Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev

638.

bu Hureyra  r vay t edir ki, N ca inin

1

 v fat etdiyi gün Pey mb r  onun

ölüm x

rini ( shab rin ) bildirdi. (Sonra) namazgaha g lib camaat  c rg -

rg  düzdü v  dörd d  t kbir g tirdi.

2

” ( l-Buxari, 1245)

-

:

 :

»

-

-

«.

]

 :

[

639.

s ibn Malik  r vay t edir ki, Pey mb r  dedi: “Zeyd bayra  götürdü,  -

hid oldu, sonra C r ibn  bu Talib onu götürdü, o da  hid oldu, sonra Abdul-

lah ibn R vaha onu götürdü, o da  hid oldu.

3

” Bunu dey nd  Pey mb rin

gözl ri ya la doldu (v  o davam edib dedi): “Sonra Xalid ibn V lid (heç k s-

n)  mr almadan onu götürdü v  ona z r n sib oldu.” ( l-Buxari, 1246)

5-ci f sil. Övlad n ölümün  s bir

edib mükafat  Allahdan dil

n

kims nin f zil ti

-

:

-

:

 :

»

«.

]

 :

[

640.

s ibn Malik  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “H ddi-bülu a çat-

mam  üç u

 öl n el  müs lman yoxdur ki, Allah onu u aqlara olan m rh -

tinin lütfü say sind  C nn  daxil etm sin.” ( l-Buxari, 1248)

6-c  f sil. Yax  olar ki, (meyit) t k

sayda yuyulsun

-

 :

-

:

:

»

«

 .

:

»

«

 .

.

]

 :

[

641.

vay t edilir ki, Ummu  tiyy l- nsariyy

 demi dir: “Pey mb rin

 (Zeyn b) v fat etdikd , o bizim yan

za g lib dedi: “Onu üç v  ya be  d -

 yaxud m sl

t bilirsinizs , bundan da çox su v  sidr

4

 il  yuyun. Ax nc -

na kafur

5

 da qat n.  inizi bitirdikd n sonra m

 x

r verin.” Biz (onu yu-

yub) qurtard qdan sonra Pey mb

 x

r verdik. O, izar

6

  biz   verib

dedi: “Onu buna sar n!” ( l-Buxari, 1253)

1

 N ca i – H

istan kral n titulu. Ad  is

sh

dir.

2

 Hicr tin 8-ci ilind  Pey mb r  qiyabi olaraq onun c naz  namaz  q lm

r. Çünki H

istanda

onun c naz  namaz  q nmam

r.

3

 Bu  shab r müs lmanlar n rumlulara qar  apard qlar  Mut  döyü ünd

hid olmu lar.

4

am f sil sind n h mi ya l, iyn yarpaql  a acd r.

5

 D fn kimil r f sil sind n h mi ya l a acd r.

6

 239-cu h disin qeydl rin  bax.

235

7-ci f sil. Meyiti (yuyanda) sa

zalar ndan ba lamaq laz md r

-

:

-

:

:

»

«.

.

]

 :

[

642. Ummu  tiyy

 r vay t edir ki, Pey mb r

 yuyan (qad nlara) de-

mi dir: “Onun sa  t find n v  d st mazda yuyulan  zalar ndan ba lay n.”

(Ummu  tiyy ) demi dir: “Biz onun saçlar  daray b üç hörük hördük.”

l-Buxari, 1254)

8-ci f sil. K

n üçün a  parça

(seçm k)

-

 :

-

.

]

 :

[

643. Ai

 r vay t edir ki, Pey mb ri

nin S huliyy

rind  haz rlan-

 üç 

d a appaq pamb q parçaya bürüdül r. Bunlar n aras nda n  köyn k,

 d mmam  var idi.” ( l-Buxari, 1246)

9-cu f sil. K

nin iki parçadan

ibar t olmas

-

 :

-

 -

-

 :

»

«

.

]

 :

[

644.

vay t edilir ki, ibn Abbas

 demi dir: “Bir n r 

fatda ik n d

sinin üs-

tünd n yer  y ld  v  boynu s nd . Pey mb r  buyurdu: “Onu su v  sidr il

yuyun v  iki parçaya bürüyün; ona  tir vurmay n, ba

 da örtm yin, çünki

Qiyam t günü o,

lbiy

1

 dey -dey  h r

2

 olunacaq

.” ( l-Buxari, 1265)

10-cu f sil.

Meyit üçün k

n (seçm k)

 -

 :

-

:

:

»

«

 .

:

»

:

1

 132-ci h disin qeydl rin  bax.

2

 Y ni, Qiyam t günü dirildil

k.

hih  l-Buxari

naz r kitab .

236

[

!

"

#

$

%

&

'

(

)

*

+

,

-

.

0/

Z

«

 .

[

•

¡

¢

£

¤

¥

¦

Z

]

 :

[

645. bn Öm r

 r vay t edir ki, Abdullah ibn Ubey v fat etdikd n sonra onun o -

lu Pey mb rin  yan na g lib dedi: “Ya R sulullah, köyn yini ver, atam  ona

bürüy k, onun namaz  q l v  onun üçün (Allahdan) ba lanma dil ”. Pey-

mb r  köyn yini ona verdi v  dedi: “(Onu d fn etm

 apard qda) m

 bil-

dir rs n, c naz  namaz  q laram.” (Bir müdd td n sonra Abdullah n o lu g -

lib) Pey mb

 x

r verdi. Pey mb r  ona namaz q lmaq ist

nd  Öm r

onun  yind n dart b dedi: “M

r Allah münafiql rin c naz  namaz  q l-

ma  s

 qada an etm yibmi?” Pey mb r : “M n (onlar n c naz  namaz -

 q b-q lmamaqda) ixtiyar sahibiy m!”– deyib bu ay ni oxudu: “Onlar üçün

ba lanma dil

n d , dil

n d , h tta, onlar üçün yetmi  d  ba lanma

dil

n bel , Allah onlar sla ba lamayacaq”

1

, sonra da onun c naz  na-

maz  q ld . (Onda) bu ay  nazil oldu: “Heç vaxt onlardan ölmü  bir k sin c -

naz  namaz  q lma, q brinin ba nda da durma. Çünki onlar Allah  v  Onun

Elçisini inkar etdil r v  günahkar olaraq öldül r.”

2

 ( l-Buxari, 1269)

-

:

.

]

 :

[

646.

vay t edilir ki, Cabir  demi dir: “Abdullah ibn Ubey fn edildikd n sonra

Pey mb r

lib onu q bird n ç xard , onun üstün  yüngülc  tüpürdü v  öz

köyn yini ona geyindirdi.” ( l-Buxari, 1270)

11-ci f sil. 

r k

n meyitin

ancaq (b

nini v ) ba

 v  ya

(b

nini v ) ayaqlar  örtm

çatarsa, bununla onun ba

örtülm lidir

 -

:

-

 .

.

]

 :

[

647.

vay t edilir ki, X bbab  demi dir: “Biz Pey mb rl

 birlikd  Allah n

Üzünü dil

k (M kk

n M din

) hicr t etdik v  (buna gör  d ) Allah

bizi mükafatland rd . Bizl rd n kimisi (bu dünyada) öz mükafat ndan dadma-

dan ölüb getdi, Musab ibn Umeyr o kims rd n idi. Kimisinin d  mükafat  öz

hr sini vermi  v  o, (indiy

k) onu y maqdad r. (Musab ibn Umeyr) Uhud

1

 “ t-Tovb ” sur si, 80.

2

 “ t-Tovb ” sur si, 84.

237

döyü ünd

hid oldu. Biz onu k nl

k üçün (onun  ynind ki) libasdan

ba qa bir  ey tapa bilm dik. Bu libasla onun ba  t

fini örtürdük ayaqlar  aç q

qal rd , ayaqlar  örtürdük ba  aç q qal rd . Onda Pey mb r  biz , (bu li-

basla) onun ba  t

fini örtm yi, ayaqlar n üstün  d

tirli qam  qoyma

mr etdi.” ( l-Buxari, 1276)

12-ci f sil. Pey mb rin

zaman nda h r kim  vv lc

n

özü üçün k

n haz rlayard sa,

heç k s onu q namazd

 -

 :

-

-

 .

 .

 .

 .

 .

 .

.

]

 :

[

648.

vay t edilir ki, S hl  demi dir: “(Bir d ) bir qad n Pey mb

 ha iy -

nmi  parçadan (tikilmi ) bir bürd  g tirdi.”

(S hl h dis  qulaq asan tabiinl rd n soru du:) “Heç bilirsiniz bürd  n -

dir?” Onlar: “Bürünc kdir”- dey  cavab verdil r. S hl: “B li”- dedi.

(Bürünc yi g tir n qad n) dedi: “M n onu öz  ll riml  toxumu am v  g -

tirmi m ki, onu s

 geyindirim.” Pey mb r  ehtiyac üzünd n bürünc yi

götürdü, sonra da onu geyib bizim yan

za g ldi. Filank s onu t rifl yib de-

di: “N  göz l bürünc kdir, onu  m

 ba la!” Camaat dedi: “Yax  i  görm -

din. Ax  Pey mb r  onu ehtiyac üzünd n geyinmi di. S n bil -bil  ki, o (heç

si) r dd etmir, bunu ondan ist din.” O dedi: “Vallahi ki, m n bunu ondan

geyinm k üçün ist

dim. M n bu bürünc yi ondan ona gör  ist dim ki, o,

nim k nim olsun.”

hl dedi: “(Ax rda) o bürünc k onun k ni oldu.” ( l-Buxari, 1277)

13-cü f sil.

Qad nlar c naz nin ard nca ged

bil rmi?

 -

:

-

.

]

 :

[

649.

vay t edilir ki, Ummu  tiyy

 demi dir: “C naz nin ard nca getm k bi-

 qada an edilmi dir, lakin bu biz  ciddi v  q ti sur td  qada an olunmam -

.” ( l-Buxari, 1278)

hih  l-Buxari

naz r kitab .

238

14-cü f sil. Qad n öz  rind n

ba qa birisi üçün yas saxlamas

 -

 :

-

:

»

«.

]

 :

[

650.

vay t edilir ki, Pey mb rin  zövc si Ummu H bib

 demi dir: “M n

Pey mb rin bel  dediyini e itdim: “Allaha v  Axir t günün  iman g tirmi

qad na ölmü  bir kims  üçün üç günd n art q yas saxlamaq halal deyildir. Yal-

z  ri üçün dörd ay on gün (yas saxlaya bil r).” ( l-Buxari, 1281)

15-ci f sil. Q birl ri ziyar t

etm k

 -

 :

-

:

»

«

 .

 .

 .

:

»

«.

]

 :

[

651.

s ibn Malik  r vay t edir ki, (bir d ) Pey mb r  bir q brin ba nda

durub a layan qad n yan ndan keç rk n (ona) buyurdu ki: “Allahdan qorx

 s bir et!” Qad n onun kim oldu unu bilm yib dedi: “ l ç k m nd n! M -

nim ba ma g n müsib t s nin ba na g lm yib.” Qad na: “Bu, Pey mb r

idi”– dedil r. Bundan sonra o, Pey mb rin  qap

n yan na g ldi, lakin

orada göz tçil  rast g lm di. Qad n (üzrxahl q edib): “M n s ni tan mam -

am”– dedi. Pey mb r  buyurdu: “ lk sars nt  an nda s bir etm k laz m idi!”

l-Buxari, 1283)

16-c  f sil. Pey mb rin :

“Öl nin ail si onun üçün vay-

iv n qopar b a layarsa, – 

r o

özü d  sa

nda bel  etmi -

dirs , onda ona  zab veril r”

sözü

 -

:

 :

»

«

-

:

 .

:

»

«

 .

-

-

 .

 .

 :

:

»

«

.

]

 :

[

239

652.

vay t edilir ki, Usam  ibn Zeyd

 demi dir: “Pey mb rin   q   (Zey-

b): “O lum ölür, biz  g l!”– dey  atas na x

r gönd rdi. Pey mb r  (x -

r  g tir n  adama  buyurdu  ki,  Zeyn bin  yan na  qay b)  onu  salamlas n  v

desin: “ übh siz ki, Allah n ald  da, verdiyi d  Özün  aiddir. Onun yan nda

r  eyin öz mü yy n 

li var... S bir et v  (bunun 

zin  Allah yan nda

mükafat qazanaca na) ümid ba la!” (Bir müdd td n sonra) Zeyn b, (atas )

mütl q g lsin dey , and verib (x

rçini yen ) onun yan na gönd rdi. Pey m-

r  qalx b S d ibn Ubad , Muaz ibn C

l, Ubey ibn K b, Zeyd ibn Sabit v

ba qa bir neç shab  il  onun yan na g ldi. (Ev  daxil olduqda) körp ni Pey-

mb

 verdil r. U aq x ldayaraq

1

 n s al rd . (Bunu gör nd ) Pey-

mb rin   gözl ri  ya la  doldu.  S d  dedi:  “Bu  n dir,  ya  R sulullah?  (S n  d

lay rsan?)” Pey mb r  buyurdu: “Bu, Allah n Öz qullar n q lbin  sald -

 m rh

tdir. Allah Öz qullar ndan yaln z r hmli olanlara r hm edir.” ( l-

Buxari, 1284)

-

-

–

:

»

«

 .

:

»

«

 .

.

]

 :

[

653.

vay t  edilir  ki,  

s  ibn  Malik  demi dir: “Biz Pey mb rin  q

n

2

fnind  i tirak etdik. (O vaxt) Pey mb r  q brin ba  t find  oturmu du.

n onun gözl rinin ya la doldu unu gördüm. O soru du: “Aran zda bu gec

qad  il  yax nl q etm

n bir kims  varm ?”  bu T lh : “M n”– dey  cavab

verdi. Pey mb r : (ona) “El  is  s n dü !”– dey  buyurdu. O, qad n q bri-

 dü dü (v  onu yerb yer etdi).” ( l-Buxari, 1285)

-

 :

 :

 .

 :

:

 .

:

»

«

 .

:

[

°

±

²

³

µ´

Z

.

]

 :

[

654. Öm r  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Öl n adam, b

n ail sinin

ona a lama ndan dolay zab ç kir.”

bn Abbas

 demi dir: “Öm r v fat etdikd n sonra m n onun dedikl rini

Ai

 söyl dim. Ai  dedi: “Allah Öm

 r hm t el sin! Vallahi, R sulullah

dem mi dir ki, Allah mömin , ail sinin ona a lama ndan dolay zab verir.

ksin , R sulullah  demi dir ki: “Allah kafir , ail sinin ona a lama ndan do-

lay zab  art r.” Sonra (Ai ) bel  buyurdu: Quran n “Heç bir günahkar ba -

qas n günah yükünü da maz” ay si

3

 siz  kifay t ed r. ( l-Buxari, 1288)

-

:

:

»

«.

]

 :

[

1

 H disi dan an ravi demi dir: “Dey

n, Üsam

  demi dir  ki:  “Körp   quru  v   bo  su  qab ndan

xan s s kimi s s ç xar b inild yirdi.”

2

 Pey mb rin  q  Ümmü Gülsüm

 hicr tin 9-cu ilind  v fat etmi dir.

3

 “ l-Fatir” sur si, 18.

hih  l-Buxari

naz r kitab .

240

655.

vay t edilir ki, Pey mb rin  zövc si Ai

 demi dir: “(Bir d ) Pey-

mb r  bir y hudi qad n (q brinin) yan ndan keç rk n ail sinin onun

üçün a lad

 (görüb) dedi: “Onlar onun üçün (vay- iv n qopar b) a lay rlar,

halbuki q bird  ona  zab veril r.” ( l-Buxari, 1289)

17-ci f sil. Öl n adam üçün n  cür

lamaq b

nilmir?

 -

 :

-

:

»

«

  .

:

»

«.

]

 :

[

656.

vay t edilir ki, Mu ira  demi dir: “M n Pey mb rin  bel  dediyini e it-

dim: “M nim ad mdan dan lan yalan ba qa birisinin ad ndan dan lan yalan

kimi deyildir. Kim bil

kd n m nim ad mdan yalan dan arsa, C

nn md

öz yerini tutsun!”

(Mu ira h mçinin) demi dir: “M n Pey mb rin  bel  dediyini e itmi-

m: “Kimin üçün vay- iv n sal b a lasalar, buna gör  ona  zab veril r.” ( l-

Buxari, 1291)

18-ci f sil. Paltar  c ran kims

bizd n deyildir

 -

 :

-

:

 :

»

«

.

]

 :

[

657. Abdullah  r vay t edir ki, Pey mb r  demi dir: “Üz-gözün  döy n, palta-

n yaxas  c ran v  cahiliyy t dövründ  deyil n sözl ri dey n kims  bizd n

deyildir.

1

” ( l-Buxari, 1294)

19-cu f sil. Pey mb rin  S d ibn

Xovl

 yaz  g lm si

 -

:

-

:

:

»

«

 .

:

»

«

:

»

«

 .

:

:

»

«.

]

 :

[

1

 Ölüy  a lad qda h ddi a an h r k s Pey mb rin  sünn sin  zidd h

t etmi  hesab olunur.

241

658.

vay t edilir ki, S d ibn  bu V qqas  demi dir: “M n vida h cci ilind  x s-

nmi dim dey  Pey mb r  (tez-tez) m

 ba  ç kirdi. Onda m n (ona)

dedim: “M nim x st liyim çox a rla b! M n var-dövl t sahibiy m, q mdan

ba qa da bir varisim yoxdur. Mal

n üçd  ikisini s

 ver  bil mmi?” O:

“Xeyr!”– dey  buyurdu. Dedim: “Yar

 (ver  bil

mmi)?” O: “Xeyr”– dey

cavab verdi, sonra da bel  buyurdu: “Üçd  birini,  slind  üçd  biri d  çoxdur.

übh siz ki, s nin üçün varisl rini z ngin qoyub getm yin, onlar  kas b v  di-

nçi v ziyy td  qoyub getm yind n daha xeyirlidir. S n Allah n Üzünü dil -

k x rcl diyin s

nin, h tta h yat yolda

n a na qoydu un (loxma-

n) bel

zini mütl q alacaqsan.” Dedim: “Ya R sulullah, m n (burada ölüb) qar-

da lar mdan gerid mi qalaca am?” O dedi: “S n  sla gerid  qalmayacaqsan. Et-

diyin (h r bir) yax

l say sind  s nin d

n v  hörm tin mütl q artacaq.

Bundan ba qa b lk  d , s n el  bir uzun ömür ya ayacaqsan

1

 ki, s nin say nd

zil ri xeyir  ld  ed

k, dig rl rin  is  z r d

kdir.

2

 Allah m,  shab -

rimin hicr tini tamamla v  onlar  geri dönd rm .

3

 Yaz q S d ibn Xovl !”

(S d ibn  bu V qqas demi dir:) “Pey mb r  (bu sözü il ) onun M kk -

 v fat etm sin

4

 heyfsil ndi.” ( l-Buxari, 1295)

20-ci f sil. Müsib t üz verdikd

ba  q rxma n qada an olunmas

 -

 :

-

:

.

]

 :

[

659.

vay t edilir ki, (bir d )  bu Musa  a r x st ndi v  ba  zövc rind n

birinin quca nda ik n bay ld . Bu vaxt zövc si (f ryad qopar b) a lama a ba -

lad   v

bu  Musa  ona  heç  n  dey   bilm di.  Ay ld qda  is   dedi:  “Pey mb -

rin  uzaq oldu u kims

n m n d  uza am. H qiq n, Pey mb r  (müsi-

t üz verdikd )  iv n sal b a layan, ba

 q rxd ran v  paltar  c ran kims -

n uzaqd r!” ( l-Buxari, 1296)

21-ci f sil. Ba  vermi  müsib td n

(x

r tutdu u zaman) oturan v

üzünd  k

r hissi oyanan kims

haqq nda

 -

:

-

:

-

-

1

 Bu hadis

n sonra S d ibn V qqas  q rx il  yax n ya am

r.

2

 Burada xeyir v  z r deyildikd  bu s hab nin  li il  möminl  n sib olan xeyir v  kafirl  d

n

r n

rd  tutulur.

3

 Burada Pey mb r  Allaha dua edir ki,  shab rini M kk

 sakin etm yib sa -salamat M din

qaytars n.

4

 S d ibn Xovl

 632-ci ild  M kk

 v fat etmi dir.

hih  l-Buxari

naz r kitab .

242

 .

:

»

«.

]

 :

[

660.

vay t edilir ki, Ai

 demi dir: “ bn Haris nin, C rin v  ibn R vahan n

hid oldu una dair x

r Pey mb

 çatd qda o, (yer ) oturdu, k

rli ol-

mas  üzünd n hiss olunurdu, m n qap n aras ndan ona bax rd m. (Bu vaxt)

bir n r onun yan na g lib: “C rin qad nlar ...”– dey  onlar n (f ryad qopa-

b) a lad qlar  bildirdi. Pey mb r  ona  mr etdi ki, (bu cür a lama ) on-

lara qada an etsin. Adam getdi, sonra ikinci d  (Pey mb rin  yan na) g -

lib onlar n ona ita t etm dikl rini bildirdi. Pey mb r : “Onlara qada an

et!”– dey  buyurdu. Adam üçüncü d  Pey mb rin   yan na  g lib  dedi:

“Vallahi, onlar bizi yendil r, ya R sulullah.” Pey mb r  buyurdu: “(Get) on-

lar n a

 torpaqla ba la!” ( l-Buxari, 1299)

22-ci f sil. Müsib t üz verdikd

rli oldu unu bildirm

n

kims  haqq nda

 -

:

-

 .

 :

»

«

.

:

.

]

 :

[

661.

vay t edilir ki, 

s ibn Malik  demi dir: “ bu T lh nin  o lu x st n-

di v

bu T lh

 evd  yox ik n v fat etdi. Zövc si u

n öldüyünü gör nd

onu yuyub k nl di v  evin bir t fin  qoydu.  bu T lh

 ev  g ldikd  so-

ru du ki: “U aq nec dir?” Qad n dedi: “U aq sakitl ib v  m n inan ram ki, o,

art q rahatla b.”  bu T lh

 onun do ru dan

 güman etdi v  (zövc si

il  birlikd ) uzan b yatd . S

r aç ld qda  bu T lh  qüsl etdi, evd n ç xark n

qad n ona u

n öldüyünü bildirdi.  bu T lh  Pey mb rl

 birlikd  (sübh)

namaz  q ld qdan sonra ba lar na g nl ri ona dan

. Pey mb r  dedi:

“Ümid edir m ki, Allah bu gec nizi sizin üçün mübar k etmi dir!”

nsardan biri demi dir: “M n onlar n doqquz övlad  gördüm. Ham

Quran oxuyurdu

1

.” ( l-Buxari, 1301)

23-cü f sil. Pey mb rin :

“H qiq n, biz s nd n (ayr ld -

za gör ) k

rl nirik” sözü

 -

:

 :

»

«

-

-

1

 Y ni onlar n h r biri Quran zb r bilirdi.

243

 .

:

»

«

 .

 :

»

«.

]

 :

[

662.

vay t edilir ki, 

s ibn Malik  demi dir: “Biz Pey mb rl

 birlikd  d -

mirçi  bu Seyfin yan na g ldik.  bu Seyf  brahimin

 süd anas n  ri idi.

Pey mb r  (o lu)  brahimi quca na al b öpdü v  onu iyl di. Bir müdd td n

sonra biz yen  onun yan na getdik.  brahim art q can verirdi. Pey mb rin

gözl ri ya la doldu. Abdur-R hman ibn Auf dedi: “S n d  (a lay rsan), ya R -

sulullah?” O: “Ey ibn Auf, bu bir m rh

tdir!”– dey  buyurdu, sonra a laya-

laya dedi: “H qiq n, gözl r a lay r, q lb k

rl nir v  biz ancaq R bbimi-

zin raz  qalaca  sözl ri dan

q. Ey  brahim! H qiq n d , biz s nin ayr

-

na k

rl nirik.” ( l-Buxari, 1303)