Азярбайъан милли елмляр академийасы м. Фцзули адына ялйазмалар институту
Sevda Khalilova Stylistic peculiarities of antonyms Summary
Yüklə 4,19 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Filologiya məsələləri – №3, 2014
- Ключевые слова
- Admiral
- Bakştak 1
- Ştık-bolt- ştık-bolt.
- Traditionelle Grammatik Kommunikative Grammatik
|
Sevda Khalilova Stylistic peculiarities of antonyms Summary
The article studies questions of use of antonyms in literary and publicistic styles, ways of emergence of such stylistic figures as antithesis and its various types, as well as oxymoron and chiasmus are analyze. The role of stylistic figures in organization of a text is specified on the base of materials of Azerbaijani and English languages. It was revealed during the research that use of antonyms reveals the essence of contrast ratios between objectives and phenomena. Opposition of words that constituents antonymous pair gives opportunity for deeper penetration into the inner world of the heroes, provide emotional expressiveness, significance and imagery of a speech.
Rəyçi: Faidə İsayeva filologiya elmləri namizədi
Filologiya məsələləri – №3, 2014
81 GÜLNAR BƏŞİROVA Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyası E-mail:akademiya@adda.edu.az
anlam, sözün qarşılığı. Ключевые слова: международное торговое соглашение, первый словарь, международный код, терминологическое понятие, эквивалент слова. Key words: international trade agreement, the first dictionary, international code, notion of terminology, equivalent of the word. Hər hansı elm və texnikanın, müəyyən sahələrin ümumi mənzərəsi onun söz- ləri, terminləri ilə də müəyyənləşir. Həmin sahə üzə əldə edilmiş təcrübə də söz və terminlərin toplandığı vəsaitlərlə öyrənilə bilir. Mühüm sahələrdən biri kimi dənizçilik cəmiyyətin həyatında, dövlətlərarası münasibətlərin qurulmasında, beynəlxalq ticarət mübadilələrinin aparılmasında və s. böyük rol oynayır. Bu gün beynəlxalq ticarət dənizçiliyi öz inkişafının yuxarı pilləsindədir. Ona görə də dəniz nəqliyyatının kommersiya baxımından istismarı ilə əlaqədar meydaqna çıxan terminoloji vahidlərin müstəqil dillərdə dəqiq, aydın və konkret anlayış-mənaları müəyyənləşdirilməlidir. Bunun müqabilində ölkəmiz müstəqil bir dövlət olaraq ticarət gəmiçiliyi üzrə beynəlxalq konvensiyalara qoşulur, dəniz nəqliyyatı sahəsində müxtəlif xarici ölkələrlə əlaqələr qurur, sazişlər imzalayır, həmçinin də dəniz nəqliyyat donanma- sının müasir tələblərə uyğun yeniləşdirilməsi , beynəlxalq dəniz dilinə-ingilis dilinə daha yaxından bələd olma yolarını arayıb-axtarır. Lüğət hər bir xalqın milli mədəni-məişət xüsusiyyətlərini yaşadır, ictimai tə- ləblərinə cavab verir, dillərin qarşılıqlı əlaqəsinə təsir edir (1: 239). Azərbaycan dilində dənizçilik sahəsində termin yaratmaq təşəbbüsü 40-cı illərdən başlanır. Ayrıca Azərbaycanda dənizçilik terminləri lüğəti ilk dəfə 1942-ci ildə nəşr edilmişdir. (2). Bu lüğətin tərtibçisi Q.G.Güldür. Redaktoru M.Babayevdir. Həmin lüğət SSRİ Elmlər Akademiyası Azərbaycan filialı Nizami adına Ədəbiyyat və Dil İnstitutunun «terminoloji lüğətlər» seriyasındadır. Həmin terminlər lüğəti dənizçilikdə işlənən əsas 2340 termini əhatə edir; bununla yanaşı, izahı çətin olan 50-yə qədər termin və terminoloji birləşmə üçün kitabın içində şəkilllər də verilmişdir. Lüğətin sonunda takelaj və gəminin