Bir Ekonomik Tetikçinin İtirafları
Yüklə 1,73 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
York Times'ın web sayfasına girerken, aklımda
bunlar vardı. Sayfadaki başlık sanki gözüme girdi; beni anında uluslararası finansın yeni gerçekleri, milli borç ve euro hakkındaki düşüncelerimden alıp, eski mesleğim ile ilgili olanlara götürdü: “ABD, Irak’ın Yeniden İnşası İşinde Bechtel’e Büyük bir Kontrat Verdi.” Makale şöyle diyordu: “Bush yönetimi Irak’ın yeniden inşası planında ilk büyük kontratı bugün San Francisco’daki Bechtel Grubu ile imzaladı.” Daha
altlarda ise
yazarlar okuyuculara şu bilgileri veriyordu: “Iraklılar, ülkeyi yeniden biçimlendirme konusunda, her ikisi de ABD’nin önemli derecede etkili olduğu kurumlar olan Dünya Bankası ve IMF ile birlikte çalışacak.” Önemli derecede etkili! İşte size ironik bir laf. Başka bir Times makalesine geçtim: “Şirketin Washington ile ve Irak’ta Bağlantıları Var.” Bir önceki makalede verilen bilgilerin çoğunun tekrarı olan ilk birkaç paragrafı atlayarak şuraya
[111]
geldim: ‘Bechtel’in ulusal güvenlik kurumları ile geçmişe dayanan
bağlantıları vardır.../...Direktörlerden biri olan George P. Shultz, Başkan Ronald Reagan’ın içişleri bakanı idi. Bechtel’e kıdemli danışmanlık da yapan ve Reagan yönetimine katılmadan önce şirketin başkanı da olan Bay Shultz, savunma bakanı olarak atanmasından önce San Francisco merkezli bu şirkette yönetici olarak görev yapan Caspar W. Weinberger ile birlikte çalışıyordu. Bu yıl, Başkan Bush, Bechtel’in CEO’su
Riley P.
Bechtel’i, Başkanlık İhracat Konseyi’ne atadı.’ İşte burada, bu makalelerde, modern tarihin ve küresel imparatorluğa gidişin kısa bir özeti vardı. Sabah medyasında anlatılan ve Irak’ta olanlar, Claudine’nin beni otuz beş yıl önce hazırladığı ve bir zamanlar bende de olduğu gibi, kendilerini yüceltme arzularını paylaşan başka insanların yaptıkları işin bir sonucuydu.
Ve dünyadaki her insanı etki alanına sokma yolunda şirketokrasinin gelmiş olduğu noktayı gösteriyordu. Bu makaleler, 2003 Irak işgali ve o ülkeyi silahlı kuvvetlerimizin neden olduğu enkazdan modern ve Batılılaşmış bir şekilde yeniden inşa etmek için imzalanmakta olan anlaşmalarla ilgiliydi. Yine de, 18 Nisan 2003’ün bu haberleri, açıkça söylemeseler de, 1970’lerin başlarını ve Suudi Arabistan Para Aklama Tezgâhı’nı hatırlatıyorlardı. SAMA ve ondan doğan kontratlar, ABD mühendislik ve inşaat firmaları ile petrol endüstrisinin, bir çöl krallığının gelişmesine öncelik etmelerine izin veren -aslında şart koşan- yeni ve bağlayıcı örnekler oluşturmuştu. SAMA, aynı güçlü hamlede, petrolün küresel yönetimine yeni kurallar getirmiş, jeopolitiği yeniden tanımlamış ve Suudi
kraliyet ailesiyle, onların hükümranlığını olduğu kadar, oyunu bizim kurallarımızla oynamayı sürdürmelerini de garanti edecek bir ittifak oluşturmuştu. Bu makaleleri okudukça, benim gibi başka kaç kişinin, eğer oyunu Suudiler gibi oynamış olsaydı, Saddam’ın bugün hâlâ iktidarda olacağını bildiğini merak ettim. Füzelerine ve kimyasal madde fabrikalarına kavuşmuş olacaktı; onları onun için biz yapmış olacaktık ve adamlarımız da onları geliştirmekten ve bakımlarını yapmaktan sorumlu olacaklardı. Çok kârlı bir
anlaşma olacaktı; aynı Suudi
