Mutaxasislikka kirish

 
GO’SHT VA GO’SHT MAHSULOTLARINI SOVUTISH,
MUZLATISH VA SAQLASH 
Mollarni so’yish natijasida olinadigan eng asosiy mahsulot go’sht va mol 
yog’i hisoblanadi. Nihoyat uchinchi o’rinda qo’shimcha mahsulotlar olinadi. 
Umuman har bir go’sht kombinati va qushxonani texnikaviy va iqtisodiy 
ko’rsatkichlari ularni qancha miqdorda mahsulot ishlab bera olishi quvvati bilan 
belgilanadi. Ishlab chiqariladigan go’shtning sifati ko’p jihatdan hayvonlar 
semizligi, jinsi, yoshi va zoti bilan bog’liq holda bo’ladi. Lekin go’shtni qayta 
ishlash jarayonida uni xaridorbop va sifatli bo’lishi asosan go’sht kombinati 
ishchilarining mahorati va tajribasiga bog’liq bo’ladi. Bu borada ayrim me’yor 
darajadagi ko’rsatkichlar ishlab chiqilgan. (34-jadval) 
 
34-jadval. 
Qora mollarning oriq semizligiga ko’ra go’sht va yog’ chiqimi
 
(tirik vazniga ko’ra foiz hisobida) 
№ 
Mollarning semizligi 
Go’sht (to’shi) 
Yog’ 
1 Yuqori semizlikda bo’lganda 
47,0-50,3 
3,3-6,4 
2 O’rta semizlikda bo’lganda 
44,2-48,4 
2,3-4,4 

---

29 
3 O’rtadan past semizlikda bo’lganda 
40,9-45,2 
1,3-2,2 
4 
Oriq bo’lganda 
37,2-41,0 
0,5-0,8 
1-kategoriyadagi novvoslar 
50,0 
2,3 
2-kategoriyadagi novvoslar 
48,0 
0,8 
1 va 2 kategoriyadagi buzoqlar 
52,3 
0,68 
Oriq bo’lgan buzoqlar 
42,0 
- 
Barcha zonalar bo’yicha yagona holda qo’shimcha mahsulotlar chiqimi ham 
ishlab chiqilgan. SHunga ko’ra: 1-kategoriyadagi qo’shimcha mahsulotlar chiqimi 
3,42%; 2-kategoriyadagi 7,18% teri chiqimi o’rtacha 7% atrofida. Bunda 
mollarning yoshi, jinsi va vazniga ko’ra bu ko’rsatkich 5,9%dan 10%gacha 
bo’lishi aniqlangan. 
Go’sht kombinatlarida va qushxonalarida so’yilgan mollarning go’shti 
sifatiga ko’ra bahonaladi va savdo tashkilotlariga jo’natiladi. Bunda barcha tur mol 
go’shti GOST 779-55 yarim va chorak nimtali mol go’shti, hamda GOST 16867-
71 yarim nimtali buzoq go’shti asosida baholanadi. 
Go’shtning semizlik darajasi (kategoriyasi)ga ko’ra shakl formada muhr 
bosish qabul qilingan. Bu muhrda viloyat nomi, korxona nomeri va «veterinariya 
ko’rigidan o’tgan» so’zi ifodalangan bo’ladi. Muhrning diametri 40 mm bo’lib u 
asosan 1 darajadagi mol go’shti va sutdan chiqarilmagan buzoq go’shtiga bosiladi. 
2 darajadagi mol go’shtiga va buzoq go’shtiga har tomoni 40 mm bo’lgan to’rt 
burchak muhr bosiladi. Agar mol go’shti va buzoq go’shti nihoyatda oriq bo’lsa u 
holda har bir tomoni 45-50 mm kattalikda bo’lgan kattalikda bo’lgan uch burchak 
muhr bosiladi. SHu asosda mahsulot sotish korxonalarga chiqariladi.