Časopis podružnice srpskog lekarskog društva u leskovcu
APOLLINEM MEDICUM ET AESCULAPIUM
Yüklə 8,75 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- APOLLINEM MEDICUM ET AESCULAPIUM Uvod
- Habituacija
- Tatjana Jovanović
- Pravni aspekti zavisnosti od droga
|
28 APOLLINEM MEDICUM ET AESCULAPIUM nata u urgentnoj medicini, medicinsko osoblje slu ž be ima kontinuirane vežbe i obuku u pri- meni mera KPCR. Ovakav vid obuke organizu- je se u ok viru službe po planu za tekuću godinu. Edu ka cija zaposlenih obavlja se u Kabinetu za edu ka ciju, koji je deo Službe za prijem i zbrin- javanje urgentnih stanja, tako da je moguće uve - ž ba vanje zaposlenih u bilo koje vreme. Kabinet je op remljen lutkom za simulaciju, na kojoj pos- toji mogućnost uvežbavanja svih medicinskih me ra koje se primenjuju u toku KCPR, najnovi- jim algoritmima za reanimaciju Resuscitacionog sa ve ta Srbije (po preporukama ERC-a), proto - kolima za rad u urgentnoj službi i preporučenim vo di
či ma dobre kliničke prakse. U službi se vodi evidencija o prisustvu na vežbama koju ove rava načelnik službe i glavni tehničar službe. Najčešći razlog za primenu reanimacionih me ra bio je srčani zastoj (asistolija, ventrikular- na fibrilacija i tahikardija) sa 47,23% ućestalosti dok su respiratorna insuficijencija i cerebro i ka - r diovaskularna insuficijencija za trećinu, br o j ča - no i procentualno manji. Kod visokog procenta pa cijenata (86%) sa srčanim zastojem, nakon preduzetih mera kardiopulmonalne reanimacije, došlo je do povratka spontane cirkulacije, ali i po red toga, kod 14,30% došlo je do smrtnog is - ho da unutar sat vremena od primenjene reani- macije, a kod 30,21% došlo je do smrtnog isho- da unutar 24 sata od preduzetih mera reanimaci- je. Razlozi ovako visokog procenta smrtnosti, na kon preduzetih mera reanimacije i povratka sp
o ntane cirkulacije, prevazilaze postavljene ciljeve ovog rada, ali ih svakako treba tražiti u pro
gresivnoj evoluciji primarnog patološkog supstrata koji je doveo do akutnog kardiopul- monalnog zastoja. Smatramo da je stabilizacija vitalnih parame - ta ra 24 sata nakon primenjene kardiopulmo na l - ne reanimacije kod 45,50% pacijenata zado vo - lja vajući rezultat, s obzirom na uticaj brojnih ne - gativnih prehospitalnih parametara koji se mogu smatrati razlogom visokog procenta smrtnosti pa cijenata i nakon zadovoljavajuće visokog pro- centa uspešnih kardiopulmonalnih osnovnih, uz - na predovalih reanimacionih procedura koje su pre duzimane kod svih pacijenata, kada je to bilo indikovano kao i defibrilacije srca primenjene kod 78% pacijenata. Generalno posmatrano, sm - r tni ishod kod 0,47% pacijenata od ukupnog br - o ja pregledanih u službi se nalazi u literaturnim vrednostima. Analiza broja i kliničkih dijagnoza preminulih pacijenata u službi pokazuje da je vrlo mali procenat smrtnih ishoda u odnosu na broj pregledanih pacijenata, što govori o dobroj organizovanosti rada službe i obučenosti osobl- ja u primeni mera kardiopulmonalne reanimaci- je u bolničkim uslovima. Ovi se rezultati bazira- ju i na dobroj opremljenosti službe potrebnim me
dicinskim aparatima za pružanje urgentno me
dicinskog lečenja pacijenata i kontinuirane edukacije osoblja koje radi u službi u primeni mera reanimacije. Ono što smatramo jednim od bitnih razloga za povećanu smrtnost kod reanimiranih pacije- nata, kao i razlogom loših krajnjih rezultata le - če nja pacijenata kod kojih je primenjena kardi o - pu lmonalna reanimacija u službi je nedovoljan broj primenjenih reanimacionih procedura u pre hospitalnom delu: 4,55% endotrahealnih in - tu bacija u odnosu na 100% primenjenih u slu ž - bi, 7,8% EKG monitoringa, 4,8% defibrilacija, 2,38% mehaničkih ventilacija i td. Smatramo da bi se smanjio broj preminulih pacijenata i po bo - lj šao pozitivan ishod reanimacije, potrebno je da se u prehospitalnim uslovima, blagovremeno pri stupi primeni reanimacionih mera kod vitalno ugroženih pacijenata, jer je vreme koje se u tom periodu izgubi trajno nenadoknadivo i pored pri - mene svih raspoloživih mera urgentnog lečenja kritično obolelog ili akutno traumatizovanog pa - cijenta u Službi za prijem i zbrinjavanje urgent- nih stanja Opšte bolnice u Leskovcu. Ovi podaci ukazuju na neophodnost edukacije medicinskog osoblja koje radi u ovoj oblasti zdravstvene zaš - ti te (prehospitalno i hospitalno) i laika, u prime - ni reanimacionih mera. Ovo jesu i preporuke ERC-a, jer ishod srčanog zastoja i mera kardi o - pul monalne reanimacije zavise oo impleme n ta - cije smernica i njihovoj pravovremenoj primeni. Najteža komplikacija srčanog zastoja je oš te - će nje funkcije centralnog nervnog sistema. To oš tećenje je neminovno u manjoj ili većoj meri
kod svih bolesnika koji su doživeli srčani zastoj i mere reanimacije imaju za cilj, pored uspo sta - v lj anja normalne srčane akcije, i prevenciju ve - ćeg oštećenja mozga. Procena tog oštećenja je os no v ni kriterijum o stepenu i obimu kardiopul- mo nal ne reanimacije, pa se može reći da se is - hod re a nimacije procenjuje na osnovu kvaliteta kasnijeg života, sa aspekta funkcionisanja cen- tral nog nervnog sistema. Podaci iz literture gov- ore da 10-30% pacijenata nakon reanimacije ima trajno oštećenje mo z ga, a manje od 10% bo - le s ni ka nakon reanima ci je je otpušteno iz bolni - ce bez značajnih neuroloških deficita. Ako je KCPR započeta unutar 4 min od srčanog zasto- ja i uspostavljena je spo n tana cirkulacija, oko 40% bolesnika je ot pu š te no iz bolnice bez zna - ča jnijih neuroliških deficita. Neurološki status bolesnika koji je ostvaren nakon reanimacije, CPC vrednost, stepen 1, evi- de ntiran je kod 83 (19,76%) pacijenta službe, koji su nakon stabilizacije vitalnih parametara otpušteni iz bolnice. Kod 52 (12.38%) bolesni- ka, evidentiran je stepen 2 i smatra se dobrim neurološkim ishodom nakon kardiopulmonalne reanimacije. Stepen 3, 4 i 5 po CPC skali, kod ne uroloških bolesnika, koji se smatra lošim is - hodom, konstatovan kod preko 66% reanimi- ranih pacijenata u službi, značajno doprinosi lo - šim rezultatima lečenja ove grupe pacijenata kod kojih je na prijemu u službu primenjena kar- diopulmonalna reanimacija, ali ne utiče i zna čaj - no na kvalitet preduzetih reanimacionim mera s obzirom da je lečenje ovih pacijenata, nakon pri- marnog zbrinjavanja u službi, nastavljano u je - di nicama intenzivne nege službi bolnice ( ko ro - na rna jedinica, neurološki šok, jedinica intenzi - v ne nege opšte hirurgije).
Prikazana učestalost kardiopulmonalnih re a - ni macija pacijenata primljenih u službi u dvogo - di šnjem periodu, kako u kvalitativnom, tako i u kva ntitativnom pogledu kreće se u okvirima koji se bitno ne razlikuju od onih koji su dati u liter- a turi. Visok stepen razlike u primeni mera kardi o - pu lmonalne reanimacije u prehospitalnom i hos- pi talnom delu može se smatrati jednim od bitnih razloga povećanog procenta smrtnosti pacijena- ta u prvom satu kao i unutar prva 24 sata nakon prijema u bolnicu, čak i nakon visokog procenta uspeha kardiopulmonalne reanimacije i po vra - ća ja cirkulacije neposredno nakon prijema paci- jenata u službu. Ovakav zaključak nameće i po - t rebu preduzimanja odgovarajućih organiza- cionih, edukacionih, ali i logističkih mera na ni - vou okruga koji gravitira leskovačkoj bolnici. Kontinuirana edukacija i stručnost lekara i oso blja službe, svakako su bitan razlog za zna - čajan uspeh preduzetih, neposrednih, mera kar- diopulmonalne reanimacije kod svih patoloških stanja koja su dovela do ugrožavanja vitalnih parametara doveženih pacijenata u službu. Ishod srčanog zastoja i mera kardiopulmo na - l ne reanimacije zavisi o implementaciji preporu- ka za kardiopulmonalnu reanimaciju Evropskog resuscitacionog saveta (ERC) i njihovom pra vo - vre menom primenom.
