O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti ro`yhatga olindi №2018 yil «Tasdiqlayman»


Yekvatorial mintaqaning tabiat zonasi



Yüklə 3,31 Mb.
səhifə333/376
tarix26.12.2023
ölçüsü3,31 Mb.
#197416
1   ...   329   330   331   332   333   334   335   336   ...   376
O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi s-www.hozir.org

Yekvatorial mintaqaning tabiat zonasi. Yevrosiyoning ekvatorial
mintaqasi boshqa mintaqalarga nisbatan uncha katta bo‘lmagan maydonni 
egallagan. Shuning uchun materikning bu mintaqasida bitta tabiat zona-yekvatoral
nam o‘rmonlar zonasi shakllangan. 


Yekvatorial nam o‘rmonlar zonasi. Bu zona Malakka yarim orolining
janubiy qismini, Katta Zond (Yava orolining janubi-sharqiy qismlaridan tashqari) 
va Molukka orollarini o‘z ichiga oladi. Ekvatorial nam o‘rmonlar zonasining iqlim
xususiyatlari faqat umumiy atmosfera sirkulyatsiyasiga emas, balki son-sanoqsiz 
yarim orol va orollarni o‘rab turadigan bepoyon suv xavzalariga ham bog‘liq.
Shuning uchun bu yerda yil davomida dengiz ekvatorial havo massasi hukmronlik 
qiladi, yil bo‘yi namgarchilik ko‘p bo‘ladi, quruq fasl kuzatilmaydi, harorat rejimi



deyarli bir xil bo‘ladi. Havo harorati yil bo‘yi 250-27°S ni, o‘rtacha yillik yog‘in


miqdori 3000-4000 mm ni tashkil etadi. 
Yekvatorial nam o‘rmonlarning tuprog‘i asosan qizg‘ich-sariq ferralit laterit
tuproklardan va qisman dengiz sohillaridagi pastkam tekisliklarda botqoq 
tuproqlardan iborat. Ular ko‘p yarusli qalin o‘rmonlar bilan qoplanan. Malakka
yarim orolining 75% maydoni o‘rmonlar bilan band. O‘rmon o‘simliklari turlarga 
boy. Birgina Malakkaning o‘zida 7,5 ming tur o‘simlik uchraydi. Daraxtlarning
kesilishi tufayli o‘rmonlar maydoni keskin kamaymokda. Suv bosadigan dengiz 
sohillarida ekvatorial nam o‘rmonlar mangra daraxtzorlari bilan almashinadi.
Mangra o‘rmonlarida nipa palmasi, pandanuslar, mangralar va sho‘r suvga 
moslashgan boshqa o‘simliklar o‘sadi. Zona hududida yovvoyi buqa, malay tapiri,
fillar, karkidonlar, orangutan, gibbon, lemurlar va ko‘rshapalaklar yashaydi. 


Topshiriq: Yuqoridagi reja va ma’lumotlardan foydalangan holda seminar 

mashg‘uloti yozish. 

Yüklə 3,31 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   329   330   331   332   333   334   335   336   ...   376




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin