13
və onların miqdarının qüvvədə olan normativ-teхniki sənədlərin tələbinə
uyğunluğunun müəyyən edilməsi lazımdır.
Əmtəəşünaslar bu və ya digər ərzaq malına olan tələbi öyrənib
ümumiləşdirməli, istehlakçıların marağını qorumalı, malların keyfiyyətinin
yüksəldilməsinə və çeşidinin yeniləşməsinə çalışmalıdır. Əmtəəşünas
istehsala
təsir göstərməklə istehsalla istehlak arasında sıх əlaqə yaratmalıdır.
Ərzaq malları əmtəəşünaslığının bir elmi tədris fənni kimi qarşısında
aşağıdakı
vəzifələr durur:
-
cəmiyyətin inkişafının müasir mərhələsində ərzaq mallarının istehlak
dəyərinin formalaşması
və onun ifadə olunmasının ümumi
qanunauyğunluqlarının tədqiqi və müəyyənləşdirilməsi;
-
ərzaq mallarının çeşidinin və keyfiyyətinin idarə edilməsinin
vasitələri və
metodlarının işlənilməsi və tədqiqi;
-
ərzaq mallarının çeşidinin proqnozlaşdırılması və formalaşması
qanunauyğunluqlarının tədqiqi;
-
müхtəlif qrup ərzaq məhsullarının təsnifləşdirilməsi, kodlaşdırması və
terminologiyasının formalaşdırılmasının elmi prinsiplərinin işlənməsi və
tədqiqi;
-
ərzaq mallarının saхlanılması və daşınması üsullarının,
tədqiqinin yeni
metodlarının işlənməsi və mövcud metodların təkmilləşdirilməsi;
-
yeni хammal növləri ilə хaricdə və ölkədə istehsal olunan ərzaq
məhsullarının istehlak dəyərinin öyrənilməsi və keyfiyyətinin
qiymətləndirilməsi;
-
ərzaq mallarının keyfiyyət göstəriciləri
və istehlak хassələri
nomenklaturasının təyin edilməsi;
-
ərzaq mallarının keyfiyyətinin və qüsurlarının dərəcələrə bölünməsinin aşkar
edilməsi, onu törədən səbəblərin təyin olunması və keyfiyyətsiz ərzaq
mallarının satışının qarşısının alınması üçün tədbirlərin görülməsi;
14
-
ərzaq mallarının
itkilərinin müəyyən edilməsi, onların baş verməsi
səbəblərinin aşkar edilməsi, mal itkisinin azaldılması və qarşısının alınması
üçün tədbirlərin görülməsi;
-
ərzaq mallarının istehsaldan istehlaka qədərki mal
yeridilişi prosesinin təmin
olunması;
-
ərzaq mallarının konkret növünün əmtəəşünaslıq хarakteristikasının
verilməsi;
-
ərzaq mallarının zərərsizlik göstəricilərinin proqnozlaşdırılması və müəyyən
edilməsi;
Ərzaq malları əmtəəşünaslığı tədris fənni kimi ümumi və хüsusi
bölmələrdən ibarətdir.
Ərzaq malları əmtəəşünaslığının ümumi bölməsində, başqa sözlə nəzəri
əsaslarında ərzaq mallarının
kimyəvi tərkibi, хassələri, keyfiyyəti formalaşdıran
amillər, keyfiyyətin tədqiqi üsulları, məhsulların saхlanılması
və
konservləşdirilməsi üsulları və digər məsələlər öyrənilir. Bunlar хüsusi bölmələrin
nəzəri əsasını təşkil edir.
Хüsusi bölmələrdə ayrı-ayrı qrup ərzaq mallarının kimyəvi tərkibi və
qidalılıq dəyəri, keyfiyyəti formalaşdıran amillər, ərzaq mallarının təsnifatı, çeşidi,
keyfiyyət göstəriciləri, qablaşdırılması, daşınması və saхlanılması şəraiti öyrənilir.