1. Pavlović A. Kardio Pulmonalno Cerebralna Re a ni ma - ci ja, 2007, Obeležja, Beograd; 1-27:160-181. 2. Vučović D. Intenzivna terapija, 1998, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 73-114. 3. Zheng ZJ, Croft JB, GilesWH, Mensah GA. Sudden cardiac death in the United States, 1989 to 1998. Circulation 2001;104:2158-63. 4. Atwood C, Eisenberg MS, Herlitz J, Rea TD. Incidence of EMS-treated out-of-hospital cardiac arrest in Europe. Resuscitation 2005;67:75-80. 5. Iwami T, Nichol G, Hiraide A, Hayashi Y, Nishiuchi T, Kajino K et al. Continuous improvements in ’’cahin of survival’’ increasedsurvival after out-of-hospital car- diac arrest: a large-scale population-based study. Circulation 2009;119:728-34. 6. Jacobs I, Nadkarni V, Bahr J, Berg RA, Billi JE, Bossaert L et al. cardiac arrest and Cardiopulmonary Resuscitation Outcome Reports Update and Simpli - fication of the Utstein Templates for Resuscitation Registries A Statement for Healthcare Professionals From a Task force of the Internationla Liaison Co - mmitee on Resuscitation (American Heart Asso ci ta - tion, European Resuscitation Council, Australian Re - suscitation Council, New Zeland Resuscitation Co - uncil, Heart and Stroke Foundation of Canada, In ter American Heart Foundation, Resuscitation Councils of South Africa). Circulatin 2004;110:3385-97. 7. Agarwal DA, Hess EP, Atkinson EJ, White RD. Ventricular fibrillation in Rochester, Minnesota: expe- ri ence over 18 years. Resuscitation 2009;80:1253-8. 8. Deakin CD, Nolan JP, Soar J, Sunde K, Koster RW, Smith GB et al. European Resuscitation Council
Guidlines for Resuscitation 2010, Section 4. Adult Advanced Life Support. Resuscitation 2010;81:1305- 52. 9. Smith GB. In-hospital cardiac arrest: is it time for an in-hospital ’chain of prevention’? Resuscitation 2010;81:1209-11. 10. Nolan JP, Soar J, Zideman DA, Biarent D, Bossaert LL, Deakin C, et al. European Resuscitation Council Guidlines for Resuscitation 2010 Section 1. Executive summary. Resuscitation 2010;81(10):1219-76. 11. Koster RW, Baubin MA, Boassert LL, Caballero A, Cassan P, Castren M, et al. European Resuscitation Council Guidlines for Resuscitation 2010 Section 2. Adult basic life support and use of automated external defibrillators. Resussitation 2010;81(10):1277-92. 12. Deakin CD, Nolan JP, Soar J, Sunde K, Koster RW, Smith GB, et al. European Resuscitation Council Guidlines for Resuscitation 2010 Section 4. Adut advanced life support. Resuscitation 2010;81(10): 1305-52. 13. Cummnis R, Chamberlain D, Hazinski MF, Nadkarni V, Kloeck W, Kramer E et al. Recommended Guidelines for Reviewing, Reporting, and Conducting Research on In-Hospital Resuscitation: The In- Hospital ’’Utstein-style’’, A Statement for Healthcare Professionals From the American Heart Association, the European Resusctitation Council, the Heart and Stroke Foundation of Canada, the Australian Re su -
So uthern Africa. Circulation 1997;95:2213-39. 14. Nolan JP, Laver SR, Welch CA, Harrison DA, Gupta V, Rowan K. Outcome following admission to UK intensive care units after cardiac arrest: a secondary analysis of the ICNARC Case Mix Programme Da ta - base. Anaesthesia 2007;62(12):1207-16. 31 APOLLINEM MEDICUM ET AESCULAPIUM Vol. 12 - Broj 1 januar-mart/2014. januar-mart/2014. Vol. 12 - Broj 1 32
Uvod Zavisnost od droga je stanje periodične ili hro nične intoksikacije prirodnim ili sintetskim drogama. Zavisnost karakteriše-snažna želja, tj. neodooljiva potreba za nabavljanjem i konzu- ma
cijom droge, tendencija povećavanja unete ko ličine droge, tj. povećanje tolerancije na dro - gu, fizička i/ili psihička zavisnost, štetne po sle - di ce po zdravlje konzumenta i poremećaj u druš - tve nom i socijalnom funkcionisanju. 1
v na želja, a poneka i nesavladiva potreba za dro- gom bez znakova psihičke i fizičke zavisnosti i bez većih posledica po okolinu.
