ŞƏKİ FİLİali
Yüklə 4,76 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Zərflik budaq cümlələri. Zərflik budaq cümlələri baş cümlədəki hərəkətin icra tərzini, zamanını, yerini, hərəkət və ya əlamətin dərəcəsini, kəmiyyətini, səbəbini, məqsədini, şərtini və s. bildirir. Dilimizdə zərfliyin müxtəlif məna növləri olduğu kimi, zərflik budaq cümləsinin də rəngarəng budaq cümlə növləri işlənməkdədir. Başqa sözlə, dilimizdə zərflik budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrin aşağıdakı növləri vardır: 1. Tərz budaq cümləsi; 2. Dərəcə budaq cümləsi; 3. Zaman budaq cümləsi; 4. Yer budaq cümləsi; 5. Kəmiyyət budaq cümləsi; 6. Səbəb budaq cümləsi; 7. Məqsəd budaq cümləsi; 8. Şərt budaq cümləsi; 9. Qarşılaşdırma budaq cümləsi; 10. Nəticə budaq cümləsi. Güründüyü kimi, dilimizdə zərflik budaq cümlələrinin hər birinə uyğun eyni adlı cümlə üzvü işlənməkdədir. Yalnız Gülarə Abdullayeva 278 nəticə budaq cümləsinə uyğun olan nəticə zərfliyi yoxdur. Əslində, sadə cümlələrdə nəticə məzmunu cümlənin predikatı vasitəsi ilə nəzərə çatdırılır. Səbəb zərfliyi predikatda nəzərdə tutulan iş, hərəkətin səbəbini bildirdiyi kimi, predikat da nəticəni ifadə edir. Səbəb və nəticə bu cür sıralanmaqla cümlə mürəkkəbləşdikdə nəticə budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə əmələ gəlir. Məsələn, Mən yadammı ki, belə danışırsan? (İ.Şıxlı) Gör nə günə qalmışam ki, mənim döydüyüm adam mənə qahmar çıxır? (İ.Şıxlı) Tərz budaq cümləsi. Tərz budaq cümləsi zərflik budaq cümlələrinin bir növü olub, baş cümlədəki hərəkətin icra tərzini, yəni necə, nə şəkildə, nə vəziyyətdə icra olunduğunu bildirir. Baş cümlədə tərz zərfliyi yerində işarə əvəzliyi ilə ifadə olunmuş qəlib söz olur və mənası budaq cümlə vasitəsilə izah edilir, aydınlaşdırılır. Baş cümlədə tərz zərfliyinin yerliyi, qəlibi əksər hallarda işlənir, az hallarda isə nəzərdə tutulur. Məsələn, Ancaq o elə danışırdı, Yusifgil də eşidirdilər. (B.Bayramov) Ağcaqanadlar adamı elə sancırdılar ki, onların xortumu dəyən yer bir saat göynəyirdi. (İ.Şıxlı) Hər iki nümunədə baş cümlə əvvəl, budaq cümlə sonra işlənmişdir. Budaq cümlə baş cümləyə birincidə intonasiya, ikincidə isə ki bağlayıcısı ilə bağlanmışdır. Hər iki nümunədə baş cümlədə zərfliyin elə sözü ilə ifadə olunmuş yerliyi, qəlibi işlənmiş və budaq cümlə vasitəsilə izah olunmuşdur. Baş və budaq cümlənın yerinə, bağlayıcı vasitələrə görə tərz budaq cümləsinin iki tipi var: I tip. Baş cümlə əvvəl, budaq cümlə sonra işlənir, budaq cümlə baş cümləyə əksər hallarda ki bağlayıcısı, bəzən də intonasiya ilə bağlanır. Məsələn, Elə bir cəza verəcək ki, sənə, cəhənnəm əzabları onun yanında muştuluq olacaq. (F.Kərimzadə) Soyuğun qorxusundan elə geyinmişsiniz ki, ancaq iki gözünüzü görmək olar. (S.Qədirzadə) Dilimizdə tərz budaq cümləsinin I tipi çox işlənir və ifadə etdiyi mənaya görə aşağıdakı qruplara ayırmaq olar: Müasir Azərbaycan dili 279 1. Nəticə bildirənlər; 2. Müqayisə bildirənlər. 1. Tərz budaq cümlələrinin bir hissəsi baş cümlədəki iş, hərəkətin, hal-vəziyyətin meydana çıxma tərzini bildirməklə yanaşı, nəticə məna çalarına da malik olur. Bu zaman baş cümlədə əksər halda elə, belə qəlib sözləri işlənir və budaq cümlə baş cümləyə ki bağlayıcısı ilə bağlanır. Belə budaq cümlələrin əvvəlinə nəticədə sözünü də artırmaq olar. Məsələn, Bu sözlər ürəyinə elə toxunmuşdu ki, özünə yer tapa bilmirdi. (Mir Cəlal) Bir az sonra səni Xəzinə qayasından elə diyirləyəcəyəm ki, heç ruhun da inciməyəcək. (Y.V.Çəmənzəminli) Yaş paltar onu elə qucmuşdu ki, yanuvuz koftasının üstündən baxanda bədənin titrədiyi görünürdü. (C.Bərgüşad) Onların başı söhbətə elə qarışmışdı ki, İvan Filippinin içəri girməsindən belə xəbərləri olmadı. (İ.Şıxlı) Atam məni elə çaşdırıb ki, nə danışdığımı da bilmirəm. (İ.Şıxlı) 2. Tərz budaq cümlələrinin bir qismində baş cümlədəki işin icra vəziyyəti müqayisə yolu ilə müəyyənləşdirilir. Bu zaman baş cümlədə elə, belə qəlib sözləri işlənir, budaq cümlə baş cümləyə ki bağlayıcısı ilə bağlanır. Budaq cümlənin əvvəlində elə bil (ki), sanki, deyəsən, guya (ki), deyirsən, deyərdin və s. kimi modal sözlər işlənərək baş və budaq cümlənin müqayisə məzmununu gücləndirir. Məsələn, Nəriman əmi birdən qəddini elə düzəltdi ki, elə bil farağat komandasına duracaqdı. (İ.Əfəndiyev) Elə dil tökür ki, deyirsən, bütün həyatı onun əlindədir. (M.İbrahimov) Sənin adam yerinə qoymadığın o uşaq dünən bir oxuyurdu ki, deyərdin, bağda bülbül cəh-cəh vurur. (Ə.Cəfərzadə) Salmanın ürəyi elə şiddətlə çırpınırdı ki, sanki sinəsini yarıb çıxacaqdı. (Ə.Hacızadə) Sona arxasını misterə və tacirə çevirib elə cəld gedirdi ki, deyəsən, yağı daşan adam evinə qaçırdı. (Mir Cəlal) Özünü elə aparırdı, guya heç nə onu maraqlandırmır. (İ.Şıxlı) Özünü elə aparır, guya elm dəryasıdır.(İ.Şıxlı) Gülarə Abdullayeva 280 II tip. Budaq cümlə əvvəl, baş cümlə sonra işlənir, budaq cümlə baş cümləyə necə (ki), nə cür (ki), nə təhər (ki) bağlayıcı sözləri ilə bağlanır. Bağlayıcı sözlərə ki ədatı qoşulmadıqda budaq cümlənin xəbərində -sa, -sə şəkilçisi işlənə bilir. Bunların heç biri olmadan, bağlayıcı söz tək də işlənə bilər. Bağlayıcı sözlərə müvafiq olaraq baş cümlədə qarşılıq bildirən elə, eləcə, eləcə də, o cür, o təhər və s. sözlərdən istifadə edilir. Həmin sözlər məntiqi vurğu altında aktuallaşdırılır. Məsələn, Sən necə tapşırmışdın, o cür də yazmışam. Mebeli necə istəyirsinizsə, elə yerləşdirək. O vaxt atam bax həmin yerdə necə dayanmışdı, sən də elə durmusan. Tərz budaq cümləsinın bu tipində baş cümlədə qarşılıq bildirən söz işlənməyərək təsəvvür də edilə bilir. Məsələn, Mebeli necə istəyirsiniz, yerləşdirək. Dərəcə budaq cümləsi. Dərəcə budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkət və ya əlamətin dərəcəsini bildirir və quruluşca tərz budaq cümləsinə çox yaxındır. Məsələn, Axırda iş o dərəcəyə çatır ki, bizim ən namuslu adamlarımızı ləkələməyə, gözdən salmağa çalışırlar. (Ə.Vəliyev). Dərəcə budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrin budaq cümlə komponenti hərəkət və əlamətin dərəcəsini bildirməklə yanaşı, nəticə çalarına da malik olur, hərəkət və əlamətin həmin dərəcəsindən doğan nəticəni də bildirir. Buna görə də dərəcə budaq cümləsi bir qayda olaraq nəticə məna çalarına malik olur. Baş və budaq cümlənn yerinə, bağlayıcı vasitələrə görə dərəcə budaq cümləsinin də iki tipi vardır: I tip. Bu tipdə baş cümlə əvvəl, budaq cümlə sonra işlənir, budaq cümlə baş cümləyə əksər halda ki bağlayıcısı, bəzən yalnız intonasiya ilə bağlanır. Baş cümlədə o dərəcə, o dərəcədə, o dərəcəyə, o qədər, o yerə, o məqama kimi qəlib sözlər işlənir və budaq cümlə vasitəsi ilə izah edilir. Məsələn, Müasir Azərbaycan dili 281 Qocanın sözləri o qədər gözlənilməz səsləndi ki, hətta qızlar da ağızlarındakı quru pendir-çörəyi çeynəmələrinə ara verdilər. (Elçin) İş o məqama çatdı ki, dəlilər meydanın hər tərəfində öz yerlərini tutdular.(“Koroğlu”) Dərəcə budaq cümləsi baş cümlədə daha çox sifət və zərflə ifadə olunan üzvlərə aid olur. Məsələn, Torağaylar səs- səsə verib o qədər gözəl, o qədər məlahətli oxuyurlar ki, adam durub baxmaq, dayanıb dinləmək istəyir. (Ə.Vəliyev). Yağış elə şiddətlə yağırdı, lap sütuna bənzəyirdi. (Mir Cəlal) və s. Əlamətin dərəcəsini bildirən qəlib sözlər baş cümlədə təyinə, feli xəbərə də aid ola bilər. Məsələn, O qədər dərin fikrə getmişdi ki, anası Sara xanımın gəlib onun yanında dayanmasını bilməmişdi. (F.Kərimzadə) O qədər köyrəlmişdi ki, dindirəndə az qalırdı ağlasın. (Ə.Vəliyev) – cümlələrindən birincisində budaq cümlə baş cümlədə frazeoloji vahidlə ifadə olunan feli xəbərin ismi hissəsinə aid təyinin (dərin), ikinci cümlədə isə feli xəbərin (kövrəlmişdi) dərəcəsini bildirir. II tip: Bu tipdə budaq cümlə əvvəl, baş cümlə sonra işlənir, budaq cümlə baş cümləyə nə dərəcədə (ki), nə qədər (ki), nə yerə (ki) və s. bağlayıcı sözlərlə bağlanır. Budaq cümlənin sonunda -sa, -sə şəkilçisi işlənə də bilər, işlənməyə də. Baş cümlədə qarşılıq bildirən söz kimi o dərəcəyə, o dərəcədə, o qədər, o yerə sözləri olur. Məsələn, Nə dərəcədə desən, o dərəcədə gözəldir. Nə dərəcədə çalışmışdınsa, o dərəcədə də əməyin qiymətləndirildi. Zaman budaq cümləsi. Zaman budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkət və ya əlamətin zamanını bildirir. Məsələn, Səni o vaxt bağışlayaram ki, bütün səhvlərini etiraf edəsən. Baş və budaq cümlənin yerinə, bağlayıcısı vasitələrə görə zaman budaq cümləsinin iki tipi vardır: Gülarə Abdullayeva 282 I tip. Bu tipdə baş cümlə əvvəl, budaq cümlə sonra işlənir, budaq cümlə baş cümləyə ya yalnız intonasiya ilə, ya da intonasiya və ki bağlayıcısı ilə bağlanır. Baş cümlədə budaq cümlənin o zaman, o vədə, o vaxt, elə bir vaxtda, onda sözlərindən ibarət yerliyi, qəlibi olur və budaq cümlə vasitəsilə izah edilir. Məsələn, Bir də o vaxt ayıldım ki, onun böyründə dayanıb var qüvvəmlə əl çalıram. (İ. Hüseynov) Birlik o zaman olar ki, hər tayfa öz çörəyini yesin. (M.İbrahimov) Qeyd. O vaxt, o zaman, onda sözləri baş cümlədə işlənib budaq cümlə tələb etdikdə zaman budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə formalaşır. Məsələn, Onda mənə məlum oldu ki, sənin heç nədən xəbərin yoxdur. – cümləsini sadələşdirməklə mübtəda budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlə olduğunu görmək olar. Sadələşdikdə budaq cümlə tərkib şəklində baş cümlədə mübtəda yerində dayanar: Onda mənə sənin heç nədən xəbərin olmadığı məlum oldu. Lakin cümlədə onda sözünün təyinatını dəyişməklə - qəlib sözə çevirməklə zaman budaq cümləsi formalaşdırmaq olar: Məsələ mənə onda məlum oldu ki, artıq iş-işdən keçmişdi. Belə cümlələr sadələşdikdə qəlib söz atılır, budaq cümlə tərkib şəklində onun yerinə keçir: Artıq iş-işdən keçəndə məsələ mənə məlum oldu. II tip. Zaman budaq cümləsinin bu tipində budaq cümlə baş cümlədən əvvəl gəlir və ona aşağıdakı bağlayıcı vasitələrlə bağlanır. 1. Budaq cümlə baş cümlədən əvvəl işlənir və ona ki bağlayıcısı ilə bağlanır. Bu cür cümlələrdə intonasiya xüsusi rol oynayır. Budaq cümlənin əvvəlində elə, indicə, yenicə, təzəcə tipli sözlər işlənə bilir və bu zaman intonasiyanın rolu bir qədər azalır. Məsələn, İşığı yenicə yandırmışdı ki, hasarın o tayından ikimərtəbə evin eyvanından qızı Telli onu səslədi. (S.Rəhman) Yəhya dəftərini açıb başlamaq istəyirdi ki, ispalkomu çağırdılar. (Mir Cəlal) Bulağın axarına yenicə çatmışdı ki, kiminsə arxasınca gəldiyini hiss edib geri döndü. (İ.Şıxlı) İçəri keçmək istəyirdi ki, arxadan səs eşitdi. (İ.Şıxlı) Müasir Azərbaycan dili 283 Zaman budaq cümləsinin bu növü baş cümləyə yalnız intonasiya ilə də bağlana bilir. Məsələn, Bu sözləri deyib qurtarmamışdı, dəhşətli partlayış min illik qayaları göyə qaldırdı. (İ.Əfəndiyev) 2. Zaman budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gələrək ona yalnız ki ədatı ilə bağlanır. Bu zaman ədat budaq cümlənin daxilində işlənir. Baş cümlədə onda, o zaman, o vaxt tipli qarşılıq bildirən sözlər işlənə də bilər, işlənməyə də. Məsələn, Tonqal ki alov tutdu, onun tüstüsü olmaz. (B.Vahabzadə) Üzünə ki baxıram, dil-dodağı dolaşır. (C.Cabbarlı) Əsər ki bir balaca ruhuna yatmadı, qurtardı. (İ.Hüseynov) 3. Budaq cümlə baş cümlədən əvvəl gələrək ona elə ki bağlayıcısı sözü ilə bağlanır. Məsələn, Elə ki göbələk başını qaldırdı, onda ehtiyatlı ol. (İ.Hüseynov) Elə ki Zeynəbi görürdü, kişinin fikri hara isə uzaqlara gedirdi. (İ.Şıxlı) 4. Zaman budaq cümləsi baş cümlədən əvvəl gəlir və ona o zaman ki, o gün ki, o vaxt ki, bir zaman ki, onda ki və s. bağlayıcı sözlərlə bağlanır. Məsələn, O gün ki fəsli yaz olur, Gecə gündüz taraz olur. (A.Səhhət) O gün ki aləmə yayıldı şölən, Dağlar öz donunu lalədən biçdi. (S.Vurğun) O vaxt ki müsahibinin sözlərini eşitdi, əvvəlcə qulaqlarına inanmadı. (M.İbrahimov) Bəzən poetik dildə baş və budaq cümlənin yeri dəyişə bilər. Məsələn, Ah, necə kef çəkməli əyyam idi, Onda ki övladi vətən xam idi. (M.Ə.Sabir) 5. Budaq cümlə baş cümləyə nə qədər, nə qədər ki, necə ki bağlayıcısı sözləri ilə bağlanır. Məsələn, Nə qədər qolumda qüvvət var, qılınc vurmağa hazıram. (Ə.Haqverdiyev) Nə qədər canım sağdır, müsəlmanların başından bir tük çəkilməsinə razı olmayacam. (M.S.Ordubadi) Nə qədər ara sakitdir, bu işi qurtarmalıyıq. (H.Abbaszadə) Qeyd. Nə qədər, nə qədər ki bağlayıcı sözləri həm zaman, həm də kəmiyyət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrin Gülarə Abdullayeva 284 yaranmasında iştirak edir. Kəmiyyət budaq cümləsində işlənərkən baş cümlədə o qədər, o qədər də qarşılıq bildirən sözlər işlənir və ya təsəvvür edilir. Məsələn, Nə qədər istəyirsən, o qədər götür. Zaman budaq cümləsində işlənəndə isə baş cümləyə qarşılıq söz kimi o müddətə, o müddətdə sözlərini artırmaq olar. Məsələn, Nə qədər mən sağam, (o müddətdə) heç kim sənə bir söz deyə bilməz. – cümləsini sadələşdirsək, Mən sağ olan müddətdə heç kim sənə bir söz deyə bilməz. 6. Budaq cümlə baş cümləyə haçan, haçan ki, nə zaman, nə zaman ki, havaxt, nə vaxt, nə vaxt ki və s. bağlayıcı sözlərlə bağlanır. Məsələn, Nə zaman ki oğlunun getdiyi dörd il oldu, Məktubları kəsildi, gəlmədi, tətil oldu. (Ə.Kərim) 7. Budaq cümlə baş cümləyə -mı 4 şəkilçisi ilə bağlanır. Məsələn, Kəndə təzə bir müəllimə gəldimi, mən təsadüfən bir qadınla danışdımmı, həftələrlə evimizdən dava- dalaş qurtarmır. (İ.Əfəndiyev) 8. Budaq cümlə baş cümləyə yalnız intonasiya ilə bağlanır. Məsələn, Havalar isindi, gündüzlər kənddə heç kimi tapmazsan. Yer budaq cümləsi. Zərflik budaq cümlələrindən biri də yer budaq cümləsidir. Yer budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkət və ya əlamətin yerini bildirir və yer zərfliyinin suallarından birinə cavab verir. Məsələn, Harda aş, orda baş. (Məsəl) Bu günlər İmran hara gedirdisə, orada Şahnazla rastlaşırdı. (İ.Şıxlı) Hər iki nümunədə budaq cümlə baş cümlədən əvvəl gəlmiş və ona harda, hara bağlayıcı sözləri ilə bağlanmışdır. İkinci nümunədə budaq cümlənin sonuna -sə şəkilçisi də artırılmışdır. Baş cümlələrdə orda, orada qarşılıq bildirən sözləri işlənmişdir. Qarşılıq bildirən söz işlənməyə də bilər, lakin təsəvvür edilməlidir. Məsələn, Tahir hara göz gəzdirdisə, (orada) nəhəng neft buruqları göründü. (M.Hüseyn) Qeyd etmək lazımdır ki, belə hallarda baş cümlədə işlənən qarşılıq bildirən söz ora, o yer sözlərindən ibarət olur. Müasir Azərbaycan dili 285 Lakin bu sözlər həmişə deyil, yalnız üç halda– yönlük, yerlik və çıxışlıq hallarında olduqda yer budaq cümləsi əmələ gətirir, qalan hallarda başqa budaq cümlələrin: mübtəda, tamamlıq, xəbər budaq cümlələrinin yaranmasına səbəb olur. Məsələn, Hardan işıq gəlsə, ora güllə atəşinə tutulurdu. (mübtəda budaq cümləsi), Hardan işıq gəlsə, oranı güllə atəşinə tuturdu. (tamamlıq budaq cümləsi). Baş və budaq cümlənin yerinə, bağlayıcı vasitələrə görə, dilimizdə yer budaq cümləsinin də iki tipi vardır. I tip. Budaq cümlə baş cümlədən sonra işlənərək ona ki bağlayıcısı ilə bağlanır. Baş cümlədə oraya, orada, oradan, o yerə, o yerdə, o yerdən, həmin yerə, həmin yerdə, həmin yerdən kimi qəlib sözlər işlənir. Məsələn, O yerlərdə suyun şaqqıltısından durmaq olmur ki, orda qar əriyir. Dilimizdə yer budaq cümləsinin bu tipi olduqca az işlənir. II tip. Budaq cümlə əvvəl, baş cümlə sonra işlənir və budaq cümlə baş cümləyə hara (ki), haranın (ki), haraya (ki), harada (ki), haradan (ki), o yerə ki, o yerdə ki, o yerdən ki, bir yer ki, bir yerə ki, bir yerdə ki, bir yerdən ki kimi bağlayıcı sözlərlə bağlanır. Bağlayıcı sözdən sonra ki ədatı, budaq cümlənin sonunda -sa, -sə, şəkilçisi ola da bilər, olmaya da. Məsələn, İtiyini harda itirmisən, orda axtar. (M.Süleymanlı) Sən məni hara çağırımışdınsa, ora gedirəm. (Ə.Mustafayev) O yerdə ki təmizlik var, orda xəstəlik olmaz. (M.Hüseyn) Bir evdə ki könül ağlar, toy-düyündən söz açılmaz. (B.Vahabzadə) Yer budaq cümləsinin bu tipində baş cümlədə qarşılıq bildirən söz işlənməyə də bilər, lakin təsəvvür edilməlidir. Məsələn, İndi mən haraya istəsəm, (oraya) çapacağam (İ. Şıxlı) Kəmiyyət budaq cümləsi. Kəmiyyət budaq cümləsi baş cümlədəki hərəkət və ya əlamətin kəmiyyətini bildirir. Məsələn, Ona nə qədər qayğışeşliklə yanaşsaq, bir o qədər yaxşıdır. (H.Abbaszadə) Gülarə Abdullayeva 286 Baş və budaq cümlənin yerinə, bağlayıcı vasitələrə görə, kəmiyyət budaq cümləsinin də dilimizdə iki tipi vardır. I tip. Budaq cümlə baş cümlədən sonra işlənərək ona ki bağlayıcısı ilə bağlanır. Baş cümlədə budaq cümlənin o qədər, o kəmiyyətdə, o miqdarda kimi qəlib sözü, yerliyi işlənir və budaq cümlə vasitəsilə izah edilir. Məsələn, İndi Bayramın həyəcanı o qədər artdı ki, az qala özünü itirib görüşü təxirə salacaqdı. (M.Hüseyn) Prof. Q.Ş.Kazımov dilimizdə kəmiyyət və dərəcə budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələrin həm quruluşuna, bağlayıcı vasitələrinə, həm də qrammatik semantikasına görə bir-birinə çox oxşar olduğunu qeyd edərək onları aşağıdakı kimi fərqləndirir: “Dərəcə budaq cümləsi baş cümlədə əlamətin dərəcəsini bildirir, buna görə də sifət və zərflə ifadə olunan üzvlərə aid olur. Kəmiyyət budaq cümləsi isə baş cümlədə əşya bildirən üzvün kəmiyyətini bildirir. Məsələn, Həyətin içi o qədər qaranlıq idi ki, evlər çətin seçilirdi. (Mir Cəlal). Bu cümlədə o qədər sözü sifətlə ifadə olunmuş qaranlıq idi xəbərinə aiddir və əlamətin dərəcəsini bildirir. O qədər qoyun – quzu, o qədər mal –qara, o qədər at vardır ki, saymaqla qurtarmaq olmazdı. (Ə.Vəliyev). Burada o qədər sözü qoyun –quzu, mal – qara, at sözlərinə aiddir və əşyanın kəmiyyətini bildirir. Birinci misalda o qədər sözünü elə sözü ilə, ikinci misalda o miqdarda sözü ilə də əvəz etmək olar. Ona görə də birinci cümlə dərəcə, ikinci cümlə kəmiyyət budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlədir”. (6, səh. 380-381) Yüklə 4,76 Kb. Dostları ilə paylaş:
|