasiya və s. önəmli məqamlara vurğu edilmişdir. Bu gün Mərkəzi və  Şərqi Avropa 

ölkələrinin qaz bazarında Rusiya inhisarçı mövqeyə sahibdir və bu hal onların birlik daxilində vahid 

siyasi və iqtisadi xətt izləməsinə mane olur. Digər tərəfdən ölkələr zaman-zaman qaz şantajına da 

məruz qala bilərlər. Çünki 2006 və 2009-cu illərdə qaz təchizatının dayandırması, avropada ruslara 

etibarsız tərəfdaş imici yaratmışdır. Statistikaya əsasən 2015-ci ildə avropanın idxal etdiyi enerjinin 

31%-i Gazprom şirkəti tərəfindən təmin edilmişdir. Və  ən önəmlisi gələcək illərdə  şirkət tərəfindən 

qaz təchizatının artırılması planlarının olmasıdır. Bütün bunlar Avropa enerji təhlükəsizliyini təhdid 

edir və  rəqabətli enerji bazarının yaranmasının qarşısını alır. Təsadüfi deyil ki, Cənub Axını qaz 

kəməri layihəsi 2014-cu ildə Avropa Komissiyası  tərəfindən dondurulmuşdu və  əsas səbəb kimi 

rəqabətliliyi pozması göstərilmişdir. Ancaq digər tərəfdən bu layihə  həm qitədə Rusiyanın inhisarçı 

mövqeyini davamlı inkişaf etdirəcək həm də alternativ marşrutlardan daha tez istifadəyə 

veriləcəyindən qaz bazarlarını daha rahat “işğal”edəcəkdi. Avropa hələki yaxın müddətdə bu asılılığı 

aradan qaldıra bilməyəcək, çünki burada həm siyasi həm də texniki maneələr var. Bundan başqa üzv 

dövlətlərin Rusiya ilə qaz müqavilələri hələ 2025-ci ilədək davam edəcək. Vahid Enerji Birliyi 

strategiyasına  əsasən göstərilən alternativ mənbələrdən biri də Orta Şərq/Şərqi Aralıq dənizi 

regionudur. 

Ümumi təsdiqlənmiş qaz rezervlərinin regionlar üzrə (2014-cü il) bölgüsünə baxsa görərik ki, 

Orta Şərq regionu 42% - ilə liderdir. Bu vəziyyət dünyanın ən böyük iqtisadiyyatı və enerji istehlakçısı 

olan Avropa İttifaqını cəlb etməyə bilməz. Regionun böyük qaz rezervlərinə malik olan ölkələri Aralıq 

dənizinin şərq sahilində yerləşir. Birləşmiş Ştatlar Geoloji Tədqiqat Agentliyinin hesablamalarına görə 

Şərqi Aralıq dənizinin Levant Hövzəsində 122 trilyon kub metr qaz ehtiyatı vardır və bu region 

ölkələrinin 50-100 illik ehtiyaclarını qarşılaya bilər. Kəşf olunan enerji ehtiyatları regionun enerji, 

iqtisadi və geosiyasi gələcəyinə təsir edə bilər. Lakin bölgənin enerji ixracatçısına çevrilməsini siyasi 

qeyri-sabitlik  əngəlləyir. Çünki burada Ərəb-İsrail, Türkiyə-Kipr,  İsrail-Türkiyə, Misir-Türkiyə 

əlaqələrinin yüksək səviyyədə olmadığını  və bu əlaqələrin dəniz sərhədlərinin müəyyən olunmasına 

ciddi təsir etdiyi görə bilərik. Təsadüfi deyil ki, regionda İsrail, Türkiyə və Suriya Dəniz Qanunu Üzrə 

Birləşmiş Millətlər Konvensiyasını imzalamayıb.  

