ŞAHİN ƏHMƏdov
Fəsil 10. Ekoloji pasportlaşdırma, ekspertiza və audit
Yüklə 6,54 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Fəsil 10. Ekoloji pasportlaşdırma, ekspertiza və audit
10.1. Еколоъи паспортлашдырма 10.2. Ekolji ekspertiza 10.3. Ekoloji audit Fəsil 11. Ekoloji risk 11.1. Тящлцкялилик 11.2. Мягбул риски 11.3. Рисkин идаря едилмяси 6 G İRİŞ 7 FƏSİL 1. MÜHƏNDİS EKOLOGİYASININ KONSEPSİYASI. 1.1. Əsas anlayışlar. Ətraf mühitin mühafizə problemləri bütün bəşəriyyəti düşündürür. Onlardan başqa kontinentdə gizlənmək və ya hər hansı şəkildə sığortalanmaq mümkün deyildir. İnsanın ətraf mühitə təsiri problemlərini, bu təsirlərin neqativ nəticələrindən mühafizə üsullarını aydınlaşdırmağa cəhd edərək, bəşəriyyət çoxlu sayda elm və elmi istiqamətlər yaratmışdır. Bunlardan hər biri öz terminlərindən və tədqiqat metodlarından istifadə edirlər. Son zamanlar klassik “ekologiya” terminindən istifadə edən xeyli sayda söz birləşmələri meydana gəlmişdir. Məsələn: “klassik ekologiya”, “ümumi ekologiya”, “şəhər ekologiyası”, “kosmik ekologiya” və s. Belə söz birləşmələri ekoloji biliklərin ayrı-ayrı istiqamətlərini müəyyənləşdirir. Ekologiya (yunanca oikos – ev, logos – elm) – canlı orqanizmlərin yaşama şəraitini,onların öz aralarında və yaşadıqları mühitlə qarşılıqlı əlaqəsini öyrənən elmdir. Termin 1866 –cı ildə alman alimi Erns Heggel tərəfindən təklif olunmuşdur. Əvvəllər ekologiyaya orqanizmlərin, onların yaşadığı təbii mühitdə fəaliyyətlərinin qanunauyğunluqlarını tədqiq edən bir elm kimi baxılırdı, yəni bioekologiya kimi. Hal-hazırda bu termin, hər biri ayrıca sərbəst elm kimi çıxış edə bilən, müxtəlif istiqamətlərdən ibarət ekoloji biliklər sistemini göstərmək üçün istifadə olunur (şək.1.1). İnsan cəmiyyəti sözün geniş mənasında tələbata əsaslanmışdır. İnsanın təsərrüfat fəaliyyəti onun tələbatından asılı olaraq inkişaf edir. O, inkişafı təbiətdən və onun müxtəlif ehtiyatlarından istifadə ilə bağlı olan istehsala əsaslanır. Cəmiyyətin inkişafının müəyyən mərhələsində insan və təbiət |