маъруза соат

 
 
 
 
 
 
© Guliston davlat universiteti 

---

4 
KIRISH 
Gumanitar ta’limda, XXI asr avlodlarining dunyoqarashini 
shakllantirishda insoniyat jamiyatining o’tmishi, buguni va kelajagini, 
jahon va lokal tsivilizatsiyalar taqdirini qayta anglash markaziy o’rinni 
egallaydi. Bu sharoitda tarixiy jarayonni formatsion yondashuv asosida 
talqin qilishning bir yoqlamaliligi ayniqsa bo’rtib namoyon bo’lmoqda. 
Shu sababli ushbu talqinni tarixni tuushunishga nisbatan o’zgacha, 
nochiziqli yondashuv bilan to’ldirish talab etiladi. Sivilizatsion 
yondashuv tarixiy jarayonnii tushunishga nisabatan aynan shunday 
yondashuvdir. Sivilizatsion yondashuv tarixiy jarayonning turli-tuman 
ko’rinishlari, qirralarini isobga oladi, bundan tashqari uning asosiy 
vazifasi inson va uning dunyoqarashi, ahloqiy va estetik qarashlarini
o’rganishdir. Ijtimoiy taraqqiyotga sivilizatsion yondashuv har bir 
xalq, mamlakat, mintaqa taraqqiyotining noyob va takrorlanmas 
jarayon sifatida qarashga asoslanadi.
Taqdim 
etilayotgan 
o’quv-uslubiy 
qo’llanma 
jahon 
sivilizatsiyalari tarixini o’rganayotgan talabalarga mo’ljallangan. 
“Jahon sivilizatsiyalari tarixi” kursi jahon tarixi fani bilan bevosita 
bog’liq va uning mantiqiy davomidir. Shundan kelib chiqib ushbu kurs 
talabalarda tarixiy taraqqiyot bosqichlarining qonuniyatlari, Sharq va 
G’arb sivilizatsiyasi rivojining o’ziga xos xususiyatlarini belgilab 
bergan omillar, rivojlanishning turli tiplariga ega sivilizatsiyalar, 
modernizatsiya 
jarayonidagi 
muammolar 
va 
ziddiyatlar, 
O’zbekistonning sivilizatsion jarayondagi o’rni kabi tushunchalarni 
shakllantirishga qaratilgan. Kursni o’rganish natijasida talabalar asosiy 
tushunchalarni anglab olishi, hodisalar izchilligini aniqlashi, turli 
sivilizatsiyalar taraqqiyotining umumiy va o’ziga xos xususiyatlarini 
ajrata olishi kerak.