O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

 
11.1. Turizmda investitsion loyihalarning guruhlarga bo‘linishi 
 
Investitsiya loyiha asosining tushunchasidan kelib chiqqan holda turizm 
investitsiyasi quyidagi shaklda izohlanadi. Mavjud va kelgusidagi turizm 
talabining bir qismini qarshilash uchun, kirishuvchan va jamiyat foydasiga, 
iqtisodiy tamoyilga mos qilib tayyorlangan va formula qilingan iqtisodga turizm 
bilan bog‘liq mahsulot va xizmat taklif qilish maqsadini tashigan loyihalarga 
“Turizm investitsiya loyihasi” deyiladi. 
Turizm investitsiyasi loyiha asosiga, turizm sohasining xususiyati ichida 
quyidagi izohlashni keltiramiz. Turizm investitsiya loyihasi mavjud turizm 
potensialini baholantirish, mahalliy va xorijiy turist talabini qarshilash, yangi 
tayyorgarlik imkoniyatlarini yaratish, mamlakatga valyuta kirishini ro‘yobga 
chiqarib milliy rivojlanishga yordamchi bo‘lish, tijoriy joyda foyda olish kabi 
maqsadlardan bir nechtasini ro‘yobga chiqarish yuzasidan, tovar va xizmatlarni 
ishlab chiqarib sotish uchun turizm bo‘limlarining qurilish va ishlatilishiga 
qaratilgan loyiha ishlarining yig‘indisidir
20
. 
Turizm sektorida investitsiya loyihalari, bevosita turizm muassasasi va 
korxonalari, boshqa iqtisodiy korxonalardan farqli bo‘lgan ma’lum xususiyatlarga 
ega. Investitsiya beruvchi shaxs yoki korxonalar bilan loyiha tuzuvchi va 
20
Боголюбов В.С. Экономика туризма: Учебное пособие. для студ. ВУЗов / Боголюбов В.С., Орловская В.П. 
- М.: «Академия», 2005. – 119-122 с 

---

102 
baholantiruvchi mutaxassislar sektorning bosh xususiyatlarini yaqindan tanishlari, 
investitsiya qarorlarining olinishidan ratsional harakat qilib qolmasdan, eng mos 
qarorlarga erishishda asosiy unsurni hosil qiladi. Turizm sektorining tuzilishida 
mavjud bo‘lgan dalillarning ko‘pchiligi yuqori saviyalarda foyda olishlikning 
ro‘yobga chiqishiga monelik qilmoqda. Turizm investitsiyalari ichida tunash 
korxonalari barqoror sarmoya miqdorining boshqa industriyalarga qaraganda juda 
ko‘p ajratiladigan investitsiyalardir. Turizm investitsiyalaridagi bu barqaror 
sarmoya qalinligi, barqaror baholar ko‘pligi, xususan sarmoyaning rentabelligi 
jihatidan va sarmoya aylanish tezligi jihatidan ahamiyatli bir omildir.