F. Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası
Yüklə 0,63 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
F. Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası Əbdüləzəl Dəmirçizadə dünyası Əbdüləzəl Dəmirçizadənin 110 illik yubileyi münasibətilə mərkəzi kitabxanaların uşaq şöbələri, MKS-nin şəhər, qəsəbə, kənd kitabxana filialları üçün hazırlanmış metodik vəsait Bakı – 2019 2 Tərtibçilər: Aynurə Əliyeva Sevil Əhmədova Redaktor: Könül Ağazadə İxtisas redaktoru və Şəhla Qəmbərova buraxılışa məsul: Əməkdar mədəniyyət işçisi Əbdüləzəl Dəmirçizadə dünyası: Əbdüləzəl Dəmirçizadənin 110 illik yubileyi münasibətilə mərkəzi kitabxanaların uşaq şöbələri, MKS-nin şəhər, qəsəbə, kənd kitabxana filialları üçün hazırlanmış metodik vəsait / Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi, F. Köçərli ad. Respublika Uşaq Kitabxanası ; tərt.ed. A.Əliyeva; ixt.red. və burax.məsul Ş. Qəmbərova ; red. K. Ağazadə. - Bakı : F. Köçərli ad. Respublika Uşaq Kitabxanası, 2019. - 20 s. ©F. Köçərli adına Respublika Uşaq Kitabxanası, 2019 3 Giriş Tanrının inayəti ilə günəş türk bürclərində doğdu və göylərin bütün dairələri onların mülkləri üzərində döndü. Tanrı onlara türk adını verdi və onları yer üzünə hakim qıldı. Dövrümüzün xaqanlarını onlardan çıxardı, dünya millətlərinin idarə cilovunu onların əlinə tapşırdı, onları hamıdan üstün elədi, onları haqq üzrə qüvvətləndirdi. Türklərlə əlbir olanlarını və tərəfdarlarını əziz tutdu, türklərin sayəsində bütün arzularına çatdırdı, pislərin, qaragüruhun şərindən qorudu. Türklərin oxlarından qorunmaq üçün onların yolunu tutmaq hər bir ağıllı adama layiq və münasibdir. Dərdini söyləmək və türklərin könlünü fəth etmək üçün onların dilində danışmaqdan başqa yol yoxdur. Əgər kimsə öz qövmindən ayrılaraq türklərə sığınsa, o bütün qorxu və bəlalardan xilas olar. Türk dilini öyrənmək çox vacib işdir, türk dilini öyrənmək ağıl əmr edir. İllərdən bəri istila və əsarət altında yaşayan türk qardaşlarımızın milli birlik və varlığını bu yolla tədqiq etmək, şübhəsiz, hər türk ziyalısının birinci və ümdə vəzifəsi olmalıdır... Türk dili qrupunun ən ümdə qollarından biri isə Azərbaycan dilidir. Azərbaycan dili Azərbaycanda və bir sıra qonşu ölkələrdə əsrlərdən bəri yaşayan azərbaycanlılara ünsiyyət vasitəsi kimi xidmət edən ana dilidir. Azərbaycan dili türk dilləri ailəsinin qərb qrupuna mənsub olmaqla bu qrup daxilində mərkəzi mövqe tutan və geniş nüfuz dairəsinə malik olan bir dildir. Həm də bu qrupa mənsub dillər arasında ən əvvəl, yəni təqribən VII-IX əsrlər arasında ümumxalq dili halında formalaşmışdır. Bu dilin formalaşmasında misilsiz və əvəzolunmaz xidmət göstərən şəxsiyyətlərdən biri də Azərbaycan EA-nın müxbir üzvü, filologiya elmləri doktoru, professor, Azərbaycan SSR Əməkdar elm xadimi, Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı laureatı Əbdüləzəl Dəmirçizadədir. Ə.Dəmirçizadə ana dilinin, Azərbaycan türkcəsinin ürək 4 döyüntülərini, qan yaddaşını duyurdu, o dilin keçib gəldiyi tarix, təkamül yollarının ayağı dəmir çarıqlı, əli dəmir əsalı müdrik yolçusu ola bilirdi. Tale onu dilimizin bəxtinə seçib göndərmişdi. O, Mahmud Kaşğarlı, Mirzə Kazımbəy, Bəkir Çobanzadə kimi elm korifeylərinin mənəvi varisi, sədaqətli, fədakar davamçısı idi. Azərbaycan dilçiliyinin gizli ciddi elmi təfəkkürə, yaradıcı milli alim şəxsiyyətinə olan böyük ehtiyacından yaranmışdı Əbdüləzəl Dəmirçizadə. Bir vaxtlar böyük alim Bəkir Çobanzadənin aspirantı olan Əbdüləzəl Dəmirçizadə öz fonemenal araşdırmaları, fundamental elmi tədqiqatları, dəyərli, sanballı monoqrafiyaları ilə müasir Azərbaycan dilçiliyinin yolgöstərən ağsaqqallarından birinə çevrilmişdi. Onun elmi fəaliyyətində, yüksəlişində təsadüflər yox, zərurətlər intelekt və istedadın, zəhmət və fədakarlığın bütöv vəhdətinə əsaslanan halal, özünəməxsus təkamül yolu mühüm rol oynamışdı. Ziyalı qələm sahibi, Azərbaycan dilçilik elmində məxsusi yer tutmuş görkəmli alim Əbdüləzəl Dəmirçizadənin 110 illik yubileyi münasibəti ilə yazılmış bu vəsaiti işləməyi özümüzə borc bildik. Vəsait iki hissədən ibarətdir. I hissə “Müasir Azərbaycan dili və Əbdüləzəl Dəmirçizadə” adlanır və Əbdüləzəl Dəmirçizadənin həyatından bəhs edir. II hissədə isə onun yaradıcılığından bəhs edən tədbirlərdən söhbət açılır. 5 Yüklə 0,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
|