Yardılamaq, kömək ləmək

 
Boşboğaz:
 çalanğ.
 
Boşıqlaşma:
 həlallaşma, bağışlaşma, ilalaşma
8
, 
bağiriləşmə.
 
Boşka
9
 
: boşuna, müfdə.
 
Boşqa 
: < boğ. bağ. boğça >
met
 (ğç > çğ > şq ) 
boşğa > boşqa. bir araya gətirilmiş (boğulmuş), 
çəmbərlərlə tuddurulmuş, ensiz taxdalardan 
yapılan, yuvarlaq
, qarnı 
şişgin, altı üstü düz qab 
t.d.k.
 
Boşqab
 : < baş + qab. adam başı bir qab. tabaq.
 
Boşqιrnamaq
: azad olmaq.
 
Boşluk  
: kövək
8
, qovuq, kavak, oyuk, çukur, deşik.  
 
Boşuk toy
9
:
 uşağın qırx toyu.
 
Boşuna:
 məccanı, qarşılıksız. boşka
9
, müfdə.
 
Boşunmak
: tövbə etmək, peşman olmaq
 
Boto  
: boduk, dəvə balası.
 
Boy - bəy
: oba başı.
 
Boy - buxun
: boyduruq
9
 
 
 
Boy bos
: boy buxun, əndam.
 
Boy buxun:
 boy bos, əndam.
 
Boy otu
: şənbəllə.
 
Boy 
: boy - bos.
 
Boy 
: ertəki, nağıl, hikayət, bir konuda danışmaq\ 
bir sözün boyunca ; üzərə ;  üstündə danışmaq.
 
Boy
 : 
hamilə, şiş, kabar, gəbər.
 
Boy 
: uzunluq, yüksəklik, qırax, qırak (çay, yol), 
sürəsincə (yıl, ömür)
 
Boy 
: zaman 
 
Boy
6
 : 
dərəcə, boya, rəng.
 
Boya
 : 
bodağ
14.
 enəğ, ənəğ.
 
Boyama
: saxta, yalan. 
 
Boyar 
: bəyə ayid, zəngin, əşraf.
 
Boyat  
: baytak, allah, taq, tağ.
 
Boydak
: subay.
 
Boydan başa:
 baştan ayaqa, təpədən dırnağa, 
baştan sona.
 
Boydaş 
: 
1)
 yaşdaş, yaşıt 
2)
 boyu bir.
 
Boyduruq
9
: boy - buxun.
 
Boyınsınıv
: (boyun qoymak) könükmək, öyrəşmək, 
alışmak, iyələşmək.
 
Boyla
 : 
rütbə adı.
 
Boylamaq
: kanarından gedmək\ şəhəri ; çayı 
boylamaq  
Boylaşmak
: boy ölçüşmək\ boy boya gəlmək.
 
Boylı 
: elli < boy. el\ gorgan boylı 
=
 gorgan elli, 

 
sözün özü 
 
 
36
qorqan elindən olan.
 
Boylu - boslu:
 dağaza, yüksək, dalyan kimi.
 
Boynaq 
: asav, ası, coşqun, oynaq, xuysuz(oynaq at)  
Boynamaq
: boyuna almaq, alışmaq, boyun qoymaq, 
qəbul etmək.
 
Boynamaq
: boynağılıq, boyuna qalxmaq, yoldan 
çıkmaq, haşıramaq, qudurmaq, itaətdən çıkmaq, 
həşərlənmək, diklənmək, aşırla
nmaq, 
aşralık, 
xuysuzluk.
 
Boyotu 
: şənbəllə. 
 
Boysanğan
3
: boyunduruqlı
7
 
Boysanmak: 
fəxr eləmək, boysandırak, boydemək, 
ayınmak, şişmək, özünü övmək, ulus
aymak.  
Boysanmak
: qatmak, qιlιşmaq, günmək.
 
Boysanmaq: 
batırlanmaq, şişmək, yürəklənmək. 
 
Boysınu
: riayət etmək, boyun olmak, baş əymək, 
boysınuv, bəkinmək
9.
  
 
Boyuca  
: halda, boyucan\ yügürük boyuca\ yatırkən 
boyuca
9
 
Boyun burma
q: əf diləmək, əyilmək, sunmaq
9
, 
sınmaq
9.
 
Boyun qoymak:
  
alışmak, iyələşmək, könükmək, 
boyınsınıv. boynamaq (qanuna, işə), boyuna 
almaq, qəbul etmək. 
Boyun olmak
: ram olmak, dincəlmək, tınqdav
4
, 
boysınuv, bəkinmək
9
  könüv
4
. 
 
Boyun 
: dəsdə\ bıçak boynu: bıçak dəsdəsi
 
Boyun
  : vicud, varlıq, ənsə.
 
Boyuna alma
q: boynamaq, alışmaq, boyun qoymaq, 
qəbul etmək.
 
Boyuna qalx
maq: boynamaq, yoldan çıkmaq, 
haşıralık, həşərlənmək, diklənmək aşırılanm
aq, 
aşıralık, xuysuzluk.
 
Boyuna
 : qıyısına.
 
Boyunbağ:
 boyunçaq, təsmə.  
 
Boyunbağ
: kökürök mıncıq, döş mıncıq, qıtay
3.
 
Boyunca
9
:..a görə, uyarınca: müvafiqi..., tibqi..., 
düzgün..,  qanun.....
 
Boyunca
9
: gərəyincə, üzərə, qonusunda, alanında\ 
buyruk boyunca.
 
Boyunçaq
: təsmə, boyunbağ
 
Boyunəydirm
ək
8
: bağındırmak
4
, fəth etmək, dartıp 
almak.
 
Boz  
: bor, bur, qırmızıya çalan ət rəngi, bursar, 
şarap
 
Boz  
: daş rəngi, bez, açık mavi, kül rəngi, çayır, 
çöl, bayır\ boztoğay: çayır quşu
 
Boz yer 
:  sürülməmiş yer.
 
Boz 
: bor, bur, qırmızıya çalan ət rəngi, bursar
 
Boz
 : 
bos.
 
Boz 
: çalımtı, kül rəngi, ağ, qır, kül rəngi, çal, açık 
sarı, ağçıl sarı, ağsır, ak- sarı, sorğılt  
 
Bozarmaq
9
: utanmaq\ qızarıb bozarmaq.
 
Bozğaq
8
: bozucu, baş bozar.
 
Boztoğay
: çayır quşu.
  
Bozuk 
: inğqay bulmağan
3
, yararsız, eğrəti, 
yaraksız
9
, bozulğanlık
 
Bozukluk
: asaklık.
 
Bozulğan
: bayat, iskirqan, qatqan, əsgi.
 
Bozulğanlık: 
bozuklı, inğqay bulmağın
3
, yararsızqıl, 
əğrətil, yaraksızlı
9
, 
Böbürlənmək
: böyüklənmək, qurunmaq, 
böyüklənmək, qurum satmaq, qurum, təkəbbür.
 
Böhran
: dağdarış, tənglik
6
, sınılış
7
, yetməzçilik
8.
 
 
Bökdənqsiz
: rahat.
 
Bökə
8
 
: qəhrəman.
 
Bökmək
: tovusmək, atılmək.
 
 
Bösülmək
14
: yarılmaq, açılmaq, yırtılmaq. 
Bölək
4
  
: aradaş, topar, kümə, yığın, öbür, qurup, 
taxım, tapqır, ərəkşə
4
, başqa, bütən
3
.
7
dəyişik, 
zgə
4
, özgəçə
6
, özgəşə
6
, ayrıkşa, ayrımşa, 
üytgəşik
8
.
 
Bölən
15
 
: geyik.
 
Bölgə 
: məntəqə, quşaq.
 
Bölmək :
 qıstıtmək < kəsmək 
 
Bölmək  
: çəkəmək
6
, çiçitmək, çağalamaq  
 
Bölmək  
: çırtmaq, çərtmək, kərtmək, vurmaq, 
çalmaq, cırmaq, doğramaq 
 
Bölsər  
: mölsər
4
, möçbər
8
, küləm
3
.
4.5.6.7.9.
 
Bölşək 
: kəsir
 
Bölük   
:
 
qanat, qol, tikə, parça, qab,  baydaq, fürsət, 
budax,  baldak
8
, buta, aşam (bir aşam ət), parça, 
aymak. ayrık, sektör, kəsiş, kəsiliş, avdan
4
, qol, əl, 
dəsdə, qol,  çalık, kitlə, yuvalanmış, toplanmış, 
kündə, yumaq, kültə, bəstə, oyılış, qatlam.
 
Bölümçül
: kesrətgera.
 
Bölüş 
: bulaş, yaymax, bulamax, açıp 
genişləndirmək. 
 
Bön - bön
: budal, avananak, anayi, gic, qarışmış.
 
Börçin 
: dişi ördək\ sona: ərkək ördək.
 
Böri 
: mücək, qurt. 
 
Börk  
:
 
kalpak < kaplak, börik, təlpək
8
, təbətəy
5
, 
qalpak, papak, qalpak   
Börk almaq
: sağollaşmaq
15.
 
Börtmək 
: bürtüv, qabarmak, pörtmək.
 
Börük 
: böyrək
 
Bösərmək
8
: şişmək.
 
Bövən  
: 
1) 
qarın, yoğun, kisə, kov, kovsak, qursak 
2)
balığın hava kisəsi  
 
Bövır 
: buxun
 
Bövüsgən
8
: böyütgən.
 
Böylə  
: andağ
 
Böyrək 
: < bükürək, ətli ; xəmirli ; burulmuş qatmər 
çörək.
 
Böyük  
: kələ, baş\ kələ çüçə: böyük ; baş çüçə.
 
Böyük  
: elxan, ulu, ulğan, ərişmiş, hakim, irişmiş.
 
Böyük bacı
: ana əkə, əcəkə. 
 
Böyük xanım  
: bəy biçə.
 
Böyük xurcun
: xora.   
 
Böyük kət
: körən. 
 
Böyük nənə: 
əcə, ulusay\ alasan nənə, abı, sonk 
ənə, çonk ənə, dev ani, qartı əbə.
 
Böyük  :
 alağar, ülkən.
 
Böyük 
: qoba
8
, quba, ulu\ ğubaqaz: ullaqan ağ qaz
 
Böyük
1
 
: bacı
1
, ulu, apay
3
, apa
4
, əcə
5
, əcək
5
, əcəkə
8
, 
ağa-əçə
9.
 
Böyüklənmək
: böyüklənmək, qurunmaq, qurum 

 
sözün özü 
 
 
37
satmaq, böbürlənmək, qurum, təkəbbür.
 
Böyüklük:
ağram.
 
Böyümək
: azmaq, daşmak, yügürmək.
 
Böyümək
: bəygəlmək, ulalmak, qarası  görümü 
artmak.
 
Böyümək
: köçəymək, genişlənmək, arası açılmak.
 
Böyümüş
: bitgin, iyi yetişmiş, yetgin .
 
Böyür  :
 qapdal
8
, yan baş
8
.
 
Böyütgən
: bövüsgən
8
 
Böyütmək
: aşırmaq, keçirmək, alqıtmak
9
, atlatmak.
 
öndürmək 
Breken :
 burkan
12
, barkan
12
, allah, tanrı. 
idi
14, 
əktirən, 
Bu qarardan
: buna qaralat.
 
Buc 
: uc, qıra, bucak, yaxa, kənar.
 
Bucak
   : bük + cak 
 
Bucak  
: quşə, burış
4.5
, burc, bürç, çat
7
, sat
3
, künc, 
bürçük
6
, bulunq, poçmək, cünq. kovşak, kovsak, 
kovsalak, gövşək, kovlangöz, aralık,  quşə, yıkıx, 
cırık.  
 
Bucra  
: baldak, halqa, döngələk, yιğιrιk, şιğιrsιk, 
qurşav, yarpak, budak, uşak, sap, 
 
Bud 
: kök, dip.
 
Bud 
: uyluk
 
Bud
(a)
 
: parça, qol\ buda: şaqqala, yırt dağıt
 
Budağlamak: 
kələmək
8
, otarmaq, budamaq.
 
Budaq  
: darmağ, dal, qol, baldak, halqa, döngələk, 
bucra, yιğιrιk, şιğιrsιk, qurşav, yarpak, uşak, sap 
qanat, bölük, ayrık,
 
Budal 
: avananak, bön - bön: anayi, gic, qarışmış.
 
Budamaq
: 
kələmək
8
, otarmaq, tikələmək, bölük - 
bölük etmək, qanatlamak, qol - qol etmək, bala - 
bala etmək, balacamak. butamak, budağlamak, 
doğmak, balalamak(dəvə) 
Buddamak :
 butqarmaq, qutarmək, bitirmək, 
betürmək.
 
Budaqlanmaq: çatlamaq,çatallanmaq,  yayılmaq. 
Buduk 
: buta, bala, dəvə balası.
 
Budur - sudur
8
: təkiz olmayan, yılmanak olmayan.
 
Buğ 
: buxar, çiğa, izqara
 
Buğa
9
 
: 
Buğı
4.5.7
bolan
3
, geyik, buğı
4
.
5.7
, süğün
8
, 
maral
5.
 
Buğ
ka
 
: <> bəy: böyük, buğa. 
Buğra
8
 
: iki hörgüklü dəvə, ayrı
8.
 
Buğum  
: bilək 
 
Buğum  
: hicə.
 
Buğum 
: muun, qurşak: nəsil 
2)
 hica 
3)
 məfsəl 
4)
 bilək.
 
Buğun  
: düğün.
 
Buğur  : 
sağ, düzgün, gümrah, sağlam, çağ
 
Buxar 
: < bük. bürkük, bükük.
 
Buxar 
: çiğa, buğ, izqara
 
Buxari 
: pişkə
4 
 (pişirkə) < pişirmək.
 
Buxoov 
: qandalan.
 
Buxov 
: < bükov. bükmək, bağuq, bakqu
qə
, 
bəkəqu
qə
: zəncir. bükəkt, bukat, bəd.
 
Buxov
8
 
: < bük. gümüş ; boyun bağı.
 
Buxun 
: bövür.
 
Buka
8
 
: gizlət, qaçır, qasır, bekit, yaşır.
 
Bukax 
: < boğax. boğak, boğaz.
 
Bukalğa
8
: sιğιnak. 
 
Bukav 
: < bükmək. boyun bağι.
 
Bukca - bukca
: kütlənən, küt - küt, kültəm - kültəm, 
kültüm-kültüm, çoğdam - çoğdam, dəstə-bəstə, 
dəngi - dəngi, qucaq - qucaq, top - top, taıxm - 
taxım, topar - topar, tapqır tapqır, öbək - öbək: 
kümə - kümə, yığın - yığın.    
 
Bukca 
: 
1)
< bükmək  
-2)
 bağca, bağac. 
Bukca 
: düğüncək
8
, paket,  bağça
9
, dolama, 
burama.
 
Buklamaq
: < bük. gizləmək, saklamaq.
 
Bukmaq
8
: buqurmaq, saklamaq , gizləmək, daşırıv, 
kasıv, kaçıv, bükpələk
4
, bükmələk.
 
Buqar  
: gizləyən
 
Buqcay
: < bükmək.püsgü 
 
Buqcay
: gizlənpaç 
Buqmalca
: tapmaca.
 
Buqmalı
: gizlətməli, gizlənilən\ buqmalca: tapmaca.
 
Buqur 
: bükür, bulut, bulanık, bulanqat, bulancaq, 
bütün: boğun.
 
Bula göz:
 alagöz, yırtıqgöz, gözüyırtıq, hayasız.
 
Bulak 
: bülək, gözbaş, dərə
15.
 
Bulak 
: gözəv, göz, gözbaş, gözləv, çişmə, şişmə, 
qaynar
 
Bulam bucar:
 çolaşık, dolaşık, ğarım - ğatım, bulaşık 
 
Bulamax:
 bölüş, bulaş, yaymax, açıp genişləndirmək 
 
Bulamaq 
: dəbətmək, oynatmaq, dolamaq, qartmaq,  
sürmək.
 türtmək
14
\ it quruğun buluyur, hava 
bulanmış. ürəyim bulandı 
 
Bulancak
: boqur.
 
Bulanık  
: alasarmık, qapalι, bəlirsiz , qarmaşık, 
mübhəm, xərrə.
 
Bulaş  
: bölüş, yaymax, bulamax, açıp 
genişləndirmək.
 
Bulaşan
: müsri, yaxılı, yoklu
8
.
 
Bulaşdırmak: 
balcıramak.  
 
Bulaşık  
: bulam - bucar: çolaşık, dolaşık, ğarım – 
ğatım. 
 
Bulaşık  
: yaxılı, yoklu
8
, müsri
 
Bulaşıklık
: müşgül, işgil.
 
Bulaşlıq
: çıtırım, çılşırım, qıtlıq, müşgül.
 
Buldzer 
: yoldüzər
 
Bulğan
4
: inqilab. 
Bulğan
14
: sorağmaq, aramaq, tapışmaq, qaramaq, 
axtarmaq. 
Bulğay  
: > bəlva.
 
Bulqur 
: < pul. böl. pullanmış ; bölünmüş buğda.
 
Bulmak 
: bilmək. 
Bulnamaq
14 
: dustaqlamaq, əsir etmək. 
Bulunğ
14
 : dustaq, əsir 
Buludən
: bültən.
 
Buluğ 
: < uluğ
9
,ulu, uluqvar
9.
\ buluğlu.
 
Buluğlu 
: > buluğ. bilikli\ buluğsuz adam: boş adam .
 
Bulunc 
: bilinc, vicdan. 
 
Bulunq  
: bucaq, qüşə, çat
7
, sat
3
, künc, bürçük
6
, 
burış
4
, burc
5
, poçmək, cünğk.
 
Buluşmaq
: < bilişmək , birləşmək, tapışmaq, 
qarşılaşmaq  
 
Bulut 
: qussə, büküt. 
 

 
sözün özü 
 
 
38
Bun 
: bunqaq: səfeh, uşax, qodux.
 
Bunalmaq
: bıkmaq, doymaq, yorulmaq, usanmaq.
 
Bunamaq
: ayıblamaq. 
 
Bunqaq
: bun, səfeh, uşax, qodux.
 
Bunqamak
: səfehləmək, sarsaxlamak, zayıflamak, 
qoduxlanmak
 
Bur  
: bor  boz, qırmızıya çalan ət rəngi, bursar, 
sari, qırmızıya çalan at
 
Bur  
: körən, sarι.
 
Bur
15
 
: qunça, tumurcuk.
 
Bur
9
 
: xəbər, söylənti, söz, rivayət
 
Burak 
: iy, qoxu. 
Burak
 : 
iy. 
Burak
9
 
: iy, qoxu (bürülmüş, burakılmış iy)\ körük 
burak
9
: yanık qoxu\ buraklı: qoxulu\ bürümək: 
iylənmək, qokmaq
 
Buraqı
15
: burqu.
 
Burama
: bukca, düğüncək
8
,paket, bağça
9
, dolama. 
 
Burc  
: bağlı, boğun, düyün, taxıntı, tutuk, ilişkin, 
ilişik, qaraşlıq, qaraş, məsələ, mərbut, düyün, 
boğun, bucaq, qüşə, çat
7
, sat
3
, künc, bürçük
6
, 
burış
4
, bulunq,, burış, burçak, poçmak, bosmak, 
cünğk.
 
Burçuk 
: köşə.
 
Burdivan
: (burulan)iy\ ötir: ətir.
 
Burğan  
: burği, burğuş, aylavlı, girdab, aylançaq, 
dolançak, dolanbaç, aylanlı, burumiçox, aylanıb 
tavlanıb.  
Burği  
: burğan, burğuş, aylavlı, girdab, aylançaq, 
dolançak, dolanbaç, aylanlı, burumiçox, aylanıb 
tavlanıb.
 
Burği
8 
: üşki
8
, deşən, direl, mətə. 
 
Burğuş  
: aylav, burğan, burği, burlağ, tavlav, park, 
aylanıb tavanıb kəvlənib duran su
 
Burın 
: öncə
. 
Burıs
3
.
7
: borc  , birouz, ötnə
9
, alğı
8
, alasa
5
, buıç
6
, 
börç
8
, görəv, ödəv, vəzifə, öyqə, tapşırıq, bors, 
alacı, alası, alacak, alasak.
 
Burış
4
 
: bucaq, qüşə, çat
7
, sat
3
, künc, bürçük
6
, 
burc
5
, bulunq, poçmək, cünğq. 
 
Burka  
: bürgə, kəpənək, yelkəgə salınıb geyilər.
 
Burkan
12
: barkan
12
, breken, allah, tanrı. 
idi
14, 
əktirən. 
Burqu 
: örϋm
13
, dəlgi, mətə, burma.
 
Burlağ  
: aylav, burğuş, tavlav, park, aylanıb ; 
tavanıb ; kəvlənib duran su.
 
Burma 
: burqu, örϋm
13
, dəlgi, mətə (ağac dələn 
alət).
 
Burma 
: zəncir, buxuv, buxakı
1.
 
Burma
8
 
: qırna, kırant < qır. qıran. 
 
Burmaq 
: bürümək, saçmaq, yaymaq, dağıtmaq
 
Burna
9
 
: əvvəlki\ güni burun: öncədən.
 
Burncu  
: ilğar , öncü, barvıçı, baştavşı, baştaçı.
 
Burnun ucu göynəmək
: kövrəkli şey yada düşmək, 
həsrətdə qalmaq, əl çatmaz şey 
Bursar  
: bor, boz, bur, bor - boz qırmızıya çalan ət 
rəngi, şarap.
 
Bursuquy
8
: gümrah, gürbüz
8.
 
Burşa
15 
: fəlakət.
 
Burşuq  :
 murşuq.
 
Burtarmaq
14
: (< burmaq). üz əkşitmək, üzü 
turşatmaq. qaş qabaq sallamaq\ burtart
14
: turşat. 
Burtuk
15
: dana.
 
Buruk – yığak
: 
əmri - nəhy.  
Buruk  
: kəkrə, dadı acımtıraq ; əkşimiş ; ağız yığıcı 
olan (heyvaya tay).
 
Burul
3
.
9
: dönəm, döngə
2
, boğum
3
, çevrin
8
, aylan
7.8
, 
mərhələ.
 
Buruli 
: qıvrav, tavli, tovli, dartılı   
 
Burulmuş
: iğdiş, enek, öğdiş, biçik, əxdə.
 
Burum  
: qıvrım, qıvrıntı, dönəməç, dolama, dolayı, 
dalqa, çevirmə, sapma, yuvarlaq, büzük, qatlama, 
tavlancak, tavtar(saç). büklə, büküt, yapax.  
 
Burum burum:
 
buyra - buyra, tavlı - tavlı, qıvrım – 
qıvrım, bıcır - bıcır, biçik - biçik, dalqalı - dalqalı, 
dal - dal.  
Burun  :
 murun
 
Burun - turun etmək
: üz verməmək, qaş - qabax 
sallamaq.
 
Burun  
: yön, cəhət