Nüvə silahlarının tətbiqi zamanı radioaktiv çirklənmə.
Nüvə silahlarının tətbiqi zamanı ionlaşdırıcı şüalanma nüfuzedici radiasiya və ərazinin radioaktiv çirklənməsinin nəticəsində yaranır.
Nüfuzedici radiasiya - qamma şüaları və neytronlar selindən ibarətdir. Qamma şüaları və neytronlar seli fiziki xassələrinə görə bir-birindən fərqlidirlər, onlar üçün eyni olan xüsusiyyət isə havada hər tərəfə 4 km məsafəyə yayıla bilmələridir. Qamma şüaların insana təsiri udulan doza ilə xarakterizə olunur. Qamma şüaları və neytronlar seli atom və molekulları müxtəlif orqanlardan keçərək, onların hüceyrələrini ionlaşdırır, bu da şüa xəstəliyinin yaranmasına səbəb olur.
Qamma şüaların insana təsiri udulan doza ilə xarakterizə olunur. Havada və yerdə nüvə partlayışları zamanı qamma şüalanmanın dozası partlayış mərkəzindən bərabər məsafədə eyni olur, lakin havanın sıxlığından asılıdır. Havanın sıxlığı yayda qış mövsümünə nisbətən azdır, bu səbəbdən partlayış mərkəzindən eyni məsafədə şüalanma dozasının səviyyəsi qış mövsümünə nisbətdə daha çox olur.
Sıxlığı havanın sıxlığından daha da çox olan materiallarda qamma şüaları və neytronlar seli daha da zəifləyir. Bu o səbəbdən baş verir ki, sıxlığı daha da çox olan materiallarda eyni həcmdə atomların sayı da çox olur, qamma şüaları və neytronlar da onlarla daha çox təsirdə olur.
Partlayış rayonundakı radioaktiv çirklənmənin əsas mənbəyi Nüvə reaksiyası nəticəsində yaranan və yer səthinin üzərindəki aktivləşdirilmiş elementlər olan (Alüminium-28, Manqan-56, Natrium-24, Dəmir-59) radionuklidlərdir. Radionuklidlər partlayış zonasından çıxan neytronların təsiri nəticəsində yaranır.
Dostları ilə paylaş: | 
