XariCİ DİLLƏR 2009 xariCİ DİLLƏR


İstiqamət: Mədəniyyətlərarası dialoq



Yüklə 5,08 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/12
tarix23.02.2017
ölçüsü5,08 Kb.
#9421
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12

İstiqamət: Mədəniyyətlərarası dialoq
Xar.c.II.29. Şagird mədəniyyət sahəsindən informasiyanı təyin edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
dövlət simvollarını (bayraq, gerb, himn) təyin edir

illustrasiyalarda/mətnlərdə əks olunan dövlət simvollarını, mədəni, məişət gerçəkliklərini 

(məs., bayraq, abidə və s.) müşahidə edir və onları təyin edir
Xar.c.I.30.  Şagird xaricidilli ölkənin mədəni və sosial-mədəni  
 
 
      
özünəməxsusluğuna maraq göstərir və  ona  tolerant yanaşır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
ictimaiyyətdə davranış etiketini, qaydaları təyin edir və simulyativ hadisələri oynadıqda 

onlara riayət edir
konkret sosial-mədəni məsələlər ətrafında ana dilində suallar verir/izahatların verilməsini 

xahiş edir
mədəni özünəməxsusluğu müzakirə etdikdə öz fikrini, baxışlarını, yanaşmalarını düzgün 

şəkildə ifadə edir
İstiqamət: Xarici dilin praktiki  tətbiqi
Xar.c.II.31. 
Şagird xarici dildə müxtəlif növ layihələri həyata keçirir (məs.,    
      
sərgi; bayram süfrəsi; xaricilər üçün turist kitabçasını hazırlamaq və  
      
meriyanın internet-səhifəsində yerləşdirmək; dünyanın hər hansı bir  
      
diyarının elə bir sinfi ilə dostlaşmaq, hansı ki, həmin dili  öyrənir və s.)
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
müəllimlə birlikdə layihənin nailiyyətlə həyata keçirilməsinin meyarlarını formalşdırırlar

qrup üzvləri sərbəst şəkildə həyata keçirilsəi mərhələləri müəyyən edir və planlaşdırırlar, 

sonra qruplar tərtib etdikləri planı bir-birinə təqdim edir, müqayisə edir, təkmilləşdirirlər

XARİCİ  DİLLƏR 
X.D. - 62
2009
müəllimlə birlikdə layihənin yerinə yetirilmə müddətini təyin edirlər

müəllimin yardımı ilə bilik və bacarıqları səfərbər edir, müəyyən edirlər ki, verilən məsələnin 

həlli üçün hansı bilik və bacarıqları əldə etməlidirlər
qrup üzvləri müəllimin yardımı ilə funksiyaları təyin edir və bölürlər

qrup üzvləri informasiya axtarır, seçir və işləyib hazırlayırlar

layihəni həyata keçirirlər

məşqlər edirlər, başqa qrup qarşısında təqdimatı simulyasiya edirlər, qeydləri, şərhləri nəzərə 

almaqla layihəni təkmilləşdirir, üzərində düzəlişlər edirlər
layihənin yekun variantını hazırlayırlar və auditoriya qarşısında təqdim edirlər.

İstiqamət: Tədrisin təlimi
Xar.c.II.32.  Şagird müəllimin yardımı ilə yerinə yetiriləcək tapşırığın    
      
 tələləblərini anlayır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
tapşrığın nailiyyətlə yerinə yetirilməsi meyarlarının formalaşdırılmasında iştirak edir 

tapşırığın həyata keçirilmə mərhələlərini ayırır

sahib olduğu bilik və bacarıqları təyin edir və tapşırığı yerinə yetirmək üçün onlardan 

istifadə edir
yeni tapşırığı yerinə yetirdikdə hansı bilik və bacarıqların əldə ediləcəyini müəyyən edir

təyin edir ki, nədə çətinlik çəkəcək, nə ona asan olacaq, nədə yardım, məsləhət lazım 

olacaq
tapşırığın hər bir mərhələsi üçün lazımi strategiyaları müəyyən edir

Xar.c.II.33. Şagird nailiyyətli təhsilin  təmin edilməsi üçün strateji bacarıqları  
      
