Qurılıs materialları hám buyımlarınıń ulıwma tiykarları Joba

Materiallardıń suwda jumsarıw koefficienti (K_yum) onıń suw sińgennen keyingi bekkemliginiń (R_twy) qurǵaq halatdaǵı bekkemligine (R_qur) qatnası arqalı anıqlanadı:
K_yumR_twyR_qur
Jumsarıw koefficienti 0 den (shiyki giltopırıq tiykarındaǵı materiallar) 1 ge shekem (metallar) bolıwı múmkin.
Mámleketler aralıq standartlar talabına muwapıq materiallardıń jumsarıw koefficenti 0,8 den kem bolsa, suw ortalıǵında isletiletuǵın konstrukciyalar tayarlaw ruxsat etilmeydi.
Gigroskoplik-materiallardıń belgili ortalıqtan ıǵallılıqtı ózine sińdirip alıw qásiyeti. Materiallardıń gigroskopiklik dárejesin anıqlaw ushın úlgi hawanıń salıstıralı ıǵallıǵı 100% bolǵan bólmede bir neshe saat saqlanadı, soń úlginiń qurǵaq hám gigroskopik ıǵal haldaǵı massaları parqınan onıń hawadan qansha ıǵal jutqanı anıqlanadı. Materiallardıń ıǵaldı kóp jutıwı ádetde olardıń qásiyetleri jamanlasıwına sebep boladı. Máselen, ıǵallılıq materialdıń ıssılıq izolyaciyası koefficentin asıradı, bekkemlikti kemeyttiredi hám imaratlardıń ekspluataciya qásiyetin tómenletedi.
Iǵallılıqtan deformaciyalanıw – materiallardıń salıstırmalı ıǵallılıq ózgeriwinen payda bolatuǵın sızıqlı yamasa kólemli ólshemleriniń ózgeriwi bolıp tabıladı. Bul qásiyet materiallardıń gewekligine baylanıslı boladı. Tıǵız materiallarda ıǵallılıqdan deformaciyalanıw az boladı (plastmassa, tıǵız keramika, granit), yamasa ulıwma bolmaydı (polat, ayna, bitum). Gewek materiallar (aǵash, beton, giltopırıq) ıǵal tásirinde keńeyedi, ıǵallılıq kemeyse, kóleminiń kishireyiwi esabınan deformaciya da kemeyedi. Materiallardıń bul halatı olardan konstrukciyalar tayarlanǵan payıtta júdá úlken áhmiyetke iye.
Suw ótkiziwsheńlik – materiallardıń basım astında ózinen suwdı ótkiziw qásiyeti bolıp, filtraciya koefficenti menen anıqlanadı (msaat):
K_fV_c^.a[S^.(p₁-p₂)^.t] ,
bul jerde: filtraciya koefficenti (K_f) 1 m² maydanlı diywaldan (a) 1 saat (t) dawamında turaqlı basımda (r₁-r₂1 m.suw ust.) aǵıp ótken suw muǵdarı (V_c) menen ólshenedi.
Materiallardıń suw ótkiziwsheńligi olardıń dúzilisine, tıǵızlıǵına baylanıslı. Materiallardıń bul qásiyeti tóbe izolyaciyası, suw inshaatları hám basseynleri qurıwda úlken áhmiyetke iye. Júdá tıǵız materiallar ǵana, máselen, bitum, shiysha, polat, arnawlı quramlı plastmassalar hám betonlar ámelde suw ótkizbeydi. Suw basım astında tásir kórsetetuǵın orınlarda beton hám sol sıyaqlı materiallardan suwdıń ótiwi suw ótkizbewshilik markasi (MPa) menen belgilenedi. Bunday talap taza hám kanalizaciya suwların uzatıwshı trubalarda, suw basseynlerinde, jer tóle (podval) diywallarında, gidrotexnikalıq inshaatlarda isletiletuǵın beton, polimerbeton, keramika hám t.b. materiallarǵa qoyıladı.