Azərbaycanda Peşə Təhsili və Təliminin (ptt) inkişafına Avropa İttifaqının dəstəyi

Bilirəm 
Bilmək istəyirəm 
Öyrəndim 
 
Cədvəl 2.2 
2.2.3. Qiymətləndirmə 
Aşağıdakı qiymətləndirmə meyarına əsasən qiymətləndirəcəksiniz:
“Elektrik dövrəsində gərginliyin ölçülməsini izah edir” 

Gərginliyin ölçülməsi hansı cihazlarla yerinə yetirilir? 

Voltmetrin ölçmə həddini hansı yolla genişləndirmək olar? 

Sabit cərəyan dövrəsinin gərginliyini ölçmək üçün istifadə olunan voltmetrlər hansı 
daxili ölçü mexanizmli olurlar? 

Dəyişən cərəyan dövrəsində istifadə olunan voltmetrlərin daxili ölçü mexanizmləri 
hansılardır? 

Gərginlik transformatorunun transformasiya əmsalı necə təyin olunur? 
2.3.1. Müqavimətin ölçülməsi qaydasını şərh edir 

Müqavimətin ölçülməsi 
Elektrik qurğuları, onların detalları və birləşdirici naqilləri elektrik müqavimətinə 
malikdir. Bu müqavimətlər çox müxtəlif qiymətlərdə ola bilər. 
Müqavimətin ölçülməsi əsasən aşağıdakı ölçmə metodları ilə yerinə 
yetirilir. 
1.
Ommetr vasitəsilə 
2.
Ampermetr və voltmetr vasitəsilə
3.
Körpü üsulu ilə 
4.
Meqommetr vasitəsilə 
F
ə
rqli 
F
ə
rqli 
Ox
ş
ar 

---

23 

Ommetr vasitəsilə müqavimətin ölçülməsi 
 
Sxem 2.9 Müqavimətin ommetr vasitəsi ilə ölçülməsi 
Ommetr - maqnitoelektrik mexanizmli ölçü cihazıdır. Sabit cərəyan mənbəyi- batareyalarla 
təchiz olunmuşdur. Ommetrin iş prinsipi Om qanununa əsaslanır 
𝑅 =
𝑈
𝐼
𝑂𝑚
 
Sabit gərginlikdə elektrik dövrəsindəki cərəyan şiddəti müqavimətlə tərs mütənasibdir. Bu 
asılılıq dövrədəki cərəyanın qiymətinə görə müqaviməti təyin etməyə imkan verir. 
Cihazın daxili müqaviməti onun gərginliyi ilə tənzimlənir və cihazın əqrəbi “∞” vəziyyətinə 
gətirilir. 1 və 2 sıxaclarını qapadıqda əqrəbin göstərişi "O" vəziyyətinə gəlir. Əgər 1 və 2 sıxaclarına 
1000 Om olan müqavimət birləşdirsək, əqrəbin göstərişi şkalanın 1000 bölgüsü üzərində dayanar. 
Ommetrin ölçü mexanizmi maqnitoelektrik sistemli milliampermetrin eynidir. Bu cihazın dolağı 
ilə ardıcıl olaraq r
0
əlavə müqaviməti və E daxili müqaviməti r
Q
olan batareya qoşulur. Mənbənin 
dəyişməz qiymətində cihazın göstərişi r
x
-in müqavimətinin qiymətindən asılı olacaqdır. Cihazın şkalası 
omlarla dərəcələnir. 
