Q e d u rtm _ u z
BOB. YER - QUYOSH SISTEMASIDAGI SAYYORA
3 - § . Q U Y O SH , OY VA Y U L D U ZL A R
Y u ld u zlar.
Tunda osm onga qarasangiz, ju d a k o ‘plab yulduzlar
tartibsiz sochilib yotganga o ‘xshaydi. A slida ular osm onda tartibsiz
sochilib yotmaydi. Hozirgi vaqtda olim lar rasadxona (observatoriya)-
larda yulduzlarning
kattaligi, harorati, harakati va m oddalar tarkibini,
shuningdek, o ‘zaro joylashuvini ham o ‘rganishmoqda.
Yulduzlar Yerdan ju d a
uzoqda joylashgan, nihoyatda qizib yotgan
osm on yoritgichlaridir. U larni odam lar qadim dan guruhlarga ajratish-
gan va har bir guruhga nom berishgan.
B ular
y u ld u z tu rk u m la ri
deb
ataladi. Masalan, Katta Ayiq (Yetti og ‘ayni), Kichik Ayiq,
Qutb yulduzi
(O ltin Qoziq) va boshqalar.
Bolalar, Sizlar Katta Ayiq yulduzlar turkumini bilsangiz kerak. U lar
ni xayolan chiziq bilan tutashtirsangiz shakli cho‘m ichga o ‘xshaydi.
C ho‘m ich bandidagi ikkinchi yulduz yonida kichik yulduzcha bor.
Qadimda jangchilarning k o ‘zi o ‘tkirligini shu yulduzni k o ‘ra olishiga
qarab aniqlashgan.
Katta Ayiq
Kichik Ayiq
Oltin Qoziq
(Qutb) yulduzi
f
Shimoliy
1
nuqta
11
Sh
6-rasm.
Qutb (Oltin Qoziq) yulduzini va ufqning shimoliy nuqtasini topish.
Y
ER
—
Q
U
Y
O
S
H
S
IS
T
E
M
A
S
ID
A
G
I
S
A
Y
YO
R
A