Regionun ən böyük təbii qaz istehlakçısı İsraildir. Yeni tapılan ehtiyatlar İsrailə həm bir neçə on 

illik daxili ehtiyacını qarşılamağa, həm də onu qonşuları üçün qaz ixracatçısına çevrilməsinə kömək 

edə bilər. Levant Hövzəsinin  ən iri qaz yataqları  İsrailin Xüsusi İqtisadi Zonasında yerləşir və 

hökumətin qərarına  əsasən  ən böyük hesab olunan Leviathan qaz yatağının 2017-ci ildən sonra 

təxminən 410 milyard kub metri və ya 43.2 %-i ixrac olunacaq. Levant hövzəsi ümumi Avropa 

Birliyinin 7 illik istehlakını  təmin edə bilər (hazırki istehlak nəzərə alınmaqla). Ancaq İsrail dövləti 

hələ  də  qərara gəlməyib ixrac edəcəyi qazın marşrutu  Şərq olacaq ya Qərb.  Əgər Avropaya ixrac 

düşünüləcəksə, bu Rusiya qazı ilə ciddi rəqabət aparmalı olacaq və bu hal Rusiyanın monopoliyasını 

sarsıda bilər. Digər tərəfdən hövzədəki qazın çıxarılmasının və ixracının daha çox vəsait tələb etməsi 

və qonşu dövlətlərlə xüsusi iqtisadi zonaların bölgüsündə ortaya çıxan qeyri-müəyyənlik Avropa 

Birliyinin və ABŞ-ın bu məsələlərə dəstəyini labüd edir.  

Kipr Respublikası regionda Avropa Birliyinin üzvü olan yeganə ölkədir və özünün potensial qaz 

ehtiyatlarına görə Avropanın cənub şərq bölgəsini enerji ilə təmin edə bilər. 2010-cu ildə İsrail və Kipr 

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

781 

Qafqaz University                                                                                         29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

arasında XİZ haqda delimitasiya sənədi imzalanmışdır.  Ən böyük yatağı Afrodita İsrail ilə Xüsusi 

İqtisadi Zonasının sərhədində yerləşir və  işlənməsində  İsrail  şirkətinin 30%-lik payı vardır. Ancaq 

Türkiyə Kiprin dəniz sərhədlərinin delimitasiyası ilə razılaşmır və adanın qaz ixracından əldə edəcəyi 

gəlirdə türk icmsının da haqqı olduğunu israrla bildirir. Hətta 2014-cü ilin oktyabrında Türkiyənin 

Barbaros Seysmik gəmisi adanın hidrokarbon ehtiyatlarının araşdırılması  məqsədi ilə Kiprin XİZ-nə 

daxil olmuşdur.  İsrail dövləti bu hadisədə Türkiyəni günahlandırmış  və müstəqil dövlətin işlərinə 

qarışmamasını tövsiyə etmişdir. Göründüyü kimi İsrail-Kipr münasibətləri  İsrail-Türkiyə  əlaqələrinə 

mənfi təsir etmişdir. Kipr dövləti öz ərazisində LNG-sıxılmış  təbii qaz anbarlarının yaradılmasına, 

buraya İsrailin də qoşulmasına və daha sonra yeni kəmərlə hər iki ölkənin Yunanıstan vasitəsi ilə TAP 

kəmərinə qoşularaq enerji ixrac etməsinə fokuslanmışdır. Kiprdə sıxılmış qaz zavodlarının yaradılması 

rentabelli sayılmadığından, bu İsrail üçün məqbul variant deyil. Çünki İsrailin zəngin enerji 

qaynaqlarının Türkiyə üzərindən avropa bazarlarına çıxarılması üçü dəfə ucuz başa gəlir. Ekspertlərə 

görə 2014-cü ildə Türkiyə  və Kipr arasında başlanan danışıqlarda  İsrail və Kipr qazının Türkiyəyə 

ixracı müzakirə edilmişdir və qazanacağı iqtisadi mənfəətlər Türkiyəni regionun digər dövlətləri ilə 

əməkdaşlığa həvəsləndirəcək. 

