226
O‘qish
dasturlari fan, biznes va boshqarishning turli sohalari bo‘yicha kurslarni
taqdim etadi. Bunda o‘quv kurslari Yerning sun’iy yo‘ldoshi orqali butun
mamlakat bo‘ylab va boshqa davlatlarga ham to‘rtta o‘quv tarmog‘i (kanali) orqali
uzatiladi.
Yevropada masofadan o‘qitish XX asrning 70-yillar
boshlarida jadal
rivojlana boshlandi. Bu jarayon bir qator ochiq universitetlarning rivojlanishi bilan
bog‘liq. Bugungi kunda Yevropaning har bir mamlakatida masofadan o‘qitishni
joriy etgan ta’lim muassasalarining soni tobora ortib bormoqda. AQSh, Kanada,
Angliya, Germaniya va Fransiya mamlakatlarining yetakchi oliy o‘quv yurtlari
o‘zlarining telekommunikatsiya tizimi yoki kompyuter tarmog‘iga ega. Yangi
axborot texnologiyalari mintaqaviy uyushmalarda ko‘proq qo‘llaniladi:
ochiq
universitetlarning Osiyo uyushmasi, masofadan o‘qitishni rivojlantirish bo‘yicha
Lotin Amerika hamkorlik tarmog‘i, Ochiq universitetlarning Yevropa uyushmasi
va boshqalar.
Yetakchi xorijiy mamlakatlarda qo‘llanilayotgan masofaviy ta’lim
metodlari.
Hozirda rivojlangan xorijiy mamlakatlarda masofaviy ta’limning
quyidagi medellari (YUNESKO, 2000 yil) amal qilmoqda (rasm):
9 chizma
. Masofaviy ta’limning yetakchi modellari.
Quyidagi ushbu modellarning mohiyati ochib boriladi:
1.
Birlamchi model
bu faqat masofaviy ta’limni
tashkil etishga xizmat
qiladi; unga ko‘ra ta’limning kunduzgi shakli zarur bo‘lmaydi; ta’lim barcha
holatlarda masofadan tashkil etiladi; o‘qituvchi va ta’lim oluvchilar o‘quv
faoliyatining shakl, metod va vositalarini
erkinlik tanlash huquqiga ega; vaqt va
Yetakchi modellar
Birlamchi model
Aralash model
Franchayzing
Uzoqlashtirilgan
auditoriyalar
Ikkilamchi model
Konsorsium
Validatsiya
Loyihalar
227
o‘quv jadvallariga qat’iy chegaralar qo‘yilmaydi, hududiy markazlar tashkil etilgan
bo‘lib, ularda ta’lim oluvchilar o‘qituvchilardan maslahat olish,
yakuniy
imtihonlarni topshirish imkoniyatiga ega bo‘ladi; Buyuk Britaniyaning Ochiq
universiteti (United Kingdom Open University) ana shu model asosida faoliyat
ko‘rsatadi.
Dostları ilə paylaş: