Müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev
Yüklə 8,62 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- . Z. Musayev M. N. Qarayev A. X. Salehli S. Q. Hac S. Z. S rb yov G. . Musayeva
- Bu kitab Az rbaycan Respublikas Dini Qurumlarla üzr Dövl t Komit sinin raz il çap edilmi dir.
- “Ey iman g tir nl r! Allahdan Ona layiq olan t rzd qorxun v ancaq müs lman oldu unuz halda ölün!” 1
- “Ey insanlar! Sizi t k bir candan x lq ed n, onun özünd n zövc sini yaradan onlardan da bir çox ki i v qad n tör dib yer üzün yayan R bbinizd n qorxun!
- “Ey iman g tir nl r! Allahdan qorxun v do ru söz dan n ki, O, ll rinizi islah etsin v günahlar
- “H qiq n, Biz s ni ahid, müjd çi v x rdarl q ed n elçi kimi gönd rmi ik. Biz bel etdik
- Aliml rin imam l-Buxari haqq nda r yl ri
- Bu külliyyat n t rtib olunmas na s b n olmu dur
|
rtib: Zeynuddin hm d ibn hm d ibn Abdul-L tif z-Z bidi hih l-Buxari müxt r kinci n r b dilind n t rcüm ed n lixan Musayev Redaksiya hey ti . Z. Musayev M. N. Qarayev A. X. Salehli S. Q. Hac S. Z. S rb yov G. . Musayeva M. . liyeva Kompüter t rtibat E. Q. Rüst mov . Z. Musayev M. N. Qarayev übh siz ki, bu t rcüm insan yinin b hr sidir. Dem k, burada x talar n olmas da labüddür. Odur ki, öz düz li rini, qeyd mülahiz rini a dak elektron ünvana gönd k oxuculara vv lc n t kkürümüzü bildiririk. Sizin d rli m sl tl riniz bu kitab n g k n rl rind mütl q n al nacaqd r. Burhan_az@hotmail.com Bu kitab Az rbaycan Respublikas Dini Qurumlarla üzr Dövl t Komit sinin raz il çap edilmi dir. (DK-108/M 12.05.2009) rh tli v R hmli Allah n ad il ! Ön söz qiq n ükür v t rif yaln z Allaha m xsusdur! Biz Ona h md edirik, Onu kö- ça q, Ondan ba lanma v bizi do ru yola yön ltm yi dil yirik, n fsl rimi- zin rind n v pis ll rimizd n qorunmaq üçün yaln z Ona p nah apar q. Allah kim hiday t ver rs o, do ru yolda olar, kimi azd rarsa onu do ru yola yön ld n tap lmaz. M n ahidlik edir m ki, Allahdan ba qa ibad haqq olan m bud yoxdur, Onun riki yoxdur v ahidlik edir m ki, Muh mm d Onun qulu v elçisidir. [ 4 5 6 7 8 9 : ; < = > ? @ Z “Ey iman g tir nl r! Allahdan Ona layiq olan t rzd qorxun v ancaq müs lman oldu unuz halda ölün!” 1 [ ! " # $ % & ' ( ) * + , - . / 0 21 3 4 5 6 7 98 : ; < = > ? Z
onlardan da bir çox ki i v qad n tör dib yer üzün yayan R bbinizd n qorxun! Ad il birbirinizd n cürb cür eyl r ist diyiniz Allahdan v qohumluq laq rini sm kd n ç kinin! H qiq n, Allah siz n zar t edir”. 2 [ u v w x y z { | } ~ • ¡ ¢ £ ¥¤ ¦ § ¨ © ª « ¬ ® ¯ Z “Ey iman g tir nl r! Allahdan qorxun v do ru söz dan n ki, O, ll rinizi islah etsin v günahlar ba las n. Kim Allaha v Onun Elçisin ita t ets , böyük bir u ur qazanar”. 3 Bizi müs lman kimi yaradan, düz yola yön ld k hiday t ver n, al ml rin bbi, haqq-hesab gününün Hökmdar olan Allaha ükürl r v h md-s nalar olsun! 1 “Ali- mran”, sur si, 102. 2 “ n-Nisa”, sur si, 1. 3 “ l- hzab”, sur si, 70-71. Ön söz II Hörm tli oxucu! Son zamanlar xalq n kütl vi sur td slam dinin qay ks etdir n h yat faktlar olduqca ür kaçan v sevindiricidir. slam ümumb ri din olaraq insanlar n etiqad n, xlaq n, ictimai d rl rin pakla mas na xidm t edir. Dinimizin t li Müq dd s Kitab – Qurani K rim v pey mb rl rin sonuncusu v raf tlisi Muh m- d pey mb rin h yat , ll ri, öyüd-n sih tl ri v mrl ridir, y ni sünn sidir. Siz t qdim olunan bu kitab m hz sünn ni özünd ks etdirir v Qurani K rim- n sonra yer üzünd n s hih kitab hesab olunur. Art q 12 srd n çox vaxt keçm si- baxmayaraq, kitabda qeyd olunmu h disl r bütün aliml r t find n s hih hesab edilmi v bu gün d hesab edilm kd dir. H disl ri öyr nib öyr tm k dini öyr nib öyr tm kdir. V bu gün c miyy timiz m hz s hih h disl saslanan sünn ni t b- li etm k dini qoruma a v ya atma a b nz yir. Bel ki, milyonlarla z if v uydur- ma h disl rin aras ndan xüsusi elmi metodlara saslanaraq seçilmi s hih h disl r bütün müs lman ümm tinin vahid v etibarl sünn sind n dayaq kimi istifad edil- sin z min yarad r. Yuxar da qeyd edildiyi kimi Muh mm d pey mb ita t,
daha do rusu bu gün q r qorunmu s hih h disl saslanan sünn ita t, s- lam dinimizin saslar ndand r. Pey mb rd n nümun götürm k onun h tl rini onun özünün etdiyi kimi etm k dem kdir. “Muh mm d Allah n elçisidir” had tinin d m nas el budur. Müs lman buna l etm
n müs lman ola bilm z. Bu, el bir meyard r ki, insanla- n h
tl ri, sözl ri, qid ri v ba qa i ri onunla ölçülm lidir. Pey mb rd n nümun götürm k bütün din i rind onun göst rdiyi do ru yolu, onun özünün h - yat yolunu, h disl rini öyr nib onlara l etm
saslan r. Buna gör d uca Allah ona arxa olma v onun böyüklüyünü gözl yi biz f rz buyuraraq demi dir:
Bu ay r Allah n elçisinin sözl rind n, hal v h tl rind n nümun götürm - yin vacib oldu unu sübut etm k üçün böyük bir sasd r. mam Buxarinin “ l-Cami s-S hih” kitab srl r boyu bütün h dis toplumlar ara- nda n möt r v nüfuzlu say lm r. Bu kitaba daxil edilmi bütün h disl r s hih- dir v mövzular üzr t rtib edilmi v fiqh elmind n mühüm r hb rlik kimi q bul edilmi dir. Bir çox aliml r kitab n müxt r variant yazm v lakin srl rl m hur olan müxt r kitab hm d ibn Abdul-L tif z-Z bidiy m xsusdur. Bunun t sdiqi olaraq 1 “ l-F th” sur si, 8-9. 2 “ l- hzab” sur si, 21. Ön söz III
qeyd etm k laz md r ki, bu müxt r variant uzun bir müdd t rzind d rl n r edilmi , bir çox dill t rcüm olunmu v din aliml rinin masaüstü kitab na çevril- mi dir. Çox sevindirici hald r ki, bizim d xalq z art q bu faydal kitab öz dilind oxumaq imkan ld etmi dir. “S hih ” daxil edilmi yeddi mind n bir q r çox h disin Buxarinin yoxlad material n ancaq az bir hiss si olmas na baxmayaraq, onlar h cm etibaril olduqca böyükdür v kitab n li m qs dl rd n ötrü istifad edilm si üçün rahat deyil. Bununla laq dar müxt lif vaxtlarda bu toplunun bir-neç müxt r variant t rtib edilmi dir ki, onlardan n u urlu variant imam hm d bin Abdul-L tif z-Z bidiy nsubdur.
