ABĠd tahġRLĠ
Yüklə 4,4 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
«Azərbaycan» qəzeti, 2 mart 2001. Ceyhun bəy Hacıbəylinin fondu zənginləĢir Ceyhun bəy Hacıbəylinin yorulmaz tədqiqatçısı, jurnalist-alim Abid Tahirli vaxtilə Timuçin Hacıbəylinin ona göndərdiyi, Münhendə rus dilində dərc edilən «Naşe obşeye delo» (oktyabr 1962-ci il) mühacir qəzetində Ceyhun bəyin vəfatı ilə bağlı verilmiş nekroloqun surətini və C.Hacıbəylinin Bakıda 1995-ci ildə rus 367 dilində nəşr olunan «Hacı Kərim» («Qafqaz müsəlmanlarının həyatından etüdlər») povestini (tərtibçi və ön sözün müəllifi A.Tahirlidir) Üzeyir Hacıbəyovun ev muzeyinə hədiyyə etdi. Səadət Qarabağlı, Üzeyir Hacıbəyovun ev muzeyinin direktoru «Respublika» qəzeti, 10 iyun 2001. Ev muzeyində təqdimat Mayın 19-da Cəfər Cabbarlının ev muzeyində böyük dramaturqun yenicə çapdan çıxmış «Mənim tanrım – gözəllik» kitabının, həmçinin Xalq yazıçısı Elçinin «Şəxsiyyət və istedad» («Cəfər Cabbarlının həyatı və yaradıcılığı haqqında düşüncələr») əsərinin təqdimat mərasimi keçirilmişdir. «Şəxsiyyət və istedad» kitabında C.Cabbarlının həyat və yaradıcılığı haqqında düşüncələr həmçinin rus (çevirəni Siyavuş Məmmədzadə) və ingilis dillərində (çevirəni Turqut Mustafayev və Kirsti Barnet) verilmişdir. Kitabın redaktorları Dilsuz və filologiya elmləri namizədi Abid Tahirlidir. Məsləhətçiləri Sultan Hacıyev və psixologiya elmləri namizədi Vaqif Hüseynovdur. «Ədəbiyyat qəzeti», 26 may 2001. Hamı Ramiz müəllimə təĢəkkür etdi ...Üzeyir Hacıbəylinin ev muzeyində istedadlı jurnalist, tərcüməçi, tədqiqatçı, ictimai xadim Ceyhun Hacıbəylinin anadan olmasının 110 illiyi ilə əlaqədar yubiley tədbiri keçirilmişdir. ...C.Hacıbəylinin yüzlərlə elmi-publisistik məqalənin müəllifi olduğunu söyləyən filologiya elmləri namizədi Abid Tahirli onun «Hacı Kərim» povestindən və digər əsərlərindən söz açdı. Qvami Məhəbbətoğlu «Zaman» qəzeti, 1 mart 2001 «Azərbaycan mühacirəti» 368 Jurnalist Abid Tahirlinin «Azərbaycan mühacirəti» adlı kitabı çapdan çıxıb. Kitabda Azərbaycan mühacirətinin təşəkkül tarixi, coğrafiyası, həyat tərzi, sosial tərkibi, sayı, mədəniyyət mərkəzləri, mətbuatı, eləcə də taleyin hökmü ilə qürbətdə məskunlaşan soydaşlarımızın bir qisminin Vətən naminə fəaliyyətindən ətraflı bəhs olunur, mühacirətin problemləri zəngin qaynaqlar əsasında araşdırılır. Bundan əlavə, əsərdə mühacirətimizin önəmli şəxslərinin, o sıradan Azərbaycan Demokratik Cümhuriyyətinin banilərinin siyasi, publisistik, ədəbi irsinə də geniş yer verilir. Əsər mühacirət problemi ilə maraqlanan tarixçi, filoloq, jurnalist, tələbə və alimlər, habelə xaricdəki həmvətənlərimizin həyat və düşüncə tərzi ilə maraqlanan oxucular üçün nəzərdə tutulub. «Ayna» qəzeti, 25 may 2001. Bir daha «Əli və Nino»nun əsl müəllifinin kimliyi haqqında Hörmətli xanım Yaqut Rza qızı Məmmədovaya bu məqalə hava-su kimi gərəkdir. Çünki öz ölkəmizdə və xarici ölkə universitetlərində təhsil alıb, alman dil mütəxəssisi şərəfinə çatmış bu hörmətli müəllif «Əli və Nino»ya dair Almaniya mətbuatındakı məqalələri şəxsən öyrənməyə vaxt tapmayıbsa, heç olmasa Abid Tahirlinin Almaniyada buraxılan bir qəzetdəki bircə məqaləsini oxumağa bəlkə vaxt tapa. Pənah XƏLĠLOV «525-ci qəzet», 25 may 2002. Yeni kitablar Abid Tahirli. Sözlə yarananlar, sözü yaĢadanlar, Bakı, «Əbilov, Zeynalov və oğulları», 2001, 308 səh. Filologiya elmləri namizədi, Yazıçılar və Jurnalistlər Birliyinin üzvü, Həsənbəy Zərdabi mükafatı laureatı Abid Tahirli müxtəlif mövzularda yazılmış 500-dən çox məqalənin və «Azərbaycan mühacirəti» kitabının müəllifidir. İxtisasca jurnalist olan Abid Tahirli «Odlar yurdu» qəzetində redaktorun müavini, «Vətən» Cəmiyyətində Avropa və Amerika ölkələri şöbəsinin müdiri vəzifəsində işləmişdir. 1993-cü ildən Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin məsul işçisidir. Müəllifin «Sözlə yarananlar, sözü yaşadanlar» kitabı dörd fəsildən ibarətdir. Əvvəlki üç fəsildə XX əsrdə, xüsusilə ötən yüzilliyin 80-ci illərinin sonu və 90-cı illərinin əvvəllərində Azərbaycan xalqının tarixində və taleyində iz qoyan 369 hadisələrə milli şüur, milli hərəkat, milli ideologiya kontekstində nəzər salınır, cəmiyyətdə cərəyan edən proseslərə ciddi münasibət bildirilir, söz, sənət sahiblərinin, siyasət adamlarının fəaliyyətindən, həmçinin müəllifin son illərdəki tədqiqatlarından söhbət açılır. Kitabın sonuncu fəsli «Son ucu ölümlü dünya» adlanır. Valideynlərinin vəfatına həsr etdiyi bu yazılarda müəllif şəxsi kədər və düşüncələrə qapanıb qalmır, daha çox sadə insanların cəmiyyətdə tuta biləcəyi yerdən və roldan bəhs edir. «Respublika» qəzeti 16 yanvar 2002. Jurnalistika fakültəsinə qəbulda qabiliyyət imtahanı Publisist-tədqiqatçı Abid Tahirli də jurnalistika fakültəsinə tələbə qəbulu zamanı yaradıcılıq müsabiqəsinin keçirilməsini vacib sayır: «Əgər biz jurnalistika fakültəsinə qəbul zamanı qabiliyyət imtahanı tətbiq olunan illərin nəticələrini xatırlasaq, görərik ki, o illərin məzunlarının çox böyük əksəriyyəti bu gün də jurnalistika sahəsində uğurla çalışır. Son illərdə bu fakültəni bitirmiş məzunların fəaliyyəti isə həm kəmiyyət, həm də keyfiyyət baxımından, göz qabağındadır. «525-ci qəzet», 26 oktyabr 2002 Vəli MƏMMƏDOV Bir daha Ceyhun Hacıbəyli ilə bağlı həqiqətlər «…Bu baxımdan qələminə hörmət etdiyim sənətşünas Ziyadxan Əliyevin «Azadlıq» qəzetinin 24 iyul 2002-ci il tarixdə dərc olunmuş «Ceyhun Hacıbəyli neçənci ildə anadan olub?» məqaləsi diqqətimi çəkdi. Yazı filologiya elmləri namizədi A.Tahirlinin iyun ayının 15-də «Ədalət» və «525-ci qəzet»in səhifələrində çap olunan «Susmaq olmur» tənqidi məqaləsinə cavab olaraq yazılmışdır. Bu yazı haqqında fikir söyləməyə də bilərdim, lakin Z.Əliyevin əməkdaşı olduğum S.Mümtaz adına Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət arxivində olan sənədlərə istinad etdiyini, C.Hacıbəylinin həyat və yaradıcılıq fəaliyyəti haqqında müəyyən təsəvvürə malik olduğumu, A.Tahirlinin arxivimizdə nəinki Ceyhun bəy, hətta xaricdə yaşamış bir çox mühacirlər haqqında uzunmüddətli araşdırma aparmış bir tədqiqatçı olduğunu, ən əsası yazıda təhriflərə yol verildiyini nəzərə alıb, bir arxivşünas və vətəndaş kimi bu addımı atmağa məcbur qaldım. 