Arabistan’da olduğu gibi. Bu ana kadar, ciddi basın bu öykünün çok üstüne gitmemeye dikkat etmişti. Ama bugün, ortaya çıkmıştı. Doğru, sadece küçük bir ipucu idi; makaleler, olabilecek en kısa özetleri vermişti, yine de öykü ortaya çıkmaya başlamıştı. New York Times'in bu konuda fazla serüvenci bir konum alıp almadığını merak ederek, CNN’in web sitesini ziyaret ettim ve “Bechtel Irak Kontratını Kazandı” başlıklı haberi okudum. CNN’in öyküsü de Times’dekine çok benziyordu, ancak şunu da eklemişti: Başkan Yardımcısı Dick Cheney’in bir [112]
zamanlar CEO’su olduğu ve Halliburton şirketinin bir parçası olan Kellogg Brown & Root (KBR) da dahil olmak üzere başka birçok şirket de, değişik zamanlarda, asıl teklif sahibi ya da ekiplerin bir parçası olarak, bu iş için rakip olarak anılmışlardı... [Halihazırda] Halliburton, Irak’ın petrol
altyapısında acil onarımlar yapmak için, 7 milyar dolara kadar çıkabilecek ve iki yıl sürebilecek bir
kontratı imzalamış bulunmaktadır. Küresel
imparatorluğa gidişin
öyküsü, gerçekten de dışarıya sızmaya başlamış gibiydi. Ama ayrıntıları değil. Yani
küresel imparatorluğun bir borç,
aldatmaca, köleleştirme, sömürü ve
dünyanın her
tarafındaki insanların kalpleri, benlikleri, ruhları ve kaynaklarına tarihteki en utanmaz el koyuşun trajik bir öyküsü olduğu gerçeğinin ayrıntıları değil. Bu makalelerdeki hiçbir şey, 2003’teki Irak öyküsünün, utanç verici bir öykünün devamı olduğuna ilişkin bir ipucu vermiyordu. İmparatorluk kadar eski olan bu öykünün, hem bu
küreselleşme çağında
gelmiş olduğu
boyutlardan, hem de yürütülüş şeklindeki incelikten ötürü, artık yeni ve dehşet verici bir yön aldığını da açığa vurmuyorlardı. Ancak, tüm bu eksikliklere rağmen, isteksiz de olsa, öykü yine de sızmaya başlamış gibi görünüyordu. İsteksizce sızmaya başlamış bu öykü fikri bana çok şey ifade ediyordu. Bana, kendi kişisel öykümü ve onu anlatmayı yıllarca erteleyişimi hatırlattı. Çok uzun bir süredir, itiraf etmem gerektiğini biliyordum ama yine de ertelemiştim. Geriye bakınca, şüphelerimin ve suçluluk fısıltılarının başından beri orada olduğunu görebiliyorum. Claudine’nin dairesinde, o ilk yolculukta Endonezya’ya gitme taahhüdünde bulunmadan bile önce başlamışlar ve tüm bu yıllar boyunca beni nerede ise hiç durmadan rahatsız etmişlerdi. Beni sürekli rahatsız etmiş olan bu şüphelerle acı ve suçluluk duygusu olmasaydı, bu işten hiçbir zaman çıkamayacağımı da biliyordum. Diğer birçoğu gibi, ben de sıkışıp kalacaktım. Virjin
Adaları’nda bir
kumsalda durup,
MAIN’den istifa etmeye karar veremeyecektim. Yine de, hâlâ oyalanıyordum, bir kültür olarak hepimizin oyalandığı gibi. Bu
makale başlıkları, büyük şirketler, uluslararası bankalar ve hükümetler arasındaki ittifakı ortaya çıkartır gibiydi ama benim MAIN özgeçmişim gibi, anlatılanlar hep yüzeyde kalıyordu. Bu bir cila idi. Gerçek öykünün ise, büyük mühendislik ve inşaat firmalarının, bir kez daha, bir ülkeyi kendimize benzetmek için - büyük olasılıkla, bize benzemeye hiç niyeti olmayan bir halk arasında- milyarlarca doları almakta ya da seçkin bir grup insanın, hükümetteki yüksek konumlarını kötüye kullanma yolunda tarih kadar eski bir ritüeli yinelemekte oldukları gerçeğiyle hiçbir ilgisi yoktu.
O tablo biraz fazla basit: Sistemin yanlışlarını düzeltmeye karar verirsek, tüm yapmamız gerekenin bu insanları kovmak olduğunu ima
ediyor. Komplo teorilerinin ekmeğine yağ sürüp, böylece, televizyonu açıp tarihe, “onların” her şeyi halledeceğini, devlet gemisinin yüzer durumda olduğunu ve rotasına geri döneceğini söyleyen ilkokul üçüncü sınıf gözü ile bakışımız içinde rahat, tüm bunları unutmak için uygun bir bahane yaratıyor. Bir sonraki seçimi beklemek zorunda olabiliriz ama sonunda her şey yoluna girecek. Modern imparatorluğun -çaresiz insanları sömüren ve tarihin en vahşi, bencil ve sonunda kendini imha etmeye yönelik kaynak gaspını gerçekleştiren şirketokrasinin- gerçek öyküsü, o sabah basında açıklananlarla bir ilgisi olmayıp, bizleri oldukça yakından ilgilendirmektedir. Ve tabii ki bu da, gerçek öyküyü dinlemekte neden bu kadar
zorlandığımızı açıklamaktadır. Yalnızca yanlış bir kavramın peşine takılıp onu Tanrı kelamı gibi kabul ettiğimiz gerçeği ile yüzleşmek yerine, insanların binlerce yıllık sosyal evriminin sonunda mükemmel ekonomik sistemi geliştirdiği efsanesine inanmayı tercih ediyoruz. Her tür
ekonomik büyümenin insanlığın yararına olduğuna ve büyüme ne kadar fazla ise, yararların da o kadar yaygın olacağına kendimizi inandırdık. Son olarak da, birbirimizi bu kavramın sonucunun geçerli ve etik olarak adil olduğuna inandırdık: Kenarlarda doğanlar sömürülmeye açık iken ekonomik büyümenin ateşini
karıştıranlar yüceltilip ödüllendirilmeli. Bu kavram ve onun sonucu her tür korsanlığı haklı çıkartmak için kullanılmaktadır; İran, Panama, Kolombiya, Irak ve diğer yerlerdeki masum insanları yağmalamak, öldürmek ve ırzlarına geçmek için izin ve yetki verilmektedir. Eylemlerinin ekonomik büyüme yarattığı gösterilebildiği sürece -ki böyle bir büyümeyi hemen her zaman gösterebilirler- ET’ler, çakallar ve ordular çoğalmaktadır. Bir şehri bombalayıp onu yeniden inşa ettiğinizde tahmin, ekonometri ve istatistik gibi “taraflı” olabilen bilimleri kullanarak ekonomik büyüme verilerinde büyük bir fırlama olmuş gibi gösterebilirsiniz. Gerçek
öykü, bir
yalanı yaşamakta olduğumuzdur. MAIN özgeçmişim gibi, yüzeyin altındaki ölümcül kanserleri gizleyen bir cila yarattık. Bu kanserler, istatistiklerimizin çektiği röntgenler tarafından ortaya çıkartılmıştır. Bu röntgenler, aynı zamanda, tarihin en güçlü ve varlıklı imparatorluğunun, kabul
edilemez derecede yüksek intihar, uyuşturucu kullanımı, boşanma, çocuklara karşı vahşet, ırza geçme ve cinayet oranlarına sahip olduğu korkutucu gerçeğini ve bu sorunların, aynen habis bir kanser gibi, her yıl artan bir şekilde yayıldığını da ortaya koymaktadır. Kalplerimizde her birimiz
acı çekmekteyiz. Değişiklik için
haykırıyoruz. Ama bu haykırışları susturmak için yumruklarımızı ağzımıza tıkadığımız için de duyulmuyoruz. Tüm
bunları bir
komplonun üstüne
atabilmemiz harika olurdu ama yapamayız. İmparatorluk, büyük bankaların, şirketlerin ve hükümetlerin -şirketokrasinin- verimliliğine dayanmaktadır ama bir komplo değildir. Bu şirketokrasi biziz - onu bizler olur hale getiriyoruz- ki, çoğumuzun ayağa kalkıp ona karşı gelmemizi zorlaştıran da budur. Onun yerine, gölgelerde gezinen komplocular görmeyi tercih ediyoruz, çünkü çoğumuz ya o bankalar, şirketler veya hükümetler için çalışıyoruz ya da bir şekilde, üretip pazarladığımız mallar ve servisler için onlara bağımlıyız. Bizi besleyen sahibimizin elini ısırmayı göze alamıyoruz. Bilgisayarımın ekranındaki haber başlıklarına bakarken, üzerinde kafa yorduğum durum buydu. Ve akla birkaç soru getiriyordu. Evinizi ve arabanızı, yiyecek ve giysilerinizi, elektrik ve sağlık hizmetlerinizi sağlar gibi görünen bir sisteme, (bu sistemin aynı zamanda her gün 24 bin insanın açlıktan öldüğü ve milyonlarcasının daha sizden nefret ettiği veya en azından, seçtiğiniz temsilciler tarafından yaratılan politikalardan nefret ettiği bir dünya yarattığını bilseniz bile) nasıl karşı gelirsiniz? Sistemin kendini
imha etmek
üzere olduğundan şüpheleniyor olsanız bile, sıradan çıkıp, sizin ve komşularınızın her zaman neredeyse Tanrı kelamı olarak kabul ettiği kavramları sorgulama cesaretini nasıl bulursunuz? Yavaşça yerimden kalktım ve kendime bir fincan kahve yapmak için eve yöneldim. Yolda, giriş
yolunun yanındaki posta kutumuza uğrayıp, içindeki Palm Beach Post dergisini aldım. Onda da, New York Times’in yayınlama izni verdiği, Bechtel-Irak konulu aynı makale vardı. O sırada, gazetenin tarihini fark ettim: 18 Nisan. Bu en azından New England’da iyi bilinen, Devrim Savaşı kafalı ailem ve Longfellow’un şu şiiri ile içime işlenmiş bir tarihtir: Dinleyin çocuklarım ve duyacaksınız Gece yarısı yolculuğunu Paul Revere’nin, Yetmişbeş Nisan’ının onsekizinde; O meşhur gün ve yılı hatırlayan. Bu yıl Paskalya Cuması, Paul Revere’nin yolculuğunun yıldönümüne rastladı. O tarihi Post'un ön sayfasında görmek bana, bu sömürge kuyumcusunun bir yandan atını New England kasabalarının karanlık sokaklarında sürerken, bir yandan da şapkasını sallayıp “İngilizler geliyor!” diye bağırışını hatırlattı. Revere bu haberi vermek için hayatını tehlikeye atmış, sadık Amerikalılar da çağrıya cevap vermişlerdi. O zaman, imparatorluğu durdurmuşlardı. Onları neyin dürtüklediğini, bu sömürgeci Amerikalılar’ın sıradan çıkmaya neden gönüllü olduklarını merak ettim. Liderlerinin çoğu zengin kişilerdi. Onları, işlerini tehlikeye atmaya, onları besleyen eli ısırmaya, hayatlarını riske atmaya iten neydi? Şüphesiz, her birinin kişisel nedenleri vardı. Ama yine de, birleştirici bir güç, bir enerji veya katalizör, tüm o bireysel ateşleri tarihin o anında yakan bir kıvılcım olmalıydı. Ve sonra anladım: Sözcükler. Britanya İmparatorluğu’nun ve onun bencil ve sonunda kendini imhaya yönelik ticaret sisteminin ardındaki gerçek öykünün anlatılması o kıvılcımı sağlamıştı. Olayların ardındaki gerçeğin Tom Paine ve Thomas Jefferson gibi adamların sözleri tarafından açığa çıkarılmaları, vatandaşlarının hayal güçlerini ateşlemiş, yürekleri ve bilinçleri açmıştı. Sömürgecileri sorgulamaya başlamışlar ve öyle yapınca da yalanların ardındaki gerçeği keşfetmişlerdi. Yaldı zın altındaki gerçeği ayrımsamışlar, Britanya İmparatorluğu’nun onları nasıl