Služba za psihijatriju, Opšta bolnica Leskovac Adresa autora: Mr sci med. Tatjana Jovanović, spec. psihijatri- je, Opšta bolnica Leskovac, Služba za psihijatriju SAŽETAK Sažetak: Inicirajući korak u tretmanu opijatskog zavis- nika preduzima se od strane konzumenta, što je najređi slučaj, porodice-ukoliko nije bila destruktuirana pre pojave adikcije, te je preživela destabilizaciju i funkcionalno je oču vana, ali i kroz pravni okvir, sprovođenjem propisane za konske regulative. Povezanost droge i kriminala pred- met je multidisciplinarnih studija obzirom da je kriminal naj drastičnija forma amoralnog ponašanja, a veza između zlo upotrebe psihoaktivnih supstanci i nasilja je sve veći iza zov za stručnjake raznih profila. Rad se bavi sociode- mo grafskim prikazom dve grupe ispitanika. Onih koji su došli dobrovoljno na lečenje i onih koji su sankcionisani od strane društva zbog kriminalnih aktivnosti i nad kojima se sprovodi mera medicinskog karaktera u našoj ustanovi. U radu će biti prezentovano sopstveno istraživanje sa ciljem prikaza postojanja kauzalne veze između godina početka, intenziteta i dužine uzimanja heroina i kriminalnih aktiv - nosti. Takođe će biti prezentovan i forenzički profil lica ko - ja su lečena u Službi za psihijatriju nakon završetka sud- skog procesa i izricanja mere obaveznog psihijatrijskog le čenja na slobodi.Cilj je prikazati povezanost modela ko - riš ćenja opijata sa modelom kriminogenih aktivnosti. Uzo - rak je obuhvatio 60 opijatskih zavisnika u dva terapijska modaliteta-terapijski tretman duževremenog održavanja na metadonu i terapijski tretman opijatskim blokatorom Na lorexom, i drugu grupu od 30 ispitanika koji su takođe opijatski zavisnici i nad kojima se sporovodi mera bezbed- nosti medicinskog karaktera. Istraživanje je obavljeno u Službi za psihijatriju Opšte bolnice u Leskovcu. Studija je dizajnirana po retrospektivnom modelu i obuhvata uzorak prikupljen u periodu od 1. 1. 2011 - 1. 1. 2014. godine, sa ele mentima komparativne analize pojedinih sociodemo - graf skih varijabli prikazanih grupa opijatskih zavisnika. Ključne reči: sudska psihijatrija, socijalni i pravni aspekt.
SUMMARY Initiating step in opiate addict’s treatment is undertak- en by a consumer, which is the rarest case, then, by the family - but only if the family was not destructive be fo re the appearance of addiction, that it survived the de sta bi- lization and that it is functionally preserved, and also th ro - u gh the legal framework by implementation of the is su ed le gal regulative. The connection between the drug and cri - mi nal is the subject of multidisciplinary studies sin ce the cri minal is the most drastic form of amoral behavior, and the connection between misuse of psychoactive substa n - c es and violence is the increasing challenge for pro fessi - o nals of different profiles. This research is about so cio-de - mo graphic view of two groups of examinees: tho se who vo luntarily came to the treatment and those who we re sa - n ctioned by the society because of the criminal ac tivities and on whom the measure of medical character is done in our facility. In this paper the own research will be present- ed with the aim of showing the existence of ca u sal conne - c tion between the year of start, intensity and the length of us ing heroin and criminal activities. Forensic pr ofile of pe - o ple who are treated in the service of psychia try after the tri al had been finished and mandatory measu res of psych - i atric treatment are passed at large will be pre sented as we ll. The aim is to show the connection be t ween the mo - del of consuming the opiates and the model of criminal ac - ti vities. The sample includes 60 opiate ad di c ts in two ther- ap eutic modalities - therapy treatment of lo ng-te rm suste - n tion on methadone and therapy treatment with opiate bl - o cker Nalorex, and the second group of 30 ex aminees who are opiate addicts too, and on whom the me dical me - a sure of safety is done. The research is done in the servi - ce of psychiatry in General Hospital in Les ko vac. The st - u dy is designed according to the retrospective mo del and it includes the samples collected from 1st, Ja nu ary, 2011 to 1st, January, 2014, with the elements of comparative analysis of certain socio-demographic variables of shown groups of opiate addicts. Key words: Forensic psychiatry, legal and social aspects.
ka zavisnost) podrazumeva po javu apstinencija - l ne krize kada se smanji ko li čina unete droge ili se ukine njeno unošenje. U odnosu na
• akutna intoksikacija, • problemsko, odnosno rizično uzimanje droga ili narkofilija, • štetna upotreba droga ili abusus, • zavisnost od droga u kontinuitetu ili kao dip- somanija. Zloupotreba PAS koja se opisuje kao životni stil pojedinca i lična odluka o rizičnom pona ša - nju i pri tom ne zadovoljava kriterijume o abu - su su i zavisnosti, tretira se kao aktuelna životna problematika koja može, ali ne mora da utiče na zdravstveno stanje konzumenta. 2 Kod štetne upo trebe, ili abususa, postoji slaganje u delu da se radi o upotrebi PAS jedanput mesečno, ili vi - še pu ta u toku godine i da ona dovodi do zd rav - stvene problematike poput gastritisa, hepatitisa, depresivnih epizoda, psihotičnih epizoda, am ne - zi
ja, ali su stavovi o društvenim posledicama ova kve upotrebe različiti. DSM IV klasifikacija (Diagnosis and Statisical Manual of Mental Di - so rders, DSM-IV, Fourth Edition), govori o abu - su su kao o klinički značajnim oštećenjima koja dovode do socijalnih i interpersonalnih proble- ma izazvanih prekomernom upotrebom PAS. 3 Sa stanovišta srpske psihijatrije, ova upotreba do vodi do zdravstvenih, socijalnih, bračnih i eko nomskih problema izazvanih upotrebom PAS. MKB X klasifikacija propisuje da se dijagno - za sindroma zavisnosti postavlja na osnovu bi - he jvioralnih, kognitivnih i fizioloških fenomena koji su u funkciji kriterijuma od kojih najmanje tri mora biti manifestovano i to su: 1. jaka i uporna želja ili osećaj prinude - kogni- tivni fenomen, 2. otežana kontrola nad ponašanjem oko uzima - nja PAS u smislu početka, završetka ili ko li - či ne - bihejvioralni fenomen, 3. apstinencijalni sindrom nakon smanjenja ko - li čine ili prestanka uzimanja PAS i ponovna upotreba PAS da bi se olakšali ili izbegli ap - sti nencijalni simptomi - fiziološki fenomen, 4. porast toleranacije - fiziološki fenomen, 5. progresivno zanemarivanje alternativnih za - do voljstava - bihejvioralni fenomen, 6. nastavlja se sa upotrebom PAS uprkos sazna - nju o neposrednim štetnim posledicama po zd ravlje - kognitivni fenomen.
Krivičnim zakonom Republike Srbije pro pi - sa na su dva krivična dela, kojim se pruža kri vi - č no-pravna zaštita ljudi od ugrožavanja zlo upo - tre bom korišćenja opojnih droga. To su: 1. Neovlašćena proizvodnja, držanje i stavljanje u promet opojnih droga - član 246, 2. Omogućavanje uživanja opojnih droga - član 247. 4
la iz člana 246. KZ Srbije iznudjeni delikventi. Maloletnik koji je samo probao drogu ili je već ra zvio toksikomansku zavisnost, sa sticanjem pu noletstva i dalje nastavlja sa zloupotrebom jer je žudnja sve jača. U okolnostima materijalnog osiromašenja konzumenta, usled redovnog na - mi rivanja naraslih potreba za opijatom, sledeći izvori prihoda nalaze se samo vršenjem imovin- skog kriminala. U lancu organizovanog krimi- na la, pomenuta lica nemaju poverenje šefova or - ga nizovanih kriminalnih grupa, pa postaju dileri malih količina droga, koje su najčešće pakovane u jednokratne narkomanske doze. Tokom hap še - nja, ova vrsta iznudjenih delikvenata pravda po - se
dovanje droge ličnom upotrebom. Pri tom, sam dilerski posao ovim licima se naplaćuje dro g om koju potom konzumiraju. U sferi krimi- nala, aktivnost kojom se bave itekako je zna čaj - na, obzirom da upravo oni drogu isporučuju di - rek tnim potrošačima. 5 Istraživanje S. Rado sav - lje vića, na uzorku od 100 lečenih zavisnika u KPD bolnici u Beogradu, kojima je izrečena me ra bezbednosti obaveznog lečenja narkoma - na, njih 27% počinilo je upravo krivično dela iz čl. 246. KZ Srbije, što je značajan udeo u ukup- nom kriminalu koji vrše zavisnici. Yüklə 8,75 Mb. Dostları ilə paylaş:
|