Qurılıs materialları hám buyımlarınıń ulıwma tiykarları Joba

Salıstırmalı maydan (yuza) (S, sm²g) materialǵa adsorbciya etilgen suw puwı (yamasa gaz) benen onıń gewekleri ishki maydanı monomolekulyar qaplama massasına proporcional bolıp, basqa sóz benen aytqanda 1 g material poroshogı bólekshelerin bir qatar óz-ara tıǵız etip jaylastırǵanda payda etken maydandı túsiniw kerek:
S(a₁^.NM)^.m ,
bul jerde: a₁-bir adsorbcion molekula menen qaplanǵan maydan; suw molekulası ushın a₁10,6^.10^-16 sm²; N6,06^.10²³ Avagadro sanı, M- adsorbciya etilgen gaz molekulyar massası (suw puwı ushın M18).


1.4. Gidrofizikalıq qásiyetler
Suw sińdiriwsheńlik dep gewek materiallardıń suw sińdiriw hám suwdı ózinde uslap turıw qásiyetine aytıladı. Suw sińdiriwsheńlik kórsetkishi materiallardıń toyınıwı ushın sarıplanǵan suw massasınıń sol material qurǵaq halattaǵı massasına bolǵan qatnası menen anıqlanadı. Material gewekleriniń suwǵa tolıq qandırılǵan halatı onıń kólemli suw sińdiriwsheńligi delinedi. Ádetde, mikrogewekler suw menen pútkilley tolmaslıǵı sebepli materiallardıń suw sińdiriwsheńligi onıń absolyut gewekleri kóleminen kem boladı. Sebebi materialdaǵı mikrogewekler (0,0001-0,001 mm) normal atmosfera basımında suwǵa tolmaydı. Materiallardıń massasına salıstırǵandaǵı suw sińdiriwsheńligi tómendegi formula arqalı anıqlanadı:
W_m[(m₁-m)m]^.100% ,
bul jerde: m-materiallardıń qurǵaq halattaǵı massası g, kg;
m₁- materiallardıń suw sińdirilgen halattaǵı massasi g, kg;
Materiallardıń kólemli (V) suw sińdiriwsheńligi tómendegishe anıqlanadı:
W_v[(m₁-m)V]^.100%
Cuw sińdiriwsheńlik materialdı áste-aqırın suwǵa shóktiriw, qaynatıw hám basım astıda sińdiriw usılları menen anıqlanadı. Shashılıwshı materiallar (qum, graviy, giltopırıq) ıǵallıǵı dielkometrikalıq yamasa neytron usılları menen anıqlanadı. Bul usıllar materialdıń suw tásirinde dielektrikalıq qásiyetiniń ózgeriwine yamasa tezletilgen neytronlardıń materialdan ótiw tezligine tiykarlanǵan. Ayrım materiallardıń suw sińdiriwsheńligi tómendegishe (massasına salıstırǵanda, % te): ayna hám polat-0; granit 0,02-0,7; ápiwayı awır beton 2-4; ápiwayı gerbish 8-15; penoplast 100-200 hám onnan kóp boladı.