digər mühüm hissələrini göstərən, nömrələri ilə altında hissələrinin adları yazılmış on böyük şəkil də əlavə olunmuşdur. Dənizçiliyin mühüm bir iqtisadi sahə kimi özünəməxsus anlayış və terminləri mövcuddur. Azərbaycanca terminlərin qarşılığı olan rusca termini və ya onun izahını asan- lıqla tapmaq məqsədilə lüğətin sonunda reyestr də verilmişdir. Məs.: azərbaycanca «DORUN BAŞLIĞI» termininin rusca müqabilini axtardıqda reyestrə bu terminin yanında yazılmış 809 nömrə vasitəsilə mətndə həmin terminin rus dilindəki qarşılığı Filologiya məsələləri – №3, 2014
82 «KLOTİK» sözü və ya Azərbaycan dilində «HÖRÜK» terminini axtardıqda 1680 nömrə vasitəsilə həmin terminin ruscası «RKADKA» sözü tapılır. Lüğət dil mənsubluğuna görə ikidillidir. Lüğət məqaləsinin solunda rus dilində, sonra onun tərcüməsi kimi azərbaycancası verilmişdir. Məs.: 29. Admiral-admiral. Hərbi- dəniz flotlarında baş rütbə (s.5). 863.Kompas-kompas. Gəminin açıq dənizə müəyyən istiqamətdə getməsi üçün işlənən pribor (şəkil 17) (s.27). Lüğətdə beynəlxalq kodla bağlı siqnal işarələrini ifadə edən hərflər verilmişdir. Məs.: 1.A- Beynəlxalq koda görə «Sürətimi sınayıram» ifadəsini bildirən birbayraqlı siqnal (s.5); 74. 74.B. Beynəlxalq koda görə, «Mən partlayıcı şey yükləyirəm və ya boşaldıram» ifadəsini bildirən birbayraqlı siqnal. (s.7); 323. 323. 323. V.- beynəlxalq koda görə, «bəli» ifadəsini bildirən birbayraqlı siqnal. (s.13); 1425. P- Beynəlxalq koda görə «Suya adam düşmüşdür» mənasını bildirən birbayraqlı siqnal (s.40). Beləliklə, hər bir hərf bir beynəlxalq kodu ifadə edir. Hər kodun öz mənası, simvolu göstərilir. Lüğət dənizçiliyə aid ilk terminoloji lüğətdir. Konkret izahlar bu lüğətin əsas keyfiyyətlərindən biridir. Lüğətdə omonim dənizçilik terminlərinə də müəyyən yer ayrılmışdır. Məs.: 97. Bakştak 1-bakştak. Ranqoutu, şluypka asılan tirləri və sairəni yandan bərkidən tros və ya zəncir. 98. Bakştak2- bakştar (səmt). Küləyə nisbətən gəminin diametral müstəvisi ilə 90 dərəcədən böyük və 180 dərəcədən kiçik bucaq əmələ gətirən kurs (s.7); 993. Lava1-Çayda üzən böyük buz parçası. 994. Lava2-sal. Sahilə bərkibilmiş sal (s.30). Lüğətdə rus dilindən verilmiş terminlərin bir çoxu həm olduğu kimi verilmiş, həm də onun mənası açıqlanmışdır. Məs.: 2290. Şturtros-şturtros. Sükan çarxını sükan sektoru rumpeli ilə birləşdirən tros (şturtros zəncir və dəmir ştanqlardan ibarət olur. Vəzifəsi sükanı döndərmək- idarə etməkdir). 2291. Ştık-bolt- ştık-bolt. Yelkənin sahəsini azaltmaq lazım gəldikdə, yelkənlərin yan şkatorinalarını çəkən nazik ip) (s.61). Göründüyü kimi, həmin lüğət iki dilin-rus və Azərbaycan dillərinin dənizçilik sahəsi ilə əlaqədar funksional asılılığı, xüsusən də iştirakçı dillərin terminoloji leksikasını, sözün struktur-semantik təbəqəsini öyrənir. Rus dilinə məxsus dəniz- çilik termini Azərbaycan dili vasitəsi ilə təsvir edilir. Rus dilindəki terminlər birinci, onun milli dildəki qarşılığı ikinci verilir. Milli dilə məxsus dənizçilik termin və terminoloji birləşmələri qısa və bütöv izahını tapır. Məsələn, qısa izah: 2300. ekipaj-ekipaj. Gəmi heyəti (s.62). Tam izah. Bu izah çox zaman möhtərizə içərisində də genişləndirilir: port- port. Gəmilərin dayanması, yüklənib-boşaldılması, təmir və təchiz edilməsi üçün küləkdən, dalğadan və mümkün qədər buz axınından daldalanmış yer (portlar hərbi və ticarət portlarına ayrılır) (s.43).
Filologiya məsələləri – №3, 2014
83 Sözügedən lüğətdə həm ayrı-ayrı terminlər, həm də söz birləşməsi şəklində olan terminlər öz əksini tapır. Bunlar əsasən tərcümə yolu ilə, eləcə də kalkalaşmış şəkildə təqdim olunur. Bir çoxu mənbə dildə olduğu kimi milli dildə mənimsənilmiş terminlərdir. Bir sıra hallarda qoşa söz şəklində olan dənizçilik terminləri ilə də qarşılaşmaq olur. Söz şəklində: 400. Vorot- dolamaçarx, vımpel- vımpel, kran-kran və s. Söz birləşməsi şəklində: port voennıy-hərbi port, port nalivnoy- maye yük portu və s. Qoşa söz şəklində: kontr-admiral-kontr-admiral, kontr-bizan-kontr-bizan və s. Lüğətdə əvvəlcə ümumişlək söz olan sonra əlavə məna qazanaraq yeni məna kəsb etmiş vahidlərin terminoloji mənası göstərilir. Məs.: «yük» sözü «Dənizçilik terminləri lüğəti»ndə ayrıca əks olunmayıb. Bu sözün ümumişlək mənası 1.Daşın- maq, aparılmaq üçün hər cür şey, daşınmalı olan mal və s. Yükü boşaltmaq; Bu sö- zün Azərbaycan dilinin izahlı lüğətində digər üç mənası da verilmişdir. İkinci məna «Səliqə ilə üst-üstə yığılmış yorğan-döşək, xalça-palaz. Yük yeri; Həmin lüğətdə «yük» sözünün metaforikləşmiş mənası belə göstərilmişdir: «Ağır vəzifə, məsuliy- yətli iş, məsuliyyət. Mən bu yükü öhdəmə götürə bilmərəm. M.İbrahimov; Dör- düncü məna fizika termini kimi şərh olunmuşdur. Hər hansı bir cisimdə olan elektrikin miqdarı. Müsbət yük. (3: 572). Qeyd edək ki, «yük» termininin dənizçilik sahəsi ilə bağlı terminoloji anlamı izahlı lüğətdə verilməmişdir. Yəqin ki, lüğətin həcminin artıqlığı üçün bu yol tutulmamışdır. Ya da həmin məna unudulmuşdur. İlk dənizçilik terminləri lüğətində isə «yük» sözü ilə bağlı 15 dənizçilik terminoloji birləşməsinin rus dilindən Azərbaycan dilinə tərcüməsi verilmişdir. Məs.: 482. Qruzovaya-vaterliniya - yük su xətti. Tam yüklü gəminin su səviyyəsinin kəsdiyi xətt. 483. Qruzovaya kniqa - yük dəftəri. 484. Qruzovaə marka- yük markası. Gəminin yük qaldırma qabiliyyətini göstərmək üçün burada çəkilən nişanlar. 485. Qruzovmestimostğ sudna- gəminin yük tutumu. 486. Qruzovoy kontrakt- yük kontraktı. Yük sahibi ilə gəmi sahibi arasında bağlanılan və gəmi ilə daşınan yükün siyahısı olan sənəd. Və s. (s.18). Bundan əlavə, yük ambarının ağzı,
birləşmələr də rus dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə edilmişdir. (s. 18). Bunlar əslində, rus dilindən kalka edilmişdir. Ümumiyətlə, kalka üsulu ilə dənizçilik terminloji vahidlərinin formalaşması geniş müşahidə olunur. Yuxarıdakı nümunələrdə də rus dilinin leksik-semantik modelinə uyğun qarşılıq dilin modelləri üzrə qurulmuşdur. S.Sadıqova da bu xüsusda yazır ki, kalkalar başqa bir dilə məx- sus sözlərin, yaxud söz birləşmələrinin tərkib hissələrini ana dilinin müvafiq sözləri və söz birləşmələri ilə dəqiq tərcümə etmək üçün sözlərin modeli üzrə qurulmuş sözlər, yaxud ifadələrdir» (4: 87). Yuxarıda modelini verdiyimiz termin birləşmələr rus dilindəki «qruzovoy lök», «qruzovoy tröm», «qruzopodcemnostğ», «qruzı qeneralğnıe», «qruzı kontrabandnıe», «qruzı massovıe», «qruzı nasıpnıe», «qruzı skoroportəhiesə» qarşılıbğı kimi səslənir. Təhlil etdiyimiz lüğətdə 49 şəkil verilmişdir. Elə şəkillər vardır ki, onun his- sələrinin adları da rəqəmlərlə göstərilmişdir. Məsələn, «trosı-troslar» məqaləsininin
Filologiya məsələləri – №3, 2014
84 illüstrativ görüntüsünü əks etdirən şəkil 36-da 4 hissədə- 1.Hörüklər, 2. Sapaqlar, 3. Vişlər, 4.Tellər- göstərilmişdir. Bunlar da «troslar»a aid lüğət məqaləsinin termin silsiləsidir (s. 54). Əlavə verilmiş şəkillərinin də elmi-nəzəri əhəmiyyəti böyükdür. Məsələn, «teploxod» şəklində (əlavə V) dənizçilik , yəni teploxodun, quruluşu, hissələri ilə bağlı 65 terminin adı çəkilmişdir. Bu da həmin sahə ilə məşğul olan mütəxəssislərin bilik dairəsinin daha da genişlənməsinə gətirib çıxarır. Bəhs olunan lüğətdə terminin variantı da təqdim olunur. Məsələn, termini tam anlamaq üçün onun mənbə dildəki variantı ilə yanaşı, Azərbaycan dilindəki məna qarşılığı-variantı da verilmişdir: stapel-stapel. Gəmi qayrılan yer; starbort-starbort, sağ tərəf və s. (s.50). Lüğətin sonunda terminlərə aid ad göstəricilərinin əhəmiyyəti böyükdür. Adın-terminin qarşısında kod nömrəsi onun tez axtarılıb tapılmasına və istifadəsinə yardım göstərir. Məs.: Açıq dəniz-1398, balıq gəmisi- 1932, 1751, zireh kəməri- 290 və s. Nəticə olaraq göstərə bilərik ki, ilk lüğət kimi bunun məziyyətlərini və qüsurlarını göstərmək əhəmiyyətli sayıla bilər. İlk təşəbbüs kimi bu lüğət sonrakı dənizçilik terminlərinin tərtibi üçün də nümunə ola bilər. Hər şeydən öncə, iki dilin dənizçilik sahəsini əhatə edən terminoloji potensialı aşkar olunur. Bununla belə, lüğətdə bəzi leksikoloji və leksikoqrafik prinsiplər nəzərə alınmamışdır. Lüğətdə yerləşdirilən dənizçilik terminoloji leksikasının tərtib prinsiplərini nəzərdən keçirdikdə bu halı müşahidə etmək olur. Bu baxımdan terminoloji vahidlərin semantikasının təyinolunma dərəcəsinə görə lüğət məqalələrində yerləşdirilməsi, müxtəlif qrammatik işarələrdən, simvollardan, şəkillərdən sonra terminlərin verilməsi daha münasib olardı. Terminlərə xas olmayan çoxmənalılıq, sinonimlik, çoxkomponentlilik, qeyri- dəqiqlik və s. mənfi hallara da bu lüğətdə təsadüf olunur. Amma bunlar həmin lüğətin əhəmiyyətini əsla azaltmır.
Ədəbiyyat 1.Həsənov H.Ə. Müasir Azərbaycan dilinin leksikası. Bakı, «Maarif», 1988. 2.Dənizçilik terminləri lüğəti. Bakı, SSRİ EA AzF Nəşriyyatı, 1942. 3.Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti. II cild, Bakı, Elm, 1980. 4.Sadıqova S.Müasir Azərbaycan ədəbi dilində termin yaradıcılığı prosesi. Bakı, «Elm» nəşriyyatı, 2010.