Bu variantda h disl rin isnad , f sill rin adlar , v habel , dem k olar ki, bütün krarlanan h disl r ixtisar edilmi dir v n tic onlar n ümumi say 2221 olmu dur. Lakin bütün m tnl r, ba qa cür des k, h disl rin m lumat da sas hiss ri tam saxlan lm r ki, bu da oxucuda l-Buxarinin ç kdiyi z hm ti haqq nda ayd n t vvür yaranmas na imkan verir v h m d buna s rf edil k ruri vaxt miyy tli d q sald r. rcüm edilib haz rlanm material, kitab n istifad olunmas asanla rmaq üçün onu f sill bölm yi n almasaq, imam z-Z bidinin “S hihinin” müxt r variant na tamamil uy undur 1 . T rcüm üz rind i in gedi at nda “S hih”in orta sr rhçil ri olan ibn H r sq laninin, ihab ddin hm d bin Muh mm d l-Q stallaninin v bu Muh m- d Mahmud bin hm d l-Ayninin rl rind n istifad edilmi dir. Sünn nin çox böyük
miyy tini v Pey mb rin dediyi bir sözün v onun ll rin aid olan r hans , h tta, ilk n rd , n kiçicik görün n t rrüat n da t hrif edilm sinin yolverilm zliyini n alaraq, öz sas v zif mi onda görmü m ki, t rcüm müm- kün q r onlar n m nas na, leksik v ifad vasit rin tam uy un g lsin. b m t- nind olan sözl rin göst rilm sin v az rbaycan dilind s sl nm si üçün hans sözl rin i dilm si z ruriliyin can atma m m ni rti i ar rd n istifad etm yön ltdi. Bel ki, b m tnind olmayan, lakin cüml nin ba a dü ülm si üçün laz m n sözl r möt riz rd verilir. bu” (ata), “ummu” (ana), “ibn” (o ul), “bint” (q z), “b ni” (o ullar) sözl ri xü- susi adlar n v ya q bil rin adlar n t rkib hiss ridir. Kitabda pey mb rl rin, shab rin v tabiinl rin adlar na biti ik yaz n n oldu unu bildirm k ist rdim. vv la i ar sinin oxunu u “sall llahu aleyhi v ll m”, m nas is “ona Allah n salavat v salam olsun!” bildirir. 1 “S hihin” b zi f sill rinin ad yoxdur. Bundan ba qa, bir s ra hallarda f sill rin adlar bu f sild ki h disl - rin m zmununa uy un g lmir. Bu onunla izah edilir ki, bu topluya l-Buxarinin toplusundak h disl rin ham daxil edilm mi dir. Bel hallar, f sill rin adlar na uy un g n h disl rin z-Z bidi t find n öz toplusuna daxil edilm si il ba r.
Ön söz IV v ya i ar si “rad yallahu anhu” kimi oxunur v “Allah ondan raz olsun!” nas verir (ki i cinsin aid edilir); i ar si “rad yallahu anh ” kimi oxunur v “Allah ondan raz olsun!” m na- verir (qad n cinsin aid edilir); i ar si “rad yallahu anhum ” kimi oxunur v “Allah onlar n ikisind n d raz olsun!” m nas verir; v ya i ar si “rad yallahu anhum” kimi oxunur v “Allah onlardan raz olsun!” m nas verir; i ar si “aleyhiss lam” kimi oxunur v “ona Allah n salam olsun!” m nas verir (ki i cinsin aid edilir); i ar si “aleyh ss lam” kimi oxunur v “ona Allah n salam olsun!” m nas verir (qad n cinsin aid edilir); i ar si “aleyhim ss lam” kimi oxunur v “h r ikisin Allah n salam olsun!” nas verir; i ar si “rahim hullah” kimi oxunur v “Allah ona r hm t etsin!” m nas verir. Bütün z ruri hallarda, m n bu v ya dig r sözl r ikim nal ba a dü üldüyü ya b
n n inki slamdan uzaq olan adamlar, h tta bir çox müs lmanlar n da ba a dü bilm
yi ifad m tnd el rast g lindiyi hallarda, laz mi rhl r verilir. slam tarixinin mühüm hadis ri v Pey mb rin b zi n görk mli shab ri haqq nda v habel ayr -ayr tarixi xsiyy tl r haqq nda xat rlanan h disl r müvafiq tiralt qeydl rl t chiz edilmi dir.