Şərqi Aralıq dənizinin ehtimal olunan ən böyük potensial enerji mənbəyi Nil Deltası Hövzəsidir 

ki, bu hal Misiri avropa üçün cazibədar edə bilər. Və 2015-ci ildə  İtaliyanın ENİ  şirkəti burada 

dünyanın  ən böyük qaz yatağı olan Zöhr yatağını tapdığını elan etdi. Misir Ərəb baharından sonra 

ixracatçıdan idxalçıya çevrilmişdi və yeni tapıntı onu əvvəlki mövqeyinə qaytaracaq. Lakin siyasi 

sabitsizlik bu ölkənin ixrac üçün yaratmağı planlaşdırdığı  sıxılmış qaz anbarlarının təhlükəsizliyini 

vacib məsələ olaraq ortaya qoyur. 

Lakin Rusiyanın bu regionda aktiv olduğunu qərb unutmamalıdır. Belə ki, 2013-cü ildə Suriya ilə 

Soyuzneftqaz arasında müqavilə imzalanmışıdır və müqaviləyə görə Suriyanın XİZ-də kəşfiyyat işləri 

aparılacaq və tapılacaq ehtiyatlar 25 il ərzində Rusiyanın nəzarətində olacaq. Həmin il Gazprom şirkəti 

İsrail ilə Tamar və Dalin yataqlarından sıxılmış qazın alınması ilə bağlı 20 illik müqavilə imzaladı. Bu 

müqavilələrlə Rusiya Avropanı yeni qaz resurslarından məhrum edir. Ancaq Rusiyanın Suriya və 

Ukrayna konfliktlərində tutduğu mövqedən və  tətbiq edilən sanksiyalardan dolayı bu müqaviləyə 

uyğun hərəkət etməsi mümkünsüzdür. Digər tərəfdən Rusiya Türkiyənin avropa üçün regional qaz 

ixracatçısı olmasını istəmir və  həm də bununla öz dominantlılığını qoruyub saxlamaq istəyir. 

Regionda həm Yunanıstan həm də Kiprlə çox dərin əlaqələrini qoruyub saxlayan Rusiya, Türkiyə ilə 

baş vermiş mübahisəli vəziyyətlərdə ikincini dəstəkləmiş  və maliyyə böhranı zamanı maliyyə 

dəstəyini təklif etmişdir.  

Son olaraq, Avropa Birliyi öz enerji təhlükəsizliyini təmin etmək üçün aşağıdakı  məsələləri 

diqqətində saxlamalıdır; 

  Kiprin və Misirin sıxılmış qaz zavodları yaratmaq planlarını dəstəkləməli, 

  Türkiyə-İsrail, Fələstin-İsrail, Kipr-Türkiyə, Misir-Türkiyə əlaqələrinin inkişiafına çalışmalı, 

  Dəniz sərhədlərinin müəyyənləşdirilməsi prosesini sürətləndirməli, 

  Kipr və İsrail qazının Türkiyə vasitəsi ilə daşınmasını dəstəkləməli, 

  Ölkələrin siyasi, və iqtisadi stabilliyinin qorunub saxlanmasında maraqlı olmalıdır. 

 

 

SILK ROAD NEW ECONOMIC BELT, THE INFLUENCE   OF 

PROJECT OVER ECONOMICAL AND POLITICAL PROCESSES IN 

SOUTH CAUCASIAN COUNTRIES 

 

Shalva CHIKHLADZE                                                                                

Tbilisi State [e-mail]                                                                           

GEORGİA 

 

"The road is an interesting notion and it have its own implication and economical, cultural, 

political and diplomatic essence" these words are beginning of the book about new silk road capacities 

written by one of the most famous Georgian politician, the former minister of  Soviet Union, President 

of Georgia Eduard Shevardnadze. The road was conveyor of civilization and humans relations during 

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

782 

Qafqaz University                                                                                         29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

the centuries. Silk Road is the one of the most famous historical brand and it is known for millions 

people from the Cairo's streets till Xinjiang province in People's    republic of China. The idea about 

rebuild new silk  road had many countries in twenty century and many implemented and unrealized 

projects are among us. Every country wanted and want to take part in this project and get a profit but 

the most   large-scale  and serious initiative announced in 2013 year, when the president of People's 

republic of China Xi Jinping talked about silk road new economic belt project leaded by chines 

people, As Xi said this project would be the guarantee of economical and progressive development in 

Eurasia  continent and it would be based on commercial  interest and the business would be the main 

pillars. This was an interest statement but we should take into account the geopolitical and   

geoeconomical    implications on this issues. 

