1 Aynur Qəzənfərqızı
Yüklə 0,93 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
7 ÖN SÖZ Kültür elə əzəmətli bir gücdür ki, tanklardan, toplar- dan belə çox təsir edir topluma. Kültürü və elmi inkişaf et- miş cəmiyyətin mənəvi dəyərlərini pozmaq da çətindir. Tə- sadüfi deyil ki, iki yüz il rus zülmündə və istismarında qal- mış xalqımız öz kültürünü ən gözəl səviyyədə qoruya bil- mişdir. Kültürün gücünün fərqində olan liderlər xalqları zəbt etmək üçün məhz kültürəl assimiliyasiyaya üstünlük vermişlər. Günümüzdə dövlətlər bir-birindən son texnoloji yenilikləri, yeni silahları, elmi kəşfləri oğurlayır. 1940-cı il- lərdə dünya dövlətləri atom bombasının sirrini oğurlamağa çalışırdı. Qədim dövrdə isə bu, daha çox süjetlərin oğurlan- ması ilə nəticələnirdi. “Kəlilə və Dimnə” əsərinin süjetinin Hindistandan oğurlanıb gətirilməsi üçün İran şahı Xosro- vun Bəyruzəyə əlli dəvə yükü qızıl verməsi və lazım olarsa yenə də xərcdən çəkinməyəcəyini deməsi, nağılı hansı yolla olursa olsun, onun sarayına gətirməsini tapşırması o dövr üçün nağıl mətnlərinin nə dərəcədə əhəmiyyətli olduğunu göstərir. Bəyruzənin nağıl mətnini saraydan oğurlaya bil- mək üçün necə ciddi cəhdlə illər boyu plan qurduğunu dü- şündükdə həmin mətnin hansı səviyyədə dəyərli olduğunu və sarayda necə qorunduğunu təsəvvür etmək olar. Bu da nağıl mətninin necə bir dəyərə malik olmasından xəbər ver- məkdədir (htpp: Kəlilə və Dimnə). Buradan belə bir nəticəyə gələ bilərik ki, günümüzdə olduğu kimi əski çağda da kültürəl “savaşlar” mövcud idi. İşğal zamanı qalib ölkə liderinin işğal etdiyi ölkənin kitab- xanalarını, ən gözəl sənət əsərlərini, alim və sənətkarlarını 8 öz ölkəsinə aparması da bir növ kültürəl işğal sayılırdı. Hət- ta bir xalqı öyrənmək, işğal edib zəbt altında tuta bilmək üçün onun kültürünü, xalqın sosial, psixoloji, iqtisadi vəziy- yətini öyrənmək yetərli idi. Bu məsələlər isə özünü ən gözəl şəkildə nağıllarda ehtiva edir. Buna görə də nağılların xüsu- si bir fənn kimi öyrənilməsi ideyası tamamilə məqsədyönlü- dür. Dərs vəsaitimizdə nağıllar forma, məzmun, obraz xü- susiyyətləri ilə yanaşı, həm də tarixi aspektdən araşdırılmış- dır. Yüklə 0,93 Mb. Dostları ilə paylaş:
|