Fənn: Klinik psixologiya

     Genital  (yeniyetmə)  mərhələ.  Pubertat  dövründə  hormonal  dəyişikliklər,  cinsi  orqanların 

inkişafı ilə seksual aktivlik də yüksəlir. Eyni zamanda cinsi  yetişmə prosesində  yeniyetmələrin 

maraqları  yalnız  seksuallıqla  məhdudlaşmır.  Yeniyetmələr  başqaları  tərəfindən  necə  qəbul 

olunmalarına çox fikir verirlər. 

     Özünü  yaşıdları  ilə  eyniləşdirmək  və  valideynlərindən  ayrılmaq  cəhdləri  mühüm  əhəmiyyət 

kəsb  edir.  Valideynlərin    qiymətləndirdiyi  bir  çox  mənəvi  dəyərlərə  yenidən  baxılır.  İlk 

pərəstişkarlıq  və  seksual  təcrübə  çox  zaman  bu  dövrə  təsadüf  edir.  Bir  çox  hallarda,  valideyn 

himayəsindən  azad  olmuş  yeniyetmələr  daha  artıq  müstəqillik  əldə  edirlər.  Genital  mərhələ 

qarşılıqlı  hörmət  əsasında  qurulmuş  gələcək  seksual  münasibətlər  baxımından  çox 

əhəmiyyətlidir. 

      E.Erikson  (1963)  digər  inkişaf  konsepsiyası  irəli  sürmüşdülər.  Onun  nəzəriyyəsinə  görə, 

uşaq aşağıdakı münaqişələri həll etməlidir: 

---

6 

 

     a)İnamsızlığa qarşı inam – uşaq üçün vacib olan obyektlərlə əlaqələrin nə dərəcədə mümkün 

və etibarlı olması; 

     b)Utancaqlığa  qarşı  sərbəstlik  –  öz  bədəninə  və  fikirlərinə  nəzarətin  nə  dərəcədə  həyata 

keçirilməsini aydınlaşdırmaq; 

    c)Günah hissinə qarşı təşəbbüs – Edip kompleksi mərhələsinə nə dərəcədə uyğun gəlməsi; 

    ç)İnamsızlığa qarşı mətnlik – İntellektual səviyyə ilə əlaqədardır; 

    d)Qeyri-müəyyənliyə qarşı müqavimət – özünü şəxsiyyət kimi dərk etmə ilə əlaqədardır; 

    e)Yaxınlığa qarşı təcrid olunma - ətrafdakılarla dolğun münasibətlərlə əlaqədardır. 

      Digər psixoanalitik D.Ştern öz “Mən”inin bu həyatda dərk olunmasını aşağıdakı mərhələlərə 

bölməyi təklif etmişdir: 

     1.Dünyaya gəlmənin dərk olunması; 

     2. Özünün kainatın mərkəzində duyulması; 

    3.”Mən”in subyektivliyinin dərk olunması; 

    4.Xarici aləmlə verbal əlaqənin duyulması.