China’s interests in the South Caucasus are essentially derived from its wider foreign policy 

goals:  securing access to new sources of raw materials where possible, creating a stable environment 

around China’s extended periphery, and, to an extent, opening up new markets for Chinese companies 

to expand into.   

  A rail link from western China to Turkey via Central Asia, Azerbaijan and Georgia (with a 

ferry link across the Caspian Sea from Turkmenistan to Baku).  This project, still apparently only at 

the stage of initial discussions, has been floated as one of a number of initiatives designed to revive the 

concept of a ‘Silk Road’ transportation network linking China to Europe via the Caspian region.  It 

was reportedly raised by Turkish PM Erdogan during his visit to Beijing in 2012.  From Beijing’s 

standpoint, the potential attraction of such a route lies in its contribution to diversifying China’s access 

to international markets and reducing its vulnerability to disruption of sea-based exports. 

  The construction of a Trans-Caspian Gas Pipeline (TCGP) capable, in principle, of shipping 

Azeri gas into Central Asia and onwards to China.  Although no more than a theoretical idea (TCGP is 

generally promoted as a means of transporting gas in the opposite direction, i.e. from Turkmenistan 

westwards), officials in Azerbaijan and Kazakhstan have publicly discussed the idea of gas being 

transported eastwards via a future TCGP for this purpose.  To date, however, there is no evidence of 

serious negotiations having been held over such a possibility. 

There are several questions among political scientists and researchers of Asian studies regarding 

this issues: 

Research questions: 

1)  What will be the outcomes of this project (implemented by china) for   Eurasian countries ? 

2)  What is the reaction of Russia toward this project? 

3)  What kinds of benefit will got for Georgia and southern Caucasian countries? 

3)  Can peoples republic of china become a major investment in south Caucasus? what does 

it means for Russian federation? for USA? 

Research methodology  

I used in my research paper different kinds of research methodology. the analysis of primary 

sources, comparative methods of secondary sources and analysis of statistical materials. 

Research aims 

The main aim of my research is to define future perspectives of balance power in south Caucasus 

among global economical actors. The meaning of new silk road economic belt for Caucasian countries 

and for its economy,  

I will try to underline of meanings of this project for central Asian and south Caucasian countries, 

according to the   theoretical methods including  Geopolitics and interdependence theory i also try to 

take into account changing processes of balance power in Eurasia area, especially in south Caucasus. 

 

 

 

 

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

783 

Qafqaz University                                                                                         29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

BALANCING AND BANDWAGONING AS FOREIGN POLICY 

STRATEGIES OF  SMALL STATES: THE CASE OF AZERBAIJAN 

 

Aygün QƏHRƏMANLI  

[e-mail]                                                                                               

AZƏRBAYCAN 

 

This statement focuses on the use of balancing and bandwagoning as the foreign policy strategies 

in the context of small states. In this paper the politics of the Republic of Azerbaijan will be mainly 

discussed in terms of political practices mentioned above. In addition, it will be made a comparison of 

which of those strategies has been more successful or unsuccessful. Additionally, foreign policies and 

strategies pursued by Ayaz Muttallibov, Ebulfez Elchibey, Haydar Aliyev and finally, Ilham Aliyev, 

as well as their choice of bandwagoning or balancing policies as a priority and the steps taken in this 

direction in the post-independence period will be analyzed.  We can note that all policies of 

Azerbaijan deal directly or indirectly with the Karabakh conflict, energy questions and national 

sovereignty. The Research question of this paper is:Bandwagoning or balancing? Which of these  

political options should be practised by Azerbaijan state as a safer alternative? 

Balancing is the alliance with the weaker side, but bandwagoning is the alliance with the stronger 

side. K. Waltz uses “bandwagoning” to serve as the opposite of balancing: bandwagoning refers to 

joining the stronger coalition, balancing means allying with the weaker side. The weaker the state, the 

more likely it is to bandwagon , because states will bandwagon when there are no allies available to 

balance with. But balancing is driven by the desire to avoid losses; bandwagoning by the opportunity 

for gain. 

Azerbaijan’s foreign policy.  After regaining its independence in 1991, Azerbaijan faced 

reorganization of its minuscule foreign policy establishment. Ayaz Mutallibov, the last president of the 

Azerbaijan Soviet Socialist Republic and the first president of independent Azerbaijan, pursued a 

largely pro-Russian foreign policy.In 1991, Russia resisted to establish diplomatic relations with the 

newly independent Azerbaijan. Then Russia recognized the independence of Azerbaijan on 4 April 

1992. It has weak diplomatic ties with Western states.   

Abulfaz Elchibey is the second president of Azerbaijan Republic (1992-1993). He stressed close 

relations with Turkey, which he saw as the best hope for arbitrating an end to the Nagorno-Karabakh 

conflict. Though Elchibey officially visited Russia and numerous agreements between the two parties 

were signed, tensions continued. Furthermore, during Elchibey’s rule, certain policies were adopted to 

discharge Russian troops from the region. As a consequence, a coup occurred in June 1993, and 

Elchibey was toppled.  

Haydar Aliyev- (1993-2003)  This stage is described as balance policy, and implemented among 

ascendent actors in this region. He constructed the foreign policy on two phases. In first phase, he tried 

to eliminate the harmful damages of pro-Western and anti-Iranian, anti-Russian foreign policy which 

was applied during Abulfez Elçibey era. In the second phase, by implementing a balanced foreign 

policy he tried to carry out a coherent policy among active international actors within the region. The 

main priority of Aliyev’s balance policy was multilateralism. Therefore, the main features of balanced 

foreign policy can be defined as living in peace with all states, peaceful settlement of disputes, not to 

intervene to internal affairs of other states, establishment of diplomatic relations, representation in 

international organizations. 

 Ilham Aliyev is the fourth and current President of Azerbaijan, in office since 2003. He became 

an increasingly frequent visitor to Western capitals, making his first official visit to Washington in 

spring 2006. Azerbaijan also signed various memorandum on cooperation with the European Union, 

both in the energy sphere and in a broader context, most notably joining the Eastern Partnership, an 

EU initiative launched in 2008 to improve multilateral relations with former Soviet republics within 

continental Europe, in May 2009. 

After the independence, the first period(1991-1992) of Azerbaijan foreign policy was conducted 

in one direction and it can be described as a pro-Russian foreign policy which was followed by Ayaz 

Muttalibov. On the other hand, in the second period (1992-1993) Abulfez Elçibey implemented pro-

IV INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

 

784 

Qafqaz University                                                                                         29-30 April 2016, Baku, Azerbaijan 

Western and pro-Turkish foreign policy while the relations with Russia and Iran was getting worse. 

And Elchibey started to meet with Western oil companies and these meetings bothered Russia because 

it perceived this situation as a threat to its own security, and it did not want to give up control over 

those territories.  So, While Mutalibov paid the price of his clear pro-Russian approaches, Elchibey 

paid the penalty for his anti-Russian approaches.  When Heydar Aliyev came to power, the most 

important problems were to ensure a positive development about Armenian-Azerbaijan Nagorno-

Karabakh problem, to enhance relations with Russia and Iran, to overcome political and etc. Unlike  

Haydar Aliyev, Ilham Aliyev is more likely to pursue  a pro-Russian policy,however the president 

tries to maintain good diplomatic relations with Western states as well. Azerbaijan has adjustedits 

foreign policy in recent years, in particular by intensifying cooperation with Russia, thus altering the 

traditional balance in its external relations. In the end, before coming to a conclusion, we have to  take 

into account the fact that Azerbaijan is a small state. Small and developing countries should prefer 

bandwagoing to balancing, since the security of such states can be provided by practising this strategy. 

On this matter balancing seems to be more risky for small states. The variability  of this phenomenon 

can be confirmed through observing Georgian situation. All in all, after taking into consideration the 

current state of Azerbaijan Nagorno-Karabakh problem, and the problem between Georgia and Russia, 

Ilham Aliyev’s political strategy can be considered  as a lucky one. 

 

 

 

İCTİMAİ DİPLOMATİYA MÜASİR DİPLOMATİYANIN  

FORMASI KİMİ 

 

Nəhmətova BƏHRUZƏ 

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyası 

[e-mail] 

AZƏRBAYCAN 

 

İctimai diplomatiya xarici siyasətin həyata keçirilməsi vasitələrindən biri, diplomatiyanın yeni 

formasıdır və uğurla tətbiq ediləcəyi təqdirdə mühüm nailiyyətlər vəd edir.  

İctimai diplomatiya xarici siyasətə xidmət etməklə yanaşı, ölkəyə daha çox investisiya 

yatırılmasını və xarici yardımların göstərilməsini təmin edərək inkişafa da yardım edir. Eyni zamanda, 

ictimai diplomatiya münaqişələrin sülh yolu ilə  həll olunmasını  təmin etdiyi üçün regional 

təhlükəsizliyə, inkişafa yol açaraq siyasi və iqtisadi sabitliyi təmin etdiyi üçün isə milli təhlükəsizliyə 

töhfə verir.  

İctimai diplomatiya anlayışından daha əvvəllər istifadə edilsə də, onu ilk dəfə 

1965

-ci ildə ABŞ-

ın Taft Universitetinin Fletçer Hüquq və Diplomatiya Məktəbinin dekanı və təqaüddə olan görkəmli 

diplomat Edmund Qallion izah etdiyindən o, hamı  tərəfindən bu terminin ilk istifadəçisi kimi qəbul 

edilmişdir. Qallion ictimai diplomatiyaya sonda diplomatiyanın həyata keçirilməsinə  təsirlə 

nəticələnən ictimai fikirə təsir forması kimi  tərif vermişdi 

[1, səh.6]

. E. Qallion eyni zamanda Fletçer 

Hüquq və Diplomatiya Məktəbində Eduard Murrou adına  İctimai Diplomatiya Mərkəzinin  əsasını 

qoymuşdur. Mərkəzin ilk broşürasında E.Qallionun konsepsiyasının xülasəsi verilmişdir: “İctimai 

diplomatiya xarici siyasətin formalaşması  və  həyata keçirilməsində ictimai mövqeyin təsiri ilə 

əlaqəlidir. O, beynəlxalq münasibətlərin  ənənəvi diplomatiyadan fərqlənən sahələrini; hökumətlər 

tərəfindən başqa ölkələrdə ictimai rəyin yaradılmasını; müxtəlif ölkələrin özəl qruplarının qarşılıqlı 

əlaqəsini; xarici əlaqələr və onun siyasətə təsirini; diplomatlar və xarici jurnalistlər arasındakı əlaqələri 

və  mədəniyyətlərarası  əlaqələri  əhatə edir. İctimai diplomatiyanın mərkəzində informasiya və 

ideyaların transmilli axını durur”

 [2].

 

İctimai diplomatiyanın üç əsas məqsədi vardır 

[5, səh. 5]

: 

Siyasi məqsəd: xarici siyasət məqsədlərinə daha asanlıqla nail olmaq üçün xaricdə ölkənin güclü 

nüfuzunu yaratmaq. 

İqtisadi məqsəd: təbliğat yolu ilə ölkənin iqtisadi inkişafına nail olmaq. Məsələn, turizm, ixracat, 

investisiya, tələbələrin və tədqiqatçıların cəlb olunması.