Yazisi abiDƏLƏRİ I hiSSƏ Bakı «Elıü və təhsil»



Yüklə 19,67 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə9/36
tarix28.01.2017
ölçüsü19,67 Mb.
#6556
növüYazi
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   36

Tərcümə
1.  Hürmüz  tanrı  beş  tanrı  ile  birlikdə  bütün  tanrıların 
müqəddəsliyi ilə
2.  şeytanlarla  vuruşmağa  endi  gəldi.  Bəd  əm əllər  şeytanı 
Şmnu ilə, beş cür
3.  şeytanlarla vuruşda tanrılı,  şeytanlı,  işıq və (zülmət) o vaxt 
bir-birinə qarışdı.
4.  Hürmüz  tanrının  oğulları  beş  tanrı  və  bizim  ruhumuz 
günah şeytanları ilə
5.  vuruşub  şəhər  başçısı  oldu.  Y enə  bütün  şeytanlar,  ulular 
gözüdoymaz,
6.  həyasız,  acgöz  şeytan  yüz  qırx  min  şeytanla  pis  niyyətlə 
birləşib
7. düşünmədən,  qəlbsiz gəldi,  özü doğulmuş,  göndərilmiş
8. əbədi tanrı yerini tamam unutdu, nurlu tanrılardan ayrıldı.
146
9.  Ondan  sonra,  tanrım,  bəd  əm əllər  şeytanı  Şmnu  bizim 
fikrimizi, düşüncəmizi
10.  azdırdığı  üçün,  ağılsız,  düşüncəsiz  olduğumuz  üçün 
bütün nurlu
11. ruhların əsasına,  kökünə,  təm iz nurlu Ezrua tanrı-
12.  sifətə qarşı günah işlətdiksə, yanıldıqsa,  işıqlı -  zülmətli, 
tanrılı -  şeytanlı,  əsası,
13.  kökü  . . . .   dediksə,  diriltsə,  tanrı dirildər, öldürsə tanrı
14.  öldürər dediksə, yaxşmı pisi,  hamısını tanrı yaratmışdır
15.  dediksə,  əbədi  tanrıları  yaradan  odur  dediksə,  Hürmüz
tanrılı
16.  Şmnulu,  böyüklü  kiçiklidir  dediksə,  tanrım,  günahlar 
içərisində olduğumuzu bilm ədən
17.  tanrıya  yüksələrək  bu  qədər  böyük  rüsvayçı  söz-sov 
söylədiksə,
18.  bu  qədər  şərəfsiz  bağışlanmaz  günahlar  işlədiksə, 
tanrım,  indi mən Raymast -  oğul
19.  tövbə  edirəm,  günahlardan  azad  olaraq  yalvarıram, 
günahlarımı bağışla!  Xoşbəxt pads  . . . .
20.  İkinci,  yenə  gün,  ay  tanrısına,  iki  işıqlı  sarayda  oturan 
tanrılara
21.  bütün burlıanlarm təm iz adının,  yaxşı  əm əllər ruhlarının,
yer -  su
22.  işığının  özəyi,  kökü,  əsası  tanrı  yerinə  doğru  getsə, 
öndəki qapını
22a.gün  və  ay  tanrısı  olacaqdır.  Beş  tanrını  azad  etmək,  işığı 
və zülm əti ayırmaq üçün,
23.  dolu  dolanır,  dörd  tərəfə  işıq  saçır  tanrım,  günahlar 
içərisində olduğumuzu bilm ədən gün,
24.  ay  tanrıya,  iki  işıqlı  saraydakı  tanrılara  qarşı  nə  qədər 
günah  işlədik
25.  isə,  yenə  əsl  qüdrətli,  qüvvətli  tanrı  deyib  də  iman 
gətirm ədiksə
26.  n ə   qədər  çoxlu  pis,  biabırçı  sözlər  söylədiksə...  yenə 
gün v ə ay ölür dedik-
27.  sə.  .  .  gücsüzlüyündən  doğar,  batar  qüvvəsi  varsa, 
doğmasın dedik-
147

28.  sə,  özümüz  özümüzü  (öyüb)  gündən,  aydan  ucayıq 
d e d ik sə ,. . .   bu
29.  ikinci  bilm ədən  etdiyimiz  günahları  əhv  etməkdən  ötrü 
yalvarırıq,  günahlarımızı bağışla!
30.  Üçüncü  yenə  beş  tanrıya,  Hürmüz  tanrı  oğullarına: 
birincisi m eh tanrısı,
31.  ikincisi yel  tanrı.  .  .  üçüncü  işıq tanrı,  dördüncü su tanrı, 
beşinci
32.  od  tanrı,  günah  şeytanları  ilə  vuruşub  yaralandığı  üçün 
zülmətə qarışdığı
33.  üçün  tanrı  məskənində  bilmədiyindən  bu  torpaqdadırlar. 
Y uxanda on qat göy,  aşağıda
34.  səkkiz qat yer beş tanrı üçündür.  Bütün yer üzünün bəxti, 
taleyi,
35.  rəngi,  zahiri  görünüşü,  varlıq,  ruh,  güc,  işıq,  kök və əsas 
(bunların hamısı) beş tanrıdır.  Tanrım bilmədən
36.  günahlara  bataraq  beş  tanrını  pis,  yava  əməllərlə  nə 
qədər murdarladıq,
37.  ləkələdiksə,  on dörd dürlü yara vurduqsa, on ilan
38.  başlı  barmaqlarla,  otuz  iki  dişimizlə,  diri  canlılardan  aş 
və  içki (qida) alanlarla tanrıları nə qədər acıla-
39.  dıq,  ağrıtdıqsa,  quru yaş torpaq,  beş dürlü canlı'varlıqlara, 
beş dürlü
40.  ota,  ağaca  qarşı  nə  qədər  günah  işlədiksə,  indi,  ey 
tanrım,  günahdan azad olmaq üçün
41.  yalvarırıq:  günahlarımızı  bağışla!  Dördüncüsü,  qoşunu 
tanrı  elçiləri  olan  burhanlara,  nəsihət  verən,  düz  yola  çağıran 
təmiz
42.  dindarlara qarşı bilmədən nə qədər günah işlədiksə, yenə 
əsil
43.  tanrı elçiləri olan burhan deyib,  düz əməli  təmiz
44.  dindar deyib  də  iman  gətirm ədiksə,  tanrı adını zikr etsək 
də nadanlığımız
45.  ucundan  ona  zidd  getdik,  dini,  qanunu  qanmadığımızı 
dediksə,  tanrım,
46.  indi  tövbə  edirik,  günahlardan  azad  olaraq  yalvarırıq: 
günahlarımızı bağışla!
148
47.  beş  dürlü  məxluqa:  birinci,  yenə  iki  ayaqlı  adamlara,
ikinci,
48.  dörd ayaqlı canlılara,  üçüncü,  uçan canlılara,
49.  dördüncü,  su içindəki canlılara, beşinci, yerdə qamı üstə
50.  sürünən canlılara, günaha bataraq, tanrım, bu beş dürlü
51.  canlı məxluqları, varlıqları böyükdən kiçiyədək nə qədər 
qorxutduq,
52. ürkütdüksə,  nə qədər vurduq,  qırdıqsa, nə qədər açıladıq,
53.  ağrıtdıqsa, nə qədər öldürdüksə,  bunca canlı məxluqlara,
54. varlıqlara borclu olduq.  Tanrım,  indi günahlardan
55.  azad olaraq yalvarırıq: günahlarımızı bağışla! Altıncı, yenə
56.  tanrım,  günah  içində  dolanaraq,  fikrimizlə,  sözümüzlə, 
əməllərimizlə on
57.  dürlü suç,  günah etdiksə, n ə q əd ər yalançı
58.  adama şahid durduqsa, yenə günahsız adamları nə qədər
59.  təqib  etdiksə,  yenə  söz  aparıb,  söz  gətirib  adamlara  nə
qədər
60.  kinli,  küdurətli  sözlər  dediksə,  ürəklərini,  biliklərini
məhv etdiksə,
61.  nə  qədər  schirbazlıq,  falçılıq,  cadugərlik etdik,  nə  qədər 
canlı məxluqları,
62.  varlıqları  öldürdüksə,  n ə  q əd ər tovladıq, qırdıqsa
