Redaksiya heyəTİ: Baş redaktor: K. M. Tahirov

Ə d ə b i y y a t
Mansurov, E. Gənc 
bəstəkarlar öz musiqimizi 
xarici modellərə qurban 
verirlər [Mətn] : müsahibə 
/E.Mansurov //Olaylar.-
2011.-18 yanvar.-S.11.
İ n t e r n e t d ə
www.az.wikipedia.org
www.google.az
28
Bəstəkar

58
MART
C.A. 
C. 
Ş. 
B.
B.E. 
Ç.A. 
Ç. 
C.A. 
C. 
Ş. 
B. 
B.E. 
Ç.A. 
Ç. 
C.A. 
C. 
Ş. 
B. 
B.E. 
Ç.A. 
Ç. 
C.A. 
C. 
Ş. 
B. 
B.E. 
Ç.A. 
Ç. 
C.A. 
C. 
Ş.
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
12 
13 
14 
15 
16 
17 
18 
19 
20 
21 
22 
23 
24 
25 
26 
27 
28 
29
30
31 
®
Azərbaycanın BMT-yə qəbulu (02.03.1992)
• 
Bədən Tərbiyəsi və İdman Günü (05.03.)
• 
Qızıl Aypara Günü (07.03.2008)
• 
Bеynəlxalq Qadınlar Günü (08.03.1910)
• 
Milli Tеatr Günü (10.03.1873) 
• 
Beynəlxalq Novruz Günü (21.03.2010)
• 
Mirzə Fətəli Axundzadə bütün həyatı boyu doğma vətəninin və xalqı-
nın tərəqqisi yolunda yorulmadan çalışaraq yeni dövrün irəli sürdüyü 
mühüm elmi, mədəni və ictimai-siyasi məsələlərə daim fəal münasibət 
ifadə edən və zamanın qabaqcıl ideyalarından bəhrələnməyə çağıran 
yaradıcılığı  ilə  Azərbaycan  mədəniyyətinin  inkişafı  tarixində  parlaq 
səhifə açmışdır.
İlham Əliyev, 
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti
1 mart 
Gün çıxır 6:43 
Gün batır 18:33
28 fevral 
Gün çıxır 06:52  
Gün batır 20:05
19 fevral- 20 mart
Balıq Nişanı 
sudur. Yupiter 
və Neptunun 
himayəsindədir. 
Günəşin Balıqlar 
bürcündən keçdiyi 
dövrdə doğulanlar 
incə intuasiyalı 
olmaqla yanaşı, 
daim bir narahatlıq 
hissi də keçirirlər.
200 il
1812-1878
M.F.Axundzadə

59
Milli ədəbiyyat
Dövlət Mükafatı laureatı, nasir Dadaşov Aydın Ərşad oğlunun (01.03.1952) 
аnаdаn оlmаsının 60 illiyi
Nasir, tərcüməçi, geologiya-minerologiya elmləri namizədi Sülеymаnоv 
Mаnаf Fərəc oğlunun (3.03.1912-24.05.2001) аnаdаn оlmаsının 100 illiyi
Yаzıçı Kərimov Fərman İsmayıl (Fərmаn Kərimzаdə) oğlunun (3.03.1937-
17.03.1989) аnаdаn оlmаsının 75 illiyi
Ədəbiyyаtşünаs аlim, filologiya elmləri doktoru, prоfеssоr Аrzumаnlı Vаqif 
Minad oğlunun (05.03.1947) аnаdаn оlmаsının 65 illiyi
Şair, publisist Əfəndiyev Ağamalı Əhməd oğlunun (08.03.1947-24.12.1995) 
аnаdаn оlmаsının 65 illiyi
Dramaturq Rəsulov Qeybulla İbadulla oğlunun (18.03.1922-11.09.1988) 
аnаdаn оlmаsının 90 illiyi
Nasir, publisist Talıblı Böyükağa Mirqasım oğlunun (Böyükağa Talıblı) 
(21.03.1897-1939) аnаdаn оlmаsının 115 illiyi
Şair, nasir, filologiya elmləri doktoru, professor Xəlilov Zahid Abdulla 
oğlunun (Zаhid Хəlil) (23.03.1942) аnаdаn оlmаsının 70 illiyi
Əməkdаr incəsənət хаdimi, yаzıçı Оrdubаdi Məmməd Səid Hacağa oğlunun 
аnаdаn оlmаsının (24.03.1872-01.05.1950) 140 illiyi
Əməkdаr mədəniyyət işçisi, Əməkdar jurnalist, publisist Məmmədli Qulаm 
Məmməd oğlunun (25.03.1897-18.11.1994) аnаdаn оlmаsının 115 illiyi
Əməkdar jurnalist Hacıyev Əşrəf Əhmədpaşa oğlunun (25.03.1932-
05.07.2001) anadan olmasının 80 illiyi
Xarici ədəbiyyat 
Nasir Fəthi Həmzə Əli oğlunun (Fəthi Xoşginabi) (22.03.1922-1989) 
аnаdаn оlmаsının 90 illiyi
Mühacir şair Almaszadə Əbdülməhəmməd oğlunun (Almas İldırım) 
(24.03.1907-14.01.1952) аnаdаn оlmаsının 105 illiyi 
Rus yazıçısı Korneyçuk Nikolay Vasilyeviçin (Çukovski Korney İvanoviç) 
(31.03.1882-28.10.1969) аnаdаn оlmаsının 130 illiyi
Tarixdə bu gün
Ümumdünya Mülki Müdafiə Günü (01.03.1972)
Azərbaycanın BMT-yə qəbul olunması günü (02.03.1992)
Bədən Tərbiyəsi və İdman Günü (05.03.)
2012
MART

60
Qızıl Aypara Günü (07.03.2008)
Bеynəlxalq Qadınlar Günü (08.03.1910)
ANS müstəqil yayım və media şirkəti təsis edilmişdir (09.03.1992)
Milli Tеatr Günü (10.03.1873) 
Daxili Qoşunlar Günü (12.03.1995)
Аzərbаycаn Milli Məclisinin Kitаbхаnаsının fəaliyyətə başlamasının  
(19.03.1997) 15 illiyi
Beynəlxalq Novruz Günü (21.03.2010)
İrqi ayrı-seçkiliyin (diskriminasiyanın) ləğv edilməsi uğrunda Beynəlxalq 
Mübarizə Günü (21.03.1966) 
Beynəlxalq Teatr Günü (27.03.1948)
Milli Təhlükəsizlik Orqanları İşçilərinin Peşə Bayramı Günü (28.03.1997)
“İzvestiya” qəzetinin nəşrə başlamasının (30.03.1917) 95 illiyi
Azərbaycanlıların Sоyqırımı Günü (31.03.1918)
Coğrafiya.Geologiya 
Paleontoloq, geologiya-minerologiya elmləri doktoru, professor Xələfova 
Rəxşəndə Əhməd qızının (14.03.1917-17.04.1973) аnаdаn оlmаsının 95 
illiyi
Mühəndis işi. Texnika
Sоvеt İttifаqı Qəhrəmаnı, ilk qаdın kоsmоnаvt Tеrеşkоvа Vаlеntinа 
Vladimirovnanın (06.03.1937) аnаdаn оlmаsının 75 illiyi
Elektrotexnik, texnika elmləri doktoru, akademik Əfəndizadə Azad Əli 
oğlunun (20.03.1907) аnаdаn оlmаsının 105 illiyi
Əməkdar elm xadimi, texnika elmləri doktoru, professor Ramazanzadə 
Malik Heydər oğlunun (21.03.1912) аnаdаn оlmаsının 100 illiyi
Əməkdar mühəndis, texnika elmləri namizədi Biləndərli Abbas 
Əliməhəmməd oğlunun (21.03.1912) аnаdаn оlmаsının 100 illiyi
Biologiya. Kimya.Tibb 
Əməkdar həkim, tibb elmləri doktoru, professor Məcidov Balababa Fərəc 
oğlunun (12.03.1912-03.07.1975) аnаdаn оlmаsının 100 illiyi
Akademik, biologiya elmləri doktoru, professor Tağıyev Şamxal Kərim 
oğlunun (15.03.1922-2007) anadan olmasının 90 illiyi
Əməkdar elm xadimi, tibb elmləri doktoru, professor, həkim Salayeva Zəhra 
Məmməd qızının (15.03.1922-28.11.2005) anadan оlmаsının 90 illiyi
Əməkdar həkim, professor Tağızadə Zərəngiz Əli qızının (16.03.1927) 
anadan оlmаsının 85 illiyi
Kimyaçı (neft kimyası), texnika elmləri doktoru, professor Məmmədəliyev 
Həbib Mehdi oğlunun (20.03.1912-14.05.1975) аnаdаn оlmаsının 100 illiyi
