A k ġ f k a m a L
Yüklə 10,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Öz döyüĢ ənənələrini, döyüĢ ruhunu yaĢadan xalq-məğlub ola bilməz.
M ü ə l l i f sənətkar yoldaşlarının zəhməti daha çox olmuşdu. Ölkənin digər bölgələri ilə Kəlbəcərin əlaqəsi həmin Murovdağın Ömər aşırımı (bu aşırıma telegüzgü qoyulduğu üçün bəzən, “Güzgü” aşırımı da deyirdilər) ilə, vertalyotlarla və Laçın bölgəsi ilə mümkün idi. Qışda isə Murovdağ aşırımı və Laçın aşırımları qarla örtülür, həftələrlə, aylarla kəlbəcərlilərin başqa bölgələrlə əlaqəsi tamamilə kəsilirdi. Bu dövrdə ruslar açıq-aşkar ermənilərə həm silah-sursat, həm də mənəvi cəhətdən yardım edirdilər. Kəlbəcərin sərhəd kəndlərində yerləşdirilmiş rus hərbçilərinin bir tikə ərzağı yox idi. Kəlbəcərlilər mühasirə şəraitində yaşadıqları və ərzağı çətinliklə əldə etdikləri bir vaxtda, öz çörəklərini onlarla bölür və hər cəhətdən onlara kömək edirdilər ki, ermənilər Kəlbəcəri də işğal etməsinlər. Bəzən rus əsgərləri ilə bərabər əhali növbə ilə səngərlərdə keşik çəkirdi. Lakin ruslar bizim çörəyimizi yeyib ermənilərə havadarlıq edir, onlarla gizli-gizli görüşür, lazımi məlumatları onlara ötürürdülər. Özlərini elə göstərirdilər ki, guya ermənilərə gücləri çatmır. 12 Bu yerdə yadıma bir rus aliminin sözləri düşdü: “Rusiya böyük bir dövlət kimi qurtardı. Öz qonşularına təzyiq göstərən bir dövlət kimi onun gələcəyi yoxdur və hələ uzun müddət də olmayacaq”. 1988-ci ildə ermənilər Ağdərə ərazisində dəfələrlə Kəlbəcərə gedən avtomobil yolunu bağlayaraq, yolda olan əhalini daşa basır, döyür, sonra isə azğınlaşaraq öldürməyə başlayırdılar. Həmin vaxtlar bir çox kəlbəcərlilər Ağdərə yolunda ermənilər tərəfindən güllələnmişdilər. Artıq ermənilər rusların havadarlığı ilə günü-gündən azğınlaşırdı. 1989-1991-ci illərdə onlar Dağlıq Qarabağda yaşayan azərbaycanlıları da dədə-baba yurdlarından qovmağa başladılar. Ermənilər azərbaycanlıları nəinki qovur, hətta onları öldürür, əsir aparır, cürbəcür işgəncələr verirdilər. Bütün bunlar rus hərbçilərinin gözü qabağında və ya bioləvasitə onların iştirakı ilə baş verirdi. Onlar ermənilərin terrorlarının qarşısını almaq istəmir, hətta ermənilərə silah və sursat verir, onlara arxa dururdular. Xocalıda azərbaycanlılara qarşı törədilən soyqırımını ermənilər ruslarla birlikdə etmişdilər. Beləliklə 1989-1991-ci illərdə Dağlıq Qarabağın türk əhalisi öldürüldü, qovuldu, əsir aparıldı, evləri qarət edildi, yağmalandı və nəhayət, nə Zəngəzurda, nə Dərəyəyəzdə, nə Ağbabada, nə Vedidə, nə Göyçədə, nə də Dağlıq Qarabağda onlardan əsər-əlamət qalmadı. 1991-ci ilin yayında Kəlbəcərin Sarıyer yaylağına basqın etmiş iki erməni qulduru tutulmuşdu. Həmin erməniləri aparmağa gəlmiş rus ordusunun vertalyotu Kəlbəcər stadionunda qəza törədərək səkkiz nəfər Sərtlik tələb olunan yerdə yumĢaqlıq zərər gətirə bilər. YumĢaqlıqla düĢməni dost eyləyə bilməzsən, əksinə, onun iddialarına qol-qanad vermiĢ olarsan. _S ə d i ġ i r a z i uşaq öldürdü. Onlar ilk kəlbəcərli şəhidlər idilər: Salmanov Razim Tofiq oğlu-8 yaşında, Orucov Azər Zakir oğlu-7 yaşında, Məmmədov Sahib Soltan oğlu-10 yaşında, Valehov Anar Qardaşxan oğlu-7 yaşında, İbişov Cahid Telman oğlu-10 yaşında, Əsgərov Səxavət Dəmir oğlu-14 yaşında, Əsgərov Natiq Məhəmməd oğlu-14 yaşında, Xəlilov Bəxtiyar Rəhim oğlu-11 yaşında. 1991-ci ilin sentyabrınadək Kəlbəcərin sərhədlərini qoruyan rus hərbçiləri və yerli polis dəstələrinin sayı az olduğundan və Kəlbəcər ərazisinin sərhədləri çox uzun olduğundan, əlbəttə, onlar bütün bu ərazini qoruya bilməzdilər. Çünki Göyçə ilə 120 kilometrdən çox olan sərhəd xəttini qorumaq çətin idi. Ermənilər 1989-cu ildən ordu yaratmağa başladıqları halda, bizim rəhbərlər hələ də gözlərini Moskvaya dikərək ruslardan kömək gözləyirdilər. Belə bir vaxtda Azərbaycana öz ərazi bütövlüyünü və müstəqilliyi ni müdafiə etmək üçün milli ordu lazım idi. 13 Ġstisu qəsəbəsində Kəlbəcər batalyonunun yerləĢdiyi bina, 1992-ci il Ana torpaq üçün düĢmənlə döyüĢdüyüm aylar, günlər, saatlar, dəqiqələr-ömrümün ən Ģərəfli anlarıdır. Yüklə 10,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|