Таълими методикаси book · December 022 citations reads 2,437 author

7.1. Geografiya darsi 
Dars o‘quvchilarning doimiy tarkibi bilan qat’iy o‘quv jarayon bo‘lib, uning 
o‘rnini yuqoridagilarning birortasi ham bosa olmaydi. Yirik didakt, olim 
M.N.Skatkin “darsni pedagogik jarayonning hujayrasi” deb atagan edi. 
Har bir dars o‘ziga xos mazmunga ega bo‘lib, boshqa darslardan farq qiladi. 
Dars jarayonida ta’lim-tarbiya va o‘quvchilarni rivojlantiruvchi funksiyalar amalga 
oshadi. Darsning eng asosiy vazifasi – o‘quvchilarda zarur bilim, ko‘nikma va 
malakalarni shakllantirishdan iborat.
Dars quyidagi pedagogik talablarga javob berishi kerak: 
1. Dars ta’lim, tarbiya va rivojlantirish vazifalarini har taraflama amalga 
oshirilishini nazarda tutishi. 
2. Dars o‘tish shakliga ko‘ra qat’iy bir tartib bo‘yicha olib boriladi: U 
muayyan boshlanishdan, darsning maqsadlari va vazifalarini belgilashdan, 
materialni tushuntirish, mustahkamlash va takrorlashdan, uy vazifasi berishdan 
iborat bo‘ladi. Darsning qismlari o‘zaro bir-biri bilan uzviy bog‘langan bo‘lishi, 
biridan keyin ikkinchisiga o‘tishi. 
3. Dars mazmuni o‘quv dasturiga muvofiq bo‘lishini aniqlash. 

---

151 
4. Darsga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tish chog‘ida o‘qitish va tarbiyalashga 
nisbatan zamonaviy pedagogik, texnologik va uslubiy yondashishni hisobga olish 
kerak. 
5. Dars uchun kerakli ta’lim vositalarini belgilash, zarur uslub va metodlarini 
aniqlash. 
6. Darsning turli bosqichlarida o‘quvchilar faoliyati nimalardan tashkil 
topganligini belgilash. 
7. Ta’lim va tarbiya natijalarini aniqlab berish maqsadida o‘quvchilar bilimini 
hisobga olib borish. 
8. Darsda har bir o‘quvchining shaxsiy qobiliyati e’tiborga olinishi kerak va 
h.k.
Darsni tashkil etishning muhim masalalaridan biri o‘qituvchi - o‘quvchi 
faoliyati hisoblanadi. O‘quvchilarning dars tarkibidagi unumli ish, uning samarali 
bo‘lishi faqat o‘qituvchining eng asosiy vazifasi o‘quvchilarda bilim olishga 
bo‘lgan ehtiyojni sezdirishdan iborat.