Oftalmoloq, professor Musayev Paşa İsmayıl oğlunun (Paşa Qəlbinur) 
(30.03.1952) аnаdаn оlmаsının 60 illiyi

61
Musiqi. Opera. Balet 
Xalq artisti, kamança ifaçısı Eyvazova Şəfiqə Alxas qızının (09.03.1947) 
аnаdаn оlmаsının 65 illiyi
Əməkdar artist, xanəndə Kələntərli Yavər Əli qızının (26.03.1902-
05.02.1979) аnаdаn оlmаsının 110 illiyi
Dünya şöhrətli musiqiçi, dirijor Mstislav Leopoldoviç Rostropoviçin 
(27.03.1927-27.04.2007) anadan olmasının 85 illiyi
Teatr. Kino.Estrada.Sirk 
Хаlq аrtisti, aktyor Şаşıqоğlu Nоdаr İzzətoviçin (13.03.1927) аnаdаn 
оlmаsının 85 illiyi
Хаlq аrtisti, aktyor Gəraybəyov Аğаsаdıq Ağəli oğlunun (Gərаybəyli) 
(15.03.1897-05.12.1988) аnаdаn оlmаsının 115 illiyi
RSFSR-in Xalq artisti, rejissor Behbudov Ənvər Məcid oğlunun 
(20.03.1912) аnаdаn оlmаsının 100 illiyi
Xalq artisti, aktyor Vəliyev Yusif Abdulla oğlunun (22.03.1917-18.03.1980) 
аnаdаn оlmаsının 95 illiyi
Fəlsəfə.İqtisadiyyat.Hüquq
Fəlsəfə elmləri doktoru, akademik Daşdəmirov Əfrand Firudin oğlunun 
(12.03.1942) аnаdаn оlmаsının 70 illiyi
Filosof, fəlsəfə elmləri doktoru Quluzadə Zümrüd Əliqulu qızının 
(17.03.1932) аnаdаn оlmаsının 80 illiyi
Mədəniyyət. Maarif. Təhsil 
Əməkdar müəllim Təhmasib Aliyə Mehdi qızının (13.03.1947) anadan 
olmasının 65 illiyi

62
Milli ədəbiyyat 
60 
illiyi
AYDIN DADAŞOV 
1952
MART
Aydın Ərşad oğlu Dadaşov 1952-ci 
ildə  mart ayının 1-də Ağdam şəhərində 
anadan olmuşdur. 
O, 1972-ci ildə Bakıda Xalq Təsər-
rüfatı  İnstitutunun  İqtisad  fakültəsini 
bitirmişdir.  A.Dadaşov  1982-ci  ildə 
Leninqrad Dövlət Teatr Musiqi İnstitu-
tunun Dram sənəti fakültəsini, Mosk-
vada isə 2 illik ali ssenari kursunu bi-
tirmişdir.  Əmək  fəaliyyətinə  1975-ci 
ildə C.Cabbarlı adına Azərbaycan Ki-
nostudiyasında  əvvəlcə  bədii  flimlər 
üzrə direktor, sonra isə rejissor və re-
daktor kimi başlamışdır. 
Pedaqoji fəaliyyətinə 1998-ci ildən 
İncəsənət  Universitetinin  Televiziya 
və  radio  jurnalistikası  kafedrasında 
müəllim kimi başlamış, 2000-ci ildən 
isə  dosent,  2006-cı  ildən  isə  kafed-
ranın  professoru  vəzifəsinə  qədər 
yüksəlmişdir.
A.Dadaşov bir çox dərslik və mo-
noqrafiyaların  müəllifidir:  “Kitablar: 
TV və radio tamaşaları” (dərs vəsaiti, 
Bakı,  1999),  “Həmmüəlliflə  ekran 
dramaturgiyası”  (monoqrafiya,  Bakı, 
1999),  “Ekran  publisistikası”  (dərs 
vəsaiti, Bakı, 2000), “Ssenari  yaradıcı-
lığı” (dərslik, Bakı, 2001), “Məhəmməd 
Həsən Hacınski” (monoqrafiya, Bakı, 
2004), “Dramaturgiya” (dərslik, Bakı, 
2004), “Müstəqillik dövrünün drama-
turgiyası” (monoqrafiya, Bakı, 2005), 
“İslam  və  demokratiya”  (monoqrafi-
ya,  Bakı,  2007),  “Folklorumuzun  ilk 
doktoru”(Məmmədhüseyn  Təhmasib) 
(Monoqrafiya. Bakı, 2007) və s.
A.Dadaşov  1987-ci  ildə  Dövlət 
Mükafatı  laureatı,  2005-ci  ildə  isə 
Əməkdar incəsənət xadimi fəxri adına 
layiq görülmüşdür.
  Hal-hazırda  AMEA-nın  Nizami 
adına Ədəbiyyat İnstitutunda baş elmi 
işçi vəzifəsində çalışır.
Ə d ə b i y y a t
Cavid Əfəndinin “İblis”I [Mətn]: teatr -125 /A.Dadaşov //Ədəbiyyat qəzeti.- 
2008.- 7 mart.- S.2. 
Demokratiya və islam [Mətn] /A.Dadaşov; elmi red. F.Qasımzadə; AMEA Fəlsəfə 
və Siyasi Hüquqi Tədqiqat İn-tu.- Bakı: Elm, 2007.- 279 s.
Kinoşünaslıq [Mətn] : dərslik /A.Dadaşov; elmi red. R.Bədəlov; ARMTN.- Bakı: 
Elm və Təhsil, 2009.- 539 s.
Rejissor Arif Babayev [Mətn] /A.Dadaşov; elmi red. İ.Qazızadə; Azərb. Resp. 
Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi MEA-nın Memarlıq İn-tu.- Bakı: Nağıl evi, 2006.- 
186 s.
Sənədli kinomuzun klassiki [Mətn]: və yaxud bir filmin yaddaşından görüntülər 
/A.Dadaşov //Xalq qəzeti.- 2009.- 25 avqust.- S.6.
Teatr – kino problemləri [Mətn]: monoqrafiya /A.Dadaşov; elmi red. İ.Kərimov.- 
Bakı, 2008.- 321 s.
İ n t e r n e t d ə
www.az.wikipedia.org
www.elm.az
1
Nasir

63
Milli ədəbiyyat 
100  
illiyi
MANAF SÜLEYMANOV 
1912-2001
MART
Manaf  Fərəc  oğlu  Süleymanov 
1912-ci  il  mart  ayının  3-də  İsma-
yıllı  rayonunun  Lahıc  qəsəbəsində 
anadan  olmuşdur.1930-cu  ildə  Pe-
daqoji  təmayüllü  18  saylı  Bakı  şəhər 
məktəbini  bitirmişdir.  1932-1937-ci 
illərdə M.Əzizbəyov adına Azərbaycan 
Neft-Kimya  Institutunun  Geoloji-
kəşfiyyat  fakültəsində  təhsil  almışdır. 
Əmək  fəaliyyətinə  Qaradağ  neft-qaz 
mədənləri  idarəsində  mühəndislikdən 
başlamışdır.
Ədəbi  yaradıcılığa  1947-ci  ildə 
“Azərbaycan”  jurnalında  dərc  olu-
nan “Yerin sirri” romanı ilə baslamış-
dır. Bu roman Moskvada on bir dəfə, 
Rumıniya,  Polşa  və  Macarıstanda  iki 
dəfə nəşr olunmuşdur. Bu əsəri Mosk-
vada nəşr ediləndən sonra Manaf Sü-
leymanovu  SSRI Yazıçılar  Ittifaqının 
üzvlüyünə qəbul etmişlər.
O,  1956-cı  ildə  “Dağlar  qoynun-
da”,  1958-ci  ildə  “Fırtına”  romanla-
rını  yazmışdır.Manaf  Süleymanov 
ilk  dəfə  olaraq  Bakı  tarixindən,  Bakı 
milyonçuları  və  qoçularından,  1918-
1920-ci  illərdə  Azərbaycan  Xalq 
Cümhuriyyətinin  şəxsiyyətlərindən 
elmi-publisistik  kitablar  yazmış,  nəşr 
etdirmişdir. Yazıcının köhnə Bakı haq-
qında  “Eşitdiklərim,  oxuduqlarım  və 
gördüklərim”  adlı  maraqlı  bir  əsəri 
var.  Bu  əsərdə  XIX  əsrin  sonu,  XX 
əsrin başlanğıcında Bakının son dərəcə 
mürəkkəb, ziddiyyətlərlə dolu qayğılı 
günləri  təsvir  olunmuş,  fəhlə  sinfinin 
beynəlmiləl  birliyini  zəiflətmək  ücün 
milli  qırğın  törədən  ikiüzlü  millətçi 
şovinistlərin, Daşnaq və Müsavat par-
tiyalarının bir cox üzvlərinin iç üzünü 
ifşa edilmişdir. 
 Manaf  Süleymanovun yaradıcılığı-
nı fərqləndirən vacib bir sahə də onun 
tərcüməçilik fəaliyyətidir. İngilis dili-
ni yaxşı bilən sənətkar uzun illər bir-
başa  orijinaldan  tərcümələr  etmişdir. 
Azərbaycan  Dövlət  Universitetində 
indi yazıçı-tərcüməçi Manaf Süleyma-
novun ingilis dilindən tərcümələri ay-
rıca tədqiqat mövzusu kimi öyrənilir. 
Oxucular onun tərcüməsində Cek Lon-
don,  Steynbek,  O.Nenri,  M.Korelan, 
Qrasi  A,  Oqato,  Aleks  la  Çuma, 
U.A.Makmani,  R.Abrams,  R.Riv, 
A.Paton, S.Moem, Fillim Atman kimi 
görkəmli  ingilis  yazıçılarının  əsərləri 
ilə tanış olmuşlar.
Bundan  əlavə  Manaf  Süleymano-
vun rəsm əsərlərindən ibarət şəxsi kol-
leksiyası da olmuşdur. Bu kolleksiyanı 
200-ə yaxın rəsm əsəri əhatə etmişdir.
Ondan  çox  elmi  əsərin  müəllifi 
olmuşdur.  Manaf  Süleymanov  Azər-
baycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyə-
tinin Fəxri F ərmanı ilə və bir medalla 
təltif edilmişdir.
Sevimli  yazıçımız  2001-ci  il  may 
ayının 24-də Bakıda vəfat etmişdir. 
Ə d ə b i y y a t
Azərbaycan milyonçuları 
[Mətn] /M.Süleymanov: 
Hacı Zeynalabdin Tağıyev.- 
Bakı: Gənclik, 1996.- 95 s.
Eşitdiklərim, oxuduqlarım, 
gördüklərim [Mətn].- Bakı: 
Azərnəşr, 1989.- 373 s.
Cəfərov, N. Dolan, kəfkirim, 
dolan [Mətn] : Manaf 
Süleymanovun ömür dastanı 
/N.Cəfərov.-Bakı: Yazıçı, 
1993.- 171 s.
İ n t e r n e t d ə
www.ru.fakebook.com
www.bloqoda.ru
www.en.wikipedia.orq
3
Yazıçı

64
Milli ədəbiyyat 
75 
illiyi
FƏRMAN KƏRİMZADƏ 
1937-1989
MART
Fərman  İsmayıl  oğlu  Kərimzadə 
1937-ci  il  mart  ayının  3-də  Qərbi 
Azərbaycanın  Vedibasar  rayonunun 
Böyük Vedi  kəndində  anadan  olmuş-
dur.
1944-1951-ci illərdə ibtidai təhsilini 
doğulduğu  kənddə  almışdır.  Lakin 
1948-ci  il  deportasiyası  ilə  əlaqədar 
orta  məktəbi  1954-cü  ildə  Beyləqan 
rayonunun  Şahsevən  kəndində  bitir-
mişdir. 
1948-ci ildə başlanan deportasiya-
da onun da nəsli, el-obası sürgünlərə, 
səs-küysüz  soyqırımlara  düçar  oldu. 
Fərman Kərimzadə də bu taleyi – qaç-
qınlıq həyatını yaşadı...
O,  1955-1960-cı  illərdə  Əzim 
Əzimzadə  adına  Azərbaycan  Dövlət 
Rəssamlıq məktəbində təhsil almışdır. 
O,  ixtisasına  görə  rəssamdır.  Ölkə-
mizin  müxtəlif  yerlərindən  topladığı 
sənət  nümunələri,  maddi-mədəniyyət 
abidələrinin  qorunub  öyrənilməsi, 
qədim əşyalar, silah və alət növləri ya-
zıçıya  tarixi  qəhrəmanların  həyatını, 
məişətini, mübarizəsini canlandırmaq-
da  kömək  etmişdir.  Abbasqulu  bəy 
Şadlinskinin ev-muzeyinin açılmasın-
da, Şadlinski ilə bağlı sənədlərin top-
lanmasında  yaxından  iştirakına  görə 
(Şadlinskinin  100  illiyi  günlərində) 
Naxçıvan MSSR Mədəniyyət Nazirli-
yinin Fəxri Fərmanı ilə mükafatlandı-
rılmışdır.
 1965-1967-ci illərdə isə Moskvada 
Ümumittifaq Kinematoqrafiya İnstitu-
tunun Ssenari fakültəsinin ikiillik kur-
sunu bitirmişdir.
O, 1968-ci ildə Azərbaycan Yazıçı-
lar Birliyinin üzvü seçilmişdir.
Yazıçının ədəbi fəaliyyətində “Çal-
dıran  döyüşü”,  “Xudafərin  körpüsü” 
tarixi əsərləri, “Təbriz namusu”, “Qoca 
qartalın ölümü”, “Sonuncu eksponat”, 
“Ömrümüz-günümüz”,  “Heykəl  dilə 
gəlir”,  “Qarlı  aşırım”  əsərləri  xüsusi 
yer tutur. 
Yazıçı  Fərman  Kərimzadə  əsərləri 
və “Qarlı aşırım” romanı əsasında re-
jissor Kamil Rüstəmbəyovun 1971-ci 
ildə elə yazıçının öz ssenarisi əsasında 
ekranlaşdırdığı “Axırıncı aşırım” filmi 
oldu.  Bu  film Azərbaycan  kinosunun 
şah əsərlərindən biridir.
Ancaq illər keçsə də Vedini unuda 
bilməyən yazıçı Ağrı dağının ağrıları-
nı  ürəyində  daşıyaraq,  1988-1989-cu 
illərdə o qara günləri yenidən yaşadı. 
Bu  dəfə  dərd  batmanla  gəldi. Vedidə 
bir nəfər də azərbaycanlı qalmadı. 
F.Kərimzadənin Vətənə olan sevgisi 
bir özgə sevgi idi. Bəlkə də buna görə 
o,  xalqının  başına  gələn  fəlakətlərin 
kökünü  keçmişdə  axtarırdı.  Baharda 
dünyaya  gələn  sənətkar  elə  baharda 
da 1989-cu il mayın 17-də dünyasını 
dəyişdi.
Ə d ə b i y y a t
Kərimzadə, F. Seçilmiş 
əsərləri: 5 cilddə [Mətn].- 
Bakı: Ağrıdağ, 2002-2005.- 
Xudafərin körpüsü [Mətn]: 
roman C.I .- 390 s.; Çaldı-
ran döyüşü: roman C.II.- 
2002.-326 s.; Təbriz namusu 
[Mətn]: roman 2005.- C.IV 
.- 320 s.
Paşayev, Q. Deyilən söz ya-
digardır... [Mətn]: [müəllifin 
Azərbaycan ədəbiyyatının 
görkəmli nümayəndələri 
N.Rəfibəyli, N.Arif və 
F.Kərimzadə haqqında çı-
xışları] //Ədəbiyyat qəzeti.- 
2009.- 24 yanvar.- S.4.
Vahid, T. “Qarlı aşırım”dan 
“Axırıncı aşırım”a doğru 
[Mətn]: [yazıçı Fərman 
Kərimzadə haqqında] //
Mədəniyyət.- 2011.- 2 mart.- 
S.13.
İ n t e r n e t d ə
www.az.wikipedia.org
 www. adam.az 
3
Yazıçı

65
Milli ədəbiyyat 
65  
illiyi
VAQİF ARZUMANLI 
1947
MART
Vaqif Minad oğlu Arzumanlı 1947-
ci il mart ayının 5-də Quba rayonunun 
Söhüb kəndində anadan olmuşdur.
1953-cü  ildə  Xaçmaz  rayonunda 
orta məktəbdə ibtidai təhsilə başlamış, 
1964-cü ildə 2 saylı Xudat şəhər onbi-
rillik məktəbini qızıl medalla bitirmiş-
dir.
1964-1969-cu  illərdə  Azərbaycan 
Dövlət  Universitetinin  Filologiya 
fakültəsində  təhsil  almışdır.  1969-cu 
ildə Azərbaycan SSR Ali və Orta İx-
tisas Təhsili Nazirliyinin göndərişi ilə 
vaxtilə  oxuduğu  Xudat  şəhər  2  saylı 
onbirillik  məktəbdə  dil-ədəbiyyat  və 
tarix müəllimi kimi pedaqoji fəaliyyətə 
başlayır.  Arzumanlı  1970-1972-ci 
illərdə  Azərbaycan  EA  Nizami  adı-
na  Ədəbiyyat  İnstitutunun,  SSRİ  EA 
M.Qorki  adına  Dünya  Ədəbiyyatı 
İnstitutunun  və  Litva  EA-nın  Dil  və 
Ədəbiyyatı İnstitutunun, 1979-cu ildə 
Azərbaycan Yazıçılar və 2000-ci ildən 
isə Azərbaycan  Jurnalistlər  Birliyinin 
üzvü seçilmişdir. 
1984-cü 
ildə 
“Azərbaycan-
Pribaltika ədəbi əlaqələri” mövzusun-
da dissertasiya müdafiə edərək filolo-
giya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi, 
1991-ci ildə professor adı almışdır.
Vaqif  müəllim  1992-ci  ildə 
Azərbaycan  EA  Milli  Münasibətlər 
İnstitutunun direktoru seçilmişdir.
2000-ci  ildə  Azərbaycan  EA 
Beynəlxalq  Münasibətlər  İnstitutu-
nun  “Avropa  ölkələri”  şöbəsinin  mü-
diri, Azərbaycan  MEA  Nizami  adına 
Ədəbiyyat İnstitutunun “Xarici ölkələr 
ədəbiyyatı və ədəbi əlaqələr” şöbəsinin 
müdiri seçilmişdir. O həmçinin “Ədəbi 
əlaqələr”  toplusunun  baş  redaktoru, 
“Prometey” elmi-ədəbi-bədii, ictimai-
siyasi,  beynəlxalq  jurnalın  redaksiya 
şurasının üzvü seçilmişdir. 
“Qızıl Qələm” mükafatına layiq gö-
rülmüş  professor  2007-ci  ildə  Dünya 
Azərbaycanlıları Konqresi (DAK) Re-
gionlararası Koordinasiya Mərkəzinin 
sədr müavini seçilmişdir.
Professor  Dünya  Azərbaycanlıları 
Mədəniyyət  Mərkəzinin  (DAAM) 
növbəti  qurultay  səlahiyyətli  konf-
ransında  yenidən  DAAM-in  vitse-
prezidenti seçilmişdir. 
Vaqif  Arzumanlının  elmi  fəaliy-
yətinin ən səmərəli bəhrəsi onun kitab, 
elmi əsər və monoqrafiyalarıdır. Onun 
Baltikyanı  ölkələrlə  Azərbaycanın 
ədəbi əlaqələr sahəsində, millətlərarası 
münasibətlər,  Qarabağ  məsələlərinin 
həlli  sahəsində  gördüyü  işlər  təq-
dirəlayiqdir. 
Vaqif Arzumanlı  Litva  və  Belorus 
Respublikaları Ali  Sovetlərinin  Fəxri 
Fərmanları  ilə  təltif  olunmuşdur.  O, 
Milli Qəhrəman Əlif Hacıyev adına və 
görkəmli  türkoloq  Bəkir  Çobanzadə 
adına  Beynəlxalq  mükafatlara  layiq 
görülmüşdür. 
Ə d ə b i y y a t
Çanaqqalada döyüşən 
Azərbaycan türkləri [Mətn] 
/V.Arzumanlı //Reytinq.- 
2009.- 29 mart.- S.12.
Dünya Azərbaycanlılarının 
birliyi müstəqil Azərbaycan 
dövlətinin güclənməsi, 
nüfuzunun artması deməkdir 
[Mətn] /V.Arzumanlı //Azər-
baycan müəllimi.- 2007.- 29 
dekabr.- S.10. 
N.Nərimanov barədə yeni 
faktlar [Mətn] /V.Arzumanlı 
//Bakı xəbər.- 2010.- 12 
aprel.- S.15.
Qafqaz İslam Ordusu və 
Azərbaycanın erməni-
bolşevik işğalından 
təmizlənməsi [Mətn] 
/V.Arzumanlı // Xalq qəzeti.- 
2008.- 16 sentyabr.- S.7. 
Türk dünyası və “Böyük 
Ermənistan” xülyası [Mətn] 
/V.Arzumanlı, X.Baxşəliyeva; 
elmi red. M.Qasımlı; ön söz 
müəl. H.Çetin.- Bakı, 2008.- 
238 s.
İ n t e r n e t d ə
www.az.wikipedia.org 
www.elibrary.az
5
Ədəbiyyatşünas

66
Milli ədəbiyyat 
90  
illiyi
QEYBULLA RƏSULOV 
1922-1988
MART
Qeybulla  İbadulla  oğlu  Rəsulov 
1922-ci  il  mart  ayının  18-də  Qax  ra-
yonunun  İlisu  kəndində  anadan  ol-
muşdur.  Yeddiillik  məktəbi  Qax-
da  bitirdikdən  sonra  Şəki  feldşerlik 
məktəbində  (1935-1939)  oxumuşdur. 
Qeybulla  ordu  sıralarına  çağırılmış, 
İkinci  Dünya  müharibəsi  dövrü  bir 
müddət sovet ordusu tərkibində İran-
da  olmuş  (1942),  sonra  402  və  416-
cı  atıcı  diviziyalarında  hərbi  feldşer 
işləmişdir. O, Mozdok şəhərinin azad 
edilməsi  uğrunda  döyüşlərdə  yara-
lanmışdır.  Ordudan  tərxis  olunandan 
sonra  Azərbaycan  Dövlət  Teatr  İns-
titutunun  (indiki  Azərbaycan  Dövlət 
Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti) 
Teatrşünaslıq  fakültəsində  təhsil  al-
mışdır. 
Ədəbi  fəaliyyətə  “Qatar  Bakıdan 
gəlir” birpərdəli pyeslə başlamış, xalq 
yaradıcılığı  evi  həmin  pyesi  ayrıca 
kitabça  halında  çap  etmişdir  (1955). 
Azərbaycan  Dövlət  Radio  Verilişləri 
Komitəsində müxbir, redaktor (1955-
1957),  “Bakı”  axşam  qəzeti  redak-
siyasında  Ədəbiyyat  və  incəsənət 
şöbəsinin  müdiri  (1958-1965),  M. 
Əzizbəyov  adına Azərbaycan  Dövlət 
Akademik  Dram  Teatrında  Ədəbi 
hissə  müdiri  işləmişdir  (1965-ci 
ildən). Respublikada keçirilən ən yax-
şı  pyeslər  müsabiqəsində  dəfələrlə 
mükafata layiq görülmüşdür. “Əlvida, 
Hindistan”,  “Söz  yarası”,  “Nəsillər”, 
“Od parçası”, “Gün aydın, əlahəzrət”, 
“Günəşlə oyananlar”, “Şəhərli oğlan”, 
“Molla  Nəsirəddin  zarafatı”,  “Dzer-
jinski  koloniyası”  pyesləri  respublika 
dövlət  dram  teatrlarında  səhnəyə  qo-
yulmuşdur.  Onun  birpərdəli  pyesləri, 
habelə  irihəcmli  dramları  özfəaliyyət 
dərnəklərində  və  xalq  teatrlarında 
oynanmışdır.  Eyni  zamanda  “Mosk-
va”,  “Serebryannı  bor”,  “Üç  gül”, 
“Kranlar səslənir”, “Büllur vaz”, “Pır-
pız  xanım”,  “Bir  “Volqa”  məhəbbət” 
adlı  pyeslərinin  televiziya  tamaşaları 
göstərilmiş, “Sınaq”, “Çağırış”, “Ana 
və  oğul”,  “Mayakovskinin  gözü  ilə” 
və s. pyesləri isə radioda səslənmişdir. 
1-ci  dərəcəli  “Vətən  müharibəsi” 
ordeni və medallarla təltif edilmişdir. 
Aktyor  Eldəniz  Rəsulov  onun  oğlu-
dur.
Yazıçı  1988-ci  il  sentyabr  ayının 
11-də Bakıda vəfat etmişdir.