Айэцн Щясяноьлу е р м я н и с и н д р о м у


Автобуслар, гатарлар атяшя тутулур



Yüklə 3,3 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə22/34
tarix25.03.2017
ölçüsü3,3 Mb.
#12654
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   34

Автобуслар, гатарлар атяшя тутулур

262


Ъязаландырылмамыш ъинайятляр

Ермяни синдрому

08.09.1991-ъи ил тарихдя, саат тяхминян 15.30 радяляриндя,

Хоъавянд  району  Эиши  кянд  фермасы  яразисиндя  Гарадаьлы

кянд сакинлярини апаран автобус ермяни гулдурлары тяряфиндян

авто мат  силащла  атяшя  тутулмуш,  нятиъядя  кянд  сакинляри  Щц -

сейнова  Рящиля  Шащмар  гызы,  Щцсейнова  Гяниря  Щямид  гызы

вя  Гулийева  Назянин  Ряшид  гызы  гятля  йетирилмиш  вя  34  няфяр

сакин йара ланмышдыр.

Ъинайят  факты  иля  ялагядар  10.09.1991-ъи  ил  тарихдя  Шуша

шящяриндя, АР Ъинайят Мяъяллясинин 70,94-ъц маддясинин 4-

ъц вя 6-ъы бяндляри цзря 33062 №-ли ъинайят иши галдырылмышдыр.

1949-ъц  ил  тявяллцдлц,  Байрамов  Мящяммяд  Ряшид  оьлу

билдирмишдир ки, 08.09.1991-ъи ил тарихдя, диэяр кянд сакинляри ил

бирликдя Щцсейнов Зцлфцгар Щямзя оьлунун идаря етдийи ЛАЗ-

420217  маркалы,  02-51  АГХ  дювлят  нюмря  нишанлы  автобусла

Аь дам  районундан  Гарадаьлы  кяндиня  эяляркян  Эиши  кянди

яра зисиндя  мцхтялиф  истигамятлярдян  автомат  силащлары  ил  атяшя

тутулмушлар. Атяш нятиъясиндя автобус дайанмыш вя гапы ачы -

лан  кими  М.Байрамов  дцшяряк  коллугда  эизлянмишдир.  Сонра

ав то бус щярякятя башладыьындан М.Байрамов она миня бил мя -

мишдир. Архадан эялян ГАЗ-53 маркалы машын да сцрятля ора-

дан  узаглашдыгдан  бир  нечя  дягигя  сонра  щямин  яразийя

«УАЗ» маркалы, онун архасында ися аь рянэли «Москвич-412»

мар  калы дювлят нюмря нишаны олмайан машынлар эялмишдир. Ма -

шынлар дайандыгдан сонра «УАЗ» машынына минян Хоъавянд

район сакини Хачатурйан Валоду, Эиши кянд сакини Арустамйан

Армону, Абкянддян олан Мпрсик адлы оьланы, Хоъавянд Газ

ида рясиндя ишляйян Йеремйан Сарону, еляъя дя Дювлят Ав то -

мобил  Мцфяттишлийиндя  ишляйян  полис  ямякдашы  Чалйан  Шашаны

та нымышдыр. Онларын щяр биринин ялиндя автомат силащ олмушдур.

М.Байрамов сцрцня-сцрцня Хоъавянд кянди истигамя тиндя

щярякят едяркян кюмяйя эялян азярбайъанлыларла раст лашмышдыр.

Мялум  олмушдур  ки,  08.09.1991-ъи  ил  тарихдя  Хоъавяндя

езам олунмуш 4 няфяр полис ямякдашлары-Гулийев Ва гиф Нуру

263


Ермяни синдрому

Ъязаландырылмамыш ъинайятляр

оьлу, Ширинов Ихтийар Нарком оьлу вя Мещдийев Мурад Мещди

оьлу «УАЗ-469» маркалы машынла кянд истигамятиндя щярякят

едяркян  Хоъавянд  шящяри  йахынлыьында  атяшя  тутул муш,

йараланмышлар. Фактла ялагядар 09.09.1991-ъи ил тарихдя Хо-ъа -

вянд Район Прокурорлуьу тяряфиндян АР ЪМ-нин 15 вя 95-ъи

маддяляри иля 63413 №-ъи ъинайят иши галдырылмыш вя щадисянин

ейни  тарихдя  вя  яразидя  баш  вермяси  иля  ялагядар  материаллар

33062 №-ли ъинайят ишиня ялавя едилмишдир.