kullandığını, kandırdığını ve köleleştirdiğini anlamışlardı. İngiliz patronlarının bir sistem oluşturup, sonra da insanların çoğunu bir yalana (bunun insanlığın sunabileceği en iyi sistem olduğuna, daha iyi bir dünya yaratma fırsatının kaynakların İngiltere Kralı aracılığıyla kontrol edilmesine dayandığına, ticaret ve politikaya kralcı bir yaklaşımın çoğunluğa yardım etmenin en verimli ve insani yolu olduğuna) inandırmayı başardıklarını, gerçekte ise sistemin çok fazla kişinin
sırtından çok
az sayıda
kişiyi zenginleştirdiğini gördüler. Bu yalan ve bunun sonucu olarak ortaya çıkan sömürü düzeni, bir avuç filozof, işadamı, çiftçi, balıkçı, yazar ve konuşmacı bu gerçeklerden söz etmeye
başlayana dek, on yıllarca sürüp, yayılmaya devam etti. Sözcükler. Kahve fincanımı doldururken, onların gücünü düşünüyordum; sonra, ofisime gidip bilgisayarıma döndüm. CNN’in web sitesinden çıkıp, bir akşam önce üzerinde çalışmakta olduğum dosyayı açtım. Yazdığım son paragrafı okudum: ‘Bu öykü mutlaka anlatılmalı. Büyük krizler ve
fırsatlar zamanında yaşıyoruz. Bu Ekonomik Tetikçi’nin öyküsü şu anda olduğumuz yere nasıl geldiğimizin ve neden üstesinden gelinemez görünen krizlerle karşı karşıya olduğumuzun öyküsü. Bu öykü anlatılmalı; çünkü ancak geçmiş hatalarımızı anlayarak, gelecekteki fırsatları değerlendirebiliriz... En önemlisi de, bu öykü anlatılmalı; çünkü bugün, tarihte ilk defa bir
ülke tüm bunları değiştirmek için gerekli beceri, para ve güce sahip. Bu, benim doğduğum ve bir ET olarak hizmet ettiğim ülke: Amerika Birleşik Devletleri.’ Bu
defa durmayacaktım. Yaşamımdaki rastlantılar ve onların etrafında yapmış olduğum seçimler beni bu noktaya getirmişti. Buradan ileriye gidecektim. Yine o diğer adamı, atının üzerinde karanlık New England kırlarında dörtnala giderken, bağırarak uyarıda bulunan o yalnız sürücüyü düşündüm. Kuyumcu, Paine’nin sözcüklerinin kendinden önce gittiğini, insanların o kelimeleri evlerinde okuyup, meyhanelerde tartıştıklarını biliyordu. Paine, Britanya İmparatorluğu’nun acımasızlığı hakkındaki gerçeği onlara
göstermişti. Jefferson ise ülkemizin yaşam, özgürlük ve mutluluğu arama hakkı
prensiplerine bağlı olduğunu ilan edecekti. Ve Revere,
gece boyunca
at sürerken, sömürgelerdeki erkek
ve kadınların bu sözcüklerle güçleneceklerini ve baş kaldırıp daha iyi bir dünya için savaşacaklarını biliyordu. Sözcükler... Ve kararımı verdim: Daha fazla ertelememek, yıllar boyunca defalarca başlamış olduğumu sonunda bitirmek, gerçeği açıklamak, itiraf etmek ve bu kitaptaki sözcükleri yazmak için.
Son Söz Bu kitabın sonuna geldik ve aynı zamanda da bir başlangıca. Bir olasılık, bundan sonra ne yapacağınızı, şirketokrasiyi durdurmak ve küresel imparatorluğa doğru, bu delice ve kendini yok etmeye yönelik gidişe bir son vermek
için neler
yapabileceğinizi düşünüyorsunuz. Kitabı arkanızda bırakıp, dünyanın üzerine atlamaya hazırsınız. Fikir istiyorsunuz ve ben size birkaç tane verebilirim. Size, son okuduğunuz, Irak’ta Bechtel ve Halliburton hakkındaki bölümün artık eski bir haber olduğunu söyleyebilirim. Okuduğunuz zaman, gereksiz gibi görünebilir. Ancak, o gazete
haberlerinin önemi,
içeriklerinin zamansal olarak uygunluğunun çok ötesine gitmektedir. O bölüm, umarım, sizin haberlere bakışınızı değiştirecek, önünüze gelen her gazete makalesinin satır aralarını okumanıza ve dinlediğiniz her radyo ve televizyon haberinin daha derin anlamını sorgulamanıza yardımcı
olacaktır. Olaylar göründükleri gibi değil. NBC’nin sahibi General Electric, ABC’ninki Disney ve CBS’ninki Viacom olup, CNN ise devasa bir AOL Time Warner şirketler topluluğunun parçasıdır. Gazetelerimizin, dergilerimizin ve yayınevlerimizin büyük çoğunluğunun mülkiyeti -ve
idaresi- büyük
uluslararası şirketlerin elindedir. Medyamız, şirketokrasinin bir parçasıdır. İletişimimizin neredeyse tamamım kontrol eden memurlar ve yöneticiler yerlerini bilir: Hayatları boyunca onlara, en önemli işlerinden birinin, devralmış oldukları sistemin devamını, güçlenmesini ve genişlemesini sağlamak olduğu
öğretilir. Bunda
çok beceriklidirler ve karşı çıkan olursa da, çok acımasız olabilirler. Dolayısıyla, yaldızın
altındaki gerçeği görüp ortaya çıkartmak görevi size düşmektedir. Ailenize ve dostlarınıza bundan söz edin, gerçeği yayın. Size, pratik olarak yapılabileceklerin bir listesini verebilirim. Örneğin, benzin
[113] harcamanızı azaltın. 1990’da, Irak’ı ilk defa işgal etmeden önce, 8 milyon varil petrol ithal ediyorduk; 2003’e ve ikinci işgale geldiğimizde ise bu miktar %50’den fazla artarak, 12 milyon varili aşmıştı. Bir daha canınız alışverişe gitmek istediği zaman, onun yerine bir kitap okuyun, egzersiz veya meditasyon yapın. Evinizi, gardrobunuzu, arabınızı ve hayatınızdaki diğer birçok şeyi küçültün. “Serbest” ticaret
anlaşmalarını ve
küçük imalathanelerde çaresiz insanları sömüren veya çevreyi talan eden şirketleri protesto edin. Size,
mevcut sistemde oldukça ümit
olduğunu, bankalar, şirketler ve hükümetlerle - ya da, onları yöneten insanlarla- ilgili temelde bir sorun olmadığını ve bunların, tabii ki, bir şirketokrasi oluşturmak zorunda olmadıklarını söyleyebilirim. Bugün karşımızdaki sorunların kötü
niyetli kurumların sonucu olmadığı
hakkında ayrıntıya girebilirim; bunlar, aslında, ekonomik gelişme hakkındaki yanlış kavramlardan kaynaklanmaktadır, suç
