Barkamol avlodni tarbiyalashda jismoniy tarbiyaning o`rni

O`quvchi yoshlarda sog’lom turmush tarzini shakllantirish

konsepsiyasi.
Jamiyatamizda ro`y berayotgan o`zgarishlar jarayonvda mustaqil fikr egasi bo`lgan, ma`lum hayotiy maqsad asosida faoliyat olib boradigan, sog’lom turmush tarzi asoslari talablarga og’ishmay rioya qiladigan shaxsni tarbiyalab voyaga etkazish o`ta muhim vazifa sifatida kun tartibidan alohida o`rin oldi. O`zbek

modeli deya e’tirof etilgan uzluksiz ta`lim tizimi dorasida amalga oshirilayotgan zamonaviy ta`lim-tarbiya konsepsiyasi mazmunida o`quvchi shaxsining har tomonlama uyg’un rivoj topishi, shuningdek, mustahkam. qat’iy harakter va iroda egasi, jismonan hamda ruhan tetik o`quvchi yoosharni kamolga etkazish nazarda tutilgan.

O`zbekiston Respubliasi mustaqillikka erishgach bozor iqtisodiyotiga o`tish, erkin, demokratik jamiyat qurish, jamiyat ma`naviyatini yangalash, davlat va ijtimoiy kurilish sohala-rida yuqori natijalarga erishishda sog’lom turmush tarzini tar-gab qilish, hozirga ysh avlodning, qolaversa, butun millatning sog’ligini asrash muhim masala hisoblanadi.

Sog’lom turmush tarzini targ’ib qilish har- xil yo`nalishlarda olib borilishi lozim. Bu, bir tomondan, talabalarga sog’lom turmushga oid ma`lum tibbiy va gigienik bilimlarni berishga, ularda sog’lom turmush tarzining organizm rivojiga qanday ta`sir etishi tasavvurlarning uyg’otishga qaratilgan bo`lsa, ikkinchi tomondan, ta`lim-tarbiyada gigaenik qoidalarga amal qilish, o`zining va atrofdagi- larning sog’lig’yu, yashashini kundalik odatga aylantirish ko`nikmalarini shakllantarishga bog’lshdir. Bu maqsadga sog’lom turmush tarzi ommaviy axborot vositalari orqali, shuningdek,barcha tarbiya o`choqlari bilan hamjihatlikda litsey, kasb-xunar kollejlarida keng targ’ib qilinmog’i zarur.

Oliy ta`lim miqyosida esa Oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi, Sog’liqni saqlash vazirligi, Ijtimoiy ta`minot va mehnat vazirligi, Respublika «Oila» ilmiy- amaliy markazi, shuningdek, «Sog’lom avlod uchun», «Kamolot» yoshlar ijtimoiy harakati, «Iste’dod», «Mehnuri», «Nuroniy»,kabi ko`plab nodavlat tashkilotlari o`zaro hamkorlikda aholi o`rtasida targ’ibot-tashviqot ishlarini olib borishlari lozim, Sog’lom turmush tarzi bu - inson hayoti va salomatligi xavfsizligini ta`minlashga xizmat qiluvchi ko`nikmalarga ega bo`lish asosida hayotiy faoliyatni yo`lga qo`yish xamda salomatlikning yuqori darajada bo`lishiga erishishni ta`min- lovchi ijtimoiy hodisadir.

Sog’lom turmush tarzi - inson turmush sharoitlari faol o`zlashtirish usuli

bo`lib, kun tartibiga rioya qilish, faol harakat asosida organizmni chiniqishidir, sport bilan shug’ullanish, to`la va sifatli ovqatlanish, ovqatlanish ning gigienik qoidalariga rioya qilish, muloqot va ekologik madaniyatga erishish, umuminsoniy va milliy qadriyatlar asosida ma`naviy tarbiya o’shish, zararli odatlardan o`zini tuta bilish demakdir.

O`quvchi yoshlarni komil inson sifatida jismonan baquvvat va ma`naviy jihatdan etuk qilib voyaga etkazish - o`zi va atrofdagilar salomatligi qadriga etshiga, sog’lom turmush tarziga rioya qilishga, shu jumladan, yomon odatlardan xoli bo`lishga xamda o`zining hayotdagi o`rnini anglash masalalari yuzasidan mas`uliyatli qarorlar qabul qilishga odatlangan avlodga tarbiya berish masalasi bo`yicha yechimlarning yangicha yo`nalishlari - hayotda o`z o`rnini faol egallashga qodir bo`lgan, boy ma`naviy-ma`ri-fiy dunyoqarashli insonlarni jamiyatga yetkazib berishdir.

Uzluksiz ta`lim jarayoni uchun ishlab chiqilgan «Talaba yoshlarda sog’lom turmush tarzini shakllantirshi» konsepsiyasi ta`lim beruvchi va ta`lim oluvchilarga zaruriy holatlarda mas`uliyatli karor qabul qilishda yordam bershi, ularning o`ziga bo`lgan ishonchni kuchaytirish, shaxsiy fazilatlarga to`g’ri baho bera olishga o`rgatish, ularga sog’lom turmush tarzini amalga oshirish uchun kerakli sharoitlarni yaratib berishni o`z oldiga maksad qilib qo`ygan

Voyaga etgan yosh avlodning sog’lig’shi mustahkamlash va muhofaza qilish mamlakatiz ijtimoiy rivojlanishining ustuvor yo`nadashsharidan xisoblanadi.

Hozirgi qunda maorif tizimida tub islohotlar ro`y berayotgan davrda xalq ta`limi va sog’likni saqlash vazirliklarining ta`lim oluvchilar sog’ligini saqlash va mustahkamlash, ta`lim-tarbiya jarayonining sog’lomlashtiruvchi yo`nalishini ta`minlash ishlarini ma`lum reja asosida tashkil etishga extiyoj tug’ilmoqda.

Konsepsiya mazmunida «Kadrlar tayyorlash milliy dasturi» ning bandlarida ko`rsatilgan har bir ta`lim-tarbiya muassasasida ta’lim olayotgan talaba yoshlarga sog’lig’ini mustahkamlash, sog’lom tarbiya jarayonida soglomlashtirishni kuchayirish vazifalari ham o`z aksini topgan.

3.