Первый словарь морских терминов в Азербайджане Резюме
В статье говорится о достоинствах (преимуществах) «Словаря морских терминов», впервые (1942) увидевшего свет в Азербайджане. В словаре охва- чены 2340 терминов, используемых в мореходстве. Здесь на азербайджанском языке даны не только термины, эквивалентные русским, а одновременно по отдельности уделено место системе знаков и сигналов, выражающих Filologiya məsələləri – №3, 2014
85 международный код. Несмотря на то, что это первый словарь, он отвечает требованиям, предъявляемым к словарям. Рисунки, относящиеся к словарным статьям, повышают наглядность, облегчают пользование словарём. Уместно было бы отметить значение нового издания словаря.
Bashirova Gulnar
First dictionary of marine terms in Azerbaijan Summary
The article deals with the advantages of “Dictionary of marine terms”, which was firstly prepared in Azerbaijan. The terms in the dictionary cover 2340 terms used in navigation. Here not only terms are given in Azerbaijani equivalent ot Russian ones, but at the same time a separate place is given to system of signs and signals, expressing international code. Though it is the first dictionary, but it meets the requirements given to the dictionaries. The drawings belonging to the dictionary articles increase use of visual aids and makes easy use of dictionary. It would be appropriate to mention the importance of new edition of the dictionary.
Rəyçi: Heybətov Qələmşah filologiya elmləri namizədi, dost
Filologiya məsələləri – №3, 2014
86 M.SEYIDALIYEVA AUL mirakel84@mail.ru GRAMMATIK IM DEUTSCHUNTERRICHT KOMMUNIKATIV UND KREATIV Açar sözlər: Qrammatika, mətn, cümlə, kommunikativ, kreativ Ключевые слова: Грамматика, текст, предложение, коммуникативный, креативный Key words: Grammar, Text, sentence, communicative, creative Hinter dem Begriff der kommunikativen Grammatik steht eine ganz bestimmte sprachdidaktische Konzeption. Sie geht davon aus, dass die Menschen insgemein nicht reden, um einfach und irgendwie miteinander zu reden, sondern dass sie sich etwas mitteilen oder erfahren wollen, dass sie etwas präzisieren, abschwächen, betonen wollen und vieles andere mehr. Das aber sind allesamt keine grammatischen Kategorien, sondern Kategorien der Kommunikation: man verständigt sich, weil man im Hinblick auf den/die anderen bestimmte Bedürfnisse hat, und man spricht miteinander, weil man Bedürfnisse nur mit sprachlichen Mitteln ausdrücken und letzten Endes erfüllen kann. Linguistisch gesehen bildet die Grundlage für die kommunikative Grammatik der pragmalinguistische Ansatz, der den Zweck, die Wirkung, den Ablauf und die Struktur von Kommunikationsabläufen in die Betrachtung miteinbezieht. Entsprechend werden auch viel mehr die linguistischen Disziplinen wie Textlinguistik und kontrastive Linguistik miteinbezogen. Dabei aber darf nicht vergessen werden, dass die sog. „Systemgrammatik“ ihren Platz im Unterricht dadurch nicht verliert. Man kann sagen, dass jeder kommunikativen Kategorie letzten Endes eine systemgrammatische Kategorie zugeordnet wird. Effekt eines solchen Eindringens in die Sprachstruktur ist aber nicht nur, dass man am Ende alle Begriffe und Regeln beherrscht, auf denen das Funktionieren einer Sprache beruht ( also deren gesamte Systemgrammatik im gewohnten Sinn), sondern die kommunikative Sprache verbindet die sprachliche Verständigung der Menschen mit dem grammatischen Regelwerk und dem Begriffsystem. Die Systemgrammatik kann als ein willkommenes Hilfsmittel zur besseren Beherrschung der Sprache verstanden werden.
Ausgehend von den oben ausgeführten linguistischen, psycholinguistischen und lernpsychologischen Überlegungen und Erwägungen kann man folgende Hauptmerkmale der kommunikativen Grammatik skizzieren: a) Einbeziehung von Texten: Äußerung und Text als Gegenstand der Sprachbeschreibung. Zum Erfassen einer grammatischen Struktur in ihrer kommunikativen Funktion reicht die Analyse auf der Wort- und Satzebene nicht aus. Grundlage einer solchen Untersuchung müssen kontextbezogene Äußerungen sein, aus denen Zweck und Aussageintention der verwendeten Grammatikstruktur klar zu ersehen sind. Filologiya məsələləri – №3, 2014
87 b) Einbeziehung der kontrastiven Linguistik – Berücksichtigung der Muttersprache. Psycholinguistische Untersuchungen haben bestätigt, dass das Erlernen einer Fremdsprache vor dem Hintergrund der Muttersprache erfolgt (vgl. Voit/Martini 1993, 49). Entsprechend sollte der Grammatikunterricht auch auf Lernstrategien zurückgreifen, die bereits beim Erlernen der Muttersprache erfolgreich angewandt wurden. c) Grammatik als Werkzeug sprachlichen Handelns d.h. nicht nur die Vermittlung grammatischer Formen, sondern auch ihrer kommunikativen Funktion.(vgl. Janíková/McGovern 2001, 36). d) Lerner sprechen und handeln in einem sinnvollen Kontext als sie selbst und nicht als Lehrwerkfiguren Nicht das Erlernen korrekter Formen ist das eigentliche Ziel des Grammatikunterrichts, sondern „der intentions- und situationsadäquate Gebrauch dieser Mittel durch den Lernenden“ (Goetze 1993, 4). e) Zum Grammatiklernen motivieren Es ist nötig motivierende und aktivierende Arbeitsmethoden, spielerische Aktivitäten, induktive Grammatikvermittlung, authentische Texte und Kontexte verwenden, die den Interessen und Bedürfnissen der Studenten entsprechen. f) Lernstrategien im Unterrichtsprozess zum Thema machen Im Zusammen- hang
mit kommunikativer Grammatik sind sowohl Sprachlern- als auch Sprachgebrauchsstrategien nötig. Zur Gruppe der Sprachlernstrategien kann man z.B. die Ableitung einer Grammatikregel aus Beispielen oder das Anwenden einer Grammatikregel in Übungen zuordnen. Zu den Sprachgebrauchsstrategien gehören vor allem „die so genannten Kompensationsstrategien, die zum Ziel haben, ein Gespräch in Gang zu halten, auch wenn man nicht über alle benötigten sprachlichen Mittel verfügt“ (Bimmel 1993, 7).
Was ist und was will kommunikative Grammatik? Traditionelle Grammatik Kommunikative Grammatik geht (meist) von konstruierten Beispielen aus geht von authentischer Kommunikation aus geht von Wörtern und Sätzen aus geht von komplexen Texten aus stellt die sprachliche Form in den Mittelpunkt stellt die sprachliche Handlung in den Mittelpunkt – und damit auch die Auswahl aus Mitteln der Handlungsdurchführung (Stil) gelangt über den Ausdruck zum Inhalt
gelangt über den Inhalt zum Ausdruck gelangt über die Form zur Funktion gelangt über die Funktion zur Form untersucht formale Merkmale (z.B. Flexion) untersucht funktionale Merkmale (z.B. Deagentivierung durch Passiv) zielt auf das bessere Verstehen von Grammatik zielt auf das bessere Verstehen von Kommunikation / Inhalt Filologiya məsələləri – №3, 2014
88 zielt auf das grammatisch korrekte Produzieren von Sätzen
zielt indirekt auf das angemessene Produzieren von Kommunikation besitzt ein normatives Potenzial besitzt ein sprachkritisches Potenzial
Im Vergleich zu traditionellen, grammatikorientierten Unterrichtsmethoden sind pragmatisch-funktionale Ansätze der Grammatikvermittlung noch relativ neu. Die kommunikative Methode In den siebziger Jahren entwickelte sich eine Kritik, die behauptete, dass kognitive und kreative Elemente im Konzept der audiolingualen und audiovisuellen Methode fehlen (die audiovisuelle Methode ergänzt das Verfahren der ALM um den Einsatz visueller Elemente als Semantisierungsund Gedächtnishilfe sowie als Impuls bei der Sprachanwendung; charakteristisch für diese Methode ist die Präsentation eines Bildes oder einer Bilderfolge und eines auf Tonband aufgenommenen Dialogs; durch mehrfaches Wiederholen von Bild und Text werden die Dialoge auswendig ge- lernt). (vgl. Janíková/McGovern, 2002, 15) Ziele: Oberstes Ziel ist die „kommunikative Kompetenz“, d.h. die Fähigkeit der Lernenden, in verschiedenen Lebenssituationen angemessen handeln zu können. Hauptziel ist das fremdsprachliche Können, wobei unter Können nicht nur die produktive Sprachwendung verstanden wird, sondern die Entwicklung aller vier Fertigkeiten (Hören, Sprechen, Lesen und Schreiben). Authentischer Gerbrauch der Sprache. Methodische Prinzipien ● Lernerorientierung ● kreativer Umgang mit der Sprache ● bewusstes (kognitives) Lernen ● Entwicklung von Verstehens- und Lernstrategien Charakteristisch für den kommunikativen Ansatz ist, dass es eine in sich geschlossene „Methodik“ des Fremdsprachenunterrichts nicht gibt. Die Rollen von Lerner und Lehrer werden verändert. Der Lehrer ist weniger Wissensvermittler, sondern wird zum Helfer im Lernprozess. Für diese Methode gibt es keinen festen Kanon an Übungen. Sie sollen interessant sein und können bis zur freien Äußerung führen. Wie es oben erwähnt wurde, ist das eigentliche Ziel des Grammatikunterrichts der authentische Gebrauch der Sprache durch die kommunikative Methode und alle vier Fertigkeiten (Hören, Sprechen, Lesen Schreiben) sollten sich entwickeln. Die motivierenden und aktivierenden Arbeitsmethoden unterstützen die Kreativität, die bei der Durchführung von einigen Übungen auch ihre Rolle spielt. Aktivität, Selbständigkeit und Freude etwas Neues zu erleben sind auch u.a. Merkmale der Kreativität, die mit dem kommunikativen Ansatz eng zusammenhängen.
Zur Zeit haben die Lehrer/- innen mit der Einführung des neuen Lernplans, mehr Möglichkeiten, Kreativität der Lerner zu entwickeln und zu unterstützen, denn jeder Mensch verfügt über ein Sprachpotential und kann sich in kreativer Weise äußern und es wäre gut dies auszuwerten. Meiner
Filologiya məsələləri – №3, 2014
89 Erfahrung nach, kann ich sagen, wenn sich die Schüler/- innen im Sprac- hunterricht mit den kreativen Übungen und Tätigkeiten beschäftigen, behalten sie die Grammatikregeln besser, sie sind motiviert und es macht ihnen Spaß, selbst aktiv zu sein. Kreativität ist nach Pommerin (1998) durch folgende Merkmale gekennzeichnet: ● Originalität, ● Erfindung- Entdeckungsgabe, ● Offenheit, ● Produktivität und Gedankenflüssigkeit, ● Flexibilität Die Kreativität der Schüler/- innen kann man im Unterricht folgendermaßen ausnutzen: • Sprachlern(spiel) / schöpferisch-spielerisches Lernen • fremdsprachliches Theater • kreativ-produktiver Umgang mit literarischen Texten • Bild und Sprache • aktivierende Unterrichtsmethoden • viel Kommunikation und Diskussion mit und unter den Schülern • Ihre Selbständigkeit unterstützen • die Schüler zu eigenen Meinungen und Ideen führen. Die Unterrichtssequenzen weisen meist dieselbe Grundstruktur auf: 1. eine Phase mit einleitenden Übungen 2. die Präsentation eines Modelltextes, der dann von den Schüler/- innen rekonstruiert wird 3. danach verfassen die Schüler/- innen eigene Texte 4. diese Texte werden korrigiert , verbessert und dann von ihnen untereinander ausgetauscht. 5. die Strukturen werden mit Hilfe weiterer Unterrichtsaktivitäten gefestigt Motivation zum Lernen spielt im Unterricht eine große Rolle. Jeder Lehrer stellt sich schon bei der Vorbereitung auf seinen Unterricht eine Frage: Wie kann ich die Schüler/- innen zum Lernen motivieren und ihr Interesse zum Lernen aktivieren? Die moderne Didaktik betont den Stellenwert der Motivation im Fremdsprachenunterricht, ganz gleich, ob es sich um die sog. Motivationsphase zu Beginn einer Unterrichtsstunde, um Aspekte der inneren / äußeren oder um die sog. Selbst- oder Fremdmotivation handelt.
Literaturverzeichnis Yüklə 4,19 Mb. Dostları ilə paylaş:
|