Апарылмыш истинтаг тядбирляри заманы 1945-ъи ил тявяллцдлц Га -

ра даьлы кянд сакини Щцсейнов Гарйаьды Щямид оьлу билдирмишдир

ки,  щадися  баш  верян  заманы  онун  авто бусда  олмуш  баъылары

Щцсейнова  Гяниря  Щямид  гызы,  Сц лейманова  Эюйчяк  Щямид

гызы  вя  анасы  Щцсейнова  Нися  Щц сейн  гы зына  илк  тибби  йардым

эюстярдикдян  сонра  Аьдам  шящяр  хястяханасына  эятирмишляр.

Г.Щцсейновун баъысы Гяниря Щц сейнова 1 са атдан сонра ал -

дыьы эцлля йараларындан вяфат ет миш дир. Баъысы Эюй чяк вя анасы

Нися 2 ай хястяханада мц алиъя олунмушлар. Эюй чяк вя Нися

автобуса  басгын  етмиш  ер мя ни  гулдурларыны-Хачатурйан  Валод

вя Арустамйан Армону таны мыш лар. Диэяр кянд сакинляри дя щя -

мин ермяниляри та ны мышлар.

Щадисяни тю рят миш Хоъавянд район сакини Хачатурйан Ва -

ло ду,  Эиши  кяндин дян  олан  Арустумйан  Армону,  Аькянддян

олан Мерсик адлы оьланы, Хоъавянд Газ идарясиндя ишляйян Йе -

ремйан  Са рону,  еляъя  дя  ДАМ-да  ишляйян  полис  ямякдашы

Чалйан Шашанын ъи найятин тю рядилмясиндя ямялляринин там сц -

бута  йе тирилмяси  цчцн  Даьлыг  Га рабаь  реэионундакы  дювлят

струк  турларынын Азяр бай ъан Рес публикасынын щакимиййят ор ган -

ларына табе олма ма лары иля ялагядар мцвафиг тядбирлярин щяйата

кечирилмяси мцм кцн олма дыьына эюря, ъинайят иши 09.01.1992-

ъи ил тарихдя да йан дырылмышдыр. 

Даща бир вакт: 1940-cи il tяvяllяdlц Mяммядов Мяммяд

Гцдрят  оьлу  (Bакы  шящяр  Хятаи  району  170  сайлы  ушаг  бах -

часында  мцвяггяти  мяскунлашыб)  Минъиван-Ъулфа,  Минъиван-

Гафан истигамятиндя hяrяkяt edяn гатарыn teplovozunu sц rцr -

264

Ъязаландырылмамыш ъинайятляр

Ермяни синдрому


dц.  1992-ъи ил сентйабрын 10-дан 11-ня кечян эеъя Мещри ра -

йо нунун  Гарчыван  стансийасында  ермянiляр  тяряфиндян  гейри-

гануни  сахланылмышдыр.  Эеъя  саат  23  радяляриндя  тепловозун

гапысы дюйцлмцш вя гатарын тящлцкясизлийини горуйан azяrbay -

can lы  мцщафизячиляр-Бayram  Абасгулийев,  Оqtay  Аббасов,

Sям       ряддин Ясэяров ичяри эирмишдир. Onlar Мунъиван стан  си йа -

сындан гатарлары мцшайят едиб Ъулфа стансийасына апар  мыш, qа -

йыдаркян  гатарда  азярбайъанлы  мцщафизяшилярин  ол ду ьуну  бил -

дирян  ермяниляр  Гарчыван  стансийасында  2  саат  га тарын  йола

дцшмясиня мане олмуш, Б.Абасгулийеви, О.Аб ба со ву, С.Яс -

эярову эиров эютцрмяк истямишляр. Онлар вагонда йа таркян 15

няфяря  йахын  силащлы  ермяни  вагону  мцщасиряйя  ал мышdыr.

Стансийа бригадири гатарда дювлят ишчиляринин олдуьуну ер мя ни -

ляря билдирдийиндян онлар узаглашмышлар. Onlar isя га тардан дц -

шцб М.Мяммядовун идаря етдийи тепловоза минмиш, Мещри ра -

йону истигамятиндя эетмишляр. 

Тяхминян  2  саатдан  сонра  6  няфяр  мцлки  эейимли,  силащлы

ермяниляр эялиб гатары йохламыш, орада дямирйолу иля ялагяси ол -

майан азярбайъанлы олуб олмадыыны сорушмушдур. М.Мям мя -

дов  кянар  адамын  олмадыьыны  билдирмишдир.  Бир  нечя  саатдан

сонра  гатар  Гарчыван  стансийасындан  бурахылмышдыр.  Мещри

стан сийасында ермяниляр йенидян гатары сахламышlar, eyni sualы

ver miшlяr.  М.Мяммядов  кянар  адамын  олмадыьыны  билдир миш -

дир.  Стансийа  ряиси  Жораны  чаьырмыш,  о  да  шяхсян  дя  бу  сулаы

вер миш, eyni ъаваб алмышдыр. М.Мяммядов диспетчерля ялагя

сахламыш,  саат  йарымдан  сонра  гатары  йенидян  хяття  бурах -

мышлар.  Гатар  Астазур  стансийасынадяк  эетмиш,  бурада  да  1

са ат  сахланмышдыр.  Сонра  гатара  "УАЗ"  машыны  йахынлашмыш,

ичярисиндян  бир  полис  няфяри  вя  мцлки  эейимли  шяхсляр  дцшяряк

га тары  мцщасиряйя  алараг  йохлама  апармышлар.  Мцлки  эе йимли

шяхс М.Мяммядова тепловоздакы шяхслярля сющбяти стан  сийа

ряисинин  отаьында  апараъаьыны  билдирмишдир.  М.Мям мядовун

ети разына  бахмайараг,  2  эцн  дя  галсалар,  гатара  йол  верил -

мяйяъяйини демишдир. М.Мяммядов етираз ет   дийи цчцн бир ер -

265

Ермяни синдрому

Ъязаландырылмамыш ъинайятляр


мяни  она  шилля  вурaraq  тепловоза  дахил  олмуш дур.  Б.  Абас -

гулуйеви,  О.Аббасову  вя  С.Ясэярову  гатардан  дц   шцр мцш,

сянядлярини  вя  силащларыны  эютцрмцшляр.  М.Мяммя дов  on larыn

гайтарылмасы хащиши иля стансийа ряиси Албертин йа ны на эет миш, о

ися тепловозу сцрцб эет  мясини тяляб етмишдир. М. Мям мядов

эировлар гайта рылма йана гядяр щеч бир йеря эет мя йя ъяйини бил -

дирмишдир.  Ермяниляр  Мещридян  башга  бир  теп ловоз  эятиряряк

гатары сцрцб апар мышлар. М.Мяммядов станси йа да галмышдыр.

Ermяnilяr Б.Абас гулийеви, О.Аббасову вя С.Яс эя рову Мещри

шящяриня апармышлар. Шящярдя onlarыn oldu ьu ма шын ермяниляр

тяряфиндяn  ящатяйя  алынмышдыр.  Ялляриндя  тахта  парчасы,  дямир

дяйяняк вя диэяр метал парчалары олан ер мя ни ляр онлары машын -

дан  дцшцрцб  амансызъасына  дюймцш,  иш эян ъяляр  вермишляр.

Байрам "Сизя щеч ня етмямишик, нийя юл дц рцрцсцнцз?" дейя

сору шанда  ермяниляр  "Tцрксян,  она  эюря  дя  юлмялисян"  де -

йяряк дюймцшляр. Сонра ахан ганы тя миз ля мяк цчцн башыны су

долу ваннайа сoxmuш, сонра ка мерайа salmышlar. Ка ме ра да -

кы дешикдян кцчяйя бахаркян Байрам тон гал галандыьыны эюр -

мцшдцр.  Ермяни  дилини  билян  О.Аб басов  тонгалын  онлара    ща -

зырландыьыны ешитмишдир. "Тцрк! Tцрк" дейя баьырараг ичяри эи рян

ермяниляр Сямряддини тяпикля dюymцшляр. Сямряддинин чя няси

сынмыш  вя  щушсуз  щалда  йеря  йыхылmышдыр.  Eр мяниляр  ону  сц -

рцйцб  йандырмаг  цчцн  апармаг  истяркян  Огтай  вя  Байрам

ону  бурахмамаьа  чалышыб  вя  щай-кцй  сал мышлар.  Sяsя  ряис

эялмиш, ермяниляр узаглашмышлар. Абас гулу йев йандырылмамаг

цчцн ялини дивардакы ачыг електрикя тохун дурмуш, лакин електрик

зяиф йандыьындан ъяряйан вурмамышдыр. Бу вахт бир ермяни эял -

миш вя Абасгулуйеви идман залына охшар отаьа апармыш, га -

пыны баьлайыб эетмишдир. Абасгулуйев идман дюшяйинин цс тцн -

дя оtурмаг истяркян отаьын кцнъцндяки дюшя йин арха сын дан 4

ермяни  чыхмыш  вя  ону  амансызъасына  дюй мцш дцр.  Зяр бя ляр -

дян  Байрамын  габырьасы,  aйаьы  сынмыш,  башы  вя  бели  зя дя лян -

мишдир.  Бир  эцндян  сонра  ермяниляр  эировлары  Ас тазур  стан -

сийасына апарараг орада эюзляйяn М.Мяммя до ва вер мишляр.

266

Ъязаландырылмамыш ъинайятляр

Ермяни синдрому


Онлары  бу  вязиййятдя  эюрцб  дящшятя  эялян  Мям мядов  ер -

мяниляря  "Сизин  инсафыныз  йохдур?  Нийя  бунлары  бу  вязиййятя

салмысыныз?"  демиш,  ермяниляр  "Hяlя  sаь  ол  де    ки,  он лары  эя -

тирмишик. Йандырмаг истяйирдик" дейя ъаваб вер миш ляр.  

Беляликля, Азярбайъандан щярякят едян гатар, авто бус вя

бярялярдя ардыъыл шякилдя тюрядилян басгынлар вя террор актлары бир

чох истигамятдя няглиййат васитяляринин, хцсусиля дя Ермя нис -

тан яразисиндян кечян гатарларын щярякятинин дайан дырылмасына

ся бяб  олду.  Сонунъу  фактдан  эюрцндцйц  кими,  бу  басгын  вя

тящдидляр бирбаша Ермянистан дювлят органларынын ямякдашлары

тяряфиндян щяйата кечирилирди. Бунунла да Ермянистан юз ялляри

иля  юзц  цчцн  блокада  йа радырдыы,  чцнки,  бу,  сонракы  тяблиьат

цчцн ян йахшы васитя ола ъагды.

Террорчу президент Роберт Кочарйан

1988-ъи  илдян  1993-ъц  илядяк  Азярбайъанын  Даьлыг  Га ра -

баь  бюлэясиндя  фяалиййят  эюстярмиш  сепаратчы  режимин  рящ  бяр

вязи фяля риндя  ишлямиш,  Ханкянди  вя  диэяр  йашайыш  мян тягя -

лярин дян азяр  байъанлыларын кцтляви сурятдя юз доьма йурд ларын -

дан мяъ бури говулмалары вя гятля йетирилмяляри цчцн шяраит йа -

рат мыш, бу иши щяйата кечирмиш ермяни гулдур дястялярини зярури

ва  ситялярля  тямин  етмиш  Р.Кочарйан,  С.Саркисйан,  А.Гу кас -

йан,  С.Ба ба йан,  К.Бабайан  вя  диэярляринин  ъинайят  ямя -

лляринин араш дырыл масы заманы мялум олмушдур:

-Ермянистан президенти олан Роберт Кочарйан 1953-ъц илдя

Ханкяндиндя анадан олмуш, 1980-ъи иллярдя Харков Сянайе вя

йа Технолоэийа Институтуну битирмишдир. 1986-ъы илдя о, Хан кян ди

шящяр  комсомол  комитясинин  икинъи  катиби  вязифясиндя  ча лыш -

мышдыр. 1986-ъы илын нойабр айында Ханкянди Ипяк Ком би на тына

азад  партийа  тяшкилат  катиби  сечилмишдир.  Щямин  вахтдан  баш ла -

йараг комбинатда чалышан азярбайъанлылар мцхтялиф бящаня лярля

бир-биринин ардынъа ишдян говулмушдур. 1988-ъи илдя артыг ком би -

267

Ермяни синдрому

Ъязаландырылмамыш ъинайятляр


натда азярбайъанлы миллиййятиндян олан ишчи галма мышдыр.

Роберт Кочарйан 1993-ъц илдя гондарма «ДГР»-ин прези -

ден ти  сечилянядяк  «Дашнаксцтйун»  партийасынын  вя  миллятчи

«Крунк» тяшкилатынын фяалларындан бири кими антиазярбайъан тябли-

ьатынын актив тяшкилатчысы иди. О, 1991-1993-ъц иллярдя гондарма

«ДГР»ин  щяр би  бирляшмяляринин  рящбяри  олмушдур.  Даьлыг  Га -

раб аьда  йер ляшян  Русийанын  щярби  гцввяляринин  рящбярляри  иля

сых  ялагяляр  гурмуш,  онларын  дюйцш  сурсатлары,  техники  им кан -

ларындан вя ъанлы гцввясиндян азярбайъанлы ящалинин фаъияли шя -

килдя доьма торпагларындан говулмасында, Шушанын, Хоъа лынын

вя  Азяр бай ъа нын  диэяр  районларынын  ишьал  олунмасында  фя ал

иштирак етмишдир. Р.Кочарйанын сепаратчылыг вя диэяр ъина йят кар

фяалиййятиндя ян йахын кюмякчиляри Серж Саркисйан, Самвел вя

Каро Бабайан гардашлары, Аркади Гукасйан вя диэярляри иди. 

Роберт Кочарйан Ханкянди комсомол комитясиндя иш ля дийи

мцддятдя онун иш отаьы щямин вахтларда ермяниляр тяря финдян

«Дашнаксцтйун» вя «Крунк»ун фяал дайаг нюгтяси кими исти фа -

дя олунурду. 12 феврал 1988-ъи ил тарихдя азярбайъанлылара гар -

шы илк митинг мящз Кочарйанын рящбярлийи алтында тяшкил едил миш -

дир.  Ща дисялярин  илк  айларындан  Хоъалы  шящяринин  эиряъяйиндя

дюрд евин йандырылмасы вя азярбайъанлы ев сакинляринин бир не -

чясинин  йа раланмасы  иля  нятиъялянян  тяхрибат  аксийасы  конкрет

олараг Ро берт Кочарйан, Серж Саркисйан вя Аркади Гукас йа -

нын тяш ки лат чылыьы вя билаваситя рящбярлийи алтында тюрядилмишдир.

Илк дяфя Азярбайъанын Даьлыг Гарабаь реэионунда йаша -

йан ермянилярин «аъынаъаглы» вязиййятиндя йашадыгларыны билдир -

мяк цчцн кечмиш Сов.ИКП МК-нын милли мясяляляр цзря шюбя

мц дири  Ми  хайловун  йанына  Москвайа  эетмиш  8  няфяр  ер мя -

нидян бири Р.Ко ъарйан иди.

Р.Кочарйан Ипяк Комбинатында ишляйяркян токар сехини од -

лу силащ вя партлайыъы гурьулар дцзялдян сехя чевирмиш вя мцх -

тялиф  дюйцш  сурсатлары  щазырлатдырмышдыр.  Р.Кочарйан  щямин

дювр  дя шяхсян юзц силащ вя дюйцш сурсатлары щазырламышдыр.

1988-ъи илин октйабр айынын ахырларында Ясэяран район Тящ -

268

Ъязаландырылмамыш ъинайятляр

Ермяни синдрому


269

Ермяни синдрому

Ъязаландырылмамыш  ъинайятляр 

Щямин абидянин ермянилярин кючцрцлмяси тарихини эюстярян (“Мараьа 150”)

щиссясинин сепаратчылар тяряфиндян 1988-ъи илдя сюкцлдцкдян

сонракы эюрцнцшц

Ермянилярин Ирандан Шимали Азярбайъана кючцрцлмяляринин

150 иллийи мцнасибяти иля 1978-ъи илдя Аьдяря районунда гойулмуш абидя

сил шюбясиня азярбайъанлыларын ялейщиня тяблиьат апармаг цчцн

Хан кяндиндян  эялмиш  вя  йыьынъаг  тяшкил  етмиш  Р.Кочарйан

чыхы шын да тцрклярин вя азярбайъанлыларын ермя ниляря гаршы «сой -

гырым»  тяшкил  етмялярини  сюйляйяряк  педагожи  коллективя  бу  фа -

ъияляри щеч вахт йаддан чыхармамаьы вя шаэирдляри миллятчи ру-

щун да  тярбийя  етмяйи  тапшырмышдыр.  Йыьынъагда  иштирак  етмиш

Ъя  мил ли  кянд  мяктябинин  директору  Гасым  Гырхгызлы  вя  онун

мц авини  Худайар  Гулийев  Р.Кочарйанын  мил лят чи  чыхышына  на -

разылыгларыны билдиряряк йыьынъаьы тярк ет мишляр.

Даьлыг  Гарабаь  щадисяляри  башлайан  вахтдан  ермяниляр

азяр    байъанлы мцяллим щейятини щядя-горху иля яризялярини йазыб

эуйа кю  нцллц олараг ишдян эетмялярини тяляб етмишляр. Кюнцллц

иш дян эет мя йян мцяллимляри ишэянъя вя тягибляря мяруз гой -

мушлар.


Р.Кочарйан  1988-1989-ъу  иллярдя  ермяни  миллятчи-сепа -

ратчы  фя алиййятини  Ханкяндиндя  олан  бцтцн  тяшкилатларда  ардыъыл

су рят дя  щяйата  кечирирди.  Азярбайъанлыларын  доьма  яразиляри

олан  Хан  кян ди  вя  Гарабаьын  диэяр  йашайыш  мянтягяляриндян

кцтляви го  вул маларында Роберт Кочарйан, Серж Сяркисйан, Ар -

кади  Гу кас  йан,  Самвел  вя  Каро  Бабайан  гардашларынын  фяал

иштираклары ол мушдур. Щямин сепаратчылар щямчинин, 1988-ъи илин

сентйабр айы  нын 16-да Ханкяндиндя азярбайъанлылара мяхсус

50 евин йандырылмасынын вя бу кими диэяр фаъияли щадисялярин фяал

тяш ки латчылары олмушлар. 

8  май  1992-ъи  ил  тарихдя  Шуша  шящяри  Ермянистан  силащлы

гцв вяляри тяряфиндян ишьал олунан заман Шуша автобазасынын

щя йятиндя «ЗДМ»ин цзяриндя Ермянистанын байраьынын дал ьа -

лан  дыьы  вя  байраьын  йанында  Р.Кочарйанын  фяхрля  дайандыьы

мц  ша щидя  едилмишдир.  Йери  эялмишкян,  о,  Хоъалы  сойгырымнда

иштирак етдийини Авропа Шурасынын кцрсцсцндян етираф етмиш вя

бунунла фяхр етдийини демишдир.

Саркисйан Серж Азатович 1952-ъи илдя Ханкяндиндя анадан

олмуш, сонралар Йереван Дювлят Университетинин тарих факцлтясини

битирмишдир. Мялум щадисяляр дюврцндя Ханкянди шящяр комсо -

270

Ъязаландырылмамыш ъинайятляр

Ермяни синдрому


271

Ермяни синдрому

Ъязаландырылмамыш ъинайятляр

мол комитясинин биринъи катиби ишлямишдир. С.Саркисйан олдуг ъа

щийляэяр вя азярбайъанлылара гаршы щяр ъцр вящшилик тюрятмяйя

щазыр олан бир шяхсдир. «Крунк» вя «Дашнаксцтйун»ун фя ал ла -

рындан ол мушдур. Ханкяндиндя йашайан ермянилярин силащ ла тя -

мин едил мясини, азярбайъанлылары дашыйан Аьдам-Шу ша маршру -

тун да  иш ля йян  автобусларын  яввялъя  даш-галаг,  сон ралар  ися

одлу си лащлардан атяшя тутулмасы нятиъясиндя 25 ня фярин гят ля

йетирил мясини,  1989-ъу  илдя  Аьдамдан  Шушайа  учан  «Ми-8»

вер тол йотунун вурулмасы, Малыбяйли кяндиня илк щцъумун тяшкили

вя  Ясэяран-Аьдам  районларынын  сярщядиндя  ики  азяр бай ъан -

лынын  гятля  йетирилмясини  конкрет  олараг  С.Саркисйан  тяшкил  ет -

мишдир. Щямин дювр дя С.Саркисйан Ермянистандан одлу силащ

вя  дю йцш  сурсатларынын  эятирилмяси  вя  Даьлыг  Гарабаьда  йа -

шайан  ермя ниляря  пайланмасы  иши  иля  мяшьул  олурду.  Бу  фя -

алиййятиня эюря о, ЕР Мцдафия назири тяйин едилмишдир.

Гондарма «ДГР» сепаратчыларынын башчысы Гукасйан Ар -

ка ди Аршавирович 1951-ъи илдя Ханкяндиндя анадан олмуш вя

мя лум щадисяляр дюврцндя о, кечмиш ДГМВ комсомол коми -

тясинин бцро цзвц вя рус дилиндя няшр олунмуш «Советский Га -

ра бах» гязетинин редактор мцавини вязифясиндя чалышмышдыр. О,

щя мин дюврдя азярбайъанлылар ялейщиня тарихи фактлары сахталаш -

дырдыьы йазылары иля мяшщурлашмышдыр.

1988-ъи илин нойабрында Даьлыг Гарабаь Мухтар Вила йятинин

Ся щиййя  шюбясинин  мцдири,  30-35  йашларында  олан  ермяни  га -

дыны Тов  мас йан азярбайъанлы шяхси кабинетиня чаьырмыш вя иш -

дян чых  масы цчцн яризя йазмасыны тяляб етмишдир. Щямин вахт

те  лефон зянэ етмиш вя якс тяряфдян данышанын Вартан Оскан -

йан ол ду ьу мялум олмушдур. Сющбят заманы Товмасйан бил -

дир мишдир: «Ар тыг 60-дан артыг азярбайъанлыны ишдян азад етми -

шик, галыб бир няфяр, о да инди яризя йазыр».

Телефон данышыьы гуртарандан сонра Товмасйан билдир миш -

дир ки, «Эюрцрсян дя, йухары тяшкилатлар тяляб едирляр ки, Вилайят

ся щиййясиндя ня гядяр азярбайъанлы ишляйирся, щамысыны ишдян

чы хараг. Илин яввялиндян бцтцн азярбайъанлылары чыхармышыг, ахы -


рынъысы сянсян. Яризяни йаз, юз хошунла сяни ишдян азад едяк.

Еля етмя ки, сяни дя Низами щякимин эцнцня салсынлар».

Товмасйан 1988-1989-ъу иллярдя Ханкяндиндя ганун суз

ке  чирилян нцмайиш вя митинглярдя сящиййя ишчиляринин актив ишти  ра -

кыны тямин едирди.

Ады чякилян Низами Афтандилов Ханкянди ушаг хястя ха на -

сында щяким-рентэенолог ишляйирди. Ишэян чыхма барясиндя кю -

нцллц  яризя  йазмадыьына  эюря,  1988-ъи  илин  йайында  Ханкянди

шя щяр ушаг хястяханасынын щяйятиндя иш йолдашлары вя диэяр ер -

мяни миллятчиляри тяряфиндян вящшиъясиня дюйцлмцшдцр. Бу ща -

дисядян сонра о, алдыьы зя дя лярдян йашадыьы Аьдам шящяриндя

вяфат етмишдир. Низаминин башына эятирилмиш щадисядян яввял 2

азярбайъанлы щя ким зящярлянмя нятиъясиндя вяфат етмишдир.

Ъязаларына чатаъаглар

Гейд олунан яразилярдя ъинайяткарлыьын кцтляви щал алмасы

бу  йерлярин  бей    нялхалг  ганунларын  нязарятиндян  чыхдыьыны,

ъинайят кар вя террорчу йу   васына чеврилдийини тясдиг едир. 

Дювлят  Комиссийасынын  гярары  иля  Азярбайъан  вятяндаш ла -

рына  мцнасибятдя  ермянилярин  ъи на йят  ямялляриня  даир  фактлар

щцгуги  гиймят  верилмяси  цчцн  Республика  Щярби  Прокур ор лу -

ьуна тяг дим едил миш, Про ку рорлуг Азярбайъанын ермяни си лащлы

бирляш мя ляри  тя ря финдян  ишьал  олунмуш  вя  бейнялхалг  ня за -

рятдян  кянар да  галмыш  Даь лыг  Га рабаь  яразисиндя  вя  Ермя -

нис танда ясир вя эиров сах ла нылмыш Азяр  байъан вятян дашларына

гаршы ъинайят тю рят миш ермя ниляр ба рясиндя араш дырмалара баш -

ланмышдыр. 

Ъинайят ишинин ибтидаи истинтагы эюстярмишдир ки, Азярбай ъа -

нын иш    ьал олунмуш яразиляриндя, хцсусиля Шуша щябсханасында,

Хан               кянди Мцвяггяти сахлама тяъридханасында, щярби щис ся ляр -

дя,  милис  шюбяляриндя  вя  диэяр  йерлярдя  ермяни  ганунсуз  си -

лащлы  бир  ляшмяляринин  цзвляри,  щябсхана  вя  тяъридхана  ишчиляри

272

Ясир вя эировлар

Ермяни синдрому


гул  луг вя зифялярини йериня йетиряркян ясир дцшмцш щярбчиляр вя

бей нял халг щуманитар щцгугла мцдафия олунан мцлки шяхслярля

ама н сыз ряфтар етмиш, онлар юлдцрцлмцш, юзцнц юлдцрмя дя ря -

ъясиня чат дырылмыш, ляйагятляри мцтямади олараг алчалдылмыш вя

диэяр  иш эянъяляря  мяруз  галмышлар.  Истинтаг  просесиндя  азяр -

бай  ъанлы ясир вя эировларын кцтляви шякилдя юлдцрцлмяси вя он ла -

ра иш  эян ъя ляр верилмясинин мящз Ермянистан Республикасы си -

лащлы бир    ляш мя ля ринин щярби гуллугчулары вя Даьлыг Гара баь дакы

се па ратчы ре жи мин лидерляри тяряфиндян тяшкил едилдийи вя исти га мят -

лян дирилдийи  бир  даща  юз  тясдигини  тапмышдыр.  Се паратчы  режимин

«милли тящлцкясизлик назири» Йу ри Гаспарйан, онун «мц авинляри»

Сер эей  Арутунйан  вя  Виктор  Кочарйан,  тяъ ридхана  ня -

зарятчиляри Карен Агамалйан вя Каро Абрамйан, Ясэяран ра -

йон  полис  шюбяси  йаньындан  мцщафизя  бюлмясинин  ряиси,  полис

ка питаны  Каро  Бабайан,  Ханкянди  вя  Фц зулидя  ясир лярин  сах -

ландыьы щярби щиссядя хидмят етмиш под полковник Ел мира Аьа -

йан, Ер мянистан Силащлы Гцввяляринин щяр би гуллугчусу, майор

Серэей  Абрамйан,  ишьалдан  сонра  Кял   бя ъярдя  хидмят  ет миш

Све та  Мар карйан,  Ханкяндиндя  ясир лярин  сахланылдыьы  3  сай лы

ушаг хяс тяханасында баш ня за рятчи ишлямиш Самвел Пет росйан

вя  баш галары  шащидляр  тя ряфиндян  танынмышдыр.  Щазырда  ясир  вя

эи ров луг дан  гайтымыш  шяхс лярин  диндирилмяси,  ясирликдя  сах ланы -

лар кян ал дыглары хя сарятлярин мц яй  йян олунараг мящкя мя-тибби

екс пертизасына тяг дим едил мя си, хясарят алан шяхслярин иш цзря

зя рярчякмиш шяхс гис миндя та нынмасы, щабеля вятяндаш  лары мы -

за  ишэянъя  ве рмиш  ъи на йят карларын  мцяййянляш дирил мя си  цчцн

мц вафиг ис тинтаг-ямялиййат тядбирляри давам едир. 


Yüklə 3,3 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   34




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin