Taraqqiyotining poydevori

National University of Uzbekistan 
Volume 4 | NUU Conference 3 | 2023
Quality education – the foundation of 
Uzbekistan's development 
Sifatli ta’lim – O‘zbekiston 
taraqqiyotining poydevori 
 
 
 
 
547
 
May 6, 2023 
https://nuu.uz/ Republican Scientific and Practical Conference 
tegishlilikni anglatuvchi sifatida keltirgan. -chi affiksni tahlil qilar ekanmiz bugungi 
kunda u: soʻroq-taajjub yuklamasi: sen-chi, kelsa-chi, Lolaxon-chi. Bunda –chi 
affiksi olmoshga, otga, fe’lga ham bogʻlana olgan. Ot yasovchi (shaxs oti ) yasovchi: 
suv+chi, boʻz+chi, gul+chi. Sifat yasovchi : a’lo+chi. 
Asarda keltirilgan misollar orqali turkiy tilning so‘z yasalishi borasidagi keng 
moslashuvchanligi va ijodkorligini ko‘rishimiz mumkin. Asar turkiy til va adabiyot 
tarixida hal qiluvchi asar bo‘lib, turkiy tilda so‘z yasalishining tabiati va xususiyatlari 
bo‘yicha keyingi izlanish va tadqiqotlarga zamin yaratdi. 
Xulosa qilib aytadigan bo‘lsak, “Devoni lug‘atit turk” turkiy tildagi so‘z 
yasalishini chuqur o‘rganish imkonini beruvchi keng qamrovli asardir. Lug‘at turkiy 
til haqidagi tushunchamizni shakllantirishga yordam berdi va uning so‘z boyligini 
kengaytirishda muhim rol o‘ynadi. Kitob turkiy til va tilshunoslikni o‘rganishga 
qiziquvchilar uchun muhim manba hisoblanadi. Qoshg‘ariyning “Devoni lug‘atit 
turk” asari turkiy tilshunoslik uchun qimmatli manba bo‘lib, turkiy tilni 
shakllantirgan so‘z yasalishi, tuzilishi va ijtimoiy lingvistik omillar haqida tushuncha 
beradi. Uning hissasi boshqa tilshunoslar va akademiklarga ta'sir ko'rsatdi va uning 
tadqiqoti turkiy tilshunoslik sohasidagi zamonaviy tadqiqotchilar uchun muhim 
ma'lumotnoma bo'lib qolmoqda. 
 
 
REFERENCES: 
1.
Suxanberdiyeva, S. (2022). “DEVONU LUGʻOTIT TURK” ASARINI 
OʻQITISHDA INTERFAOL METODLAR. Journal of Integrated Education and 
Research, 1(5), 248-252. 
2.
Usmonov, A., & Mizomova, F. (2021). OʻZBEK LEKSIKOGRAFIYASI 
XUSUSIDA. FILOLOGIYA UFQLARI JURNALI, 3(3). 
Ismatova, V. S. A. (2022). “DEVONU LUG‘OTIT TURK” DAGI MAVHUM 
OTLARNING SEMANTIK-USLUBIY XUSUSIYATLARI. INTERNATIONAL 
СONFERENCE ON LEARNING AND TEACHING, 1(4), 311-316.