370 Aslan KƏNAN «Ədalət» qəzeti, 3 avqust 2002. Sənətkarın ikinci ömrü İlyas Əfəndiyevin dünyasını dəyişdiyi gündən düz altı il keçib, yazıçı ürəyi artıq döyünmür, lakin o, özünün ikinci ömrünü yaşayır. Bu müddət ərzində ədəbiyyatşünas alimlər onun haqqında bir neçə kitab yazıb çap etdirmiş, sənət adamları, yazıçılar, jurnalistlər, adi oxucular İlyas Əfəndiyev haqqında yüzlərlə xatirələr söyləmiş, məqalələr yazmış, maraqlı faktlarla zəngin olan məlumatlar dərc etdirmişlər ki, bunları bir yerə yığsaq, neçə cilddən ibarət sanballı nəşr alına bilər. Belə materialların yalnız az bir hissəsi Dilsuz və A.Tahirli tərəfindən toplanılaraq, 1999-cu ildə «Gənclik» nəşriyyatı tərəfindən ayrıca kitab halında buraxılmışdır. Emin ƏFƏNDĠYEV «Ədəbiyyat qəzeti», 4 oktyabr 2002. Kitab rəfi (Abid Tahirli. Sözlə yarananlar, sözü yaĢadanlar Bakı, «Əbilov, Zeynalov və oğulları», 2001) Abid Tahirlinin «Sözlə yarananlar, sözü yaşadanlar» kitabı dörd fəsildən ibarətdir. Əvvəlki üç fəsildə XX əsrdə, xüsusilə ötən yüzilliyin 80-ci illərinin sonu və 90-cı illərinin əvvəllərində Azərbaycan xalqının tarixində və taleyində iz qoyan hadisələrə milli şüur, milli hərəkat, milli ideologiya kontekstində nəzər salınır, cəmiyyətdə cərəyan edən proseslərə ciddi münasibət bildirir, söz, sənət sahiblərinin, siyasət adamlarının fəaliyyətindən, həmçinin müəllifin son illərdəki tədqiqatlarından söhbət açılır. Kitabın sonuncu fəsli «Son ucu ölümlü dünya» adlanır. Valideynlərinin vəfatına həsr etdiyi bu yazılarda müəllif şəxsi kədər və düşüncələrə qapanıb qalmır, daha çox sadə insanların cəmiyyətdə tuta biləcəyi yerdən və roldan bəhs edir. «Azərbaycan» jurnalı, № 6, 2002. Arxiv həqiqətin qarantıdır 371 (Bir daha Ceyhun Hacıbəylinin doğum tarixi haqda) «Azadlıq» qəzetinin 24 iyul sayında qələminə hörmət elədiyim sənətşünas Ziyadxan Əliyevin «Ceyhun Hacıbəyli neçənci ildə anadan olub?» məqaləsi dərc olunub. Yazıda filologiya elmləri namizədi Abid Tahirlinin tədqiqatçı Nazim Rizvanın «Azərbaycan diasporası tarixindən» kitabıyla bağlı «Ədalət» və «525-ci qəzet»də getmiş tənqidi məqaləsinə toxunulub. Aslan KƏNAN «Azadlıq» qəzeti, 2 avqust 2002 «Mars» jurnalının yeni sayı iĢıq üzü görüb «Mars» ədəbi-bədii, elmi-publisistik jurnalının növbəti sayı çapdan çıxıb. Jurnalın yeni sayında da müxtəlif ədəbi janrlarda yazılan əsərlər dərc olunub. «Yubiley» rubrikasında xalq yazıçısı Elçinin 60 illik yubileyilə bağlı Abid Tahirlinin «Söz və sənətkar qüdrəti haqqında düşüncələr» adlı yazısı verilib. «525-ci qəzet» 22 may 2003 «Deyilən söz yadigardır» Bu günlərdə «Azərbaycan» nəşriyyatı filologiya elmləri namizədi Abid Tahirlinin «Deyilən söz yadigardır» kitabını çapdan buraxıb. Müəllif bu kitabında ömrünü sənət inciləri sayılan atalar sözlərinin toplanmasına həsr etmiş bir insanın – Əbülqasım Hüseynzadənin həyat və fəaliyyətinin maraqlı, unudulmaz məqamlarını işıqlandırıb. Abid Tahirlinin yeni çapdan çıxmış bu kitabında Ə.Hüseynzadənin Üzeyir Hacıbəyov, Rəsul Rza, Süleyman Rüstəm, Mehdi Hüseyn, Səməd Vurğun, Nəriman Nərimanov, Mikayıl Müşfiq, Nazim Hikmət, Hüseyn Arif və başqa şəxsiyyətlərlə ünsiyyəti ilə bağlı maraqlı məqamlar da yer alıb. «525-ci qəzet» 27 iyul 2003 Tədqiqatçı Əbülqasım Hüseynzadə haqqında kitab çıxıb Tədqiqatçı-publisist, filologiya elmləri namizədi Abid Tahirlinin «Deyilən söz yadigardır» adlı kitabı çapdan çıxıb. Müəllif kitabda bütün ömrünü atalar 372 sözlərinin toplanmasına həsr etmiş Əbülqasım Hüseynzadənin həyat və fəaliyyətinin maraqlı, unudulmaz məqamlarını işıqlandırıb. A.Tahirlinin bildirdiyinə görə, kitab 1985-ci ildə yazılsa da, müəyyən çətinliklər üzündən yalnız indi işıq üzü görə bilib. Ülviyyə Tahirqızı «Üç nöqtə» qəzeti, 22 aprel 2003. Deyilən söz yadigardır Sözün əsl mənasında ağlına, müəllimliyinə valeh olduğum bir insanın bu yaxınlarda daha bir kitabı işıq üzü gördü. Həmin insan tanınmış tədqiqatçı alim, jurnalist-publisist, filologiya elmləri namizədi və ən nəhayət, mübaliğədən kənar olub desək, əsl ziyalı qələminin sahibi Abid Həmid oğlu Tahirlidir. Azərbaycan mühacirətinin əvəzsiz tədqiqatçısı Abid Tahirli bu dəfə oxucularına «Deyilən söz yadigardır» adlı maraqlı bir kitabı hədiyyə etdi. Bu kitabda bütün ömrünü atalar sözlərinin toplanmasına həsr etmiş Əbülqasım Hüseynzadənin həyat və fəaliyyətinin maraqlı, unudulmaz məqamları işıqlandırılmışdır. Fazil TALIBOV Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü «Kredo»qəzeti, 3 may 2003. «Cəlil Məmmədquluzadə» mükafatları təqdim olundu Birinci elmi publisistik məqaləyə və ya əsərə görə nominasiyanın qalibi «Azərbaycan mühacirət mətbuatı» kitabına görə Abid Tahirli elan edildi. «Yeni Azərbaycan» 23 iyul 2004 Abid Tahirlinin kitabları Almaniyada kataloqa salınıb Tanınmış tədqiqatçı, filologiya elmləri namizədi Abid Tahirlinin Azərbaycan mühacirət problemi, xüsusilə mühacirət mətbuatı ilə bağlı araşdırmaları ölkəmizdə olduğu kimi, xaricdə də böyük maraq doğurur. 373 Bu günlərdə müəllifin ünvanına Almaniyanın Halle şəhərinin məşhur Martin Lüter Universitetindən bildiriş daxil olmuşdur. Orada qeyd olunur ki, A.Tahirlinin beş kitabı – «Azərbaycan mühacirəti», «Sözlə yarananlar, sözü yaşadanlar», «Əbilov, Zeynalov və qardaşları», «Azərbaycan mühacirət mətbuatı», 1-ci hissə, «Azərbaycan mühacirət mətbuatı», 2-ci hissə və «Azərbaycan mühacirət mətbuatında publisistika» kitabları Lüter Universiteti kitabxanasının kataloquna salınmışdır. AzərTAc «Azərbaycan» qəzeti, 2 dekabr 2005 «Qobustan»ın yeni nömrəsi çapdan çıxmıĢdır Başqa bir araşdırıcı – Abid Tahirli özünün «Mustafa Haqqı Türkəqulun publisistikası» yazısında əsasən Azərbaycanın milli musiqisi, onun tarixi və keçdiyi yolu tədqiq edən türkiyəli sənətşünasın yaradıcılığına toxunur. «Qobustan» № 4, 2005 «Orkun» Azərbaycan tədqiqatçısının əsərindən yazır Türkiyənin «Orkun» jurnalının 82-ci (yanvar) nömrəsində Səbahəddin Şimşirin həmyerlimiz Abid Tahirlinin «Sözlə yarananlar, sözü yaşadanlar» kitabı (Bakı, 2001-ci il) haqqında resenziyası dərc edilmişdir. «Azadlık yolundan vesikalar» adlanan materialda müəllif Abid Tahirlini Azərbaycan tarixinin tədqiqatçısı kimi təqdim edir, xatırladır ki, onun çalışdığı «Odlar yurdu» qəzeti 1918-ci illə 1988-ci il arasında mənəvi körpü rolu oynamışdır. Qeyd edir ki, elə bu səbəbdən də 1988-1991-ci illərin azadlıq hərəkatına həsr olunmuş bu əsərin ilk fəsli onun çalışdığı «Odlar yurdu» qəzetindən bəhs edir və «Milli azadlıq hərəkatı və «Odlar yurdu» qəzeti adlanır. Məqalə müəllifi nəşrin ayrı-ayrı bölmələrini təhlil etdikdən sonra bu qənaətə gəlir ki, kitab Azərbaycan tarixini öyrənən və tədqiq edən hər kəs üçün faydalı məlumat mənbəyidir. «Respublika» qəzeti 7 yanvar 2005 «Azərbaycan mühacirət mətbuatı (1921-1991)» 374 kitabı nəĢr edilib «ÇİNAR-ÇAP» nəşriyyatı tanınmış tədqiqatçı-publisist Abid Tahirlinin «Azərbaycan mühacirət mətbuatı (1921-1991)» kitabını çap etmişdir. Qürbətdə qəlbi sonadək Vətən eşqi, Vətən həsrəti ilə çırpınan və Azərbaycanın istiqlalı uğrunda mücadilə aparan mühacirlərin müqəddəs, unudulmaz xatirəsinə ithaf edilən kitabda onların buraxdığı qəzet, jurnal, kitab, almanax, bülleten və sair haqqında məlumat verilir, həmin materialların Azərbaycanın mətbuat tarixindəki yeri və rolu dəyərləndirilir. NƏZAKƏT «Səs» qəzeti, 26 dekabr 2007. «Molla Nəsrəddin» Təbriz mühacirəti dövründə Filologiya elmləri doktoru Abid Tahirlinin gəldiyi nəticəyə görə «Molla Nəsrəddin»in mühacirətdə işıq üzü görən nömrələri mühacir nəşrlərdir» və «Azərbaycan mühacirət mətbuatının tarixi «Yeni Qafqasiya» ilə yox, «Molla Nəsrəddin»in 1921-ci ildə İranda buraxılan Təbriz nömrələri ilə başlanır». Allahverdi Məmmədli, filologiya elmləri namizədi «525-ci qəzet», 28 oktyabr 2008 Qalxansız hücum, yoxsa «aydınlaĢdırma»? Abid Tahirli. Mətbuatı müntəzəm izləyən hər kəsə bu imza məlumdur. O da məlumdur ki, A.Tahirli həm də mühacirət problemi ilə bağlı bir çox ciddi tədqiqatların müəllifidir. ...A.Tahirli və onun “Qalxansız hücum” adlı cavab məqaləsi ilə bağlı fikirlərimi çatdırmaq istəyirəm. Birincisi, şəxsən mən sahənin mütəxəssisi olsaydım, A.Bayramoğlunun məqaləsinə cavab yazmazdım. Mən A.Tahirlinin məqaləsini oxumasaydım, A.Bayramoğlunun «aydınlaşdırma»sı ilə bağlı bu qədər yox, bəlkə bir neçə irad yazardım. A.Tahirlinin ona cavab yazması məni bir qədər ehtiyatlandırdı, düzü, A.Bayramoğlunu bir qədər ciddi qəbul etməyə başladım. İkincisi, əgər A.Tahirli A.Bayramoğlunun cızma-qarasını, yazdıqlarını «hücum» hesab edirsə, o zaman onun hücum haqqında təsəvvürü məni təəccübləndirir. Qabib Əhmədov «525-ci qəzet» 16 yanvar 2008 375 «Əmir Həbibzadə – 85» (TanınmıĢ alimin ömür yolu və fəaliyyəti haqqında kitab buraxılıb) Bakı Dövlət Universitetinin nəşriyyatı fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, Əməkdar elm xadimi Əmir Həbibzadəyə həsr olunmuş «Professor Əmir Həbibzadə – 85» kitabını çapdan buraxıb. Kitabda Əmir Həbibzadənin xatirələri, eyni zamanda yubilyarın dostlarının, iş yoldaşlarının onun haqqında fikirləri toplanıb. Kitabın baş redaktoru, tərtibçisi Məmməd Əlizadə, elmi redaktoru isə filologiya elmləri namizədi Abid Tahirlidir. Mirəvəz RƏHĠMOV Yüklə 4,4 Mb. Dostları ilə paylaş:
|