bu kurumların kendilerinde değil, bizim onların çalışma
yöntemleri, birbirleriyle etkileşim şekilleri ve bu süreçte yöneticilerinin oynadığı rol hakkındaki algılarımızda yatmaktadır. Aslında, son derece etkin küresel iletişim ve dağıtım ağları, olumlu ve şefkatli değişiklikler yapmak için kullanılabilir. Nike’nin işaretinin, McDonald’s kemerinin veya Coca-Cola logosunun, ana amaçları dünyadaki yoksulları çevreye yararlı bir şekilde giydirip, karınlarını doyurmak olan şirketlerin sembolleri haline geldiğini hayal edin. Bu, Ay’a bir adam indirmekten, Sovyetler Birliği’ni parçalamaktan ya da bu şirketlerin dünyanın her tarafına ulaşmalarını sağlayacak bir altyapı yaratmaktan daha az gerçekçi değildir. Kendimizi ve çocuklarımızı düşünmek, sorgulamak ve eylemde bulunma cesaretini gösterebilmede etken kılmak için, eğitim yaklaşımımızda bir devrime gereksinmemiz var. Siz bir örnek oluşturabilirsiniz. Hem öğretmen, hem de öğrenci olun; siz örnek olarak çevrenizdekilere esin verin.
Yaşamınızdaki kurumları etkileyecek belirli eylemlere girişmeniz konusunda sizi cesaretlendirebilirim. Bir ortam oluştuğu anda fikrinizi söyleyin, mektuplar ve elektronik postalar yazın, soru ve endişelerinizi telefonla gerekli yerlere bildirin, daha bilinçli okul yönetim kurulları, belediye meclisleri ve yerel kurallar için oy verin. Bir şey almanız gerektiği zaman, bunu bilinçli olarak yapın; kişisel olarak katılımcı olun. Size, 1990’da Shuar kabilesini ziyaretimde bana söylenenleri, dünyanın onu düşlediğiniz gibi olduğunu ve o eski çevreyi kirleten endüstriler, tıkalı yollar ve kalabalık şehirler karabasanını, sürdürülebilirlik ve eşitlik gibi dünyaya saygılı ve toplumsal sorumlulukları olan prensiplere dayalı yeni bir rüya ile değiştirebileceğimizi hatırlatabilirim. Kendimizi ve örnek aldıklarımızı değiştirmek bizim elimizde. Daha iyi bir dünya yaratmak için sahip olduğumuz şaşırtıcı fırsatları hemen
• sıralıyabilirim: Herkese yetecek kadar yiyecek ve su;
hastalıkları tedavi
eden, bugün
milyonlarca insanı gereksiz yere etkileyen salgınları önleyecek ilaçlar; yaşamın gereklerini yerkürenin en ücra köşelerine bile götürebilecek ulaştırma sistemleri; okur-yazarlık oranını artırıp, dünyadaki her insanın, diğer insanlarla iletişime girebilmesine olanak verecek
internet servislerinin sağlanması; farklılıkların giderilmesini sağlayarak, savaşları gereksiz kılacak araçlar; herkes için daha ekolojik ve verimli evler geliştirmek için kullanılabilecek, hem uzayın sonsuzluğunu, hem de en minik, atom altı
enerjiyi araştıran teknolojiler; yukarıdakilerin tümünü başarmak için yeterli kaynaklar ve daha birçok şey. Başkalarının, sorunları ve
fırsatları anlamalarına yardım etmeniz için, hemen atabileceğiniz adımlar önerebilirim.
Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|