Oliy va o’rta

O‘quv rejasiga muvofiq o‘zaro bog‘liq bo‘lgan fanning nomi

Umumiy va qishloq xo‘jalik entomologiyasi

O‘qitishni tashkiliy shakli	N-Nazariy ta’lim; A-Amaliy ta’lim; NA-Nazariy va amaliy ta’lim birgalikda tashkil etiladi; MX-Maxsus xonada o‘tkaziladigan mashg‘ulot S-Seminar
Dasturga qo‘yilgan talab	Majburiy
O‘qitish tili	Guruhda belgilangan o‘qitish tili asosida
Baholash tartibi	Baholash bo‘yicha amaldagi tartib asosida
O‘quvchilarning bilim va ko‘nikmalarini baholash	Yozma, og‘zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriq

2. O‘quv dasturi mazmuni

№	Mavzuning nomi	Mavzuning qisqacha mazmuni	Jami	O‘qitishning tashkiliy shakli	Mustaqil ta’lim
1.	Qishloq xo‘jalik ek- inlarining zararkunandalarining tur tarkibini aniklash	Tur tushunchasi. Hasharotlarning turlarini aniqlash belgilari. Hasharotlarning turkumlari. To‘g‘ri qanotlilar, qattiqqanotlilar, pardaqanotlilar, tangaqanotlilar va boshq. to‘g‘risidagi tushuncha beriladi. Ularning qishloq xo‘jalik mahsuldorligiga keltiradigan zarari tushuntiriladi.	2	N	1
2.	O‘simlik kasalliklarining asosiy belgilarini aniqlash	O‘simlik kasalliklari xaqida tushuncha. Kasallik turlari va ularning klassifikatsiyasi. O‘simlik kasalliklarining qo‘zg‘atuvchilari biologiyasi to‘g‘risida tushuncha berish	2	A	1
3.	Zararli organizmlarga qarshi kurash usullari	Qishloq xo‘jalik ekinlarining zararkunandalariga qarshi kurash usullari: Tashkiliy xo‘jalik, agrotexnik, kimyoviy, biologik, fizik – mexanik, genetik va boshqa usullar, mohiyati va qo‘llanish xususiyatlari, uyg‘unlashgan kurash tizimi to‘g‘risida tushuncha berish.	2	N	1

4.	Yorug‘lik va feromon tutqichlardan foydalanish orqali hasharotlarni hisobga olish	Yorug‘lik va feromon tutqichlaridan foydalanish orqali hasharotlarni hisobga olish: Asosiy tushunchalar, yorug‘lik va feromon tutqichlarining tuzilishi va ishlash prinsipi to‘g‘risida tushuncha berish.	2	A	1
5.	Biologik kurash usuli, uning rivojlanishi biotsenozdagi organizmlarni o‘zaro munosabati	Tabiatda organizmlarni tur ichidagi va turlararo munosabatlari simbiotik munosabatlar va ularning turlari.(foreziya, mutualizm, komensalizm). Yirtqichliq va tekinxo‘rlik tushunchalari. Tekinxo‘rlikning shakllari, (haqiqiy fakultativ, ekto va endo tekinxo‘rlik) birlamchi, ikkilamchi, yakka, guruhli, tekinxo‘rlik, antibioz va boshqalar to‘g‘risida tushuncha berish.	2	N	1
6.	Biolaboratoriyada sitotroga va mum kuyasini ko‘paytirish texnologiyasini o‘rganish	Mum kuyasini ko‘paytirish. Ozuqa maxsulotlarini tayyorlash, sitatrogani ko‘paytirish, ozuqa maxsulotlarini tayyorlash, mum kuyasi va sitatrogani ko‘paytirishda qo‘llaniladigan asbob-uskunalar to‘g‘risida tushuncha beriladi.	2	A	1
7.	Biolaboratoriyada trixogramma ko‘paytirish texnologiyasi bilan tanishish	Biolaboratoriyada trixogramma ko‘paytirish texnologiyasi bilan tanishiladi. Uni qo‘llash texnologiyasini tushuntiriladi.	2	N	1
8.	Biolaboratoriyada brakonni ko‘paytirish texnologiyasi bilan tanishish	Biolaboratoriyada brakonni ko‘paytirish texnologiyasi bilan tanishish. Uni qo‘llash texnologiyasini tushuntiriladi.	2	A	1
9.	Biolaboratoriyada oltinko‘zni ko‘pay- tirish texnologiyasi bilan tanishish	Biolaboratoriyada oltinko‘zni ko‘paytirish texnologiyasi bilan tanishish. Uni qo‘llash texnologiyasini tushuntiriladi.	2	N	1
10.	Biolaboratoriyada enkarziyani ko‘pay- tirish texnologiyasi bilan tanishish	Biolaboratoriyada enkarziyani ko‘paytirish texnologiyasi bilan tanishish. Uni qo‘llash texnologiyasini tushuntiriladi.	2	A	1
11.	O‘simliklarni kimyoviy himoya qilish usullari. Pestitsidlarning preparat shakllari va ularni qo‘llash usullari	Kimyoviy usulning o‘simliklarni himoya qilishdagi o‘rni, uning rivojlanish yo‘nalishlari. Bu usulning kamchiliklarini yo‘qotish yo‘llari. Pestitsidlarni qo‘llash shakllari: dust (kukun), konsentrat emulsiya, namlanuvchi kukun, donadorlashtirilgan va mikrodonador- lashtirilgan pestitsid shakllari, oquvchi suspenziyalar, mikrokapsula va boshqa turlari shakllari. Pestitsidlarni changlash, purkash va aerozol usulida qo‘llash afzalligi va kamchiliklari.	2	N	1

12.	Fosfororganik insektoakaritsidlar va maxsus akaritsidlar xossalari bilan tanishuv.	Fosfororganik insekto-akaritsidlar. Guruhning umumiy xossalari. Fosfororganik pestitsidlarning ta’sir qilish mexanizmi.	2	A	1
13.	Peritroidlar va yangi pestitsid guruhlari bilan tanishuv	Peritroidlar neonikotinoid, lyamdotsigolatrin, imidorkloprid, nematotsid va akaritsidlar tarkibi, xossalari va qo‘llanilishi.	2	N	1
14.	Bordo suyuqligini tayyorlash va uni si- fat ko‘rsatkichlarini aniqlash	Uslubiy qo‘llanmalar foydalanib, Bordo suyuqligini tayyorlash va uni sifat ko‘rsatkichla- rini aniqlash o‘rganiladi xamda laboratoriya sha- roitida tayyorlanadi.	2	A	1
15.	Oltingugurtning ohakli qaynatmasi (OOQ) ni tayyorlash va uning quvvatini aniqlash	Uslubiy qo‘llanmalar foydalanib, Oltingugurtning ohakli qaynatmasi (OOQ) ni va uni sifat ko‘rsatkichlarini aniqlash o‘rganiladi xamda laboratoriya sharoitida tayyorlanadi	2	N	1
16.	Kasalliklarga qarshi qo‘llaniladigan kimyoviy vositalar. O‘simliklarni kimyoviy himoya qi- lishda qo‘lla- niladigan organik fungitsidlar.	Fungitsidlar to‘g‘risida tushuncha. Ularning tas- nifi. Fungitsidlarni qo‘llash muddatlari va usul- lari. O‘simliklarni o‘suv davrida qo‘llaniladigan zamonaviy fungidlarning ta’rifi. O‘simliklarni rivojlanishi davrida qo‘llaniluvchi fungitsidlar; haqiqiy va soxta un-shudring, zam- burug‘li kassalliklarga qarshi; qo‘llaniladigan fungitsidlar.	2	A	1
17.	Urug‘larni dori- lashda qo‘lla- niladigan fungitsidlar	Urug‘larni dorilashda qo‘llaniladigan fungitsi- dlar va ularning qo‘llanilish texnologiyalari. Urug‘larni dorilash sifatini aniqlash usullari.	2	N	1
18.	Gerbitsidlarning tas- nifi. Ularning xos- salari bilan tanishuv.	Gerbitsidlarni o‘simliklarga ta’sir qilishni o‘ziga xos tanlab ta’sir qilishining sabablari. Gerbitsidlar qo‘llashning muddatlari va usullari. Gerbitsidlar va ularning tasniflanishi. Gerbitsidlarning o‘sim- liklarga ta’sirchanligi xususiyatlari va ularni tan- lab ta’sir qilishi. Gerbitsidlarning ishchi suyuqliklarini sarflash me’yorlari.	2	A	1
19.	G‘o‘za va g‘alla ekinlarida qo‘llaniladigan gerbitsidlar.	G‘o‘za, g‘alla va boshqa ekinlar dalalaridagi begona o‘tlarga qarshi qo‘llanuvchi gerbitsidlar.	2	N	1
20.	Sabzavot va meva bog‘larida qo‘lla- niladigan gerbitsidlar	Uslubiy qo‘llanmalar xamda pestitsid kolleksiya- lardan foydalanib, sabzavot va meva bog‘larida qo‘llaniladigan gerbitsidlar bilan tanishiladi va xossalari o‘rganiladi.	2	A	1
21.	Defoliantlar, desi- kantlar va ularning qo‘llanilishi	Defoliatsiya va desikatsiya haqida tushuncha. De- foliatsiya va desikatsiya o‘tkazish muddatlari. Paxtachilikda qo‘llaniladigan defoliantlar va desi- kantlar. Guruhning umumiy ta’rifi. Magniy xlorati, Dropp, avguron va boshqalar.	2	N	1

22.	O‘simliklarni o‘sishini boshqaruvchi moddalar bilan tanishuv	O‘simliklarni o‘sishini boshqaruvchi moddalar. Bu moddalarni qo‘llash muddatlari va usullari. Keng qo‘llanilayotgan o‘stiruvchi moddalarning ta’rifi.	2	A	1
23.	Hammaxo‘r zararkunandalar va ularga qarshi kurash choralari	Hammaxo‘r zararkunandalarning turlari, ularning yuqori miqdori va ommaviy ko‘payishining dav- riyligi. Chigirtkasimonlar: osiyo chigirtkasi, voha chigirtkasi va marokash chigirtkasi. Ularning ekologik bog‘liqligi, rivojlanish xususiyatlari va ularga karshi kurash. Chirildoqlar: adir va bordo chirildoqlari ularning bioekologiyasi va qarshi kurash. Oddiy buzoqbosh, uning rivojlanish xususiyatlari, zarari hamda kurash choralari. Qarsildoqlar va qora qo‘ng‘izlar bioekologik xususiyatlari va ularga qarshi kurash.	2	N	1
24.	G‘o‘zani so‘ruvchi va kemiruvchi zararkunandalari hamda ularga qarshi kurash choralari	G‘o‘za zararkunandalari tur tarkibining umumiy tasnifi. So‘ruvchi zararkunandalar: o‘rgimchak- kana, o‘simlik bitlari, beda, poliz va katta g‘o‘za bitlari, tamaki trips, beda qandalasi, o‘rgimchak- kana ularning biologik xususiyatlari va ularga qarshi kurash choralari. Kemiruvchi zararkunan- dalar: chigirtkalar, tunlamlar, ko‘sak qurti, kuzgi tunlam, karadrina va boshqalar. Bularning tarqalishi rivojlanish biologiyasi hamda kurash choralari	2	A	1
25.	Boshoqli ekinlar zararkunandalari hamda ularga qarshi kurash	Tur tarkibining tasifi, tarqalishi va zarari, bug‘doy tripsi, zararli xasva, g‘alla o‘simlik bitlari va ularga qarshi kurash choralari.	2	N	1
26.	Sholi ekini zararkunandalari	Qalqondor qisqichbacha, puchgul tripsi,qisqichbaqa, lentestiriya, sholi suv filchasi, sholi chigirkasi, sholi pashshasi, arpa kovaklovchi pashshasi, qirg‘oq chivini va ularga qarshi kurash choralari.	2	A	1
27.	Em-xashak va duk- kakli ekinlarining asosiy zararkunan- dalari	Beda zararkunandalarining tarqalishi va zarari. Beda barg filchasi va tuganak uzunburunlar, ularning zarari qarshi kurash choralari. Beda qandalasi va urug‘xo‘ri. Dukkakli ekin zararkunandalarining tur tarkibi va uning zarari. No‘xat biti, no‘xat donxo‘ri va ularga qarshi kurash.	2	N	1
28.	Sabzavot ekinlarining zararli organizmlariga qarshi uyg‘unlashgan himoya qilishning qo‘llanilishi	Sabzavot ekinlari zararkunanda va kasalliklariga qarshi uyg‘unlashgan himoya usullari va vositalari	2	A	1

29.	Poliz ekinlarining zararli organizmlariga qarshi uyg‘unlashgan himoya qilishning qo‘llanilishi	Poliz ekinlari zararkunanda va kasalliklariga qarshi uyg‘unlashgan himoya usullari va vositalari	2	N	1
30.	Kartoshkani zararli organizmlariga qarshi uyg‘unlashgan himoya qilishning qo‘llanilishi	Kartoshkani zararkunanda va kasalliklariga qarshi uyg‘unlashgan himoya usullari va vositalari	2	A	1
31.	Issiqxona sabzavot ekinlari zararkunandalari	Issiqxonada sabzavot ekinlari zararkunanda va kasalliklariga qarshi uyg‘unlashgan himoya usullari va vositalari	2	N	1
32.	Mevali ekinlarni zararkunanda va kasalliklariga qarshi kurash choralari	Mevali ekinlarni zararkunanda va kasalliklariga qarshi uyg‘unlashgan himoya usullari va vositalari.	2	A	1
33.	Moyli ekinlarning zararkunanda va kasalliklariga qarshi kurash choralari	Moyli ekinlarning asosiy zararkunandalar, kasalliklarga qarshi kurash tizimi.	2	N	1
34.	Tok zararkunanda va kasalliklariga qarshi kurash choralari	Tokda uchrovchi asosiy zararkunandalar, kasalliklarga qarshi kurash tizimi.	2	A	1
35.	Sitrus ekinlarini zararkunanda va kasalliklariga qarshi kurash choralari	Sitrus ekinlarida uchrovchi asosiy zararkunandalar, kasalliklarga qarshi kurash tizimi.	2	N	1
36.	Omborxona zararli organizmlariga qarshi kurash	Omborxonada uchrovchi asosiy zararkunandalar, kasalliklarga qarshi kurash tizimi.	2	A	1
37.	O‘simlik zararkunan- dalariga qarshi mikroorganizimlar (bakterial,zamburug‘ va viruslar) dan foydalanish	Bakterial preparatlarning tasir qilish mexanizmi. Bakterial preparatlarning qisqacha tarifi.Hasharotlarnig zamburug‘ kasalliklari va ular asosida tayyorlangan preparatlar. Hasharotlarnig virus kasalligi. Virus kasalligining hasharotlarga nisbatan o‘ziga xosligi	2	N	1
38.	Begona o‘tlarga qarshi biologik ku- rash usullari	Begona o‘tlarning zarari. Begona o‘tlarga qarshi kurashda tabiiy dushmanlardan foydalanish.Zamburug‘li mikroperapatlarni qo‘llash	2	A	1
39.	Karantin nazoratining maqsadi. Horij davlatlardan kelgan transport vositalarni va mahsulotlarni fitosanitar nazorat qilish	Qishloq xo‘jalik ekinlari karantini maqsadi, vazifalari va tarixi. Tashqi va ichki karantinning mohiyati va ob’ekti.Qishloq xo‘jaligi ekinlarining karantinining qishloq xo‘jaligidagi o‘rni. Karantin materiallarning fitosanitar nazorati. Fitosanitar nazorat vaqtida olingan materiallarni laboratoriyada olib borish qoidalari	2	N	1

40.	Karantin laboratoriya ekspertizasi. Fitopotologik ekspertiza. Bakteriologik eskpertiza	Karantin laboratoriya ekspertizasi. Karantin profilaktikasi qoidalari. Fitopotologik laboratoriya tahlilida qo‘llaniladigan jihozlar. Laboratoriya idishlarini tadqiqotlarga tayyorlash. Karantin tekshiruvida urug‘ning fitopotologik ekspertizasi	2	A	1
41.	Kimyoviy modda- larning mahsulotlar sifatiga ta’siri	Pestitsidlarning qishloq xo‘jaligida keng ko‘lamda qo‘llanilishi va buning natijasida pes- titsid qoldiqlari o‘simlik mahsulotlarida saqlanib qolishi va uning oqibatlari to‘g‘risida tushuncha berish	2	N	1