|
ASTMA – nəfəsalmanı çətinləşdirməkdə özünü göstərən
allergiyanın variantlarından biri.
ASTROBİOLOGİYA – Kainatda həyatın hər cür təzahür
formalarını öyrənən elm sahəsi. A. astronomiya, biologiya və biokimya
nailiyyətlərinə əsaslanır. Bəzi məsələləri isə insanın kosmik fəzaya fəal
müdaxiləsi nəticəsində meydana gəlmiş kosmik biologiya və kosmik
tibb ilə birlikdə həll edir.
AŞI BİTKİLƏRİ – sənayedə istifadə etmək üçün tərkibində kifayət
qədər aşı maddələri və tannidlər olan bitkilər. Tannidlər bitkilərin ən
mühüm biokimyəvi reaksiyalarında iştirak edir, həmçinin bitkiləri
heyvanların yeməsinə (məhv etməsinə), bitki toxumlarında parazit
göbələklərin və bakteriyaların inkişafına mane olur. Azərbaycanda,
əsasən, nar qabığı, dəvədabanı kökü, sumaq yarpağı və şabalıdın
qərzəyindən istifadə edilir. A.b. həm də dərman, boyaq və yeyinti
sənayesi üçün xammaldır.
AŞINMA – Yer səthində və onun ən üst qatlarında süxurların fiziki,
kimyəvi və bioloji amillərin təsirilə parçalanması və kimyəvi dəyişməsi
prosesi.
Fiziki A. temperaturun dəyişməsi, su, külək və bitki köklərinin təsiri
ilə süxurların kövrəkləşməsi, mexaniki parçalanmasıdır. Kimyəvi A.
hava, su və üzvi aləmin kimyəvi aktiv birləşmələrinin (O
2
, SO
2
və s.)
təsiri ilə süxurların kimyəvi dəyişməsidir. A. bitkilərin və heyvanların
həyat fəaliyyəti nəticəsində süxurların mexaniki dağılmasına və ya
kimyəvi dəyişilməsinə deyilir. A. relyef prosesində böyük rol oynayır.
| 