əldə edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
işə başlamazdan əvvəl biliyini səfərbər edir

bu və ya digər mərhələnin konkret məsələsini həll etmək üçün hansı yanaşmalardan istifadə 

edəcəkləri haqqında fikir mübadiləsində iştirak edir
lazım gəldikdə

 yardım, məsləhət istəyir
işin yerinə yetirilməsindən sonra istifadə edilən strategiyaları təqdim edir, başqalarının 

istifadə etdikləri strategiyalarla müqayisə edir
istifadə edilən strategiyaların effektivliyinin qiymətləndirilməsində iştirak edir 

fərqli strategiyaların sınanılması-tətbiqinə razılaşır


X.D. - 63
XARİCİ  DİLLƏR 
2009
başqa-başqa, eləcə də ana dilinin öyrənilməsi zamanı əldə edilən təcrübəni bir-biri ilə 

müqayisə edir, bu və ya digər strategiyanın  başqa dilin və ya başqa fənnin öyrənilməsi 
prosesində nə qədər yararlı olmasını müəyyən edir
səhvlərin, maneələrin səbəblərini təhlil edir

özünüqiymətləndirmə və başqasını qiymətləndirmək (şagird-müəllim və ya şagird-şagird 

eyni yazını bir-birindən sərbəst şəkildə yoxlayırlar)
nəticələri müşahidə etməklə qeyd edir ki, harada irəliləyişi var

nailiyyətin və ya müvəffəqiyyətsizliyin səbəblərini onları gələcəkdə nəzərə almaq məqsədilə 

təhlil edir 
irəliləyişə mane olan səbəb və amilləri sadalayır (məs., resursdan lazımi şəkildə istifadə 

etməyib, fəallığın əsas məsələsini ayıra bilməyib, mərhələdən birini buraxıb, məsələ çətin 
gəlib ona, həvəsli deyildi və sairə) 
öz qüsurlarını görür və sadalayır

nöqsanları aradan qaldırmaq üçün hansı bir ölçü götürəcəyini təyin edir

öz təşəbbüsü ilə düzəli şetmə ölçülərinə müraciət edir

Xar.c.II.34. Şagird dərs fəaliyyətinə dəstək göstərmək məqsədilə    
 
      
  resurslardan istifadə edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
dərslik resurslarından effektiv şəkildə istifadə edir (lüğət, struktur nümunələr, qrammatik 

lüğət, illustrasiyalar və s.)
həm məktəbdə, eləcə də məktəbdənxaric əl çatılan resurslardan (dərsliyin əyani vəsaitləri, 

lüğət, məktəb/kənd/şəhər kitabxanası, müəllim, səriştəli şəxs, internet və sairə) informasiya 
toplayır
informasiya  kommunikasiya  texnologiyalarının  (İKT)  vasitəsilə  informasiyanı/dərs 

materialını axtarır
İKT-dən bu və ya digər materialın/mətnin hazırlanması/işlənilməsi üçün istifadə edir  

layihələrin həyata keçirilməsi üçün İKT-dən istifadə edir

Xar.c.II.35. Şagird leksik ehtiyatını möhkəmləndirmək və zənginləşdirmək  
      
üçün müxtəlif üsullara müraciət edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
keçilmiş leksik materialı müntəzəm şəkildə təkrarlayır

pis mənimsədiyi leksik vahidləri toplayır

 yadda saxlamanın başqa-başqa üsullarından istifadə edir (bir neçə dəfə köçürmək, ucadan 

təkrar etmək, eyniköklü sözləri, antonim/sinonim cütlərini qruplaşdırmaq, assosiasiya etmək, 
mətndə istifadə etmək, mövzuya əsasən qruplaşdırmaq və s.)

XARİCİ  DİLLƏR 
X.D. - 64
2009
Xar.c.II.36. Şagird qrammatikanın mənimsənilməsinə dəstək göstərmək  
      
məqsədilə strategiyalardan istifadə edir (asanlaşdırır).
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
 
•  konkret  misalları müşahidə etməklə qrammatik strukturları/qaydaları təyin edir
 təyin edilən strukturlardan/qaydalardan fərqli mətnlərdə istifadə edir

  xarici dillərin qrammatik strukturları/qanunauyğunluqlarını bir-biri ilə müqayisə edir

 sxemlərdən, cədvəllərdən, struktur modellərindən istifadə edir və özü də onları yaradır

Xar.c.II.37. Şagird nəticələrin yaxşılaşdırılması məqsədilə  sinif yoldaşları ilə,  
      
müəllim ilə, cütlük yoldaşı ilə əməkdaşlıq edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
cütlük yoldaşını, həmqrupunu həvəsləndirir

 yardım təklif /tələb edir

qrup üzvləri ilə razılıqda hərəkət edir

 həmqrupları ilə müzakirələr aparır (problemin həlli, funksiyaların bölünməsi üçün)

başqalarının fikirlərini dinləyir, öz fikrini bildirir

razılıq alınmadıqda razılığın əldə edilməsinə çalışır

ümumi işdə öz işini daxil etməyə çalışır

lazım gəldikdə cütlük yoldaşının/qrup üzvlərinin bir-birlərini qiymətləndirməklərində iştirak 

edir
ideyaların müəlliflərini deyil, ideyaları tənqid edir, qiymətləndirmə zamanı düzgündür

başqaları tərəfindən buraxılan səhvləri nəzakətlə göstərir

nəticələrin qarşılıqlı təkmilləşdirilməsi üçün bir-birini qiymətləndirmədə iştirak edir


X.D. - 65
XARİCİ  DİLLƏR 
2009
 III səviyyə
Əldə edilən nəticələr
İstiqamət:
Dinləmə
 Oxu
     Yazı
Xar.c.III.1.
Şagird xaricidilli 
həmsöhbətlər arasında 
gündəlik həyatla əlaqədar 
mövzu üzrə interaksiyanı 
(dialoq, monoloq, 
müsahibə) dinləyir və 
anlayır.
 
Xar.c.III.2.
Şagird qısa təlimatları, 
bildirişləri, ictimai yerlərdə 
edilən elanları dinləyir və 
anlayır.
 
Xar.c.III.3
Şagird informasiya 
audioverilişlərini dinləyir 
və başa düşür.
    
Xar.c.III.4. 
Şagird  dinlənilən 
məsələlərin effektiv 
şəkildə həll edilməsi 
və dinləmə bacarığının 
təkmilləşdirilməsi üçün 
müxtəlif strategiyalara 
müraciət edir.
Xar.c.III. 5.
Şagird korrespondensiyanı 
anlayır (rəsmi xarakterli məktub, 
şəxsi məktub və ya onun elektron 
variantı).
Xar.c.III.6.
Şagird müxtəlif mətn üzərində 
hazırlanan elmi mətni (tarixi, 
mədəni, arxeoloji, coğrafi və s.) 
oxuyur və anlayır.
Xar.c.III.7. 
Tərcümeyi-hal xarakterli 
mətnləri (tərcümeyi-hal, 
tərcümeyi-hal anketi) başa düşür.
Xar.c.III.8.
Şagird kiçik ölçülü hekayə 
növündə mətni oxuyur və anlayır 
(adaptasiya edilmiş hekayə, 
xatirə, əhvalat, gündəlik).
Xar.c.III.9.
Şagird mətnin struktur 
xüsusiyyətlərini, öyrəndiyi 
dil-qrammatik formaları və 
məzmunlu kontekstdə onların 
funksiyasını təyin edir.
                                                       