63.  neçə  evin  adamının  bizə  etibar  etdiyi  əm anəti'yediksə, 
əmanətə xəyanət etdiksə, gün,  ay tanrının
64.  bəyənm əyəcəyi  işi  n ə  qədər  iş  işlədiksə,  yenə  əvvəlki 
həyatda
65.  bu həyatda ruhanilər olub n ə q əd ər yolumuzu azdıq
66.  yanıldıqsa, bunca çoxlu canlı məxluğa nə qədər kələk,
67.  badalaq gəldiksə, tanrım,  indi bu on dürlü suçdan
68.  azad olaraq yalvarırıq:  günahım ızı bağışla!  Yeddinci:
69.  yenə  günaha  bataraq  iki  zəh ərli  yolun  başlanğıcına: 
cəhənnəm qapısına,
70.  adamı azdıran yola kim  getsə,  o, birinci,  yalan din qanun,
71.  ayinlərini  dost  tutan,  ikinci,  yenə  şeytana,  iblisə  tanrı 
deyib sitayiş
72.  edən  məxluqdur.  Suçlu  dolanaraq,  tanrım,  əsl  tanrıları,
t&miz qanunları
149

73.  bilm ədən,  başa  düşmədən,  burhanlar,  təm iz  dindarlar 
vəz etsə,
74. başa düşmədən,  anlamayaraq yalandan tanrı bəndəsiyəm, 
m üctəhidəm
75.  deyənə  aldanıb  onun  sözlərinə  iman  gətirərək nə  qədər 
yanılıb pəhriz
76.  saxladıqsa,  nə  qədər  yanılaraq  sitayiş  etdiksə,  nə  qədər 
yanılaraq
77.  qurbanlar  verdiksə,  yenə  nə  qədər pis  hərəkətlər etdik, 
deyib yanılaraq
78. n ə qədər bəd  əm əllərdən çıxdıqsa, yenə şeytana, iblisə
79.  tanrı  deyib  canlı  məxluqları,  varlıqları  öldürüb,  səcdə 
etdiksə, yenə
80. burhan deyib yalan qanunlara sitayiş etdik, qəbul etdiksə,
81. xoşbəxtlik diləyib səcdə etdiksə, tanrıya yanılıb şeytana
82.  sitayiş etdiksə,  tanrım,  indi biz  tövbə edirik,  günahlardan 
azad olaraq
83. yalvarırıq: günahlarımızı bağışla!  Səkkizinci: Ömür əsil
84.  tanrını, saf qanunu bildiyimizdən iki kökü,
85. üç zamanı qanun bildik,  işıqlı əsası, göy torpağım,
86.  qaranlıq  əsası,  cəhənnəm   torpağım  tanıdıq,  yer,  göy 
olmamışdan
87.  əvvəl nə var imiş deyib bildik,  tanrılı şeytanlı
88.  nədən  ötrü  vuruşmuş,  nurlu  zülmətli  necə  qovuşmuş,
yeri,
89.  göyü kim yaratmış deyib bildik.  Yenə Arkun yeri,
90.  göyü  nədən  ötrü  yox  olacaq,  nurlu  zülmətli  nə  vaxt 
ayrılacaq,
91.  ondan sonra nə olacaq, deyib bildik. Ezrua tanrıya,
92. gün,  ay tanrıya, güclü tanrıya, burhanlara
93. inandıq, söykəndik, dinləyici olduq, dörd nur damğası
94. 
könlümüzdə  nişanlandıq. 
Birinci, 
Ezrua  tanrının 
m əhəbbət
95. nişanı,  ikinci, gün, ay tanrının inam nişanıı, üçüncü,
96.  beş tanrının qorxu nişanı,  dördüncü, müdrik bilik
97. burhanlarının elm damğası.  Tanrım,  biliyimizi,  ürəyimizi 
bu dörd
98.  dürlü  tanrılar  arıtdığımızdan,  (onlarm)  m əsləklərindən 
döndüyümüzdən
99.  tanrı  nişanları  pozuldusa,  xarab  oldu,  indi,  tannm, 
günahlardan
100. 
azad 
olaraq 
yalvarırıq: 
günahlarımızı 
bağışla!
Doqquzuncu
101. on and icra etdikdə üçünü ağızla (şifahi), üçünü
102.  ürəklə  (hisslə),  üçünü  əl  ilə,  birini  bütün  bədənlə  icra 
etmək
103.  gərək  idi.  Tannm,  bilərəkdən-bilm əyərəkdən  h ər  şeyə 
sevinərək
104.  gedib  yava  iş,  pis  dost  və  yoldaşların  sözünə  inanıb, 
könlün
105.  görüb  ilxıya,  dövlətə  aludə  olub  axı  kədərimizi, 
sevincimizi
106. qarışdırıb bu on andı,  sındırdıqsa, nə qədər əksiltdik,
107.  azaltdıqsa,  tanrım,  indi  günahlardan  azad  olaraq 
yalvarırıq
108.  günahlarımızı bağışla! Onuncu, gündə dörd alqış
109.  Ezrua tanrıya, gün, ay tanrıya, güclü tanrıya,
110. burhanlara dərin biliklə, təm iz ürəklə sədaqətlə
111.  qanunu  dua etmək  var  idi.  Y enə  qorxmadan,  bilmədən 
yaxşıca tükənincə (bitənədək)
112.  dua etmədiksə, yenə dua edərkən ürəyimizi,
113.  düşüncəmizi tanrıya sarı tutmadıqsa, duamız, xahişimiz
114. tanrıya təptəm iz çatmadısa, nə yerdəsə ilişdi, tutuldusa,
115.  indi  tanrım,  günahlardan  azad  olaraq  yalvarırıq: 
günahlarımızı
116.  bağışla!  On birinci, yenə yeddi dürlü müqəddəs,  təmiz
117.  qamma layiq qayda var idi.  Y enə beş tanrı nurunu
118. toplayan mələklər, qroştaqlar, pduaxtaq tanrı tanrıya san
119.  gedən, xilas edən beş tanrı nurunu bizə gətirdisə,
120.  biz  ayrı-ayrı  təşkil  edib,  yaradıb  qamma,  gətirməli
qayda
121.  var idi, axı kədər üçün, axı qurban verməli qazanıb
122.  yeddi  dürlü  müqəddəs,  təm iz  qanuna  tamam  verməyi 
bacarmadıqsa,
1
S
1

123.  göylərə  sarı  gedən,  günahlardan  azad  olan  beş  tanrı 
nuruilə evə,  saraya
124. 
bağlandıqsa, 
pis 
əm əlli 
adamlara, 
yava  canlı 
məxluqlara,
125.  varlıqlara verdiksə,  tökdük,  yaydıq, saçdıqsa,  tanrı
126. 
nurunu 
pis 
torpaqlara 
səpdiksə, 
indi, 
tannır.. 
günahlardan
127.  azad olaraq yalvarırıq:  günahlarımızı bağışla! On ikinci,
128.  bir  ildə  əlli  gün  əsl  dindarlar  kimi  vusanti  (həftəlik 
ibadət) oturmaq
129. qanunu var idi,  sa f ürəklə tanrıya lazımınca dua etmək
130.  görək idi.  Yenə ev,  saray saxlamaq üçün ilxıya,
131. 
mal-qaraya  sahib 
olub, 
kədərimizi,  sevincimizi 
qarışdırıb
132.  abırsız,  yenə  həyasız,  Sok  (acgözlük)  adlı  şeytan üçün, 
yenə qorxu bilm əyən könülümüz
133. 
üçün 
ərinib, 
tənbəlləşib 
istər-istəməz 
ibadəti 
sındırdıqsa,  korladıqsa,
134.  yenə  ibadət  edəndə  də  yaxşı  qanunca-qaydaca  dua 
etmədiksə,
135.  indi,  tanrım,  günahlardan  azad  olaraq  yalvarırıq: 
günahlarımızı
136.  bağışla!  On üçüncü,  ay tanrıya,  hər gün müqəddəs
137.  tanrıya,  qanuna,  əsl  dindarlara suçumuzu,  günahlarımızı
138.  bağışlamaq  üçün  yalvarmaq  gərək  idi.  Yenə  istər- 
istəm əz
139.  aldanıb aldadılıb işə,  hərəkətə təhrik edilib günahlardan
140.  azad  olmaq üçün  getm ədiksə,  indi,  tanrım,  günahlardan 
azad olaraq
141. yalvarırıq:  günahlarımızı bağışla! On dördüncü,
142.  bir ildə yeddi dəfə ibadətə oturmalı qanun var idi, bir a\
143.  çağsapıt  tutmaq  gərək  idi.  Yenə,  məbəddə  qurban 
mərasim ində oturub
144.  şüurlu  şəkildə  səm im -qəlbdən  tanrı burhana  bir  biliklə 
ürəkdən gedərək
145.  bir  illik  günahlarımızı  bağışlamaq  üçün  yalvarmaq 
gərək idi, tanrım,
1f 2
146.  yeddi  qurban  b itən əd ək   oturmağı  bacarmadıqsa,  bir 
aylıq çağsapıtı
147.  yaxşı-yaxşı  təm iz  tutm ağı  bacarmadıqsa,  bir  illik 
günahlarımızı
148.  şüurlu  surətdə  v ə  ürəkdən  bağışlanmağı  xahiş 
etmədiksə, o qədər
149. əksiklik, m əhdudiyyət oldusa, indi, tanrım,
150.  günahlardan  azad  olaraq  yalvarırıq:  günahlarımızı 
bağışla!  On beşinci, hər gün
151. nə qədər pis fikirlərə düşürük, nə qədər deyilməli
152.  olmayan  günah  sözlər  söyləyirik,  n ə  qədər  işlənməsi 
caiz olmayan
153.  işlər  işləyirik,  pis  əm əllərə  qurşanmaqla  özümüz 
özümüzə
154.  əzab  veririk.  Y enə  h ər  gün  bəhərləndiyım iz  beş  tanrı 
nurunu  öz
155.  özümüz,  bizim  ruhum uz  azğm,  həyasız  Sok  şeytanın
eşqindən
156.  qaçdığı üçün,  yava yerlərə gedir. Onun üçün,  tanrım,
157. 
tamamilə 
günahlardan 
azad 
olaraq 
yalvarırıq: 
günahlarımızı bağışla!
158.  tanrım,  biz  avara  və  günahkarıq,  borclu,  suçluyuq, 
həyasız,
159.  abırsız  Sok  şeytan  üçün  düşüncəmizlə,  sözümüzlə, 
əm əlim izlə
160.  yenə  gözümüzlə  görüb,  qulağımızla  eşidib,  dilimizlə 
söyləyib,  əlimizlə
161.  yoxlayıb,  ayağım ızla  yürüyüb  çoxdan  fasiləsiz  əzab 
veririk
162.  beş  tanrı  nurunu  quru  və  nəm   yerə,  beş  dürlü  canlı 
məxluqu,
163.  beş  dürlü  otu,  ağacı  yenə  narahat  edirik,  qüsurlu  və 
günahkarıq.
164.  on  ibadəti,  yeddi  qurban  mərasimini,  üç  damğanın 
ziyarətçisi
165.  adım qəbul edirik,  (ancaq)  əməlimizlə bunu icra etməyi 
bacarmırıq.  Y e n ə , işıq

166.  tanrılarına,  m üqəddəs  kitaba,  tanrıya  inanan  saf 
dindarlara
167.  n ə  qədər  günah  işlədiksə,  yanıldıqsa,  yenə  tanrınm 
söylədiyi m əsləhətlə,
168.  biliklə  h ərək ət  etm ədiksə,  tanrılar  ruhunu  təhqir 
etdiksə,
169.  yenə  qurban  m ərasim ini,  alqış  ibadətini  qanunca  - 
qaydaca tutmağı
170.  bacarmadıqsa,  nə  q əd ər  qüsurluyuq,  bədbəxtiksə,  hər
gün
171. h ə r ay suç,  günah işlədiksə, nur tanrılara, din
172.  şərəfinə,  təm iz dindarlara suçdan, günahdan azad olaraq
173.  yalvarırıq:  günahlarım ızı bağışla! Bötürmis tarkan
174.  ziyarətçilərin  suçları,  günahları  haqqındakı  duaları  - 
Xuastuanifti bitirdi.
BÖGÜ  XAN  ŞƏRƏFİNƏ  MƏTN
İki  vərəqdə  yazılan  bu  abidə  96  sətirdən  ibarətdir,  uyğur 
əlifbası  ilə  yazılmışdır.  Mani  dini  m əzm unlu  kitabədir.  Mətndə 
759-780-ci  illər  arasında  taxta  oturm uş  uyğur  hökmdarı  Bögü 
xaqanm  mani  dinini  qəbul  etm əsindən  bəhs  olunur.  Bu  abidəni 
bəzi 
tədqiqatçılar  tərcümə 
nüm unəsi  hesab  edirlər;  bəzi 
tədqiqatçıların  fikrincə  isə  Bögü  xaqan  şərəfinə  yazılmış  bu mətn 
orijinal əsərdir.  Abidəni  ilk dəfə  V.Banq və A.fon Qaben  1929-cu 
ildə Berlində TTT II seriyasından nəşr etmişlər.
Transkripsiya

vərəq 
Ön tə r əf
1.  (m ən) teıjri sizni birlə teıjri yirirjərü barğay (mən)
2.  .  .  .dindarlar inçə kiginç birdilər: biz arığ biz.
3.  dm dar biz.  Teıjri ayığın tükəti işləyür biz.  Kaltı
4.  etüz kodsar biz, teıjri yeriqərü bargay biz. N ə üçün
5.  tisər biz teıjri yarlığın adruk kılmaz biz.  .  .
6.  Y üzüm üz utru uluğ ıyınç aymç alp əm gəklər
7.  erür.  Anı üçün terjri yirin bulğay biz.
8.  Teıjrim  siz törüsüzün ödsüzkə kəntü özüıjüz
9.  yazm sar,  siz ötrü kamığ ilirjiz bulğanğay...
10.  bu  kamığ türk bodun terjrikə yazuk
11.  kıltaçı bolğaylar.  Kanyuda dmdarlarığ.  .  .
12.  basınğay,  ölürgəylər.  Y əm ə bu tört arığ
13.  dindarlar kim Tavğaç yerintə örürlər?
14.  tört kösüşin?  K ir ü ..  .
15.  . . .   ka uluğ ada ıymç basmç bolğay,  kanyuda.  .  .
16.  nığoşaklarığ,  sartlarığ bulsar alkunı
17.  ölürgəy.  Bir tirik ıdmağaylar.  Y əm ə bu sizirj  ilirjizdə  sizig?
18.  yarlığın uluğ edgü kılmçlar kilmiş bolur. Y əm ə  . . .
19.  tarxan kəlginçə,  sizig iliqizdə kalmış
20.  boltı. Y əm ə, terjrim, birək kəntü özüqüzkə tarkarsar

21.  edgü törü, edgü kınılç alku kılğay yəmə-
22.  . . .  tarxan bu muntağ türlük alp ada
23.  . . .   sar ayığ kılınç kilmiş bolğay siziq
24. ilirjiz artağay?  . . .   -  tinbərü barğu yoluquz
Arxa tərəf
25.  antıq öp i bolğay. Y əm ə arxa tə rə f bu savığ a y ığ .. .
26.  teqri M oyağ eşidgəy nəq taplamağay yəmə
27.  sev m əg əy .. .  yəm ə teqri ilik dindarlar birlə iki
28.  kün, tün bu savlanğ sozləştilər. Üçünç
29.  küntə bir köziqə təgi teqrikən inçək katığlantı.
30.  Anta kin teqri ilig köqüli az koğşadı.  Ol
31.  tıltağm kim  inçə eşidti. Bu kılınçın
32.  üzüti boşunmağay tip anuı korkdı, bezdi köqüli
33.  koğşadı.  Ol ödün teqri ilig Bögü xan kəntü
34.  dindarlar erikli kuvrağğaru kəlti
35.  Dındarlarka söküdüp yinçirlü ötünti:  - Suyda
36.  . . .  krmşu xn koltı incə tip ötünti
37.  . . .  berü sizni əmgəttim. Aça,  suvsamaka
38.  . . .   inçə sakmtım. Bu muntağ katığlanmaka
39.  . . .  lantım.  Siz mini yarlıkağay nomka tutğay
40.  dindar kılğay siz, tip inçip amtıka təgi məniq
41.  köqülüm nəq omanmaz yir suvda ev,
42.  bark içintə erəyin, tip idi sevməz m ən . . .  yəmə
43.  ilənməkim etüz meqisi begdməkim, örklənməkim
44.  közümtə  idi uçuz yinik boltı,  y ə m ə .. .
45.  Kim maqa inçə tip yarlıkadıqız bu muntağ kılınçın
46.  üzüntüqüz boşunmağay takı drnka dmdar.  ..
47.  kəlgəy edgü kılınç kılmak k a lğ a y ...
48.  köqülüm çəkdi, k o rk tı...
II vərəq 
Ön  tərəf
49..  .  .  siz dindarlar yarlıkasar siziq  savıqızça
50.  ötüqüzçə yorığay mən.  Am tı teqrim siziq
51.  köqülün üzni tapa əm gətəq ğuan ıdaq aytıqız, tidi.
52.  Ol ödün kaltı teqri ilig, B ögü xan inçə
53.  aydukta ötrü biz dindarlar kamığ iltəki bodun
54.  ertiqü ögrünçülüg boltumuz.  Ol ögrünçümüz
55.  tüketi sözlə gü təg  erm əz.  Ö trü bir ikintikə
56.  savlaşıp,  işitrüşüp ögrünçülənti.  Ötrü ol
57.  ödün miqlig tüm ənlig k u v ra ğ .. .
58.  tiri İti öküş türlüg teq oyunun.  .  .
59.  .  .  .ğaru kıltılar.  Yarınğa təgi uluğ ö g rü n ç..  .
60.  ögürm ək kim ögirdi,  s e v in ti.. .
61.  artuk eriiş erür.  .  .  kaltı,  yəm ə taq a ttı..  .
62.  kiçig baçağ erdi.  Teqri  ilig Bögü x a n ...
63.  kam ığ dindarlar udu atlantılar. Y əm ə kamığ u lu ğ ..  .
64.  y əm ə kunçuylar,  tayşılar, uluğ atlığlar başlağuçı
65.  uluğ kiçig kamığ bodun toy kapğmğa təgi bardılar.
66.  uluğ ögrünçün oyunun.  .  .  ol ödün teqri ilig
67.  toyka kirip didiınin başm ğa urdı kəntü al
68.  . . .   kedip altunluğ örgin ü zə olurdı. Yəm ə
69.  b əg k ə, kara bodunka edgü yarlığ yarlıkadı,  inçə
70.  . . .   amtı sizlər yəm ə kam ığ öqü yaruk
71.  . . .   seviniqlər.  . .   arturak dindarlar
72...........köqülümüz
Arxa tərəf
73.  am ratğurup mini yana siziqə tutuz.  .  .
74.  takı? Y əm ə m ən kəltim, om um a olurdum.  Siz -
75.  lə rk ə  yarlıkayur mən,  dindarlar sizi ərkə
76.  . . .   sar yəm ə üzüt aşmğa tavratsar ər?
77.  . . .   tavratsar, ötləsər sizlər ular savmça
78.  ö tin çə yorıqlar, yəm ə am ranmak bilməgin
1f7

79.  . . .   ağırlaq, ayıq,  tapıq.  01 ödün
80.  kaltı Bögü xan teqrikən bu yarlığ yarlxkadukta
81.  ötrü üküş kuvrağ kara bodun teqri iligkə yükünü
82.  ötündülər, yəm ə aykırdılar. Y əm ə biziqə
83.  dındarlarka yürüntülər,  sevinc ötüntilər.  Kamığ
84.  . . .   teq ri(?).. .  üzə amrantı kirtgüntülər.
85.  . . .   ögrünçü boltı.  İkiləyü yaqırtı
86.  Anta ötrü üzügsiz üzütlüg işkə edgü
87.  kıhnçka katığlantılar. Y əm ə kutluğ ülüglük
88.  ilig xan ol kamığ bodunka edgü kılınç
89.  kılmakka turkaru ötləyür, tavratır katığ-
90.  lanturur. Y əm ə teqri ilig takı i n ç ə .. .
91.  nom törü urtı.  Onlar ərkə bir-bir er anm
92.  başı urtı edgü kılmçka üzüt.  .  .
93.  tavratğuçı kıltı. Y əm ə birək kim (nom?)
94.  erməgürsər, yazuk kılsar anı kun.  .  .
95.  edgü başğut boşğurun..  .
96.  kim bolur erti.  .  .
Tərcü inə

vərəq 
Ön  tərəf
1.  (Mən) tanrı sizinlə tanrı yerinə sarı gedəcəyəm
2.  . . .   dindarlar belə cavab verdilər: biz təmizik,
3.  dindarıq.  Tanrı sözünü tamamilə yerinə yetiririk.  Öz
4.  vücudumuzdan əl çəksək,  tanrı yerinə gedəcəyik.  Nə üçün
5.  desə, biz tanrı buyuruğunu tə h rif etmərik.
6.  Üzümüz daim böyük çətinliklərə, nəhəng əziyyətlərə düçar
7.  olur. Onun üçün tanrı yerini tapacağıq.
8.  tanrım, qanunsuz olaraq əbədi olana siz özünüz
9.  günah işlətsəniz, onda sizin bütün elinizdə iğtişaş olar.
10.  Bütün bu türk xalqı tanrıya qarşı günah
11.  işlətmiş olar. Harada dindarları
12.  basarlar (məğlub edərlər) öldürərlər. Y enə bu dörd təmiz
13.  dindarlar ki, Tabğaç torpağındadırlar,
14.  dörd qarşılıqlı g ir ə ..  .
15..................... böyük hücum  təhlükəsi olacaq,  harada
16.  ziyarətçiləri,  sartları (şə h ər sakinləri) tapsalar, hamısını
17.  öldürəcəklər,  birini  d ə  sağ  buraxmayacaqlar.  Y enə  bu  sizin 
elinizdə sizin
18.  fərmanmızla böyük yaxşı işlər görülür.  Y e n ə .. .
19.  tarxan gəlincə, sizin elinizdə qalmış
20.  oldu. Yenə, tanrım, əg ər özü özünü yaysa
21.  yaxşı qanun, yaxşı əm əl e lə y ə r , yenə
22..........tarxan bu belə dürlü igid adlandırsa,
23.  pis əm əl etmiş olacaq,  sizin
24.  eliniz artacaq? Dinə gedən yolunuz
Arxa tərəf
25. ondan öndə olacaq. Y enə bu sözü p i s . . .
26. tanrı Moyağ eşidəcək,  heç n ə  ibadət etməyəcək, yenə
27.  sevməyəcək.  . .   yenə tanrı ilk dindarlarla iki
28.  gündüz,  gecə bu sözləri danışdılar.  Üçüncü
29.  gündə bir gözünə dəyərək tanrısifət belə m öhkəmləndi.
30.  Ondan sonra tanrı hökmdarın ürəyi bir az yumşaldı.  O
31.  səbəbi ki belə eşitdi, bu əm əli ilə
32.  ruhu azad olmayacaq deyib ondan qorxdu, bezdi,  ürəyi
33.  yumşaldı.  O zaman tanrı hökmdar Bögü xan özü
34.  dindarlarla bərabər ibadət yerinə gəldi.
35.  Dindarlara diz çöküb bu cür müraciət etdi:  - Suçda
36  .....................belə  deyib müraciət etdi.
37  ....... sizə əziyyət verdim.  Aca,  susayana
38.  .  .  .  belə  fikirləşdi.  Bu belə möhkəm lənm əyə
39.  . . .   ləndim.  Siz məni buyuracaq,  müqəddəs tutacaq,
40.  dindar edəcəksiniz, deyib indiyədək mənim
41.  könlüm  heç yerdə qərar tutmaz, yer-suda (vətəndə), ev,
42.  saray içində olum, deyib sahibi sevm ərəm ...  Y enə
43.  cism ani sevinclərə meylim,  səylərim , çalışmağım
44.  gözüm də sahibi ucuz (dəyərsiz) bir şey oldu.  Y enə
45.  ki m ənə belə deyib buyurdunuz, belə əməllə
1 f 9

46.  ruhunuz azad olmayacaq, taki  dinə d in d ar..  .  .
47.  gələcək, yaxşı əm əl etmək qalacaq.  ..
48.  ürəyimi çəkdi,  q o rx d u ..  . .
Yüklə 19,67 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   36




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin