O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta‟lim vazirligi s. A. Usmanov

2.8.
AVTOMOBILLARNI TEXNIK XIZMAT KO‟RSATISHGA 
YUBORISHNI REJALASHTIRISH
 
Avtomobillarni 1-TXK bilan birinchi tashxislashga (T-1) yuborishni 
rejalashtirish.
 
Rejalashtirish ishlari axborotga ishlov berish va tahlil qilish bo‘limi 
(AIBTB) tomonidan avtomobilning shaxsiy varaqasida aks etgan haqiqiy bosib 
o‘tgan yo‘li bo‘yicha amalga oshiriladi (2.15-rasm). 
Avtomobillarning shaxsiy varaqalari ma‘lumotlari, 1-TXK ning to‘g‘rilangan 
me‘yoriy davriyligi va 1-TXK ning hisoblangan kunlik dasturi asosida axborotga 
ishlov berish va tahlil qilish bo‘limi tomonidan uch nusxada texnik xizmat ko‘rsatish 
2.15-rasm. 1-ТХК (tashxislash bilan birgalikda) texnologik jarayonining 
axborot ta`minoti sxemasi: 
R
1
-ТХК reja-hisoboti; T
1
-birinchi tashxis (T-1) 
xaritasi; V
1
- ТХК va ta`mirlashni hisobga olish varaqasi (tashxislash “T” 
belgisi bilan).

---

110 
reja-hisobotiga kiritilib quyidagi bo‘limlarga tarqatiladi: 1-chi nusxa, avtomobillarni 
1-TXK bilan T-1ga qo‘yishdan kamida bir kun oldin nazorat texnika punkti 
mexanigiga; 2-chi nusxa, T-1ning tashxislash xaritalari blanklari komplekti bilan
 
birgalikda smenadan oldin 1-TXK mintaqasi brigadiriga; 3-chi nusxa, ishlab 
chiqarishni tayyorlash majmuasi transport mintaqasi navbatchi haydovchisiga. 
 
Nazorat texnika punkti mexanigi texnik xizmat ko‘rsatish reja- hisobotiga 
asosan avtomobilning haydovchisini ogohlantiradi va avtomobilning 1-TXK va T-1ni 
o‘tkazishga tayyorligini tekshiradi. 
1-TXK mintaqasida ish jarayoni boshlanishi bilan navbatchi haydovchi 
avtomobilni ishchi postlarga etkazadi. 1-TXK va T-1 tugagandan so‘ng brigadir reja-
hisobot va tashxislash xaritasiga belgi va imzo qo‘yadi. 
Texnik nazorat bo‘limi nazoratchisi avtomobil va hujjatlarni tekshirib 
imzolaydi. Agar 1-TXK va T-1 jarayonida ta`mirlash zarurati tug‘ilsa, brigadir ta`mir 
varaqasini to‘ldirib, ishlab chiqarishni markazlashgan boshqaruvining tezkor 
boshqaruv bo‘limiga uzatadi. 
Tezkor boshqaruv bo‘limi (TBB) dispetcheri kunlik tezkor rejasiga talabnoma 
kiritib ta`mirlash ishlarini tashkil qilish bo‘yicha tadbirlar belgilaydi. Ta`mirlash 
ishlari, ixtisoslashgan brigada tomonidan bajarilib avtomobilni yo‘nalishga chiqishga 
tayyorlaydi. Smena oxirida 1-TXK brigadiri barcha hujjatlarni, AIBTBga uzatadi. 
Avtomobillarni 
2-TXK 
bilan 
tashxislashga 
yuborishni 
rejalashtirish.
Rejalashtirish ishlab chiqarishni markazlashgan boshqaruvning, AIBTB tomonidan, 
avtomobilning shaxsiy varaqasi asosida amalga oshiriladi.
 
Tuzilgan hisobot rejasi va 
ta`mirlash varaqasi 2-TXK va T-2 dan uch kun oldin nazorat texnika punkti 
mexanigiga, ikkinchi nusxa, 2-TXK mintaqasiga etkaziladi (2.16-rasm). 
Nazorat texnika punkti mexanigi haydovchi bilan birgalikda avtomobilni 
ko‘zdan kechirib tashqi nosozliklar haqida ta`mirlash varaqasini to‘ldiradi. 
Ta`mirlash varaqasi haydovchining o‘zida qoladi va reja bo‘yicha smenadan keyin 2-
TXK dan ikki kun oldin avtomobilni T-2 mintaqasiga olib boradi. 

---

111 
Tashxislash bo‘yicha mexanik, bajarilgan ishlar bo‘yicha tashxislash xaritasini 
to‘ldiradi, ta`mirlash varaqasiga, nosozliklar haqidagi ma‘lumotlarni yozadi, agar 
nosozliklarni tuzatish imkoniyati bo‘lsa tuzatish uchun kerakli yozuvlarni 
bajargandan so‘ng T-2 xaritasi va ta`mirlash varaqasini, ishlab chiqarishni 
markazlashgan boshqaruvining, tezkor boshqaruv bo‘limiga uzatadi. 
Tezkor boshqaruv bo‘limi dispetcheri hujjatlaridagi axborotga asosan ikki xil 
qarordan birini qabul qiladi: agar nosozliklar harakat xavfsizligi va yonilg‘i 
tejamkorligiga ta‘sir qilmasa avtomobilni ekspluatatsiyaga jo‘natadi va avtomobil 
ikki kundan so‘ng 2-TXK ga qo‘yiladi. Aks holda avtomobil joriy ta`mirlash
2.16-rasm. 2-ТХК (tashxislash bilan birgalikda) texnologik jarayonining 
axborot ta`minoti sxemasi: 
R
2
-ТХК reja-hisoboti; T
2
-ikkinchi tashxis (T-
2) xaritasi; V
2
- ТХК va ta`mirlashni hisobga olish varaqasi.

---

112 
mintaqasiga jo‘natiladi, so‘ngra esa belgilangan muddatlarda 2-TXK ga qo‘yiladi. JT 
mintaqasida bajarilgan barcha ishlar, ta`mirlash varaqasiga qayd qilinadi. 
Grafik asosida 2-TXK mintaqasida barcha zarur ishlar bajarilgandan so‘ng, 2-
TXK mintaqasi ustasi, reja-hisobotga, ta`mirlash varaqasiga, tashxis xaritasiga 
bajarilgan ishlar, sarflangan ehtiyot qismlar, materiallar, tashxis parametrlari qiymati 
haqidagi axborotni yozadi va texnikaviy nazorat bo‘limi nazoratchisiga uzatadi. 
Nazoratchining zurur tekshirishlaridan so‘ng bu hujjatlar axborotga ishlov berish va 
tahlil qilish bo‘limiga jo‘natiladi. 
4.
Avtomobillarni joriy ta`mirlash bo‟yicha ishlab chiqarishni rejalashtirish va 
axborot ta`minoti 
(2.17-rasm).
2.17-rasm. JT (tashxis bilan birga) texnologik jarayoning axborot ta`minoti 
sxemasi: 
T
T
-birinchi va ikkinchi tashxislash (T-1 yoki T-2) xaritasi (talab 
bo‟yicha tashxislash uchun); V
р
- ТХК va ta`mirlashni hisobga olish varaqasi. 

---

113 
Avtomobil transporti korxonasi harakat tarkibini joriy ta`mirlash jarayonlarining 
hisoboti va axborot ta`minotida asosiy hujjat - ta`mirlash varaqasi hisoblanadi. 
Ta`mirlash varaqasi haydovchi va nazorat texnika punkti mexanigi tomonidan 
rasmiylashtiriladi.
Joriy ta`mirlash mintaqasi postlarida bajarilgan ishlar, sarflangan ehtiyot qismlar, 
materiallar, ta`mirlash varaqasiga yozilib texnikaviy nazorat bo‘limi nazoratchisiga 
uzatiladi, zarur tekshiruvlardan so‘ng avtomobil saqlash joyiga, hujjatlar esa 
axborotga ishlov berish va tahlil qilish bo‘limiga jo‘natiladi.