Xar.c.III.10.
Şagird mətni/parçanı ucadan 
oxuyur.
Xar.c.III.11.
Şagird  oxu məsələsini effektiv 
şəkildə həll etməyə dəstək 
göstərmək və oxu bacarığını 
yaxşılaşdırmaq üçün müxtəlif 
strategiyalara müraciət edir.
Xar.c.III.12.
Şagird müxtəlif növ mətnlər 
yazır, hansında öz təcrübəsini 
xırdalıqla təsvir edir.
Xarici həmyaşıdına 
a) 
məktub yazır (əlyazması və 
ya elektron variant)/ 
b)Yaxınlarına şəxsi məktub 
yazır (əlyazması və ya 
elektron variant).
c) Gündəlik yazır.
Xar.c.III.13. 
Şagird müxtəlif mövzu üzrə 
(tarixi, mədəni, ekoloji və s.) 
elmi xarakterli kiçik ölçülü 
mətn yazır.
  
Xar.c.III.14.
Şagird yazı zamanı mətnin 
strukturuna riayət edir,  
baza dil-qrammatik vərdiş-
bacarıqlarına sahib olur və 
funksional şəkildə istifadə 
etməyə çalışır.
Xar.c.III.15.
Şagird yazı məsələlərinin 
effektiv həllinə dəstək 
göstərmək üçün və yazılı nitq 
bacarığının yaxşılaşdırılması 
üçün müxtəlif strategiyalara 
müraciət edir.
 

XARİCİ  DİLLƏR 
X.D. - 66
2009
İstiqamət:
Danışıq
Mədəniyyətlərarası 
dialoq
Xarici dilin 
praktiki tətbiqi
Tədrisin təlimi
Dialoq nitqi
Xar.c.III.16.
Şagird interaksiyada 
iştirak edir.
Xar.c.III.17. 
Şagird 
kommunikasiya 
vəziyyətini ifadə 
edir.  
              
Monoloq nitqi
Xar.c.III.18. 
Şagird ardıcıllıqla 
söhbət edir.
              
Xar.c.III.19.
Şagird baza 
qrammatik-dil 
vərdiş-bacarıqlarına 
sahib olur və 
onlardan funksional 
şəkildə istifadə 
etməyə çalışır.
Xar.c.III.20.
Şagird nitq 
məsələsinin 
effektiv şəkildə həll 
edilməsinə dəstək 
göstərmək və şifahi 
nitq bacarığını 
təkmilləşdirmək 
üçün müxtəlif 
strategiyalara 
müraciət edir.
Xar.c.III.21. 
Şagird məqsədli 
ölkənin/ölkələrin 
gerçəkliklərini  təyin 
edir.
Xar.c.III.22. 
Şagird xaricidilli 
ölkənin mədəni 
və sosial-mədəni 
özünəməxsusluğuna 
maraq göstərir və  
ona  tolerant yanaşır.
Xar.c.III.23
Şagird xarici dildə 
müxtəlif növ 
layihələri həyata 
keçirir (məs., sərgi; 
bayram süfrəsi; 
xaricilər üçün 
turist kitabçasını 
hazırlamaq və 
meriyanın internet-
səhifəsində 
yerləşdirmək; 
dünyanın hər 
hansı bir diyarının 
elə bir sinfi ilə 
dostlaşmaq, hansı 
ki, həmin dili 
öyrənir və s.)
Xar.c.III.24.
Şagird müəllimin yardımı 
ilə yerinə yetiriləcək 
tapşırığın tələləblərini 
anlayır.
Xar.c.III.25.
Şagird nailiyyətli təhsilin  
təmin edilməsi üçün 
strateji bacarıqları əldə 
edir.
Xar.c.III.26.
Şagird dərs fəaliyyətinə 
dəstək göstərmək 
məqsədilə resurslardan 
istifadə edir.
Xar.c.III.27.
Şagird leksik ehtiyatını 
möhkəmləndirmək 
və zənginləşdirmək 
üçün müxtəlif üsullara 
müraciət edir.
Xar.c.III.28.
Şagird qrammatikanın 
mənimsənilməsinə dəstək 
göstərmək məqsədilə 
strategiyalardan istifadə 
edir (asanlaşdırır).
Xar.c.III.29. 
Şagird nəticələrin 
yaxşılaşdırılması 
məqsədilə  sinif 
yoldaşları ilə, müəllim 
ilə, cütlük yoldaşı ilə 
əməkdaşlıq edir.

