Toshkent viloyati chirchiq davlat pedagogika instituti yordamchi tarix fanlari

Hijriy - shamsiy yil oylari

№	Oylarning boshlanish sanalari	Kunlar	Hijriy - shamsiy yil oylari
1.	21 mart - 20 aprel	31	Hamal
2.	21 aprel - 21 may	31	Savr
3.	22 may - 20 iyun	31	Javzo
4.	21 iyun - 22 iyul	31	Saraton
5.	23 iyul - 22 avgust	31	Asad
6.	23 avgust - 22 sentabr	31	Sunbula
7.	23 sentabr - 22 oktabr	31	Mezon
8.	23 oktabr - 21 noyabr	30	Aqrab
9.	22 noyabr - 21 dekabr	30	Qavs
10.	22 dekabr - 20 yanvar	30	Ja’di
11.	21 yanvar - 19 fevral	30	Dalv
12.	20 fevral - 20 mart	29 - 30	Hut

Tayanch tushunchalar:
Hijriy yil hisobi - hijriy yil musulmonlar yili bo‘lib, 622 yil 16 iyul, ya’ni Muhammad payg‘ambarning Makkadan Madinaga hijrat qilgan davridan boshlanadi. Hijriy yil ikki xil hisobga ega.
hijriy - qamariy yilhisobi - Oyning Yer atrofida aylanish davri 29,5 kecha- kunduz hisobidan olingan.
hijriy - shamsiy yilhisobi - Yerning Quyosh atrofini bir marta to‘liq aylanib chiqish davriga asoslangan.


Savol va topshiriqlar.
1. Musulmon oylari mazmunini izohlang?
2. Hijriy - shamsiy kalendarga ta’rif bering.
3. Hijriy - qamariy kalendarini ta’riflang.
4. Zahriddin Muhammad Boburning "Boburnoma" asarida hijriy yilda berilgan sanalarni toping va milodiy yilga aylantiring.
5. Abu Rayhon Beruniyning asarlarida hijriy yil hisobiga oid qanday ma’lumotlar berilgan?


6- mavzu: Grigoriy kalendari, zamonaviy kalendarlar


REJA.

9. 
   Qadimgi grek kalendarlari
   
10. 
    Qadimgi Rimda kalendarlar. Yulian kalendari
    
11. 
    Milodiy yil hisobi
    

4. Rim papasi Grigoriy XIII ning kalendar islohoti
ADABIYOTLAR.

32. 
    Rahmatullayeva O., Salomov J. Xronologiyа. – T., Fan va texnologiyalar, 2012.
    
33. 
    Rahmatullayeva O., Salomov J. Numizmatika. – T., Fan va texnologiyalar, 2012.
    
34. 
    Bo‘riev O. Temuriylar davri yozma manbalarida Markaziy Osiyo. – T.: O‘zbekiston, 1997.
    
35. 
    Eshov B. Qadimgi O‘rta Osiyo shaharlari tarixi. –T., 2006.
    
36. 
    Iofe V.G., Choriyev Z.U. Xronologiya va metrologiyа. –T.,2003.
    
37. 
    Rahmonqulova Z.Xronologiyа. -T.: A. Navoiy nomidagi davlat nashriyoti. 2006.
    
38. 
    Ahmedov A. Ahmad Al -Farg‘oniy. -T.: O‘zbekiston Milliy ensiklopediyasi. 1998.
    
39. 
    Abu Rayhon Beruniy. O‘tmish xalqlardan qolgan yodgorliklar. Tanlangan asarlar. -T.:Fan.1968.
    
40. 
    MamadazimovM., Ilyosov S. Malikshoh erasi // Fan va turmush. 2004. №4 -5. 43 b.
    
41. 
    Umar Xayyom. Navro‘znoma.Tarjimon Urfon Otajon. -T.: Mehnat. 1990.
    
42. 
    Hakimov M. Turkiston xalqlari qo‘llagan taqvimlar. - T., 1999.
    

3.