mam l-Buxarinin h yat V
l-Buxarinin ad v nisb si 1 mam l-Buxari hicri 194-cü ilin vval ay n on biri cüm günü Buxarada ana- dan olmu dur. O, atas tez itirmi v erk n u aql q ça nda gözl ri tutulmu dur. Bir müdd t sonra anas yuxusunda brahim pey mb ri görmü v ondan bu sözl ri e itmi dir: “Ey filank s, s nin çoxsayl dualar na gör Allah s nin o luna gör- qabiliyy tini qaytard ”. u aq ik n Allah ona h disl ri yadda saxlamaq istedad b etdi. bu C r Muh mm d ibn bu Hatim l-B rrak demi dir: “Bir d m n bu Abdullah l-Buxa- rid n soru dum: “S n h disl ri nec öyr nm ba lam san?” O, bel cavab verdi: “Ya m on v ya ondan da az olark n m n yenic oxuma öyr nm ba layanda disl rin yadda saxlan lmas n z ruriliyi fikri m t lqin edilmi di. Sonra m n kt bi t rk etdim v gah bu v gah da ba qa bir mü llimin yan nda oxuma a ba - lad m. On alt ya m tamam olanda m n art q ibn Mübar kin v V kinin kitablar onlar n r yl rini zb r bilirdim. Sonra anam v qarda mla birlikd M kk get-
dim v h disl ri toplamaq m qs dil orada ya ama a ba lad q. On s kkiz ya m ol- duqda is shab r v onlar n ard llar v onlar n fikir v r yl ri haqq nda m lu- matlar toplay b kitab hal na salma a ba lad m””. mam l-Buxari özünü tamamil elm v ibad h sr edir. O, tez-tez bel dey r- di: “M n h yat m boyu heç kimd n bir dirh mlik d olsa bir ey sat n almam am v heç kim bir dirh mlik d bel olsa bir ey satmam am.” Bir d ondan soru urlar ki, b s çör yi nec alm r? Bu suala l-Buxari bel cavab vermi dir: “M n bunu kim tap rard m, onlar da m nim üçün alard lar.” mam l-Buxari h dsiz utancaql qla, c sar ti, liaç ql , möminliyi, bu dünyan n ne- tl rind n uzaq durmas v diyy can atmas il f rql rdi. Bir d o demi dir: “H qiq n, m n ist rdim ki, Uca Allahla görü rk n heç kim m ni danlamas n”. mam l-Buxari xsi l yaq t v m rurluq hissin malik idi. Bir d bir hökm- dar u aqlar na d rs verm k üçün onun dal nca adam gönd rir, lakin Buxari ona x - r gönd rir ki, elm axtaranlar bil nl rin yan na özl ri g lm lidir v hökmdar n yan - na getm kd n imtina edir. O, gündüzl r tez-tez oruc tutar, gec r namaz q lar v , xüsusil mübar k Rama- zan ay nda çoxlu Quran oxuyard . bu B kr l-B dadi r vay t edir ki, M sih bin id demi dir: “Ramazan n birinci gec si gir n kimi Muh mm d bin smail l-Buxa- rinin dostlar onun yan nda y ard v o, onlarla birlikd namaz q lar, h r rük td Qurandan iyirmi ay oxuyaraq onu tamam ba a çatd rard ”. 1 Nisb - q bil , tayfa, r, yer v s. üzr m yi bildir n nisbi adlar. mam l-Buxarinin h yat VI Bundan ba qa, imam l-Buxari Quran h r gün iftardan qabaq tam oxuyub qur- tarar v dey rdi: “Quran oxunub qurtard qdan sonra edil n dua cavabs z qalm r”. Bir d , o, namaz q lark n, e kar onu on yeddi d çalm . Namaz bitir- dikd n sonra, o dedi: “Bax n görün namaz vaxt m ni narahat ed n n idi?” Adamlar baxd qda m lum oldu ki, onun b nind e kar n sancmas ndan on yeddi iz qalm r, lakin o, buna baxmayaraq, namaz k sm mi dir. l-Buxarinin la yadda Allah n ona h u aql q ça lar nda göz l yadda verm si göz çarp rd . Xa id bin smail a dak lar n ql etmi dir: “B sr bu Abdullah Muh mm d bin sma- il l-Buxari, h g nc ik n, biziml birlikd h dis bilicil ri olan müxt lif eyxl rin görü ün ged rdi v heç vaxt qeydl r aparmazd . Bir neç gün sonra biz ona dem ba lad q ki: “S n biziml müxt lif eyxl rin görü ün gedirs n, amma heç n qeyd etmirs n, niy bel edirs n?” On alt günd n sonra o biz dedi: “Siz, h qiq n, çox dan r v m irad tutursunuz! Göst rin m , n yazm z”. Biz d on be min- n çox h dis qeyd etdiyimiz v ql rimizi ç xartd q, o is bunlar n ham zb r-
n dem ba lad v biz is onun yadda na sas n oxuduqlar il öz qeydl rimiz- düz li r etdik. Sonra o soru du: “Siz indid mi hesab edirsiniz ki, m n müxt lif eyxl zarafat xatirin ba ç kir v vaxt h r yer s rf edir m?” – v bundan sonra biz m lum oldu ki, yadda da heç kim onu ötüb keç bilm z”. mam l-Buxari h g nc oldu u zamanlarda, h dis dinl k ist n b sr lil r, ist dikl rin nail olana q r onun ard nca dü r, onu h r hans bir yolun üstünd oturdar v traf na minl rl dinl yici y ard , onlar n ks riyy ti onun, o zaman z g nc olmas na baxmayaraq, dedikl rini yazard lar. mam l-Buxarinin göz l yadda a malik olmas v mütl q d qiqlikl f rql nm si- bir sübut da onun bir d S rq nd g rk n dörd yüz n r h dis bilicisi il görü
sidir. Onlar öz aralar nda amdan v raqdan olan h disl rin isnad v vay tçil rin adlar qar raraq, b zi h disl rin isnad ba qalar n m tnin qatd lar v bunlar n ham l-Buxariy oxudular. O is hans isnad n slind hans tn aid oldu unu bir-bir göst rdi v onlar müvafiq qaydada düzdü v orada olanlardan heç kim heç bir isnadda v ya m tnd bir yanl q tapa bilm di. Bel bir ey Ba dadda da olmu du. X r verilir ki, o, kitab bir d oxuduqda, onun m z- mununu zb rl yirdi, bel x rl r çoxdur.
mam l-Buxari getdiyi müxt lif ölk rd görü düyü mind n çox eyxd n itdiyi h disl ri r vay t etmi dir. Burada onun eyxl ri agirdl rinin n inki ham haqq nda dan maq, h tta onlar n sad olaraq adlar ç km k bel mümkün deyil. Ona gör , biz onlardan n m hur olanlar xat rlama a m cbur olaca q. mam l-Buxarinin h yat VII
mam l-Buxarinin n m hur eyxl ri s ras na H mm d bin akir, Tahir bin M h- lid, imam hm d bin H nb l, li ibn M dini, M kki ibn brahim l-B lxi, Abdullah bin Musa l- bsi, bu B kr l-Humeydi, brahim bin Makil, bu T lh bin li l-Ba- radi n-N fi, brahim bin l-Munzir, Ad m bin yas, Abdan bin Osman l-M rv zi, bu Asim
eybani v Y hya bin M in. Aliml rin imam l-Buxari haqq nda r yl ri mam l-Buxarinin müasirl ri olmu aliml rin böyük ks riyy ti onu t rifl mi r. Dem k kifay tdir ki, h dis elmi sah sind o, möminl rin miri l bin layiq görül- mü dür ki, bu heç kim t find n inkar edilm mi dir. Bir d imam Müslim imam l- Buxarinin aln ndan öp k ona demi dir: “Ey mü lliml rin mü llimi, müh ddisl rin as v h dis qüsurlar n h kimi, icaz ver ayaqlar ndan öpüm” v bundan sonra, görü
1 gör günahlar n ba lanmas haqq nda h dis dair bir sual vermi di v l- Buxari d ona bu h disin qüsurlar göst rmi di. O izah edib qurtard qdan sonra, Müslim ona demi di: “Ancaq pax l adamlar s nifr t ed bil r! ahidlik edir m ki, bu dünyada s b nz ri olan yoxdur!” Bund r demi dir: “ n yax müh ddis dörd n rdir: Reyli bu Zura, Nisaburlu Müslim, S rq ndli d-Darimi v Buxaral l-Buxari”. mam hm d demi dir: “Xorasanda h onun b nz ri olmam r”. li ibn M dini demi dir: “ l-Buxari heç vaxt özün b nz rin rast g lm mi dir”. shaq bin Rah viy demi dir: “ r o H
- nin
2 zaman nda da ya asa idi, insanlar n onun h disl rin , onun bilikl rin , onun fiqhi bilm sin hökm n ehtiyac olard ”. bülabbas d-D vi r vay t etmi dir ki, Ba dad camaat n l-Buxariy m ktubunda bel sözl r yaz lm : “S n onlarla olduqca xeyir müs lmanlar t rk etm z. S nd n sonra yax tap lmaz, s nin yerin mi hiss olunacaq”. bu Hatim r-Razi demi dir: “H qiq n, o, Ba dada g n- rin n bilicisi idi”. bn Xuzeym demi dir: “Göy qübb si alt nda Allah n Elçisinin disl ri haqq nda l-Buxarid n daha m lumatl n bir adam, n d daha çox h dis yadda saxlayan görmü m”. t-Tirmizi demi dir: “M n n raqda, n d Xorasanda tarixi l-Buxarid n daha yax bil n, h disl rin v onlar n isnadlar n qüsurlar ara ran görm dim”. 1 Burada keçiril n görü zaman Allah n ad n ç kilm si v dan qlar n bo dan qlar olmas n rd tutulur. R vay t edilir ki, möminl rin anas Ai demi dir: “Allah n Elçisi kiminl görü nd , ya Quran oxuyar, ya da namaz q lard , ax rda is o, mütl q dey rdi: “ ükr S , ey Allah m, h md olsun S , ahidlik edir m ki, S nd n ba qa ilah yoxdur, S nd n ba lanma dil yir m v S tövb edir m (Subhan , Allahumm v bih mdik , du n l ilah ill nt , st firuk v tubu il yk )”. 2 Burada n görk mli tabeinl rd n biri olan l-H n l-B sri (728 – 842) n rd tutulur. O, öz müasirl r aras na çox böyük nüfuza malik idi.
mam l-Buxarinin h yat VIII
l-Buxarinin n mühüm v n m hur rl ri mam l-Buxari özünd n sonra çoxsayl rl r qoymu dur ki, onlardan n mü- hüm v n çox geni yay lm “ l-Cami s-S hih”-dir. Bundan ba qa onun rl ri ras na “ l- sma v l-Kuna”, “ t-Tarix l-K bir”, “ s-Sün n fil-Fiqh”, “Xalqu falil- bad”, “ l- b l-Mufr d” v “ l-Qira X lf l- mam” kimi kitablar daxildir. Bu külliyyat n t rtib olunmas na s b n olmu dur mam l-Buxarini, ancaq s hih h disl rin daxil edildiyi “S hih”ini t rtib etm vadar ed n sas s b, onun müasirl ri t find n haz rlanan toplulara s hih h dis- rl yana z if h disl rin d sal nmas idi. Bu imam l-Buxarinin xo una g lmirdi. Çünki o, öz eyxi shaq ibn Rahaveyhin t kc s hih h disl ri bir yer toplamaq ist - yini v agirdl rini buna sövq etdiyini v bel dediyini unutmam : “ r Allah n elçisinin q sa h disl r külliyyat t rtib ets ydiniz çox la olard ”. Bu sözl r imam l-Buxarinin q lbin yer etmi di v bundan sonra o, öz “S hih”in materiallar y - ma a ba lam . Bundan ba qa, özünü Allah n elçisinin qar nda lind yelpikl dayand onu mühafiz etdiyini gördüyü yuxunun - l-Buxarinin, Allah n Elçisini yalan- lardan qoruyaca kimi yozulmas , onun q rar q til dirmi di. Bütün yuxar da xa- rlananlar onu bu rl ciddi m ul olma a yön ltmi v n tic o, böyük ima- n rl rinin n yax olaraq, imam n yüks k m qam na d lal t etmi v slam dinin böyük xidm t göst rmi dir. in gedi at nda imam l-Buxari t xmin n alt yüz min h disi yoxlam v onun yaratd r, Qüdr tli v Böyük Allah n Kitab ndan sonra, n yax kitab olmu dur ki, bu da, t rtib olundu u günd n sonra onu q bul ed n v bu gün k yüks k qiym tl ndir n müs lman mill tinin yekdil r yin tam uy undur. mam l-Buxari öz kitab üz rind on alt il rzind i mi dir. mam l-Buxari ömrünün sonunda öz rind n, o zamanlar S rq ndin bir kilometrliyind yerl n X rt nk k ndin köçdü. O orada öz yax nlar n aras nda ya ayaraq Allahdan onu Öz yan na aparmas dil yirdi, çünki onu, Pey mb rin Allaha tez-tez müraci t ed k qorunmas ist diyi qar dak qar ql qlar v h rc- rclikl r qorxudurdu. Bu müraci tl rd n bir müdd t sonra o x st ndi v nb günü ramazan bayra- gec si, ax am namaz ba layandan sonra 256-c hicri ilind v fat etdi. Onun c na- namaz s ri gün zöhr namaz ndan sonra q nd . Allah ona r hm t etsin v on- dan raz olsun!
Yüklə 8,62 Mb. Dostları ilə paylaş:
|