X.D. - 67
XARİCİ  DİLLƏR 
2009
Tədrisin nəticələri və indikatorları 
Istiqamət: Dinləmə
(dinləmək bacarığını inkişaf etdirmək üçün tədris məqsədilə yaradılan 
audioyazılardan istifadə edilir, hansılarda nitq aydın və sakitdir)
  
Xar.c.III.1.  Şagird xaricidilli həmsöhbətlər arasında gündəlik həyatla    
      
əlaqədar mövzu üzrə interaksiyanı (dialoq, monoloq, müsahibə)  
      
dinləyir və anlayır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
təyin edir, söhbət harada və necə davam edir

həmsöhbətləri, müsahibləri, müxbirləri təyin edir

söhbətin əsas mövzusunu/məsələlərini təyin edir

konkret informasiyanı toplayır (kim, nə, harada, nə zaman, hansı, necə, neçə, niyə və s.)

söhbətin məzmunundan irəli gələrək həmsöhbətlərin xasiyyətləri, işləri, gələcək planları, 

maraqları və onlar arasında mövcud əlaqələri (mehriban, münaqişəli, uzun müddətin dostları, 
yenicə tanış olanlar və s.) təyin edir və nəticə çıxarır
intonasiya ilə ifadənin modallığını fərqləndirir (sual, xahiş, tələb)

Xar.c.III.2.  Şagird qısa təlimatları, bildirişləri, ictimai yerlərdə edilən elanları  
      
dinləyir və anlayır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
elanın mövzusunu təyin edir (itmiş əşya, tədbir, səyahət və s.)

məqsədi təyin edir (reklam etmək, xəbərdar etmək, məlumat almaq və s.)

adresatı (ismarıc, elan ünvanlanan şəxsi) müəyyən edir 

konkret informasiyanı toplayır (məsələn, itirilmiş əşyanın xüsusiyyətləri, ərzağın qiyməti, 

yola düşmə vaxtı, təhlükəsizlik qaydaları və s.)
Xar.c.III.3. Şagird informasiya audioverilişlərini dinləyir və başa düşür.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
verilişin növünü (meteoroloji bületen, daycest, idman/mədəniyyət yenilikləri və s.) təyin 

edir
əsas mövzunu/məsələləri (mükafatlandırma, maraq, kinofestival və sairə) təyin edir


XARİCİ  DİLLƏR 
X.D. - 68
2009
konkret informasiyanı toplayır  (kim, nə zaman, harada, necə, neçə və s.)

Dinləmə strategiyaları
Xar.c.III.4.  Şagird  dinlənilən məsələlərin effektiv şəkildə həll edilməsi və  
      
dinləmə bacarığının təkmilləşdirilməsi üçün müxtəlif   
 
      
strategiyalara müraciət edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
canlı nitqi/köçürməni anlamaq üçün qeyri-verbal elementlərə müraciət edir (səs tembri, 

intonasiya, mimika, jestikulyasiya, müxtəlif növ səs-küy, məntiqi vurğular, illustrasiya, 
sxem)
tanış elementlərə əsaslanaraq yad sözlərin, ifadələrin əhəmiyyətini təyin edir (kommunikasiya 

əhvalatı, kontekst, tanış dil konstruksiyaları)
mənalarını müəyyən etmək üçün yad sözləri qeyd edir

təsvir edir ki, dinlənilən məsələni hansı üsulla/yolla həlli edə bildi

 başqaları tərəfindən seçilən üsulları müqayisə edir və nəticə çıxarır ki, hansı yanaşma daha 

effektiv idi
məqsədə uyğun olaraq dinləmə strategiyasını dəyişir: ümumi məzmunu anlamaq üçün tanış 

sözlərə, qeyri-verbal elementlərə əsaslanır və kommunikasiya halını, konteksti, danışıq 
mövzusunu təyin edir
konkret informasiyanı təyin etmək üçün konkret əsasları seçir, lazımi informasiyanı toplamaq 

üçün diqqəti onlara yönəldir
xarici dildə ona maraqlı olan tele\radio verilişlərə, filmlərə baxır və dinləyir.

                 
İstiqamət: Oxu
Xar.c.III. 5. Şagird korrespondensiyanı anlayır (rəsmi xarakterli məktub,  
      
şəxsi məktub və ya onun elektron variantı).
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
müəllifi, adresatı, onların ünvanlarını, yola salınma tarixini sadalayır

korrespondensiyanın məqsədini sadalayır (təbrik, dəvətnamə, təşəkkür bildirmək, təklif 

etmək, təəssüratları bölüşdürmək, izahat və sairə)
vəziyyəti/konteksti təyin edir, hansında məktub yazılıbdır

faktiki informasiyanı təyin edir (harada, necə, nə zaman, neçə, nə qədər, necə, niyə, kim 

üçün və sairə)
respondentin yanaşmasını, əhval-ruhiyyəsini təyin edir


X.D. - 69
XARİCİ  DİLLƏR 
2009
informasiyalara əsaslanaraq müəllif və ya adresat haqqında konkret nəticələr çıxarır

Xar.c.III.6.  Şagird müxtəlif mətn üzərində hazırlanan elmi mətni (tarixi,  
      
mədəni, arxeoloji, coğrafi və s.) oxuyur və anlayır.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
əsas mövzunu/məsələləri təyin edir

mətnin üzərində verilən faktiki informasiyanı təyin edir

informasiyanı  konkret  xüsusiyyətlərə  əsasən  (oxşarlıq-fərq;  artan-azalan  dərəcə  və  s.) 

toplayır
faktı ehtimaldan, qiymətləndirmədən ayırır

faktlar və hadisələr arasında mövcud olan məntiqi əlaqələri təyin edir

mətndə verilən informasiyanı şəxsi təcrübəsi ilə əlaqələndirir

Xar.c.III.7.  Tərcümeyi-hal xarakterli mətnləri (tərcümeyi-hal, tərcümeyi-hal  
      
anketi) başa düşür.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
  
şəxsi təyin edir

hadisələrin vaxtı və yerini müəyyən edir (dövr, ad günü və yeri və s.) 

şəxsin fəaliyyət göstərmə sahəsini sadalayır, hansında ki, o ad qazanıb

karyeranın mərhələlərini təyin edir

tərcümeyi-halda verilən informasiyaya əsasən şəxsiyyəti xarakterizə edir.

Xar.c.III.8.  Şagird kiçik ölçülü hekayə növündə mətni oxuyur və anlayır  
      
(adaptasiya edilmiş hekayə, xatirə, əhvalat, gündəlik).
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
  
ümumi məzmunu təyin edir

düşünülmüş şəkildə başlığı mətnlə əlaqələndirir

nəql edəni, personajları, müəllifi təyin edir

hərəkətlərin ardıcıllığını təyin edir

konkret informasiyanı adlandırır (kim, harada¸ necə, niyə və sairə)

personajlar arasında mövcud münasibətləri təyin edir

izahatla verilən informasiyaya əsaslanaraq personajları xarakterizə edir

nəql edənin/personajların əhval-ruhiyyələrini, emosiyalarını, yanaşmalarını təyin edir.


XARİCİ  DİLLƏR 
X.D. - 70
2009
Xar.c.III.9.  Şagird mətnin struktur xüsusiyyətlərini, öyrəndiyi dil-qrammatik  
      
formaları və məzmunlu kontekstdə onların funksiyasını təyin edir.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
struktur təşkilinə əsasən eyni tipli mətnləri müqayisə edir (məsələn, elmi xarakterli iki 

mətni) və ana dilində müzakirə edir ki, mətnin dərk edilməsi üçün hansı struktur daha çox 
əlverişlidir və niyə
hərəkətlərin sıxlığını və müddətini ifadə edən dil vasitələrini təyin edir (zərf¸ felin uyğun 

forması)
yer, istiqamət, məsafəni ifadə edən dil vasitələrindən istifadə edir

hərəkətlərin  ardıcıllığını  (qabaqlayan  və  ləngidən  hərəkətlər)  ifadə  edən  sadə  dil 

konstruksiyaları
 məntiqi əlaqələri ifadə edən sadə dil strukturlarını (məs., səbəb, nəticə, mövqe) təyin 

edir.
                                                       
Xar.c.III.10. Şagird mətni/parçanı ucadan oxuyur.
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
auditoriya qarşısında oxumaq istədiyi mətni/parçanı seçir

oxuyana qədər mətnin məzmununu anlayır

məzmuna əsasən nitqin tempini, səs tembrini və hündürlüyünü dəyişir

mətndə əks olunan emosiyaları intonasiya ilə ifadə edir

  durğu işarələrinin funksiyası ilə intonasiyadan istifadə edir

oxu prosesində auditoriya ilə görmə əlaqəsini yaratmağa çalışır

açıq və aydın danışır

Oxu strategiyaları
   
Xar.c.III.11. Şagird oxu məsələlərinin effektiv şəkildə həllinə dəstək göstərmək  
      
 və oxu bacarığını təkmilləşdirmək məqsədilə müxtəlif  
 
      
 strategiyalara müraciət edir. 
Nəticə əldə edilmişdir, əgər şagird:
tanışedici  oxu  üsullarına  müraciət  edir:  mətnin  quruluşuna,  başlığına,  abzaslarına, 

illustrasiyalara, sərlövhələrə, ayrılan sözlərə və sairəyə diqqət yetirir; yad sözlərin üzərində 
dayanmır
öyrədici oxu üsullarından istifadə edir: ilk dəfə oxuduqda mətnlə bütövlükdə tanış olur; 


X.D. - 71
XARİCİ  DİLLƏR 
2009
çətinliklərə üstün gəlmək üçün anlaşılmayan, mürəkkəb və ya əhəmiyyətli hissələri bir 
də oxuyur; kontekstin, təcrübənin və ya lüğətin yardımı ilə xarici sözlərin əhəmiyyətini 
dəqiqləşdirir.
axtarıcı oxu üsullarından istifadə edir: konkret informasiyanın axtarılması məqsədilə mətni  

tez bir də oxuyur, dayaqlar axtarır: düyün sözləri, abzasların birinci cümlələrini, rubrikaları, 
izahatları, sxemləri, cədvəlləri və sairə)
tanış elementlərin yardımı ilə (illustrasiyalar, tanış kök, kontekst, ana dilində istifadə edilən 

sözlər və s.) yad sözlərin, ifadələrin əhəmiyyətini  sərbəst şəkildə təyin edir
müxtəlif elementlərin yardımı ilə (başlıq, abzasın əvvəli, düyün sözlər, abzaslardan biri, 

seçilmiş sözlər) mətnin məzmunu haqqında ehtimallar söyləyir
 oxu məsələsinin hansı üsulla/yolla həll etdiyini təsvir edir

başqaları tərəfindən seçilən üsulu müqayisə edir və nəticə çıxarır ki, hansı yanaşma daha 

effektiv idi
Yüklə 5,08 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin