O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi falsafa ma’ruzalar matni



Yüklə 0,96 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə107/191
tarix25.08.2023
ölçüsü0,96 Mb.
#140467
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   191
Falsafa ma’ruzalar matni

Tayanch tushunchalar 
Bog’lanish, aloqadorlik, takrorlanish, qonun, qonuniyat, ayniyat, tafovut, qarama-qarshilik, ziddiyat, miqdor, sifat, 
inkor, inkorni inkor, vorislik, yangilanish. 
Takrorlash uchun savollar 
1. Qonun nima? 
2. Tabiat va jamiyat qonunlarining qanday xususiyatlari bor? 
3. Olamdagi ayniyat va ziddiyat holatlariga misollar keltira olasizmi? 
4. Miqdor va sifat nima? Me’yor-chi? 
5. Inkor nima? Inkorni inkor-chi? 


 
ADABIYoTLAR 
1. Karimov I.A. O’zbekiston XXI asr bo’sag’asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot 
kafolatlari. - T., «O’zbekiston», 1997. 
2. Karimov I.A. Barkamol avlod — O’zbekiston taraqqiyotining poydevori. — T., «O’zbekiston», 1997. 
3. Karimov I.A. Tarixiy xotirasiz kelajak yo’q. — T., «O’zbekiston», 1998. 
4. Karimov I.A. Donishmand xalqimizning mustahkam irodasiga ishonaman. «FIDOKOR» gazetasi, 2000 yil 8 
iyun. 
5. Osnovi filosofii. — T., O’zbekiston, 1998. 
6. Falsafa. — T., Sharq, 1999. 


5-mavzu. Mavjudlik, o’zgarish, bog’liqlikning 
asosiy shakllari. Falsafiy kategoriyalar 
 
Reja: 
1. Mavjudlik, o’zgarish va o’zaro aloqadorlik namoyon bo’lishining asosiy tamoyillari. 
2. Falsafiy kategoriyalar tizimi, ularning mazmuni. 
3. Falsafa kategoriyalari o’rtasidagi bog’lanishlar va ularning hozirgi davrda namoyon bo’lishi. 
4. Yoshlar tarbiyasida falsafiy kategoriyalar to’g’risidagi bilimlarning ahamiyati. 
Har qanday fanning o’ziga xos qonunlari va asosiy tushunchalari bo’ladi. Masalan, fizikada fizik qonunlar, og’irlik, 
tezlik, kuch kabi tushunchalarga juda ko’p duch kelish mumkin. Ularning aksariyati bu fan tarixida chuqur iz qoldirgan 
mashhur olimlarnining nomi bilan bog’langan. Masalan, fizikada Nyuton, Faradey, Avagadro va hokazo. Matematikani 
esa Pifagor, al-Xorazmiy, Karl Gausning qonunlarisiz tasavvur qilish qiyin. Xuddi shunday falsafaning fanlik maqomini 
belgilaydigan asosiy tamoyillar, qonunlar va kategoriyalar tizimi ham bor. Ularni o’rganishdan avval, qonun va 
kategoriya tushunchalarining mazmunini aniqlab olish zarur. An’anaviy tavsiflarga ko’ra, «Qonun» falsafiy kategoriya 
sifatida narsa va hodisalar rivojlanishi jarayonidagi eng muhim, zaruriy, nisbatan barqaror, doimiy takrorlanib turuvchi, 
ichki o’zaro bog’lanishlar, aloqalar, munosabatlarning mantiqiy ifodasi ekanligini ko’rib o’tdik. Endi kategoriyalarning 
mohiyati va mazmuni bilan qisqa tanishaylik. 

Yüklə 0,96 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   191




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.azkurs.org 2025
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin